Categories
гадаад мэдээ

Улстөрчдийн 300 км DNN.mn

Барууны том хэвлэлүүд АНУ-ын ерөнхийлөгч Жо Байден Украинд АНУ-аас нийлүүлсэн зэвсгийн хэрэглээнд тавьсан хязгаарлалтыг цуцалсан тухай мэдээлснийг Цагаан ордны хэвлэлийн төлөөлөгч “Үнэн бодит мэдээлэл” гэж батлав. Германы Гадаад хэргийн сайд Анналена Баербок Оросын гүнд АТАКМС пуужингаар цохилт өгөх болсон АНУ-ын зөвшөөрлийг сайшааж “Украин өөрийгөө хамгаалахын тулд хилийнхээ цаад талд пуужингийн цохилт өгөх зайлшгүй шаардлагатай. Учир нь Украины зарим суурингууд Оросын хилд маш ойрхон байгаа тул дайсны пуужин хэт хурдан тэнд тусаж, сүйрэл учруулсаар байгаа бөгөөд Олон улсын эрх зүйн үүднээс Украинд Оросын нутагт цохилт өгч, өөрийгөө хамгаалах эрх бий. Тиймээс АНУ-ын зөвшөөрлийн ачаар Оросын нутаг дэвсгэрт алсын тусгалын зэвсэг ашиглах нь маш чухал зүйл юм. Манай нам, манай Зүүн Европын түншүүд, мөн британичууд, францчууд энэ асуудалд америкчуудтай адилхан хандаж байна. Иймээс би холбоотнууддаа Украиныг өөрийгөө хамгаалах хүчирхэг зэвсгээр хангахыг уриалж байна. Хэрэв манай улсад пуужин, дрон, бөмбөг унаж, хүүхдийн эмнэлгүүд халдлагад өртөж, эрчим хүчний хангамж сүйдэж, бидний хэвийн амьдрал халдлагад өртвөл бид ч бас өөрсдийгөө хамгаалах ёстой болно” гэж хэлжээ. Харин Германы засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгчийн орлогч Вольфганг Бюхнер “Тийм ээ, Вашингтон гаргасан шийдвэрийнхээ талаар Германы засгийн газарт мэдэгдсэн. Гэхдээ энэ нь Холбооны Канцлер Олаф Шольцийн Киевт TAU­RUS пуужин нийлүүлэхгүй гэсэн шийдвэрт ямар ч нөлөө үзүүлэхгүй” гэж мэдэгдэв. Тэгвэл Германы дэд канцлер, Эдийн засгийн сайд Роберт Хабек “Би хэрвээ Германы засгийн газрын тэргүүнээр сонгогдвол Украин руу алсын тусгалтай далавчит пуужингуудыг илгээнэ” гэж амласан бол Германы Христийн ардчилсан холбооноос Германы канцлерийн албан тушаалд нэр дэвшиж байгаа Фридрих Мерц “Бид Украинд TAU­ RUS пуужин нийлүүлэх ёстой” гээд Шольцыг стратегийн алсын хараагүй гэж буруутгасан байна.

Европын Холбооны дипломат албаны тэргүүн Жозеп Боррелл “Ерөнхийлөгч Байдены засаг захиргаа АНУ-аас нийлүүлсэн зэвсгийг Оросын нутаг дэвсгэрт 300 км хүртэл ашиглахыг зөвшөөрсөн. Энд 300 километрийн радиусын тухай яригдаж байна. Энэ бол тийм ч их биш бас хол биш, гэхдээ энэ бол захиргааны шийдвэр. Тэд яагаад сонгуулийн өмнө биш одоо ийм шийдвэр гаргаж байгааг би мэдэхгүй. Украины цэргийн албан хаагчдад АНУ-аас нийлүүлсэн зэвсгийг ОХУ-ын гүнд цохилт өгөхөд ашиглахыг зөвшөөрөх асуудлыг даваа гаригт болсон Европын Холбооны гишүүн орнуудын Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалтаар хэлэлцсэн. Гадаад хэргийн сайд нар Оросын нутаг дэвсгэрт барууны зэвсэг хэрэглэхэд тавьсан хязгаарлалтыг цуцлах талаар хамтарсан шийдвэр гаргаагүй. Учир нь гишүүн улс бүр өөрөө энэ асуудлыг шийдэх эрхтэй. Иймээс би Оросын хилээс алслагдсан бай руу Украин довтлохыг зөвшөөрөхийг уриалж байна. Украин бидний өгсөн зэвсгээр зөвхөн өөрсдийгөө хамгаалах бус, дайснаа устгах ёстой гэдгийг би дахин дахин хэлж байна” гэж мэдэгджээ. Үнэхээр ч Их Британи, Франц улсууд АНУ-ын дараа Украинд өөрийн нийлүүлсэн зэвсгээр Оросын нутгийн гүнд цохилт өгөхийг зөвшөөрөөд байгаа юм. Тухайлбал, Рио-де-Жанейро хотноо болж буй “Их 20”-ийн уулзалтын үеэр Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон Оросын нутаг дэвсгэрт Америкийн зэвсгийг ашиглах зөвшөөрлийг Вашингтон Киевт өгснийг “Зөв шийдвэр” гэж нэрлээд “Энэ бол Оросууд Украины дайнд Умард Солонгосын цэргүүдийг оролцуулсантай холбоотой явдал” гэж мэдэгдэв. Мөн НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн хуралдааны өмнө Украины Гадаад хэргийн сайд Андрей Сибига Их Британийн Гадаад хэргийн сайд Дэвид Ламмитай Нью-Йорк хотноо хамтарсан хэвлэлийн бага хурал хийх үеэрээ “Бид Оросын нутаг дэвсгэрийн гүн дэх цэргийн объектуудад цохилт өгөх чадвартай болсон нь энэ дайнд эргэлтийн цэг болж магадгүй. Украины Оросын гүнд цохилт өгөх зай уртсах тусам дайн богиносох болно. Киев Оросын нутаг дэвсгэрт байгаа цэргийн объектуудад цохилт өгөх бүрэн эрхтэй. Энэ бол бидний хууль ёсны эрх бөгөөд энэ нь манай энгийн иргэдийн амь насыг аврах болно” гэж мэдэгдэв.

Украины арми өнөөдөр өөрийн үйлдвэрлэсэн дроноор Оросын нутгийн гүнд цохилт өгч байгаа ч энэ нь тийм ч үр дүнтэй хохирол учруулж чадахгүй байгаа билээ. Харин тэд задардаг, бэхлэлт нэвтэлдэг барууны пуужингуудыг ашигласнаар дайсандаа учруулах хохирлыг эрс нэмэгдүүлэх боломжтой болж байна. Ямар ч байсан Курс мужид цугларсан 50 мянган орос, Хойд солонгосын цэргүүдийн хувь заяа хөөрхийлөлтэй байдалд орж байгаа нь тодорхой болов. Иймээс цэргийн зарим шинжээчид “Барууны улстөрчдөд 300 км-ийн зөвшөөрлөө цааш нь ахиулахад хагас алхам бус ганц хуруу л зай үлдлээ. Энэ нь Дональд Трампад очих ёстой байсан ялалтыг нь Жо Байден булаагаад авчихлаа гэсэн үг. Иймээс Трамп төдийгүй түүний ойр тойрныхон уурлаж, бухимдахаас өөр аргагүй” гэж мэдээлж байна. Энэ үнэн бол Иран, Оросын өнөөгийн удирдлага Дональд Трампыг тангараг өргөхөөс өмнө солигдож дайн зогсоно гэсэн үг юм.

