Category: эдийн-засаг

2013 оноос хэрэгжүүлж буй Засгийн газрын Орон сууцны хөтөлбөрийн  хүрээнд нийт 6.7 их наяд төгрөгийн дүн бүхий ипотекийн зээлээр баталгаажсан бонд/ИЗББ/ гаргасан. Үүнээс одоогоор  4.2 их наяд төгрөг үлдээд байна. Энэ тогтолцоог сайн хөгжүүлсэн орнуудын жишгээр хөрөнгийн зах зээлээс эх үүсвэрийг ипотекийн зээл руу оруулдаг зах зээлийн шийдэл юм. ИЗББ нь орон сууцаар баталгаажсан байдаг тул маш бага эрсдэлтэй хөрөнгө оруулалтын хэрэгсэл. Хөрөнгийн зах зээлд оролцогчид, тухайлбал хувийн хэвшлийнхэн, санхүүгийн төрөлжсөн байгууллагууд, сангууд үүнд баялгийн болон тэтгэврийн, амь насны даатгалын компаниуд ипотекийн зээлийн эх үүсвэрийг олгож байна гэсэн үг.  Хөтөлбөрийн хүрээнд гаргаж байгаа ИЗББ нь зах зээлийн хүүтэй биш тул хөрөнгийн зах зээлийн оролцогчид одоогоор сонирхохгүй. Харин уг хөтөлбөрийг санхүүжүүлж ирсэн Монголбанк, арилжааны банкнууд эзэмшиж байгаа. Энэ бондын эргэн төлөлтөөр Монголбанк 2017 оноос хойш банкнуудад зээлийн эх үүсвэрийг олгож ирсэн.

Эх сурвалж: www.polit.mn

Үндэсний статистикийн хороо өнөөдөр энэ оны аравдугаар сарын нийгэм эдийн засгийн статистик үзүүлэлтийг танилцуулна.

Тус хорооны мэдээлснээр манай улс энэ оны эхний 10 сард нийт 156 улстай худалдаа хийж, гадаад худалдааны нийт бараа эргэлт 22.8 тэрбум ам.долларт хүрсэн байна. Үүнээс экспорт 13.2 тэрбум ам.доллар, импорт 9.6 тэрбум ам.долларт хүрч, тэнцэл 3.6 тэрбум ам.долларын ашигтай гарчээ.

онголбанкнаас зарласан төгрөгийн америк   доллартой харьцах сарын дундаж ханш 2024 оны 10 дугаар сард 3392.02 төгрөг болжээ. Энэ нь 2023 оныхоос 60.5 төгрөгөөр  чангарч, 9 дүгээр сараас 11.1 төгрөгөөр суларсан аж.

Монголбанкнаас зарласан төгрөгийн евротой харьцах сарын дундаж ханш 10 дугаар сард 3698.49 төгрөг болжээ. Энэ нь 2023 оныхоос 52.1 төгрөгөөр суларч, 9 дүгээр сараас 55.3 төгрөгөөр чангарчээ.

Монголбанкнаас зарласан төгрөгийн рубльтэй харьцах сарын дундаж ханш 10 дугаар сард 35.22 төгрөг болжээ. Энэ нь 2023 оныхоос 0.4 төгрөгөөр, 9 дүгээр сараас 1.8 төгрөгөөр чангарсан байна.

Монголбанкнаас зарласан төгрөгийн юаньтай харьцах сарын дундаж ханш 10 дугаар сард 478.55 төгрөг болжээ. Энэ нь 2023 оныхоос  6.2 төгрөгөөр, 9 дүгээр  сараас  0.9 төгрөгөөр суларсан дүн юм.

 Аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдэд олгосон нийт зээлийн өрийн үлдэгдэл 2024 оны 10 дугаар сарын эцэст 35.4 их наяд төгрөг болжээ. Энэ нь 2023 мөн үеийнхээс 9.1их наяд төгрөгөөр давсан дүн юм. Зээлийн өрийн үлдэгдлийн хувьд:

• 60.4 хувь нь иргэд,
• 37.7 хувь нь хувийн байгууллага,
• 0.8 хувь нь төрийн байгууллага,
• 1.1 хувь нь санхүүгийн байгууллага,

Хэвийн зээлийн өрийн үлдэгдэл нийт зээлийн өрийн үлдэгдлийн 90.5 хувийг эзэлж байна Энэ төрлийн зээлийн өрийн үлдэгдэл 32.1 их наяд төгрөг болж, 2023 оныхоос 9.3 их наяд төгрөгөөр нэмэгдсэн аж.

Анхаарал хандуулах зээлийн өрийн үлдэгдэл 1.3 их наяд төгрөг болж, 2023 оныхоос 100.7 тэрбум төгрөгөөр буурсан байна.

Чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэл 2.1 их наяд төгрөг болж, 2023 оныхоос 122.6 тэрбум төгрөгөөр буурчээ.

Ургац хураалтын явцын мэдээллийг ҮСХ-ноос танилцууллаа. Ингэхдээ, улсын хэмжээнд 2024 оны 10 дугаар сарын байдлаар,

• 431.3 мянган тонн үр тариа,
• 244.5 мянган тонн төмс,
• 229.5 мянган тонн хүнсний ногоо,
• 243.3 мянган тонн таримал тэжээл,
• 55.1 мянган тонн техникийн ургамал хурааж,
• 1039.0 мянган тонн хадлан,
• 25.1 мянган тонн гар тэжээл бэлтгэсэн байна.

