“Хурд” хамтлаг “Бүсгүй” дуунаасаа сэдэвлэсэн бүрэн хэмжээний уран сайхны кино бүтээснээ үзэгчдэд хүргэх гэж байна.
“Хайрлагдсан эмэгтэй хамгаас илүү үзэсгэлэн төгс, эрхэмсэг. Хайрлаж, хайрлуулж яваа бүсгүйчүүддээ зориулав” хэмээн онцолсон “Бүсгүй” уянгын драмын кинонд жүжигчин Ариана буюу Г.Ариунболор, С.Ариунбямба нар гол дүрийг бүтээжээ.
Энэхүү уран бүтээлийг энэ сарын 16-наас бүх кино театруудаар үзэгчдийн хүртээл болгох юм байна.
“Хувьсал” продакшн дэлгэцийн ес дэх уран бүтээл болох “Аминч” уран сайхны кино гуравдугаар сарын 7-ноос кино театруудаар гарч эхлэхээр болжээ. Уг киноны зохиолыг Бямбасүрэн, Б.Баатар нар хамтран бичсэн бол ерөнхий продюсероор Ц.Анударь, ерөнхий найруулагчаар Г.Бямбасүрэн ажилласан байна. Харин энэхүү уран бүтээлийн гол дүрд Гавьяат жүжигчин У.Уранчимэг, реппер ThunderZ буюу Б.Өлзий-Учрал тогложээ.
Энэ нь реппер ThunderZ Б.Өлзий-Учралын гол дүрд нь тоглосон дэлгэцийн анхны уран бүтээл юм. Тэрээр өмнө“ Хувьсал” продакшны “Ноён эмэгтэй” дууг дуулсан билээ.
Эх сурвалж:www.zms.mn
Улсын драмын эрдмийн театрын хамт олон 12 дахь удаагийн Олон улсын театрын “МИТЕМ” наадмыг Б.Цогнэмэхийн зохиол, ТС, УГЗ Н.Наранбаатарын найруулга “Тэнгэрийн хүү” жүжгээр нээнэ.
Олон улсын театрын “МИТЕМ” наадамд “Тэнгэрийн хүү” жүжгийг Унгар улсын Будапешт хотын Үндэсний театрын тайзнаа тоглуулах албан ёсны урилгыг Будапешт хотын Үндэсний театрын захирал, найруулагч Аттила Виднянски 2024 оны 10-р сард өөрийн биеэр гардуулсан юм.
2014 оноос эхлэн зохиогдсон уг наадмын зорилго нь Унгар улсад олон улсын театрын уулзалтууд зохион байгуулах бөгөөд сүүлийн жилүүдэд тус хөтөлбөрийн хүрээнд Унгар улсын үзэгчид 30 гаруй театрын 200 гаруй тоглолтыг үзэх боломжтой болсон нь тус наадмын цар хүрээ, нэр хүндийг илтгэж байна.
Өнгөрсөн сард буюу 2024 оны 10 сарын 18-ны өдөр Blackpink xамтлагийн дуучин Рөүз, АНУ-ын алдарт дуучин Бруно Марс нарын хамтарсан АРТ дуу МАМА xөгжмийн шагнал гардуулаx ёслолд “Дэлxийн Сенсаци” номинацид нэр дэвшин ялалт байгууллаа.
АРТ дуу гарсан даруйдаа олон улс орнуудын xөгжмийн чартуудыг тэргүүлээд буй.
Монголын хошин урлагийн ууган продакшнуудын нэг, 30 жилийн түүхт “Х-ТҮЦ” продакшн “Show time-2024” тоглолтоо дахин долоон удаа тайзнаа тоглохоор боллоо.
Тодруулбал, энэ оны гуравдугаар сард тайзнаа тавьсан энэхүү тоглолтоо арваннэгдүгээр сарын 26-наас арванхоёрдугаар сарын 1-нийг дуустал Монголын Үйлдвэрчний эвлэлийн соёлын төв ордонд 19:00 цагаас тоглох байна.
Өдгөө 47 настай Солонгосын алдарт жүжигчин Хо Сун Тэ Монголд ирэхээр болжээ.
Энэ тухайгаа Threads дээр “Казахстан улсаар аялсныхаа дараа Монголыг зорино” хэмээн бичжээ
Тэрбээр Пусангийн үндэсний их сургуульд орос хэлний мэргэжлээр суралцаж, LG компанийн Орос дахь салбарын борлуулалтын албанд ажиллаж байжээ. Дараа нь Дэү усан онгоцны үйлдвэрийн төлөвлөлт, зохицуулалтын хэлтэст ажиллаж байсан. Одоогоос 13 жилийн өмнө 2011 онд 34 насандаа жүжигчний карьераа эхлүүлэхээр шийдэж, SBS телевизийн “Гайхамшигт сонгон шалгаруулалт” нэвтрүүлэгт оролцсон нь түүний жүжигчний замналын эхлэл болсон. Мөн 2016 онд “Сүүдрийн эрин” кинонд Ха Ил Су дүрийг бүтээснээр олны анхаарлыг татаж, 2021 онд Netflix-ийн “Тоглоомын дүрэм” цувралд Жан Док Су /101 дугаар/ дүрээр олон улсын хэмжээнд алдаршсан юм.