Categories
гадаад мэдээ

“Эмгэнэлт өдөр”-т зориулж ээлжит бусаар чуулав DNN.mn

Европын парламент эмгэнэлт өдөр буюу Оросууд Украинд бүрэн хэмжээний дайн эхэлсний 1000 хоногийн өдрийг Брюссельд ээлжит бус чуулган хийж тэмдэглэв. Европын Холбоо болон Украины төрийн далбааг Европын парламентын ордны өмнө мандуулж, депутатууд Украины үндэсний далбааны өнгөтэй энгэрийн тэмдэг, бугуйвч эсвэл хувцас өмсөж, харин зарим нь хар өнгийн хувцас өмссөн байв. Энэ удаа Украины ерөнхийлөгч Европын депутатуудтай биечлэн биш, харин видео холбоогоор харилцав. Европын парламентын дарга Роберта Мецола “Владимир Зеленский дэлгэцэн дээр гарч ирэнгүүт хуралдаан эхэлнэ” гэж зарлав.

Украины ерөнхийлөгчийг дэлгэцэн дээр гарч ирэхэд урт удаан алга ташилтаар угтав. Тэрээр англи хэлээр Европын парламентад хандан Оросыг хүчээр шахаж, дайныг шударгаар дуусгахад хэрэгтэй бүхнийг хийхийг уриалаад “Мянган өдрийн дайн бол аймшигт гамшиг. Украnны хувьд ирэх жил энх тайвны жил болох ёстой. Та бүхэн Оросын цохилт бүрийн эсрэг хатуу хориг арга хэмжээ авах ёстой. Нефть зарах замаар Оросын дайныг санхүүжүүлэх нь Путины дэглэмийн амин сүнс юм. Түүний сүүдрийн флот түүнийг амьд байлгаж байгаа бөгөөд эдгээр танкерууд нефть зөөж байхад Путин бусдыг алсаар байх болно. Путин хүмүүсийг ч, хууль ёсыг ч үнэлдэггүй гэдгийг та бүхэн сайн мэднэ. Тэр зөвхөн мөнгө, эрх мэдлийг эрхэмлэдэг. Иймээс түүнийг дайн хийх мөнгөгүй болгох нь энх тайвныг сэргээхийн тулд түүний эсрэг авах ёстой арга хэмжээ” гэж хэлэв. Украины ерөнхийлөгчийг үгээ дуусгахад депутатууд дахин удтал алга ташив. Хэдхэн хоногийн өмнө буюу энэ сарын 14-нд Европын парламент Путины дайн хийх санхүүгийн гол эх үүсвэр болж байгаа Оросын далд флотын эсрэг хориг арга хэмжээ авах тогтоол баталсан бөгөөд үүний зэрэгцээ ОХУ-ын эсрэг авах 15 дахь хориг арга хэмжээг боловсруулж байгаа билээ.

Европын парламентын дарга Роберта Мецола “Манай парламент анхнаасаа л Украиныг дэмжсээр ирсэн. Украины улс төр, санхүү, хүмүүнлэг, цэргийн тусламжийг энэ удаагийн парламент тэргүүлэх чиглэл болгож байгааг би үргэлж бахархаж байх болно. Шударга ёс, нэр төр, “Украингүй бол Украинтай холбоотой асуудлаар юу ч ярихгүй” гэсэн зарчимд суурилсан энх тайвны төлөө бид үргэлж зогсох болно” гэсэн бол түүний дараа Германы депутат, Европын парламентын хамгийн том, Христийн ардчилсан намын бүлгийн дарга Манфред Вебер “Киевт туслахын тулд юуны өмнө бид америк найз нартайгаа ярилцах ёстой. Украины дайн бол зөвхөн бүс нутгийн асуудал биш. Украины дайн бол эрх чөлөөт ертөнц ба харгис дарангуйллын хоорондох тэмцлийн шугам юм. Иймээс Украиныг дэмжихэд Европын Холбоо илүү хариуцлага хүлээх ёстой. Украинд оруулсан бидний нэг евро нь Европт ирэх олон дүрвэгчдийг санхүүжүүлэхээс бага зардал байх болно. Орос өөрчлөгдөхгүй, бүх европчуудын аюулгүй байдалд заналхийлсэн улс хэвээр байх болно. Украин байлдааны талбарт ялалт байгуулах ёстой. Европын арми Украnны цэргүүдтэй хамтарч Европын зүүн хилийг урт хугацаанд хамгаалах Европын бат тулгуурыг бий болгож чадна. Украин удахгүй Европын Холбоонд элсэх бөгөөд НАТО-д ч бас гарцаагүй элсэх болно.

