Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамнаас сар бүр зохион байгуулдаг “Ил тод, хариуцлагатай уул уурхай” хэвлэлийн бага хурлын үеэр 2018 оны эхний улирлын сарын салбарын мэдээллийг олон нийтэд хүргэлээ. Хэвлэлийн бага хуралд сайд Д.Сумъяабазар, Төрийн нарийн бичигийн дарга Г.Нандинжаргал, АМГТГ-ын дарга Х.Хэрлэн болон яам, агентлагийн газар хэлтсийн дарга нар оролцов.
1. Уул уурхайн салбарын 2018 оны эхний улирлын статистик мэдээлэл
1.1. Аж үйлдвэрийн салбарын нийт бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл
2018 оны эхний улирлын байдлаар 3.3 их наяд төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 584.3 (21.7%) тэрбум төгрөгөөр өслөө. Үүнд уул уурхай, олборлох аж үйлдвэрийн нийт үйлдвэрлэл 2.4 их наяд төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 400.3 (20.4%) тэрбум төгрөгөөр, үүнээс нүүрс олборлолт 784.4 тэрбум төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 214.1 (37.6%) тэрбум төгрөг, металлын хүдэр олборлолт 1.3 их наяд төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 150.6 (13.2%) тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн нь голлон нөлөөлсөн. Аж үйлдвэрийн салбарын нийт бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлд Уул уурхай, олборлох салбар 72.2%-ийг эзэлж байна.
Гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл:
– Нүүрс 11.2 сая тн,
– Зэсийн баяжмал 330.1 мян.тн,
– Алт 1.9 тн,
– Молибдений баяжмал 1.3 мян.тн,
– Төмрийн хүдрийн баяжмал 790.0 мян.тн
– Хайлуур жоншны баяжмал 13.0 мян.тн,
– Цайрын баяжмал 23.4 мян.тн,
– Газрын тос 1.7 сая бар,
– Катодын зэс 3.6 мян.тн
1.2. Аж үйлдвэрийн салбарын борлуулсан бүтээгдэхүүн
2018 оны эхний улирлын байдлаар Аж үйлдвэрийн салбарын борлуулсан бүтээгдэхүүн 3.8 их наяд төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 580.6 (17.9%) тэрбум төгрөгөөр өслөө. Үүнд уул уурхай, олборлох аж үйлдвэрийн салбарын борлуулсан бүтээгдэхүүн 2.7 их наяд төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн үеэс 466.2 (20.5%) тэрбум төгрөгөөр, үүнээс нүүс олборлолт 1.0 их наяд төгрөг хүрч өмнөх оны мөн үеэс 297.4 (41.1%) тэрбум төгрөг, металлын хүдэр олборлолт 1.4 их наяд төгрөг хүрч өмнөх оны мөн үеэс 147.1 (11.4%) тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн байна.
Аж үйлдвэрийн салбарын борлуулсан бүтээгдэхүүн 2018 оны эхний улиралд 3.8 их наяд төгрөг хүрч 2.8 их наяд төгрөг буюу 73.7%-ийг, уул уурхай, олборлох аж үйлдвэр 2.5 их наяд төгрөг буюу 64.9%-ийг гадаад зах зээлд борлуулсан байна.
1.3. Уул уурхайн салбараас улсын төсөвт оруулсан татвар, хураамж
2018 оны эхний улирлын байдлаар улсын төсөвт 448.2 тэрбум төгрөг татвар, хураамж хэлбэрээр төвлөрүүлсэн байна. Үүнээс:
– Алт 6.5 тэрбум төгрөг,
– Нүүрс 151.6 тэрбум төгрөг,
– Цайр 22.0 тэрбум төгрөг,
– Зэс 242.5 тэрбум төгрөг,
– Төмөр 6.1 тэрбум төгрөг,
– Жонш 3.4 тэрбум төгрөг,
– Бусад 16.1 тэрбум төгрөг,
Улсын төсөвт оруулсан орлого өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 162.6 тэрбум төгрөг буюу 1.6 дахин өссөн. Үүнээс:
– Алт 1.8 тэрбум төгрөг буюу 1.4 дахин,
– Нүүрс 75.7 тэрбум төгрөг буюу 2.0 дахин,
– Цайр 9.8 тэрбум төгрөг буюу 1.8 дахин,
– Зэс 71.6 тэрбум төгрөг буюу 1.4 дахин,
– Төмөр 4.1 тэрбум төгрөг буюу 3.0 дахин,
– Жонш 2.1 тэрбум төгрөг буюу 3.0 дахин
Харин бусад ашигт малтмал өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 2.4 тэрбум төгрөг буюу 0.9 дахин буурсан байна.