Б.НОМТ
2011 онд УДЭТ-ын тайзнаа анх амилсан “Тэнгэрийн хүү” жүжиг шинэ жүжигчдийн бүрэлдэхүүн, шинэтгэсэн найруулгаар өнгөрсөн сард үзэгчдийн хүртээл болсон.
Хүннү гүрэн байгуулагдсаны 2220 жилийн ойд зориулан бүтээж байсан энэхүү жүжиг тухайн ондоо “Гэгээн Муза” олон улсын театрын наадмын шилдэг жүжгийн зохиолч, шилдэг найруулагч, шилдэг хөгжмийн зохиолч, шилдэг эрэгтэй жүжигчин тэргүүтэй зургаан номинацад шалгарч, гран при шагнал, оны шилдэг уран бүтээл, уран бүтээлчдийг шалгаруулдаг “Мөнгөн мод” ёслолын ажиллагааны шилдэг бүтээлийн цомыг хүртсэн юм.
Жүжгийн гол дүр Модун Шаньюйд жүжигчин Б.Шинэбаяр сонгогдсон бол Түмэн Шаньюйгийн дүрд жүжигчин М.Түвшинхүү, Могол хатны дүрд гавьяат жүжигчин Ж.Оюундарь зэрэг УДЭТ-ийн гурван үеийн уран бүтээлчид “Тэнгэрийн хүү” жүжигт оролцож байна.
Зохион байгуулагч: Улсын драмын эрдмийн театр
Зохиолч : МЗЭ-ийн шагналт Б.Цогнэмэх
Найруулагч : Төрийн соёрхолт, УГЗ Н.Наранбаатар
Ерөнхий продюсер : УГЗ Д.Цэрэнсамбуу
Ерөнхий зураач : УГЗ Т.Ганхуяг
Хөдөлгөөний найруулагч, бүжиг дэглээч : СТА Г.Ган-Очир
Жүжгийн дүрүүдэд :
• Модун Шаньюй – СТА Б.Шинэбаяр
• Түмэн Шаньюй – СТА М.Түвшинхүү
• Могол хатан – МУГЖ Ж.Оюундарь
• Шунхуй хатан – СТА Г.Отгонцэцэг
• Лүүсүү Ван – СТА О.Гэрэлсүх
• Их зайран – СТА Ж.Пүрэвдорж
• Арваадай хун тайж – СТА Т.Сэргэлэн
• Шагэ гүнж – СТА Т.Хулан
• Шива хатан – залуу жүжигчин А.Номин-Эрдэнэ
• Аргун баатар – залуу жүжигчин И.Дашнамжил
• Бүни гүнж – залуу жүжигчин Ц.Цэлмэг
• Олны хэсэгт – залуу уран бүтээлчид болон Соёл урлагийн их сургуулийн оюутнууд
Жүжгийн тасалбарын үнэ суудлын зэрэглэлээс хамааран 40-180 мянган төгрөгийн үнэтэй байна.
Lee Dong Wook бол Өмнөд Солонгосын хамгийн алдартай, сэтгэл татам жүжигчдийн нэг юм. Тэр 43 насныхаа төрсөн өдрийг тэмдэглэж байна.
Ли дебют хийснээсээ хойш хүчирхэг дүрүүдийнхээ ачаар олон сая үзэгчдийн хайрыг татсан ч дэлгэцийн гаднах амьдралд нь юу болж байна вэ? Жүжигчин хувийн амьдралынхаа нарийн ширийн зүйлийг ховорхон хуваалцдаг ч бид түүний эргэн тойронд байгаа цуу ярианы ард юу байгааг ойлгохын тулд илүү нарийвчлан судлахыг хичээсэн.
Хүүхэд нас, карьерын эхлэл
Lee Dong Wook 1981 оны арваннэгдүгээр сарын 6-нд Сөүл хотод төрсөн. Тэрээр дундаж орлоготой айлын ууган хүүхэд. Магадгүй энэ нь түүний зан чанарыг төлөвшүүлэхэд нөлөөлсөн байх. Бага наснаасаа эхлэн хүү урлагт сонирхолтой байсан бөгөөд өсвөр насандаа жүжигчин болохыг мөрөөддөг байв. Эцэг эхчүүд хүүхэддээ зохих боловсрол олгох нь амаргүй байсан тул түүнийг хувийн сургуульд оруулаад дүүг нь улсын сургуульд үнэ төлбөргүй суралцуулжээ.
Гэр бүлийн байшин шатахад тэд подвал руу нүүхээс өөр аргагүй болсон гэдэг. Гэсэн хэдий ч ирээдүйн оддын эцэг эхийн эерэг хандлага, бие биенээ хүндэлдэг чанар нь санхүүгийн хүнд хэцүү байдал тэднийг улам дотно болгосон. Dong Wook-ийн алдар нэрд хүрэх зам амаргүй байсан ч түүний тууштай, шаргуу хөдөлмөр нь түүнийг амжилтад хүргэсэн.