Иймээс манай бүлэг Украины Зэвсэгт хүчинд барууны бүх зэвсгийг хэрэглүүлэх, Киевт “TAU­RUS” пуужин нийлүүлэхэд тавьсан бүх хязгаарлалтыг цуцлахыг уриалж байна. Бид Украиныг дэмжиж байгаа, тийм ээ, бид ялах болно!” гэж мэдэгдэв. Мөн Европын парламент дахь Социал демократ намын дарга, Испанийн иргэн Иратже Гарсиа Перес “Манай бүлэг Украиныг эцсийн ялалт хүртэл бүх шаардлагатай тусламж үзүүлэхийн төлөө ажиллах болно гэдгийг амлаж байна. Ерөнхийлөгч Зеленский болон Украины ард түмэнд чанга алга ташилт, урам зориг, зориг, тэсвэр хатуужлын тухай сайхан үгс хэрэггүй, Украинд зэвсэг хэрэгтэй, учир нь дайныг зөвхөн агаарын довтолгооноос хамгаалах систем төдийгүй нисэх онгоц, пуужин, танк бас сумаар ялж дуусгадаг. Барууны улсуудын “өөртөө зориулсан” улаан шугам бүрийг Украины ард түмэн амь, насаараа төлж байна. Украины ялалт бол Европ тивийн аюулгүй байдлын хамгийн сайн баталгаа юм” гэж хэлэв. Германы депутат Терри Рейнтке мөн Европын парламент дахь “ногоон” бүлгийг төлөөлөн Украинд үзүүлэх цэргийн дэмжлэгийг нэмэгдүүлж, аюулгүй байдлын найдвартай баталгааг яаралтай өргөжүүлэхийг уриалаад “Дональд Трамп АНУ-ын ерөнхийлөгчөөр улиран сонгогдсон учир Европын Холбоо шинэ шийдэмгий алхмаар урагшилж, Путинд өөрсдийн нэгдмэл хүч чадлаа харуулах ёстой” гэж хэлжээ. Харин Европын парламентын Унгарын гишүүн Кинги Гал “Дональд Трамп сонгогдсоны дараа Украины зөрчлийг дипломат аргаар шийдвэрлэх боломж урьд өмнөхөөсөө илүү их болсон. Унгар улс түүхэндээ хамгийн том хүмүүнлэгийн тусламжийн ажиллагааг Украинд явуулсан. Дайн манай хөршид болж байгаа тул мөргөлдөөн хурцадсан нь бидэнд ноцтой үр дагавар авчрах болно. Ийм учраас бид Украинд зэвсэг нийлүүлэхэд оролцохгүй бөгөөд хурцадмал байдалд хүргэж болзошгүй энэ саналыг эсэргүүцэж байна” гээд үүний оронд тэрээр гал зогсоож, энхийн хэлэлцээг аль болох хурдан эхлүүлэхийг уриалав. Харин Европын парламентын зүүний хүчний бүлгийг төлөөлж Германы депутат Мартин Ширдеван “Олон улсын хамтын ажиллагаа, олон улсын хамтын нийгэмлэгийн Орост үзүүлэх улс төрийн дарамтыг байнга нэмэгдүүлэх замаар мөргөлдөөнийг дипломат аргаар зохицуулахыг уриалаад “Бид Путины хамгаалалт, цэрэг-аж үйлдвэрийн цогцолбор, түүний олигархиуд болон хязгаарлалтыг тойрч гарахын тулд ашигладаг сүүдрийн флотын эсрэг чиглэсэн, үр дүнтэй хориг арга хэмжээ авах замаар эдийн засгийн дарамтыг нэмэгдүүлэх ёстой” гэж хэлжээ. Европын парламентын “Шинэчилж буй Европ” бүлгийг төлөөлж Францын депутат Валери Айе цэргийн болон санхүүгийн тусламжаа нэмэгдүүлэн Украинд барууны зэвсгээр Оросын нутаг дэвсгэр дэх цэргийн бай руу довтлохыг зөвшөөрч, Путины сүүдрийн флот зэрэг барууны хориг арга хэмжээг тойрч гарах бүх цоорхойг бүрэн хаахыг уриалаад “Тийм ээ, ерөнхийлөгч Зеленский, таны ялалтын төлөвлөгөө зөв. Учир нь энэ бол урт удаан, эрх чөлөөтэй, шударга энх тайвны төлөө төлөвлөгөө юм. Тиймээс та наргүйгээр бид юу ч хийх ёсгүй” гэж хэлээд “Украины ирээдүй бол Европын Холбоо болон НАТО юм” гэж мэдэгдсэнээр Европын парламентын ээлжит бус чуулган өндөрлөв.

Categories
гадаад мэдээ

Оросын нутагт цохилт өгөхийг зөвшөөрөв DNN.mn

ОХУ-ын Курск мужид Хойд Солонгосын 12 мянган цэрэг оросуудтай хамт тулаанд орох гэж байгаа нь тодорхой болсны дараа Оросын арми өвөл эхэлсэнтэй холбогдуулан 120 пуужин, 90 дроноор нэгэн зэрэг Украины цахилгаан станц, иргэдийн орон сууцанд цохилт өгөв.

Энэ бүхэн барууны удирдагчдыг аргагүй байдалд оруулав. Учир нь Оросын энэхүү хорлонтой, том цохилтын дараа эхлээд АНУ-ын New York Times “Ерөнхийлөгч Байден анх удаа Украинд өөрийн үйлдвэрлэсэн “АТАКМС” алсын тусгалтай пуужингуудаар Оросын нутаг дэвсгэрт цохилт өгөхийг зөвшөөрлөө” гэж мэдээлсэн бол удалгүй АНУ төдийгүй Европын нэр хүндтэй бүх хэвлэл, мэдээллийн агентлагууд “АНУ, Их Британи, Франц улсын удирдагчид өөрийн улсад үйлдвэрлэсэн зэвсгээр Оросын гүнд цохилт өгөхийг Украинд зөвшөөрөв” гэсэн мэдээлэл түгээв. Тухайлбал, Францын Le Figaro “АНУ-ын дараа Франц, Британичууд Украинд өөрсдийн хамтран үйлдвэрлэсэн алсын тусгалтай “Storm Shadow/SCALP” пуужингаар Оросын нутгийн гүнд цохилт өгөхийг зөвшөөрсөн байна. “Storm Shadow/SCALP” агаар-газар ангиллын далавчит пуужин нь агаарын довтолгооноос хамгаалах системээр сайтар хамгаалагдсан дайсны бэхлэгдсэн байнуудыг устгахад зориулагдсан юм байна” гэж мэдээлжээ. АНУ, Их Британи, Франц улс Украинд алсын тусгалын пуужингуудыг нийлүүлээд байгаа ч тэднийг ашиглах шийдвэрийг ийнхүү гаргав. Барууны удирдагчид Оросын нутаг дэвсгэрт цохилт өгөх зөвшөөрөл олгосон нь олон нийтэд ийнхүү тодорхой болсны дараа Украины ерөнхийлөгч Владимир Зеленский “Украиныг бэхжүүлэх энэхүү шийдвэр бол миний түншүүддээ танилцуулсан “Ялалтын төлөвлөгөө”-ний нэг хэсэг юм. Энэ төлөвлөгөөний нэг гол сэдэв нь манай армийн алсын зайн чадварыг нэмэгдүүлэх явдал байсан. Өнөөдөр биднийг алсын зайн зөвшөөрөл авсан гэж олон хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл мэдээлж байна. Гэхдээ цохилтыг үгээр хийдэггүй. Бас ийм шийдвэрийг эхэлж олон нийтэд зарладаггүй. Манай алсын зайн пуужингууд өөрсдөө энэ талаар олон нийтэд ярих болно. Энэ бол мэдээжийн бас гарцаагүй зүйл” гэж мэдэгджээ.

Ийнхүү Путины дэглэм Палестины ХАМАС, Ливаны Хезболла зэвсэгт бүлэглэлийн хувь заяаг давтах нь ойлгомжтой болж, Трампыг тангараг өргөтөл Кремлийн өнөөгийн дэглэм тэсэж чадах уу гэсэн асуулт урган гарч буй нь тодорхой болов.

Categories
гадаад мэдээ

Филлипин улсад “Пепито” нэртэй хүчтэй хар салхи шуурчээ DNN.mn

Филлипин улсын Квирино мужийн Нагтипунан орчимд “Пепито” нэртэй супер хар салхи арваннэгдүгээр сарын 17-нд 305 км/цагийн хурдтай шуурсан талаар тус улсын Агаар мандал, геофизик, одон орон судлалын албанаас мэдээллээ.

