Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж есдүгээр сарын 14,15-ны өдрүүдэд манай аймагт ажиллалаа. Ерөнхийлөгчийг Үйлдвэр Хөдөө аж ахуйн сайд Ш.Түвдэндорж, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан, Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Л.Эрхэмбаяр тэргүүтэй албаны хүмүүс дагалдан явлаа.
Есдүгээр сарын 14-ны өдөр Сэлэнгэ аймгийн Баянгол суманд үйл ажиллагаа явуулдаг “Майнд тех” ургамлын тосны үйлдвэртэй танилцсан. Дараа нь Шаамар суманд хүрэлцэн ирж Дэлгэрхаан 1-р багийн ногоочин Б.Гансүхийнд зочиллоо. Гэрийн эзэн хот яваад ирж амжаагүй байсан тул гэрийн эзэгтэй Д.Хараа өрхийн аж ахуйнхаа тухай товч танилцуулсан. Б.Гансүхийнх Ховд аймгийн Булган сумын айл бөгөөд Шаамар суманд 1998 онд шилжин ирсэн байна. Таван ам бүлтэй, гурван хүүхэд нь оюутан. Хашааныхаа 70 сот газарт байцаа, манжин, лууван, сонгино, хулуу зэрэг төрөл бүрийн хүнсний ногоо тариалж борлуулан өрхийн амьдралаа авч явдаг. Хашааны 70 сот газар энэ өрхийн бүхий л хэрэгцээг хангадаг ажээ. Оюутан хүүхдүүдийнх нь сургалтын төлбөрөөс эхлээд идэж уух, өмсөж зүүх гээд бүгд хашааны ногооноос эхтэй. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч тус өрхийн ажил байдалтай танилцаад төр засгаас юу хүсэж байгааг тодруулан асуусан. Шаамар сумын Засаг дарга М.Баярбаатар ногоочдынхоо өмнөөс төрийн тэргүүнд:
-Ногоочдод урамшуулал олгох
-Хүнсний ногооны борлуулалтанд төрөөс дэмжлэг үзүүлэх
-Хүлэмжийн аж ахуйг хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх асуудал чухал байгааг дуулгалаа.
Цаашид ногоочдыг биржийн системээр хөгжүүлэх асуудлыг судалж байгаа талаар ҮХАА-ны сайд тодотгосон. Малчдыг мэргэжлийн үнэмлэхтэй болгосон шиг ногоочдыг бүртгэлжүүлэн баталгаажуулж, тамга тэмдэгжүүлэх ажлыг цаашид хийх нь чухал хэмээн төрийн тэргүүн хэллээ. Ингэснээр ногоочид зээлд хамрагдаж, гэрээ хэлэлцээр хийх боломжтой болох юм. Хөдөө аж ахуйн бодлого тогтвортой байна гэдэг хөрөнгө оруулалтаас шалтгаалдаг. Дэмжлэг тогтвортой байвал ямар нэг савлагаа гарахгүй. Үүнийг бодлого тодорхойлж байдаг хүмүүс сайн ойлгох хэрэгтэй. Байнгын дэмжлэгтэй байдаг энэ салбарлуугаа хөрөнгө оруулалтаа оруулж байх нь чухал гэж Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хэллээ.
Төрийн тэргүүн Шаамар сумаас Зүүнбүрэн сумын “Арвин хур” ХХК дээр ирж үйл ажиллагаатай нь танилцсан. Тус компани цагаан суффольк үүлдрийн хонь, канола ургамлын тос гээд шинэ шинэлэг ажил үйлчилгээг нэвтрүүлэн гаргаж байгаа бүтээлч хамт олон. Өөрсдийн тарьж ургуулсан рапснаас гарган авсан ургамлын тос болн бусад төрлийн бүтээгдэхүүнүүдтэй төрийн тэргүүн танилцлаа. Эндээс Цагааннуур суманд үйл ажиллагаагаа явуулдаг “Гацуурт” компанийн тариан талбай дээр очиж лууван болон тариа хураалтын байдалтай танилцан тус компанийн нэвтрүүлсэн шинэ техник технологи, махны үйлдвэрлэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа фермерийн аж ахуйг үзэж сонирхлоо.
Тариан талбай дээр гурилын үйлдвэрүүд болоод ҮХАА-н яамнаас гаргасан буудайн үнийн талаарх маргаантай асуудлаар “Гацуурт” ХХК-ийн захирал н.Чинбат, ҮХААЯ-ны сайд Ш.Түвдэндорж, ҮХААЯ-ны төрийн нарийн бичгийн дарга н.Золжаргал нарыг байлцуулан талуудын байр суурийг сонслоо. Монгол Улсын ерөнхийлөгч үнийн асуудлаар өрнөсөн дээрх маргааныг аль болох зөв бодлогоор, зөв шийдвэр гаргаж, хэн хэнийг нь хохироохгүйгээр, өнөөдрийн хүрсэн түвшингөө бууруулахгүйгээр асуудалд нухацтай хандаарай гэсэн юм. Тариаланчид урамшуулалгүйгээр амьдрахгүй. Бидний хөдөлмөр хоёр жилийн дараа л мөнгө болж ирдэг, бэлэн мөнгө гэж байдаггүй, тариаланчид дэмжлэггүйгээр амьдрахгүй гэдгийг “Гацуурт” ХХК-ийн захирал Чинбат онцолж байв.
Тариаланчдын зүгээс будааныхаа үрийг дотооддоо бэлтгэдэг болмоор байна гэсэн асуудлыг ч хөндлөө. Тариаланчдад үнийн дарамт үзүүлэх юм бол будаа тарих хүнгүй болно. Бүгд рапс тарих болно. Одоо үрийн будаан дээрээ урамшуулал олгочих юм бол энэ асуудлыг 100 хувь шийдлээ гэсэн үг гэж Чинбат захирал хэллээ. Тариаланчдаа суулгаад тал талаасаа харилцан ярилцах хэрэгтэйг Ерөнхийлөгч зөвлөсөн.
Төрийн тэргүүн Сэлэнгэ аймагт ажиллах үеэрээ рапс, хүнсний ногоонд талбайгаар нь тооцож урамшуулал олгох, тариаланчдын урамшуулал, гурил үйлдвэрлэгчдээ дэмжих гэх мэт олон асуудлыг хөндөж ярилцсан. Мөн өнөөдрийг хүртэл ХАА-н салбарт олсон ололт амжилтаасаа алхам ч ухарч болохгүй гэдгийг онцгойлон тодотгож байв.
Монгол улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж жирийн ногоочин өрхийн амьдрал ахуй болоод томоохон компаниудын үйл ажиллагаатай танилцах зорилгоор газар тариалангийн гол бүс нутаг болох манай аймгийг зорин ирсэн байна. Тэрээр одоогоос 10 жилийн өмнө Монгол Улсын Ерөнхий сайд байхдаа Сэлэнгэ аймгийн газар тариалангийн компаниудын үйл ажиллагаатай танилцаж байснаа хэлж байлаа.