Ахлах сургуулийн онооныхоо ачаар сайн их сургуульд элсэн орсон ч Ли ажил хийх ёстой, сонголт хийх цаг нь ирэхэд ажил мэргэжил, орлогоо сонгосон. Оюутан байх цаг зав байхгүй, санхүүгийн хувьд гэр бүлдээ туслах хэрэгтэй байв.
Dong Wook-ийн анхны дүр нь жижиг байсан ч шоу бизнесийн ертөнцийн үүд хаалгыг нээж өгсөн юм. Түүний жүжиглэх авьяас чадвар, сэтгэл татам байдал нь үзэгчдийн анхаарлыг маш хурдан татсан бөгөөд энэ нь удалгүй илүү алдартай дүрд тоглох боломжийг олгосон юм. Аажмаар тэрээр маш их алдартай болж, эрэлт хэрэгцээтэй болсон. Өнөөдөр Ли дэлхийн өнцөг булан бүрээс драмын шүтэн бишрэгчдэд танил болсон олон өнгөлөг дүртэй болсон. Dong Wook-ийн бүтээл бүр өөрийн гэсэн ганц дүрд гацдаггүй авъяаслаг, олон талт жүжигчний нэр хүндийг бэхжүүлсэн.
Хувийн амьдралын тухай цуу яриа
Тэрээр хэдий алдартай ч оддын нийгмийн амьдралаас хол байхыг илүүд үздэг бөгөөд хэвлэлтэй бараг харьцдаггүй. Найдвартай мэдээлэл дутмаг байснаас түүний хувийн амьдрал асар их хов жив, таамаглалаар хүрээлэгдсэн байдаг. Ялангуяа хамтран ажиллагсадтайгаа харилцах харилцааны талаар. Карьерынхаа 20 жилийн хугацаанд олон арван яриа гарсан ч жүжигчин эр эдгээр цуурхалд тайлбар хийж, няцааж, баталгаажуулдаггүй. Түүний намтарт ганц л мэдэгдэж байгаа харилцаа байдаг. Дуучин Сюзитэй хэдэн жил үргэлжилсэн харилцаа. Тэдний хайрын түүх Сюзигийн нэр хүндийн оргил үед эхэлсэн. Гэвч тэдний харьцаа эцэстээ хүндрэлтэй тулгарсан. Хоёулаа ажилдаа хэт завгүй байсан нь тэднийг салахад хүргэсэн. Гэвч Ли Сюзид үргэлж хүндэтгэлтэй, халуун дотно харьцдаг байсан бөгөөд тэд сайн найзууд хэвээр байна. Түүгээр ч барахгүй, Dong Wook дуучинтай амрагийнхаа талаар ярихгүй гэдгээ шууд мэдэгдэв, учир нь энэ нь үл хүндэтгэсэн хэрэг юм.
Салсны дараа өөрийгөө бүхэлд нь ажилдаа зориулжээ. Тэрээр шинэ кино, олон ангит кинонд тоглож, шоу нэвтрүүлэг, арга хэмжээг хөтөлж байгаа бөгөөд одоо ч загвар өмсөгчийн ажлаа орхиогүй байна. Бүтээл нь ихэнх цагийг авч, маш их эрч хүч авдаг гэдгийг өөрөө ч хүлээн зөвшөөрдөг. Мөн тэрээр ноцтой харилцааг бий болгоход маш их хүчин чармайлт, цаг хугацаа шаарддаг гэдгийг маш сайн мэддэг гэж мэдэгджээ. Гэхдээ Dong Wook одоогоор үүнд бэлэн биш байна. Амжилт олон нийтийн санаа бодлоос шалтгаалдаг шоу бизнесийн ертөнцөд харамсалтай нь ажил, хувийн амьдралын тэнцвэрийг олоход амаргүй.
Гэвч сүүлийн үед Лиг нууцаар гэрлэсэн гэх мэдээлэл цацагдсан. Сонгосон хүнээ удаан хугацаанд, 13 орчим жилийн турш мэддэг байсан ч тэдний харилцаа хэдхэн жилийн өмнө эхэлсэн. Тэр эмэгтэй шоуны ертөнцөөс хол байдаг бололтой, ингэснээрээ Dong Wook-ийн анхаарлыг татсан. Жүжигчин өөрөө одоохондоо чимээгүй байгаа бөгөөд цуу ярианд хариу өгөхгүй байхыг илүүд үзэж байна. Тиймээс түүнийг эхнэртэй эсэхийг шүтэн бишрэгчид нь одоохондоо таамаглаж байна. Хэдхэн сарын өмнө Dong Wook шинэ харилцаа тогтооход “хэтэрхий залхуу” гэдгээ зарлаж, шүтэн бишрэгчдээ цочирдуулсан. “Би өөр хүнтэй болзож чадахгүй гэж бодож байна. Би маш залхуу. Би болзоонд яваагүй удсан болохоор яаж болзодгийг ч мартаж орхиж гэж онлайн хэвлэлүүд Лигийн хэлснийг иш татжээ. Мэдээжийн хэрэг, би болзохыг хүсч байна, гэхдээ миний залхуу хүрээд байна”. Энэхүү хүлээн зөвшөөрөлт нь түүний шүтэн бишрэгчид болон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн дунд удаан хугацааны хэлэлцүүлгийн сэдэв болжээ. Зарим нь түүний үгийг хошигнол гэж хүлээж авсан бол зарим нь чин сэтгэлийг нь олж харжээ.