Энэхүү хүчтэй хар салхины сөрөг үр дагаварт олон тооны дэд бүтэц эвдэрч, сүйтсэн бөгөөд 650 мянган иргэнийг нүүлгэн шилжүүлээд байна.  Одоогоор амь нас эрсдсэн хүний тоо болон бусад хохирлын талаар албан ёсоор мэдээлээгүй байгаа юм.

Эх сурвалж: https://www.brigadanews.ph/

Categories
гадаад мэдээ

Дональд Трамп гадаад бодлогын албан тушаалтнуудаа зарлав DNN.mn

АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон Дональд Трамп Төрийн нарийн бичгийн даргын албан тушаалд Бүгд найрамдах намын Флорида мужаас сонгогдсон сенатор 53 настай Марко Рубиог нэр дэвшүүлж, түүнийг “манай үндэстнийг хамгаалагч”, “манай холбоотнуудын үнэнч найз, нөхөр нь байх болно” гэж мэдэгдэв. Марко Рубио 2010 онд АНУ-ын Сенатын гишүүнээр сонгогдсоноос хойш гадаад бодлогод “харцага” байр суурь баримтлагчдын нэг болж, ялангуяа Вашингтоныг Хятад, Иран, Куба, Венесуэлийн эсрэг хатуу чиг хандлага баримтлахыг шаардах болсон. Хариуд нь Хятад түүнд хориг арга хэмжээ авсан.

Рубио 2014 онд Крымийг Орост нэгтгэсний дараа Оросын банкуудыг олон улсын төлбөрийн үйлчилгээний SWIFT системээс салгахыг уриалж байсан бөгөөд үүнээс гадна 2022 оны гуравдугаар сарын эхээр Рубио Бүгд найрамдах намын өөр нэг сенатор Час Грасслигийн хамт Оросын бүх төрийн өмчит аж ахуйн нэгжүүдийн эсрэг өргөн хүрээтэй хориг арга хэмжээ авахыг санал болгож, эцэст нь тэрээр санаачилгаа бодит хэрэг болгосон.

Харин хариуд нь Кремль Марко Рубиод хориг арга хэмжээ авч, ОХУ-д орж ирэхийг хуулиар хориглосон билээ. Ийнхүү АНУ анхны латин америк гаралтай бас Орос, Хятадын хоригт орсон “харцага” Төрийн нарийн бичгийн даргатай болох нь тодорхой болов. Тэрээр “Би Төрийн нарийн бичгийн даргын хувьд ерөнхийлөгч Трамптай хамтран энх тайвныг хүчээр тогтоох болно” гэж мэдэгдсэн бол сэтгүүлчид түүнээс Израилийн армийн байлдааны явцад Палестины олон тооны энгийн иргэд амь үрэгдэж байгаа талаар ямар бодолтой байгааг нь асуухад “Би ХАМАС 100 хувь буруутай гэж бодож байна” гэж хариулжээ. Мөн Удахгүй Цагаан ордны тэргүүн болох Дональд Трамп Афганистаны дайны ахмад дайчин, Хятадын бодлогыг шүүмжлэгч гэдгээрээ алдаршсан 50 настай Майкл Вальц гэх бас нэг “харцага”-ыг өөрийн засгийн газрын зөвлөх буюу АНУ-ын Үндэсний аюулгүй байдлын нарийн бичгийн даргаар ажиллуулна гэж мэдэгдсэн. Энэ хоёр хүн “харцага” гэдгээс гадна хоёулаа Флорида мужаас гаралтай.

Чухамхүү Марко Рубио, Майкл Вальц хоёрын удирдлага дор гадаад бодлого хариуцсан тус тусдаа том бүтэц ажиллаж “Ийм арга хэмжээ авч явуулах хэрэгтэй юм байна” гэсэн шинжлэх ухааны судалгааны баталгааг засгийн газарт танилцуулах болно. Харин АНУ-ын ерөнхийлөгч, Батлан хамгаалахын сайд хоёрт ийм бүтэц байхгүй. Энэ нь Марко Рубио, Майкл Вальц хоёрын үгээр АНУ-ын гадаад бодлого явагдана гэсэн үг.

 

Бэлтгэсэн
Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Төрийн департамент, Пентагон, ТТГ-ыг хэн удирдах вэ? DNN.mn

АНУ-ын Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон Дональд Трамп ирээдүйн засаг захиргааныхаа шинэ томоохон томилгоог зарлалаа. АНУ-ын Батлан хамгаалах яамыг Украин руу мөнгө илгээхийг шүүмжилсэн Fox News сувгийн хөтлөгч Пит Хэгсет, Тагнуулын төв газрыг (ТТГ) Үндэсний тагнуулын газрын дарга асан Жон Рэтклифф удирдана. Бүгд найрамдах намыг дэмжиж байсан хоёр алдартай тэрбумтан Илон Маск, Вивек Рамасвами нар мөн албан тушаал авсан. Тэд ямар албан тушаалд очсон, Дональд Трамп шинэ засаг захиргаадаа өөр хэнийг томилох вэ, энэ нь АНУ-ын дотоод, гадаад бодлогыг хэрхэн өөрчлөх вэ гэдэг америкчуудын анхаарлын төвд байгаа. Энэ талаар Lenta.ru-д ийнхүү тэмдэглэжээ.

1. АНУ-ын Батлан хамгаалах яам – Питер Хэгсет

Питер Хэгсет АНУ-ын Батлан хамгаалах яамыг удирдах болно. Тэрээр 44 настай, Принстон, Харвардын их сургуулийг төгссөн, оюутан байхдаа сагсан бөмбөгт дуртай бөгөөд консерватив сонин хэвлүүлдэг байжээ. Питер Хэгсет бол Армийн үндэсний гвардийн (холбооны) нөөц офицер. “Эрх чөлөөний төлөөх ахмад дайчид”, “Америкийн төлөөх санаа зовниж буй ахмад дайчдын” улс төрийн нөлөөллийн бүлгүүдийн гүйцэтгэх захирал асан юм. Тэрээр 2004 оноос хойш Гуантанамогийн баазад, дараа нь Ирак, Афганистанд терроризмын эсрэг зааварлагчаар ажилласан. Хилийн чанадад зүтгэснийхээ төлөө хоёр Хүрэл одонгоор шагнагджээ. Одоогийн цол: хошууч

Цэргийн карьераа дуусгасны дараа тэрээр Bear Sterns хөрөнгө оруулалтын банк, түүнчлэн консерватив судалгааны төвүүдэд ажиллаж байжээ. 2014 оноос хойш Fox News-ийн хөтлөгч, улс төрийн тоймчоор ажиллаж байна.

Питер Хэгсэтийг нэр дэвшүүлсэн нь АНУ-ын эрх мэдлийн хүрээнийхэнд маш их гайхшрал төрүүлэв гэж Politico сонин конгрессменууд болон эх сурвалжаас иш татан мэдээлэв.

