Зэсийн хэрэгцээ хэрхэн нэмэгдэх талаар эдийн засагч Г.Батзоригоос тодрууллаа.
-Зэсийн зах зээл дажгүй байгаа. Зэсийн үнийн ирээдүйн талаар ямар таамгууд зонхилж байна вэ?
-Зэсийн зах зээлийн хувьд цаашид эрэлт буурах төлөвгүй байна. Техник, технологийн хөгжил нь өөрөө зэсийн эрэлтийг тогтмол нэмэгдүүлж байна. Нөгөө талд зэсийн ханш өссөнтэй холбоотойгоор дэлхийн олон оронд ажилчид цалингаа нэмэгдүүлэхээр зорьж бослого хийж, зэсийн нийлүүлэлт тасалдахад нөлөөлж байна.
-Оюу толгойн гүний уурхай, Цагаан суварга гээд зэсийн ордууд ашиглалтад орсноор Монгол энэ зах зээлд гол тоглогч болох боломжтой гэсэн мессэж байдаг. Бидэнд зэсийн зах зээлд голлох тоглогч болох боломж байна уу?
-Оюу толгой, Цагаан суваргаас гадна Хармагтай гэх мэт шинээр нөөц нь тогтоогдож байгаа дэлхийд нөөц болон агуулгын хэмжээгээр тэргүүлэх олон уурхай бий. Монголчууд жилд 400-450 мянган тонн зэс экспортолж дэлхийд эхний 20-д жагсаж байна. Одоогоор нөөц батлагдсан уурхайнууд богино хугацаанд ашиглалтад орж чадвал дэлхийд зургадугаарт эрэмбэлэгдэх зэсийн экспортлогч улс болох боломжтой. Мөн манай орны газарзүйн тогтоц болон байршлын хувьд хамгийн том хэрэглэгч улстай хиллэдэг гэдэг утгаараа давуу талтай.
-Оюу толгойн гүний уурхай бүрэн хүчин чадлаараа ашиглалтад орвол Монгол Улс зэсийн зах зээлд ямаршуу байр суурь эзлэх бол?
-Оюу толгойн гүний уурхай бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж эхэлбэл манай зэсийн олборлолт 700-800 тоннд хүрч дэлхийн топ 10 улсын нэг болох юм.
-Цаашид зэсийн ордууд илрэх боломжууд нь Монголын хувьд ямар байдаг вэ?
-Өнөөдөр ч Монголд хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг шинээр олгосоор байна. Эрдэнэт үйлдвэрийн нөөц 30 жилийн хугацаанд дуусах төлөвтэй байсан ч нэмэлт хайгуул хийвэл нөөц нь нэмэгдэж батлагдах боломжтой тухай геологичид ярьсаар байгаа. Зөвхөн Эрдэнэт, Оюу толгой бус цаашид ч нөөц нэмэгдэж батлагдах боломж асар их бий.
-Ирээдүйд эрэлт нь өсөх критикал менералуудад зэс онцгой байр эзэлдэг. Дээрээс нь газрын ховор элементүүд нэмэгдэж байгаа. Манайд ховор элементүүд хөгжих боломж нь ямар байдаг юм бол. Нөөцийн талаар ямар мэдээлэл байдаг вэ?
-Дэлхийд 143 сая тонн ховор металлын нөөц байдгаас гурван сая гаруй тонн нь Монгол Улсад байдаг гэсэн судалгаа бий. Манай улсын хувьд Мушгиа худаг, Лугийн гол, Хотгор, Халзан бүргэдэй гэх мэт газрын ховор элементийн нөөц нь тогтоогдсон ордууд, 80 гаруй илэрцүүд илэрсэн. Ирээдүйн технологийн хөгжил дэвшлийн голлох цөм болох цахилгаан автомашины батерей, мотор, соронз, зэр зэвсэг, компьютер, линз гэх мэт бүхий л зүйлсэд ховор металлуудыг ашиглаж байна. Зөвхөн Лити хэмээх цахилгаан автомашины батерей хийхэд ашигладаг тус металлын ханш сүүлийн жил гаруй хугацаанд тав дахин өсчээ.