Ажил мэргэжлийн болон хувийн амьдралынхаа тэнцвэрийг хадгалахын тулд олон алдартнууд янз бүрийн заль мэх хийдэг. Тэдний зарим нь амрах, өөрийгөө хөгжүүлэх цаг гаргахыг хичээдэг бол зарим нь спорт эсвэл ажилтай холбоотой хоббигоор хичээллэдэг. Тодорхой мэдэгдэж байгаа цорын ганц зүйл бол зураач гэр бүлдээ маш их хайртай. Эцэг эх, дүүдээ маш их хайртай. Тэрээр тэдэнтэй нэг дээвэр дор удаан амьдарсан бөгөөд тэдэнд төвөг учруулахгүйн тулд саяхан л нүүжээ. Ганцаараа амьдарч эхэлснээс хойш Ли үүнд дассан бөгөөд одоо өөрийгөө гэр бүлийн хүн гэж төсөөлөхийн аргагүй болжээ.
“Би ганцаараа байх хэтэрхий дассан. Хэн ч намайг хязгаарладаггүй. Миний хуваарь маш стандарт бус. Би үдийн хоол гурван цагт, оройн хоол есөн цагт иддэг. Хэрвээ би хэн нэгэнтэй хооллох юм бол хоёуланд нь эвгүй байх болно. Энэ бүхэн миний ганцаардлыг илүү тохь тухтай болгож байна”. Үүний зэрэгцээ жүжигчин цорын ганц хайртайгаа уулзах итгэл найдвараа алддаггүй. Хэдийгээр түүнд идеал байдаггүй ч сонгосон хүнээ богино үстэй байхыг илүүд үздэг. Dong Wook мөн өөрийгөө бусдыг хайрлах нь ховор, сайхан үг хэлэхийг мэддэггүй хуурай хүн гэж тодорхойлсон. Мөн гэрлэхэд хамгийн тохиромжтой насыг асуухад Ли 50 нас хүрэхээсээ өмнө гэрлэх магадлалтай гэж хариулжээ.
Түүний хувийн амьдралын тухай сонгомол илчлэлтүүд нь амжилтанд хүрсэн хүмүүс ч бусадтай адил харилцааны асуудалтай тулгардаг гэдгийг харуулж байна. Хамгийн тохиромжтой баатрууд зөвхөн кино, номын хуудсан дээр л байдаг. Мэдээжийн хэрэг, жүжигчдийг алдартай кино төслийн дүрүүдтэй андууралгүйгээр тэднийг байгаагаар нь хүлээж авах сэтгэлийн хань олоход хэцүү байдаг. Заримдаа өөрийн мэдрэмж, туршлагаа олон нийтийн анхаарлын төвд байлгахгүй байх нь дээр гэдгийг тэрээр зоригтойгоор тайлбарлав. “Аз жаргал чимээгүй байдалд дуртай” гэдэг дээ.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
МУГЖ С.Жавхлан дөрвөн улсын “Гавьяат цол” хүртсэний баяраа тоглолт хийхээр болжээ.
ТэрбээрОХУ-ын Тува, Буриад, Халимаг улсаас гавъяат цол хүртсэн билээ. “Гавъяатын найр” тоглолт арваннэгдүгээр сарын 28, 29-нд Монгол бөхийн өргөөнд болно.
Д.Нацагдоржийн нэрэмжит Улсын Драмын Эрдмийн Театрын захирал, Монгол Улсын Төрийн соёрхолт, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Намнангийн Наранбаатараас Б.Цогнэмэхийн “Тэнгэрийн хүү” жүжгийн талаар болон дараа дараагийн шинэ уран бүтээлийн талаар тодруулж ярилцлаа.
-Юуны өмнө театрынхаа захирлаар томилогдсонд баяр хүргэе.
-За баярлалаа.
-Б.Цогнэмэхийн зохиол “Тэнгэрийн хүү” жүжиг тоглогдоод удахгүй сар болох гэж байна. Жүжгийг яагаад шинээр найруулж, шинэ бүрэлдэхүүнтэй тоглох болов?
-Б.Цогнэмэхийн зохиол “Тэнгэрийн хүү” яамнаас зарласан жүжгийн зохиолын уралдаанд тэргүүн байр эзэлсэн бүтээлийг 2011 онд УДЭТ-ын 80 жилийн ойн хүрээнд хийхээр болж нээсэн. 13 жил тоглогдож, сүүлд 2019 онд тоглогдоод дууссан байдаг юм. Тэр цагаас хойш театр маань залуу уран бүтээлчдээр цэнэглэгдээд ахмад уран бүтээлчид гавьяаныхаа амралтад гарч дахин сэргээгдэх болсон тухай яригдаж ийнхүү өнөөдрийг хүрсэн.