 

2. ТТГ – Жон Рэтклифф

Техасын конгрессмен асан Жон Рэтклифф Тагнуулын төв газрын даргаар ажиллахаар болжээ. Дональд Трампын хэлснээр, улстөрч үргэлж “үнэн ба шударга байдлын” төлөө зогсож ирсэн. Конгресст байх хугацаандаа Жон Рэтклиффийг хамгийн консерватив төлөөлөгчдийн нэг гэж үздэг байв. Жишээлбэл, тэрээр Хиллари Клинтоны кампанит ажлын үеэр Оросууд 2016 оны сонгуульд хөндлөнгөөс оролцсон тухай хуурамч мэдээг илрүүлж, Хантер Байдены зөөврийн компьютерын талаар худал хэлэхээс татгалзсанаараа алдартай.

“Тэрээр бүх америкчуудын үндсэн хуулиар олгогдсон эрхийн төлөө аймшиггүй тэмцэгч байх бөгөөд үндэсний аюулгүй байдал, энх тайвныг хамгийн дээд түвшинд хүчээр хангах болно” гэсэн юм.

 

3. Ерөнхийлөгчийн Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөх Майк Вальц

Дональд Трамп Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөхөөр ажиллахыг Үндэсний гвардын тэтгэвэрт гарсан офицер, цэргийн ахмад дайчин Майк Вальцаас хүссэн. Тэрээр АНУ-ын Зэвсэгт хүчинд 27 жил алба хааж, Ойрхи Дорнод, Афганистан, Африкт тулалдаанд оролцсон. Сонгогдсон ерөнхийлөгчийн хэлснээр Флоридагийн сенатор бол “Хятад, Орос, Иран ба дэлхийн терроризм”-ийн аюул заналхийллийн талаар шинжээч бөгөөд “хүчээр энх тайвныг тогтоох”-ыг дэмжигч. Түүнийг Хятадын шонхор гэж үздэг бөгөөд тус улс нь COVID-19-д оролцож, уйгурчуудтай зүй бус харьцаж байгаатай холбогдуулан 2022 онд Бээжинд болох өвлийн олимпийг бойкотлохыг АНУ-д уриалсан. Майк Вальц Жо Байдены засаг захиргааны Украиныг санхүүжүүлэх арга барилыг шүүмжилж, Украин дахь тулааныг зогсоох тухай Дональд Трампын төлөвлөгөөг дэмжив.

Цагаач гэмт хэрэгтнүүдийг олноор нь албадан гаргах нь “хамгийн муу муухайг” эх орноосоо хөөх боломжийг олгоно гэж Конгрессын гишүүн тэмдэглэж, Жо Байденыг Афганистанд Америкийн армид тусалсан хүмүүсийг орхисон гэж шүүмжилж байв.

“Майк бол миний “Нэгдүгээрт Америк” гадаад бодлогын хөтөлбөрийг хүчтэй дэмжигч байсан бөгөөд бидний хүч чадлаар энх тайвныг эрэлхийлэхийг хүчтэй дэмжигч байх болно!

 

4. Засгийн газрын үр дүнтэй байдлын хэлтэс – Илон Маск, Вивек Рамасвами нар

Илон Маск АНУ-ын Засгийн газрын үр дүнтэй байдлын шинэ хэлтсийг удирдана гэж Дональд Трамп мэдэгдлээ. “Энэ нь тогтолцоонд болон төсвийн мөнгийг үр ашиггүй зарцуулж байгаа бүх хүмүүст цохилт өгөх болно! Илон Маск- SpaceX болон Tesla компанийн гүйцэтгэх захирал, X нийгмийн сүлжээний эзэн.

Түүнтэй хамт өөр нэг бизнесмэн Вивек Рамасвами энэ албан тушаалд очно. Тэрээр Бүгд найрамдах намын анхан шатны сонгуульд Дональд Трампын өрсөлдөгч байсан юм. Гэвч тэрээр эхэндээ ирээдүйн ерөнхийлөгчийг идэвхтэй шүүмжилж байсан ч уралдаанаас гарсны дараа түүнийг дэмжих болжээ.

Үүний зэрэгцээ Дональд Трамп өөрөө Илон Маск, Вивек Рамасвами нарын шинэ албан тушаалыг атомын бөмбөг бүтээсэн Манхэттэн төслийн ажилтай харьцуулав. “Эдгээр хоёр агуу Америк хүн нийлээд миний засаг захиргаанд төрийн хүнд суртлыг арилгах, хэт зохицуулалт, үргүй зардлыг бууруулах, холбооны агентлагуудын бүтцийг өөрчлөх замыг засна” гэж сонгогдсон ерөнхийлөгч мэдэгдэлдээ дурджээ.

Вивек Рамасвами, Илон Маск нар Украинд санхүүгийн тусламж үзүүлэхэд шүүмжлэлтэй ханддагаараа алдартай. Сонгуулийн кампанит ажлын үеэр Вивек Рамасвами мөргөлдөөнийг яаралтай зогсоохыг, тэр дундаа Орост буулт хийхийг шууд уриалсан бөгөөд Илон Маск сонгуулийн дараа Украины эрх баригчдад Америкийн дэмжлэг үзүүлэхэд аудит хийх шаардлагатай гэж бичжээ.

Шинэ хэлтсийн товчлол (DOGE) нь Илон Маскийн шүтэн бишрэгч Шиба Ину нохойны гэрэл зураг болох алдарт интернет меме Дожтой давхцаж байгаа нь сонин байна. Нэмж дурдахад, Dogecoin криптовалют нь мемеийн нэрээр нэрлэгдсэн байна.

 

5. Улс төрийн асуудал хариуцсан орлогч дарга – Стивен Миллер

Стивен Миллер Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын улс төрийн асуудал хариуцсан орлогч даргаар ажиллана. Дональд Трампын анхны засаг захиргаанд тэрээр ерөнхийлөгчийн ахлах зөвлөх, тэргүүлэгч илтгэгч байсан. Стивен Миллер цагаачлалын бодлогын салбарт хатуу арга хэмжээний гол үзэл сурталч гэдгээрээ алдартай.

Ирэх дөрвөн жилийн хугацаанд бүгд найрамдах улсын баг хууль бус цагаачдыг албадан гаргах тоог 10 дахин буюу жилд нэг сая хүртэл нэмэгдүүлэхээр төлөвлөж байна.

Үүнээс гадна Стивен Миллер өөрөө шинэ засаг захиргааны бусад томилгоонд гол үүрэг гүйцэтгэнэ гэж үзэж байна. АНУ-ын дэд ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон Ж.Д.Вэнс олон нийтийн сүлжээгээр дамжуулан энэ мэдээг хүлээн авч, түүнийг маш сайн сонголт гэж нэрлэжээ.

 

6. АНУ-ын Төрийн департамент – Марко Рубио

АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн даргын албан тушаалд нэр дэвших хамгийн өндөр магадлалтай хүн бол Марко Рубио бөгөөд Дональд Трамп энэ асуудлаар шийдвэр гаргасан гэж хэвлэлүүд мэдээлж байна. Тэрээр Флорида мужаас 13 гаруй жил сенатчаар сонгогдсон бөгөөд 2019 оноос хойш Сенатын жижиг бизнесийн хорооны даргаар ажиллаж байна.