Харин өмнөх оны мөн үеэс,

• Хураасан төмс 68.6 (39.0%) мянган тонноор,
• хүнсний ногоо 52.7 (29.8%) мянган тонноор,
• техникийн ургамал 7.2 (15.0%) мянган тонноор,
• таримал тэжээл 2.4 (1.0%) мянган тонноор тус тус өссөн аж.

Харин бэлтгэсэн хадлан 64.7 (5.9%) мянган тонноор, гар тэжээл 5.8 (18.9%) мянган тонноор, хураасан үр тариа 12.1(2.7%) мянган тонноор буурсан үзүүлэлттэй байгаа аж.

Өнөөдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар Гашуунсухайт-Ганцмод хил дамнасан төмөр замын талаар хийж байгаа хэлэлцээрийн талаар Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Ц.Туваан танилцууллаа.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өнгөрсөн аравдугаар сард БНХАУ-д “Чайна Энержи групп” компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн дарга тэргүүтэй төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзсан.

Тус уулзалтаар Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ хүсэлт тавьсны дагуу БНХАУ-ын “Чайна энержи групп” компаниас албан ёсны байр сууриа 2024 оны аравдугаар сарын 28-нд Монголын талын Ажлын хэсгийн дарга Ц.Туваанд ирүүлжээ.

Тус хүсэлтэд Хоёр талын хамтын ажиллагааны түүх, тогтвортой хууль эрх зүйн орчин, үр ашигт хүргэх нөхцөлийг баталгаатай байлгах талаар, мөн урт хугацааны худалдаааны гэрээ, нүүрсний ордын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх болон төмөр замын холболтын талаар гэсэн агуулгаар хэд хэдэн тодорхой саналыг тавьсан байна.
Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил холболтын төмөр замын төсөл нь “Монгол Улсын Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр”-т тусгагдсан 14 мега төслийн нэгдүгээрт эрэмбэлэгдсэн, төслийн хэрэгжилтийг хангахад зарим хууль, тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шаардлагатай байгаа юм.
Энэ асуудлаар Ажлын хэсэг холбогдох хууль, тогтоомжид өөрчлөлт оруулахаар ажиллаж байна.

Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын төсөл хэрэгжсэнээр Ханги-Мандал, Шивээхүрэн-Сэхэ, Бичигт-Зүүнхатавч төмөр замын төсөл болон бусад төслүүд хэрэгжих боломж бүрдэхийн зэрэгцээ манай улсын нүүрсний экспортыг 120 сая тонн, нэг хүнд ногдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хэмжээг 10.000 ам.долларт хүргэх боломж бүрдэнэ.

Япон улсын Мацүра хотын Такашима арлын далайн гүнээс илрүүлсэн Монголын Эзэнт гүрний үед холбогдох Хубилай хааны усан флотын цэргийн армийн хөлөг онгоцны дурсгал болон түүхэн үйл явдлын 750 жилийн ойг тохиолдуулан соёлын өвүүдийг сурталчлах, олон нийтэд таниулах зорилгоор Соёлын өвийн үндэсний төвийн захиалгаар “Хубилай хааны усан флот” дурсгалын зоосыг үйлдвэрлүүлж, худалдаанд гаргалаа.

Япон улсын Фүкүока хотын Кюүшюү их сургууль дээр зохион байгуулагдсан “Хубилай хааны Япон руу хийсэн довтолгооны дараах 750 жилийн түүхийн олон улсын симпозиум” арга хэмжээний үеэр  тус дурсгалын зоосыг олон нийтэд танилцуулав.

Зоосны нүүрэн талд далайн ёроол хэсэгт усны археологийн малтлагаар илэрсэн тухайн үед живсэн хөлөг онгоцны модон суурины ёроол хэсэг болон далайд хөвж буй Хубилай хааны хөлөг онгоцны компьютер график ашиглан сэргээсэн загварыг дүрсэлсэн. Мөн зоосны дээд хэсэгт “Хубилай хааны усан Флот” гэж, доод хэсэгт энэхүү олдворын илэрсэн газар болох “Такашима” арлын нэрийг бичжээ. Такашима нь “Шонхрын арал” гэсэн утгатай бөгөөд хөлөг онгоцны дээр шонхор шувууг нисэж буйгаар дүрсэлсэн.

“Хубилай хааны усан флот” дурсгалын зоосны үзүүлэлт: 

1. Жин: 50 грамм
2. Он: 2024
3. Нэрлэсэн үнэ: 750 төгрөг
4. Металл: Зэс (Алтаар бүрсэн)
5. Диаметр: 38.61 мм
6. Чанар: Proof
7. Технологи: Smartminting, Ultra High Relief

Хэрэглээний бараа үйлчилгээний индекс буюу инфляц өнгөрсөн сард 7 хувьтай гарлаа. Энэ нь өмнөх сараас 0.3 хувиар өссөн үзүүлэлт болохыг Үндэсний статистикийн хороо мэдээллээ.

Инфляцийн өсөлтөд бензин, түлшнээс бусад импортын барааны үнэ 2.5 нэгж буюу 35.5 хувь нь нөлөөллөө. Мөн мах, хатуу түлшнээс бусад дотоодын барааны үнэ 3.4 нэгж буюу 48.1 хувиар тус тус нөлөөлжээ. Импортын бараанд тэр дундаа, хүнсний бараа, ундаа ус бүлгийн үнэ нөлөөлсөн байна. Тухайлбал, аравдугаар сард ундаа ус бүлгийн үнэ 7.7 хувиар, согтууруулах ундаа 3.8, хувцас бөс, гутал 9, орон сууц, шатахуун түлш 9, гэр ахуйн цахилгаан бараа 7.2 хувиар тус тус өсчээ