-Яагаад сэргээх болсон юм бэ?
-Бүтээлийн агуулга нь өөрөө үнэ цэнэтэй. Үнэт зүйлсийн тухай, газар, эх оронч үзлийг залууст илүү их ойлгуулах, ямар ухагдахууныг эх оронч гэдэг юм гэдгийг ойлгуулахад зориулсан юм. 2011 онд Хүннү гүрэн үүссэний 2220 жилийн ой болоод Д.Цэвээндорж гуайгаар ахлуулсан Археологийн хүрээлэн ач холбогдол өгч үзэсгэлэнгээ Тэнгис кино театрт гаргаж байлаа. Манайх уран сайхны бүтээл болгож “Тэнгэрийн хүү”жүжиг тавьсан баримт УДЭТ-т бий. Хүннү улс, Хүннү гүрний ойлголтууд илүү их задарч эхэлсэн нөгөө талаар манай түүхийг өөрийн болгох гэсэн улсуудын хандлагууд их гарсан. Казахстанаас авахуулаад наад захын жишээ байна. Хүннүчүүд монголчуудын өвөг дээдэс мөн гэдгийг батлах үнэмшүүлэх гэж, энэ бол бидний түүх юм аа гэдийг хойч үедээ батлах гэж энэ жүжгийг сэргээн тавьж байна. Театр бол гоо зүй, ёс зүйн үнэ цэнийг шингээсэн мэргэжлийн түвшинд уран бүтээл туурвиж ард түмний оюуны хөтөч нь байна гэсэн үүрэг зорилготой байгууллага. Нөгөө тал дээр үндэстний хэлний манаа, хэлний дархлаа, хэлээ театр л авч явах ёстой. Монгол хэлний баялаг сан хэрэглээ100 мянган үгтэй. Бид ярихаа болчихсон, 3000 үгэнд эргэлддэг болсон цаг үед эрхэм үүргээ биелүүлэх хэрэгтэй гэж жүжгийг сэргээж байгаа юм. Миний хувьд Б.Цогнэмэхийг үнэлдэг нь туульсын шинж чанартай бүтээлд ханддаг. Яруу найргийн айзам хэмнэл үгний сонголт, анзаарахаа байсан огт сонсоогүй хэллэг, зүйрлэл, адилтгал, хэтрүүлэл, бэлгэдэл гэсэн таван хэв шинж байж сая туульсын болж байгаа юм. Үүнд нь зохиолчид баярладаг. Цаашид дэлгэрүүлэх ёстой түүний илэрхийлэл бол “Тэнгэрийн хүү” зохиол юм.
-“Тэнгэрийн хүү” жүжгийг үзлээ. Үзэгчийн хувьд сэтгэгдлээ хэлэхэд, нэг үзэгдлээс нөгөө үзэгдэл рүү шилжихэд тайз харанхуйлдаг. Энэ тухайд түгжрэлтэй бас холбоотой юу. Нэлээн удсаны эцэст хүмүүс суудалд сууж байсан нь ажиглагдсан…
-Энэ бол театрын хэл. Бүхий л цаг үед тайз харанхуйлаад дараагийн орчин харанхуйлснаар гэрэл өгөхөд та найман жилийн дараа ч байж болно.Харанхуйлал нь орон зай цаг хугацааг нөхөж байна. Харанхуйлах мөчид таны орон зайг томнож өгч байна гэсэн үг. Хүү нь том болчихож, ээж нь хөгширчихөж, таны орон зайг нөхөж өгч байна. Найруулагчийн аяллаар аялж байна гэсэн үг. Тэнгэр травелээр Бангкок орж болно танд таалагдаж болно, таалагдахгүй байж ч болно үүнтэй адил.
Үзэгчид театрын соёлд суралцаагүй. Түгжрэлгүй байхад цагаасаа хоцордог хүмүүс түгжрэлтэй үед бүүр хоцордог. Жүжиг бол концерт шоу биш. Театрт жүжиг үзэхийн тулд гурвантаа хонх дуугарахад суудалд байраа эзэлсэн байх ёстой. Театрт сэтгэлээ баясгах гэж үзэгчид ирдэг. Бодит байдал дээр машины зогсоол байхгүй машинаа хаана байрлуулах вэ гээд тойрч тойрч сая нэг юм зогсох газар олж ирдэг нь олон. Өнөөдөр энэ театрт машины зогсоол байхгүй тул хоцорч ирсэн үзэгчийг буруутгах аргагүй.