Үүний зэрэгцээ Марко Рубио улс төрийн нөхцөл байдлаас шалтгаалж үзэл бодлоо өөрчлөх чадвартайг тэмдэглэжээ. жишээлбэл, тэрээр өмнө нь Дональд Трампыг шүүмжилдэг байсан бөгөөд 2016 онд Бүгд найрамдах намын анхан шатны сонгуульд түүний өрсөлдөгч байсан ч удалгүй итгэл үнэмшлээ өөрчилж, түүний тууштай дэмжигч болжээ.

Латин Америкийн орнууд түүний үйл ажиллагааны тэргүүлэх чиглэл болж магадгүй гэж үзэж байна. Марко Рубио өөрөө Куб гаралтай; тэрээр өмнө нь Куба, Венесуэл, Никарагуа дахь зүүний дэглэмийг хатуу шүүмжилдэг байсан. Тэрээр мөн Хятадад хатуу хандах хандлагатай байна. Улстөрч Оросын талаар хатуу мэдэгдэл хийсэн ч Украины мөргөлдөөнийг хурдан зогсоох шаардлагатайг онцолжээ.

 

7. АНУ-ын Дотоодын аюулгүй байдлын яам – Кристи Ноем

Өмнөд Дакота мужийн захирагч Кристи Ноем Дотоодын аюулгүй байдлын нарийн бичгийн даргаар томилогдоно. Тэрээр мөн өөрийн хатуу консерватив байр суурьтай, ялангуяа цагаачлалын асуудлаар алдартай. Сонирхолтой нь Кристи Ноем COVID-19 тахлын үед хязгаарлалтын арга хэмжээ авахыг эсэргүүцэж байсан. Ийнхүү Өмнөд Дакота “бизнесийн хувьд нээлттэй” муж хэвээр үлдсэн бөгөөд 2020 оны долоодугаар сард Дональд Трамп сонгуулийн өмнөх хамгийн том олон нийтийн арга хэмжээний нэгийг зохион байгуулсан.

 

8. Ойрхи Дорнод дахь АНУ-ын тусгай элч Стивен Виткофф

Хөрөнгө оруулагч Стивен Виткофф АНУ-ын Ойрхи Дорнод дахь тусгай элчээр томилогдоно. Өмнө нь тэрээр үл хөдлөх хөрөнгийн хөрөнгө оруулалтад оролцож байсан бөгөөд саяхан тэрээр Дональд Трампын сонгуулийн кампанит ажилд идэвхтэй хөрөнгө босгож, сонгуулийн цуглаануудад дагалдаж байв. Үүний зэрэгцээ Стивен Виткофф Ойрхи Дорнодын орнуудтай хамтран ажиллаж байсан тийм ч чухал туршлагагүй. Нэмж дурдахад хөрөнгө оруулагч нь Дональд Трампын хамт Вест Палм Бич дэх гольфын клубын гишүүн. “Виткофф бол бизнес, хүмүүнлэгийн салбарт нэр хүндтэй удирдагч юм. Стив энх тайвныг уйгагүй уриалж, бид бүгдээрээ  түүгээр бахархах болно” хэмээн Дональд Трамп- АНУ-ын 45, 47 дахь Ерөнхийлөгч мэдэгджээ.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

Categories
гадаад мэдээ

Абхазын иргэдийн ялалт DNN.mn

Оросууд дайн хийж, Гүрж улсаас Абхаз, Өмнөд Осет салан тусгаарлаж, 2008 оны наймдугаар сарын 25-нд ОХУ-ын Холбооны Зөвлөл, Төрийн Дум санал нэгтэйгээр Абхаз, Өмнөд Осетийн тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрсөн. Мэдээж олон улсад Путиныг дэмжигч хэдхэн улс л хүлээн зөвшөөрсөн билээ. Тэгвэл өөрийгөө тунхагласан Бүгд Найрамдах Абхаз улсад ОХУ-ын хөрөнгө оруулалтын гэрээг соёрхон батлахыг эсэргүүцсэн сөрөг хүчнийхнийг баривчилсны дараа энэ сарын 11-нд Сухуми хотод эсэргүүцлийн жагсаал эхлэв. Абхазын иргэд нийслэл Сухуми хот дахь Төрийн аюулгүй байдлын албаны байрны дэргэд цугларч, баривчлагдсан идэвхтнүүдийг суллахыг шаарджээ.

Сөрөг хүчнийг дэмжигчид болон Төрийн аюулгүй байдлын албаны ажилтнуудын хооронд үе үе зодоон болж байгааг “Республика” телеграм суваг мэдээлж байв. Цугларсан иргэд Төрийн аюулгүй байдлын албаны байранд хаалгыг нь хүчээр нээж нэвтэрснээс гадна жагсагчид төв хурдны зам болон Сухумиас гарах Кодори, Верхнегумистинский, Нижнегумистинскийн гурван гүүрийг бүрэн хаажээ. Дараа нь эсэргүүцэгчдийн гол хэсэг Эрх чөлөөний талбай руу шилжиж “Республика”-ын мэдээлснээр энэ эсэргүүцлийн жагсаалд Абхазын өнцөг булан бүрээс хүмүүс ирж нэгдэж эхэлсэн байна.

Өнгөрсөн сарын сүүлээр ОХУ-ын Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Максим Решетников, Абхазын ерөнхий сайдын орлогч Кристина Озган нар Оросын компаниудад Абхазад хөрөнгө оруулалтын төсөл хэрэгжүүлэх боломж олгох гэрээнд гарын үсэг зурсан юм. Харин уг гэрээг хүчин төгөлдөр болгохын тулд Абхазын парламентаар соёрхон батлуулах ёстой. Уг асуудлыг парламентаар хэлэлцэх өдөр буюу арваннэгдүгээр сарын 15-нд сөрөг хүчнийхэн гэрээг цуцлахыг шаардаж жагсаал хийхээр зэхэж байсан юм. Оросын “РИА Новости” агентлаг “Сөрөг хүчний Абхазын үндэсний эв нэгдлийн форум намын дарга Аслан Барциц парламентын экс депутат Гарри Кокая болон Алмасхан Ардзинба, Рамаз Жопуа, Аслан Гварамиа зэрэг сөрөг хүчний таван идэвхтэнг саяхан гарын үсэг зурсан хөрөнгө оруулалтын Орос-Абхазын хэлэлцээрийг эсэргүүцэн Гудаута мужид олон нийтийн уулзалт хийгээд буцаж ирэхэд нь саатуулсан” гэж мэдээлсэн. Харин Оросын “ТАСС” агентлаг “Эсэргүүцлийн жагсаалын улмаас Абхазын ерөнхийлөгч Аслан Бжаниа Аюулгүйн Зөвлөлийг яаралтай хуралдуулж, Аюулгүйн зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга Раул Лолуа сөрөг хүчнийхний хийж буй энэ үйлдлийг гэмт хэргийн шинж чанартай гэж мэдэгдэв. Төрийн аюулгүй байдлын албаны дарга Дмитрий Кучберия Төрийн хамгаалалтын албаны байрны ойролцоо болсон үйл явдлыг бүрэн хэмжээний үймээн самуун гэж нэрлэв” хэмээн мэдээлж байв. Харин баривчлагдсан идэвхтнүүдийг суллах эсэргүүцлийн хөдөлгөөнд Абхазын өнцөг булан бүрээс иргэд ирж нэгдэх болсны үр дүнд сөрөг хүчний идэвхтэнүүд нэг өдрийн дараа суллагдаж, эрх чөлөөтэй болов. Үүний дараа жагсагчид Сухуми хотын ойролцоох гүүр, гол замуудыг чөлөөлөв. Өөрийгөө тунхагласан Абхазын иргэдийн Оросын нөлөөллийг эсэргүүцсэн энэхүү ялалт Кавказын нурууны улсуудын олон зуун жил хүлээсэн, Оросын дарангуйллаас гарч, эрх чөлөөтэй болох явдлын эхлэл байх магадлалтай болов.

Categories
гадаад мэдээ

Үндэсний аюулгүй байдлын шинэ зөвлөх DNN.mn

Удахгүй Цагаан ордны тэргүүн болох Дональд Трамп Флоридагаас Төлөөлөгчдийн танхимд гишүүнээр сонгогдсон, 50 настай Майкл Вальцыг өөрийн Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөхөөр ажиллуулна гэж мэдэгдэв.

Вальц нь Афганистаны дайны ахмад дайчин бөгөөд Трампыг удаан хугацаанд дэмжиж ирсэн нэгэн юм. Тэрээр “АНУ Украинд туслах ёстой, гэхдээ Киевт хуваарилсан Америкийн татвар төлөгчдийн мөнгөнд тавих хяналтыг чангатгах хэрэгтэй” гэж үздэг. Хамгийн гол нь Вальц Хятадын бодлогыг шүүмжлэгч гэдгээрээ алдартай. Иймээс тэрээр Хятадын газрын ховор металлаас Америкийн хараат байдлыг бууруулахад чиглэсэн хууль тогтоомжийг санаачилсан нэгэн билээ.Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөх АНУ-ын түүхэнд маш хүчтэй нөлөө үзүүлсэн албан тушаалын нэг бөгөөд энэ нь бас Сенатаар батлах шаардлагагүй цөөхөн албан тушаалын нэг юм. Вальц өнгөрсөн долоо хоногт Конгресст дахин сонгогдсон бөгөөд Цагаан ордонд ажиллахын тулд албан тушаалаа орхих шаардлагатай болж байна.

Майкл Вальцын Украины дайны талаарх үзэл нь цаг хугацааны явцад өөрчлөгдөж ирсэн байдаг. Тэрээр Орос 2022 онд Украинд цэргийн хүчээр дайран орсны дараа Оросын түрэмгийллийг таслан зогсоохын тулд Киевт аль болох их хэмжээний зэвсэг өгөхийг Байдены засаг захиргаанд уриалж байсан бол өнгөрсөн долоо хоногт Fox News сувагт “Байденыг Киевт зэвсэг хязгааргүй нийлүүлж байна” гэж шүүмжилж, Украины дайныг ямар нэгэн байдлаар зогсоох ёстой гэдгийг Трамп тодорхой хэлсэн гэдгийг онцолж байв. Мөн өнгөрсөн 10 дугаар сард болсон намын арга хэмжээний үеэр тэрээр “Бүгд найрамдахчууд сонгуульд ялбал Украины хувь заяанд АНУ-ын үүрэг оролцоог дахин үнэлэх шаардлагатай” гэж мэдэгдээд “Энэ тусламж АНУ-ын ашиг сонирхолд хэр нийцэж байгааг шинжлэн судлах шаардлагатай. Учир нь бид цаг хугацаа, мөнгө, нөөцөө Номхон далайн бүс нутагт (Хятадын эсрэг) зарцуулах шаардлагатай” гэж хэлж байв. Вальц Трампын НАТО-гийн холбоотнуудад батлан хамгаалах зардлаа нэмэгдүүлэхийг уриалж байгааг дэмждэг бөгөөд АНУ-ыг НАТО-оос гаргах асуудлыг огт авч үзэх боломжгүй, бид зөрчилдөөнтэй байсан ч холбоотнуудтайгаа найз хэвээр үлдэх ёстой гэж үздэг нэгэн юм.

Энэ томилгоо Орос гэхээсээ Путины хувьд маш муу мэдээ. Учир нь Туркийн нийслэлд, Саудын Арабын элчин сайдын яамны байранд амь үрэгдсэн сэтгүүлчийн асуудлаас үүдэн Жо Байдены засаг захиргаа Саудын Арабын угсаа залгамжлагч хун тайжийн харьцаа эрс муудсан. Харин Дональд Трамп бол түүнтэй уламжлалт, маш дотно харьцаатай. Мөн түүний Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөхөөр Майкл Вальц ажиллахаар болж байна. Энэ нь АНУ, Саудын Араб тохиролцож баррель нефтийн үнийг хурдан хугацаанд буулгаж, Кремлийг дайн хийх мөнгөгүй болгох магадлал өндөр болно гэсэн үг. Тэгдэггүй юм гэхэд АНУ-ын Хятадын эсрэг явуулах бодлого Оросын түүхий эдийн хэрэгцээг эрс багасгаж бас л Кремль дайн хийх мөнгөгүй болно. Аль ч тохиолдолд тойрон хүрээлэгчид нь Путиныг устгана. Гэтэл Майкл Вальц АНУ-ын Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөхөөр ажиллах гэж байгаа нь энэ хоёр арга хэмжээ нэгэн зэрэг явагдах магадлалыг маш өндөр болгож байна.

АНУ-ын Батлан хамгаалахын шинэ сайдаар АНУ-ын армийн ахмад дайчин, “Fox News” сувгийн хөтлөгч Пит Хэгсет томилогдох болсон бол ТТГ-ыг Үндэсний тагнуулын хэлтсийн захирал асан Жон Рэтклифф толгойлох болов.Мөн тэрбумтан Илон Маск болон Бүгд найрамдах намаас ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигч асан Вивек Рамасвами нар АНУ-ын засгийн газрын үр ашгийн алба (DOGE)-ыг хамтран удирдаж төсвийн зардлыг хэмнэж, хүнд сурталтай тэмцэхээр болжээ.

 

 

Бэлтгэсэн: Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

“COP29” гараагаа ширүүхэн эхлэв DNN.mn

Азербайжаны нийслэлд НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн 29 дүгээр бага хурал (COP29) эхэлж энэхүү арга хэмжээний ерөнхий зохицуулагч, төрийн газрын тос, байгалийн хийн “Сокар” компанийн дэд ерөнхийлөгч асан Мухтар Бабаев “Дэлхий гамшгийн зам руу орчихоод байна. Энэ дээд хэмжээний уулзалт бол бидний үнэнтэй нүүр тулах мөч мөн” гэж мэдэгдэв.