Үзэгчийн тав тухыг хангасан машины зогсоол алга. Хажууханд нь зогсоол байх ёстой. Та босоод хардаа гээд (албан тасалгааны өрөөний цонхны тэнд) энэ манай гэр гэж бодъё. Тэгвэл та манай том өрөөгөөр дамжаад гэртээ оръё гэж болохгүй биз дээ. Соёл урлагийн байгууллагыг доромжилж байна. Соёмбо тауэр гээд манай байгууллагын энд баригдсан том барилга манай зогсоолыг эзэгнэсэн.Дэлхийн соёлт хүн төрөлхтний том үзүүлэлт бол театр нүдэнд харагдахгүй гарт баригдахгүй сэтгэлгээний эмчилгээний газартаа яаж хандаж байна. Ийм асуудлаас болоод хоцорч байгаа үзэгчдээ “ойр хавьд зогсоол алга явган ирнэ шүү” гэх юм уу хаашаа юм.Доошоо орсон В1 зогсоол ч байхгүй. Хотын А гийн А бүс ш дээ. Манай барилгыг яваандаа шинэчлэх ёстой.Яагаад гэвэл Европын театрууд чулуун хийцтэй болохоор барилгын хүчитгэл хийж болно. Манайх болохоор шавар модоор 1963 онд театрын барилга баригдсан. 1931 онд мэргэжлийн орчин цагийн ууган байгууллага “Үнэн” жүжгээр хөшгөө нээж үйл ажиллагаа явуулсан. 93 жилийн түүхтэй байгууллага. 2031 онд 100 жил болно. Түүхэн байгууллагын хийцлэл нь шавар шохойн хийцтэй гэж мэргэжлийн хяналт тогтоосон. Дан нуруу нь модон. Цаашдаа гаднах фасад дүр төрхөө хуучнаар нь аваад шинэчлэх хэрэгтэй. Энэ байшинд гурван айл нэг тайзан дээр амьдарч байна шүү дээ. Соёлын өв гэхийн тулд үүний учир шалтгаан чухал юм. Дахин давтагдашгүй хийц урлалтай тухайн барилга байгууламж 100 жил насалсан насжилттай бол түүхэн өв гэнэ.Тэнд ямар түүхэн хүмүүс ажиллаж уран бүтээлээ туурвиж байсныг хэлнэ. Жишээ нь, хуучнаар Байгалийн түүхийн музей нураана гэхэд бөөн юм болсон. “Яагаад ч өв болохгүй, шалны банз нь босоод ирсэн байдаг, нураалаа барилаа” гээд бөөн асуудал болж байсан. Тэгвэл өнөөдөр Монгол Улсын нүүрийг тахалж байна.Та манай Чингис хаан музейгээр орооч, он цагаар аялаач гэж байна. Сошиалаар ажил хийдэг хүмүүс байна. Үүгээр дүгнэлт ч хийж болохгүй. Мэргэжлийн гэх юм нь устгагдах гээд байна шүү. Аливаа юм бүхэн мэргэжлийн байх ёстой. Ёс зүй гэдэг нь хамгийн түрүүнд тавигдана ш дээ.
-Модун Шаньюйд тоглосон жүжигчин Б.Шинэбаяр бөгтөр харагдаад байх юм. Тэр Модун шаньюй тийм хүн байсан юм болов уу?
-Археологийн олдворууд судалгаан дээр ажиллаж дүрийг бүтээдэг .
“Могжоохон даагатай Жогжоохон хүү” гэдэг хүүхдийн дуунд намхан нуруутай Навтгар хамартай Жогжоохон хүү би гээд дуулдаг. Бүтээлийг хийхэд санааны зоргоор хийчихдэг юм биш. Хүннүгийн язгууртан хүний гавлын ясан дээр нөхөлт хийсэн уран бүтээлч зураач Энхтүвшин Модун Шаньюйгийн төрхийг гаргасан. Язгууртны булшны гавлын ясан дээр нөхөлт хийж гол дүр навтгар хамар, онигор нүдтэй, ийм духтай, шанаа бүхий чихтэй тэр үеийн хүний дүр төрх харагдана. Модун Шаньюйн дүр төрх яг харагдана.Дүр төрх рүү нь аваачиж байна ш дээ. Яг бөгтөр харагдаж байгаа бол жинхэнэ дүрийг гаргасан байна гэсэн үг.
-“Тэнгэрийн хүү” жүжгийн шинэ бүрэлдэхүүний тухайд…
-Өмнөх бүрэлдэхүүнээс бол жүжигчин Ж.Пүрэвдорж гуайгаас бусад нь шинэ бүрэлдэхүүн. Өмнө нь Г.Эрдэнэбилэг, П.Цэрэндагва, Н.Сувд гуай тоглож байсан. 100 хувь бүрэлдэхүүн өөрчлөгдөж солигдсон шинэ залуу цус сэлбэж байна.УДЭТ бол жүжигчин төрүүлдэг газар. Яагаад гэвэл жүжигчинтэй ажилладаг найруулагч байдаг тул бусад найруулагч шиг бэлэн боловсорсон бүтээгдэхүүн аваад шагладаггүй. Жүжигчнийг нээж дүр төрх ур чадварыг өсгөж бадрангуй гэгээн дүр төрхөөр жүжигчнийг хаанд тоглуулсан бол харцад тоглуулж, жүжигчнийг эвдэж сая баримлын шавар шиг болгодог. Боловсорсон жүжигчнийг бий болгодог. Ийм л зорилготой үүргээ гүйцэтгэж явна. Мөн нөгөө талаар манайх арилжааны байгууллага биш гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Улсдаа ганц Эрдмийн театр утга дор бид хүмүүст урын сангийнхаа бодлогоор зайлшгүй зүйл хийх ёстой. Өнөөдрийн 5 дугаар ангийн хүүхэд таван жилийн дараа 10 дугаар ангийн хүүхэд болно, тэр бүтээл тоглогдож байна. Арилжаанд зориулсан бүтээлийн балансыг тааруулж хийх ёстой. Дийлэнхдээ урын сангийн бодлого барина. Яагаад гэвэл бидний өвөг дээдэс бариад ирсэн. Уламжлалыг алдвал барьж чадахгүй. Хэзээ ч замаас нь хазайлгаж үл болно.