Энэ удаагийн “COP29”-ийн хэлэлцэх асуудлын хамгийн чухал зүйл бол уур амьсгалын хөтөлбөрийг санхүүжүүлэхийн тулд хөгжиж буй орнуудад жил бүр нэг их наяд хүртэлх ам.долларын санхүүжилт олгох тохиролцоо хэрэгжихгүй байгаа явдал юм. Одоогоор уг санхүүжилтийн хэмжээ 100 тэрбум ам.доллар байгаа бөгөөд энэ онд энэхүү шийдвэрийн хэрэгжих хугацаа нь дуусч байгаа билээ. Ройтерс агентлаг 2020 оноос хойш баян, хөгжилтэй улс орнууд эдгээр амлалтаа биелүүлэхгүй явж ирсэн нь уур амьсгалын өөрчлөлтөд өртөмтгий дэлхийн улс орнуудад үл итгэх байдал бий болгосныг онцолжээ. Мөн НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцийн Гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга Саймон Стил “Уур амьсгалын санхүү нь буяны ажил биш юм. Ийм алхмууд нь улс орон бүрийн, тэр дундаа хамгийн том, хамгийн баян орны ашиг сонирхолд бүрэн нийцдэг. Хэрэв дэлхийн улс орнуудын дор хаяж гуравны хоёр нь агаар мандалд буй нүүрстөрөгчийн давхар исэл ялгаруулалтыг огцом бууруулж чадахгүй бол улс бүр үүнийхээ төлөө маш харгис хэрцгий төлбөр төлөх болно” гэж онцлон тэмдэглэв. Өнгөрсөн жил Дубайд болсон дээд хэмжээний уулзалтын үеэр улсууд чулуужсан түлшнээс татгалзахаар тохиролцсон ч түүнээс хойш нүүрсний хэрэглээ, борлуулалт нэмэгдсээр байгаа учир АНУ, Азербайжан зэрэг зарим оронд шинэ ордуудыг ашиглаж эхэлсэн байна. Мэргэжилтнүүдийн үзэж байгаагаар “COP29” нь түлшний талаарх эцсийн хугацааг тогтоож, зохицуулалтыг чангатгахгүй байх магадлалтай ч зарим улс нүүрсээр ажилладаг шинэ цахилгаан станцуудыг ашиглах явдлыг зогсоохыг шаардаж магадгүй байгаа аж. Учир нь сэргээгдэх эрчим хүчний хүчин чадлыг гурав дахин нэмэгдүүлэх замаар эрчим хүчний үр ашгийг хоёр дахин нэмэгдүүлэх амлалтад ахиц дэвшил гаргаж, чулуужсан түлшний эрэлтийг бууруулах арга хэмжээ ч дээд хэмжээний уулзалтын хэлэлцэх асуудлын жагсаалтад багтаад байгаа юм байна. Хэлэлцэх өөр нэг чухал сэдэв бол Парисын хэлэлцээрийг хэрэгжүүлэхгүй байгаа явдал юм. Францын нийслэлд 2015 онд 200 орчим улс дэлхийн дундаж температурыг 20С-аас дээш өсгөхгүй байлгаж улмаар 1.50С хүртэл бууруулах хүчин чармайлт гаргахаар тохиролцсон билээ. Гэтэл Дэлхийн цаг уурын байгууллага 2024 оныг түүхэн дэх хамгийн дулаан жилээр бүртгэгдэх болно гэж саяхан мэдэгдсэн. Мөн 1-9 сарын дундаж температур XIX зууны сүүлчээс 1.54 өндөр болоод байгааг онцолсон. Энэ нь дэлхий дээрх зорилтыг “огт тоохгүй байна” гэсэн үг юм.

Categories
гадаад мэдээ

Дональд Трампын шинэ томилгоо DNN.mn

АНУ-ын ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон Дональд Трамп өөрийн засаг захиргаанд хоёр чухал томилгоо хийснийг мэдэгдэв. Трампын анхны бүрэн эрхийн хугацаанд АНУ-ын Цагаачлал, гаалийн хяналтын газрын даргаар ажиллаж байсан 62 настай Том Хоман Хилийн хяналт, бичиг баримтгүй цагаачдыг албадан гаргах ажлыг хариуцахаар болжээ. Харин Нью-Йорк хотоос сонгогдсон Төлөөлөгчдийн танхимын гишүүн 40 настай Элиз Стефаник НҮБ-д суух АНУ-ын байнгын төлөөлөгчөөр ажиллахаар болжээ.

Учир нь Бүгд найрамдахчууд дээд танхим буюу Сенатад олонх болсон бөгөөд доод танхим болох төлөөлөгчдийн танхимд ердөө гурван суудал авч АНУ-ын Конгресст бүрэн хяналтаа тогтооход тун ойртоод байна. CBS News-ийн мэдээлснээр Төлөөлөгчдийн танхимд Бүгд найрамдахчууд 215, Ардчилсан нам 210 суудал авсан байна. Харин олонх болоход 218 суудал шаардлагатай байгаа бөгөөд санал хураалтын дүнг тоолох ажил үргэлжилж байгаа билээ. Төлөөлөгчдийн танхимд олонхи болсноор Бүгд найрамдахчууд хуулийн төсөл санаачлах, түүнчлэн албан тушаалтнуудын эсрэг импичментийн ажиллагаа эхлүүлэх боломжтой болно. Конгрессийн хоёр танхимд хяналт тавих нь Трампад өөрийн санаачилгыг хэрэгжүүлэх илүү их эрх мэдлийг олгоно.

Трамп “Хоман манай улсын өмнөд, хойд хил болон далайн бүх хил, нисэхийн аюулгүй байдлын төлөө ажиллаж, хууль бус цагаачдыг эх орон руу нь албадан гаргах үүрэгтэй. Түүнийг бидний удаан хугацаанд хүлээж байсан энэхүү гайхалтай ажлыг сайн хийнэ гэдэгт би эргэлзэхгүй байна” гэж мэдэгджээ. Трампын сонгуулийн гол амлалтуудын нэг нь АНУ-д хууль бусаар амьдарч байгаа цагаачдыг албадан гаргах явдал юм. Трамп өмнө нь Сюзи Уайлсыг өөрийн засаг захиргааны тамгын газрын даргаар томилоод байсан билээ. Мөн Флоридагийн сенатор Рик Скотт Сенатын олонхын удирдагч болж магадгүй байгаа бол тэрбумтан Илон Маск, Роберт Кеннеди нар ирээдүйн Трампын засаг захиргаанд орж ажиллах нь тодорхой болоод байгаа юм. Харин Трампын анхны засаг захиргаанд ажиллаж байсан Никки Хейли, Майк Помпео нар шинэ багт орохгүй гэдгийг шинээр сонгогдсон ерөнхийлөгч өөрөө мэдэгдээд байгаа билээ.

Тэгвэл Украин болон Израилийн дайны хувь заяа АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга, Үндэсний аюулгүй байдлын нарийн бичгийн даргаар хэн томилогдохоос ихээхэн хамаарах юм.