-“Тэнгэрийн хүү” жүжигт жүжигчин О.Майдарравжаа морин хуур хөгжмөөр их чадварлаг тоглосон. Мөн “Түмэн агтны төвөргөөн” их чадварлаг тоглохыг нь би үзээд биширсэн…
-Манай залуус тал бүрийн авьяастай. Дуулж, бүжиглэх, жүжиглэх, хөгжимдөх бүх л талын чадварыг эзэмшсэн. Орчин цаг универсал артистыг чухалчилдаг.
-Жүжгийн хувцасны зардалд хэр их хэмжээний зардал гарсан бэ?
-Хөнжлийнхөө хэрээр хөлөө жийнэ ш дээ. 278 сая төгрөгний зардал гарсан.
-Театрын дарга боллоо. Та сайн, муу даргын аль нь вэ?
-Театрын аав нь гэсэн үг. Нэг талаас тэгж ойлгогдоно.Би өөрийгөө дүгнэхгүй. Урьд нь УДЭТ- ын ерөнхий найруулагч гээд үүрдэг ачаатай байсан. Захиргааны ажлаас бусдыг хийдэг. Би ямар өөр салбарт очоод ажиллах гэж байгаа биш дээ. Одоо бол жаахан ачаа нэмэгдсэн. Дотор нь ажиллаж байсан хүний хувьд асуудалгүй дээ.
Манай театр 129 хүний орон тоотой ажиллаж байна. Уран бүтээлийн, үйлдвэр техникийн, захиргааны гэсэн гурван хэлтэстэйгээр үйл ажиллагаагаа явуулж байна.Байгууллагын даргыг юу гэж ойлгодог вэ гэвэл сайн менежер байх ёстой. Нөгөө талаасаа уран бүтээлээсээ нэршвэл продюсер юм. Өөрийнхөө мэргэжилтэй хавсарч хийхээр арт-директор нэршлийг хольж балансыг тааруулж алхаж явна даа. Даргын ажил аваад сар болоогүй байна. Гадаад харилцаан дээр анхаарч урагшлуулж л явна.Залуу хүн хурдтай байх ёстой. Би хурдан ч алхдаг.
-Таны өрөөнд гитар байна, та тоглодог уу?
-Тоглоно оо.
-Өөр ямар авьяастай вэ?
-Дуулна, шүлэг уншина…
-Таны сонирхол хобби юу вэ?
-Пянз цуглуулж сонсдог. Надад ховор пянз бий. Тийм ч их биш, тийм ч бага биш. Хайртай дуучин маань Майкл Жексон. Юм л бол бүтээлдээ түүний дуунуудаас оруулах дуртай байсан. Одоо бол пянзаа сонсож түүнээсээ тайвширч амралт юм шиг болдог. Л.Ванган гуай театрт найруулагч, соёлын дэд сайд байсан.Театр чуулгуудыг байгуулсан, өв соёлоо төвлөрүүлж чадсан соён гэгээрүүлэгч агуу хүн байсан.Дахин Л.Ванган гуай шиг авьяастай хүн төрдөг ч болоосой. Л.Ванган гуайн дөрвөн боть ном бий. Миний ширээний ном л доо. (Ойрхон байсныг гаргаж харуулав)
-Амьдралдаа мөрдлөг болгодог эрхэмлэдэг зүйл чинь юу вэ?
-Миний өвөө лам хүн байсан. Надад гурван зүйл захисан. Одоо хүртэл баримталдаг. Нэг юм баттай хэлж чадна. Зоригтой эр хүн гэж ямар хүнийг хэлэх вэ гэвэл үзэл баримтлалдаа үнэнч хүнийг хэлдэг. Би үзэл баримтлалдаа үнэнч байхыг хичээдэг. Өвөө маань “хэзээ ч мөрийтэй тоглоом битгий тоглоорой. түүнд хүн анхаарлаа маш хүчтэй төвлөрүүлдэг. амьдралынхаа хамаг азыг тавиад явуулчихдаг” гэсэн.
“Ан ав битгий хийгээрэй тусдаа хийдэг нүгэлт хар гөрөөчин гэж хүн байдаг.Амьтны амь тасалж болохгүй. Үйлийн үр тойроод ирдэг. Алт битгий ухаарай гэсэн. Алт гэдэг нь газрын гагнаас байгалийн баялгийг тогтоогч тул аминд чинь халтай. Алаг үрсэд чинь цөвтэй” гэж сургасан байдаг юм.
-Унгар улсын Будапешт хотын Үндэсний урлагийн театрт “Тэнгэрийн хүү” жүжгээрээ оролцох болж буй талаар дэлгэрүүлэхгүй юу?
-Унгар улсын Будапешт хотын Үндэсний урлагийн театрын захирал Атилла Видняскитай би өөрөө хавар очиж уулзсан. 30 гаруй орон оролцдог том фестиваль болно. Унгар улсад жил бүр зохион байгууллагддаг МИТЕМ Мадач олон улсын театрын 11 дэх уулзалт болно. Манай “Тэнгэрийн хүү” жүжгээр нээлтээ хийнэ. Энэ нь ирэх оны нэгдүгээр сард тодорхой зарлагдана. Ачаа тээш гээд бүрэн бүрэлдхүүнтэй явах бэлтгэлээ эхнээсээ базааж байна. Ийнхүү бид чинь энэ олон улсын фестивальд мэргэжлийн түвшинд хаана явна вэ гэдгээ мэдэх гэж оролцох гэж байна.
Театрын олимпод том том уран бүтээлчид оролцдог монгол өв соёл түүхээ харуулаад ирнэ. Тэндээсээ цаашлаад ганц хоёр улс руу контакт үүсгээд гадаад аяллаа нэгмөсөн үргэлжлүүлнэ. Өөрсдөө хаахна явж байгаагаа мэдэх нь чухал. Дараа нь юу хийх вэ гэдэг нь учиртай. Түүний дараа юу хийхээ мэдэх нь чухал.
-Монгол хэл дээрээ тоглох уу…
-Бид монгол хэлээрээ тоглоно. Хадмал орчуулгатай. Жишээ нь, Д.Намдаг гуайн “Ээдрээ” жүжигт гадны хүмүүсийг тоглуулъя гэж бодоход өндөр шонхор хамартай урт гартай европ хүмүүс ноёны хувцас өмсчихөөд дүр төрх нь монгол гэж харагдахгүй, алхаа гишгээ нь яаж ч ёслоод ноён болохгүй. яаж ч завилж суугаад эр хүн шиг харагдахгүй дээ. монгол хэлээр ярьж байгааг сонсьё. Аялга нь өөр.Нэг л сэтгэлд буухгүй дээ. Кино хүртэл хадмал орчуулгатай ( Subtitles) байдаг. Манай театрууд эх хэлний манаанд хатуу зогсоно.
-Цаашид хийх уран бүтээл,үйл ажиллагааны хувьд?
-Удахгүй 11 дүгээр сарын эхээр Солонгос улсаас уран бүтээлчид ирж бид хамтарсан мюзикль хийхээр төлөвлөж харилцан ур чадвар туршлага солилцох уулзалт болно. Г.Ган-Очир найруулагчийн Английн жүжгийн зохиолч, найруулагч Харолд Пинтер “Хэн хайргүй амьдрах вэ” жүжиг 11 дүгээр сарын сүүлчээр тоглогдоно. Он гараад Америкийн жүжгийн зохиолч Артур Ашер Миллерын “Худалдагчийн үхэл” жүжгийг би найруулахаар төлөвлөж байна. 2025 онд зохиолчийн 110 жилийн ой тохионо. Энэ бүтээлийг тавихаар бэлтгэж байна. Соёлын сэргэлт-2024 гээд төслийн хүрээнд Д.Данзанравжаа “Саран Хөхөө” жүжгийг бүх орон даяар тавих юм. Тэгэхээр төв нь бид байна. Гэхдээ нэг форматаар нэг цаг дор нээж ард түмний оюун ухааныг саруул болгоно.
-Яагаад энэ жүжгийг сонгох болсон бэ?
Говийн догшин ноён хутагт Дулдуйтын Данзанравжаа нь 1832 онд Саран хөхөөний намтар жүжгийн зохиол бичиж найруулан тавьж байсан түүхтэй. Эрдэмтэн судлаачид “Саран Хөхөө” жүжгийг Монголын театрын урлагийн үндсийг тавьсан гэж үздэг. Энэ бүтээл ард түмний оюун ухааныг саруул болгодог жүжиг, авшиг нь энэ. Бид юуг сайн юуг мууг гэх юм. Сайныг ч муу болгож, мууг ч сайн болгож харагдуулдаг цаг үед амьдарч байна даа.
-Та гэр бүлээ танилцуулах уу?
-Гэр бүлийн хүн СЭЗИС-д багшилдаг. Бид зургаан хүүхэдтэй. Охин СУИС-ийн жүжигчний ангид сурдаг. Дараагийн хүү маань анимэйшн хүүхэлдэйн киногоор сурдаг. Том хүү СЭЗИС-д сурч байна. Гурван бага арван жилд сурч байна даа.
Ярилцсанд баярлалаа.
Сэтгүүлч Ц.Отгонсүрэн