25 жилийн тэртээ Монголын ард түмнийг ардчилсан нийгэм рүү уриалан дуудсан С.Цогтсайхан агсны “амьдруулсан” “Хонхны дуу” бүтээлд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж өнөөдөр Төрийн соёрхол хүртээлээ.
Түүх сөхвөл 1989 оны арванхоёрдугаар сарын 10-ны өдөр Хүүхэд залуучуудын соёлын төв өргөөний гадаа Монголын Ардчилсан холбоо байгуулагдсаныг зарлаж, тэр үеийн Улс төрийн товчоо, тэр үеийн Ардын их хурлын тэргүүлэгчдэд хандаж 14 зүйл бүхий шаардлага тавьж, анхны цуглааныг хийх үед “Хонх” хамтлагийн дуучин С.Цогтсайхан агсан, мөн дуучин Н.Энхбаяр нар “Хонхны дуу”-гаа дуулж, Монголд Ардчилсан хөдөлгөөн өрнөснийг зарласан байна.
Уг бүтээлд Төрийн соёрхол хүртээж байгаагийн ач холбогдлыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч “ХХ зууны үед хүйтэн дайн гэж байх үед нийгмийг өөрчлөхийг хүссэн маш олон дуу зохиогдож байсан. Гэхдээ “Хонхны дуу” шиг өөрчлөлт рүү уриалсан, татсан, ардчиллыг бүрэн утгаар нь гаргаж чадсан, сүлд дуу болтлоо хоногшсон бүтээл байхгүй. Өнөөдөр ч хүмүүс “Хонхны дуу”-г дуулмаар санагдах юм гэж ярьдаг. “Хонхны дуу “ирээдүйд ч ач холбогдлоо алдахгүй, хэдэн үеийг нийгмийг шинэ зүйлд дуудсан мөнхийн бүтээл байна. Энэ агуулгаар “Хонхны дуу”-нд Төрийн соёрхол хүртээж байна. Төрийн соёрхолыг бүтээлд олгодог юм шүү” гэлээ.
Төрийн соёрхолыг С.Цогтсайхан агсны гэргий Н.Наташа, хүү Ц.Түшиг, нарт гардууллаа. Дээрх арга хэмжээнд С.Цогтсайхан агсны ах С.Майнбаяр, мөн “Хонхны дуу”-г хамтран дуулсан дуучин Н.Энхбаяр нар оролцлоо. Энэ үеэр Н.Наташа, “Хонх” хамтлагийн дуучин Н.Энхбаяр нараас сэтгэгдлийг нь сонссоноо хүргэе.
“Хонх” хамтлагийн дуучин С.Цогтсайхан агсны гэргий Н.Наташа:- Ардчилсан хувьсгалын 25 жилийн ойн энэ өдрүүдэд Цогоогийн маань гэрэлт хөшөө босч, түүний зохиож дуулсан дуунд Төрийн соёрхол хүртээж байгаа нь түүхэнд мартагдашгүй үйл явдал болж байна.
“Хонхны дуу”-нд нь Төрийн шагнал хүртээж байгаа нь өөрөө их онцлогтой гэж Ерөнхийлөгч маань хэллээ. Энэ сайхан билиг дэмбэрэлтэй өдрийг тохиолдуулаад сэтгэлийнхээ үгийг хэлье. Талийгаач нөхрийг маань Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж анх энэ хувьсгалд оролцсон үеэс ойлгож, мэдэрч тусалж явсныг би их сайн мэднэ. Талийгаач маань өнгөрөөд 10 жил өнгөрсөн ч ард үлдсэн хоёр хүүхэд, гэр бүлд Цогоо маань байгаа юм шиг тусалж ирлээ. Аавынх нь оронд аав болж, хоёр хүүхдийн маань боловсролд анхаарал тавьж, анхны амьдралынхаа алхмыг гишгэхэд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж болон Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар тусалж, үр хүүхдийг маань тохьтой нөхцөлд амьдраасай гэж бодож Ерөхийлөгчид өгсөн хоёр өрөө байрыг бэлэглэсэнд бид билигшээж явдаг.
Хамт тэмцэж явсан журмын нөхөр нь энэ хорвоод байхгүй ч гэсэн хүнлэг сайхан сэтгэлээр ар гэрийнхэнд нь хандаж, бүтээлийг нь мөнхлөхийн төлөө сэтгэл гаргаж байгаад гэр бүлийнхнийхээ өмнөөс чин сэтгэлээсээ баярласнаа илэрхийлж, гэр бүлийнхэнд урт наслахыг хүсэн ерөөе.
“Хонх” хамтлагийн дуучин Н.Энхбаяр:-Би энэ дууг хэзээ нэгэн цагт Төрийн соёрхол авах байх гэж бодож байсан. Үүнийгээ би хаана ч хэлдэг. Энэ дуу бол үнэхээр ардчиллын сүлд дуу гэдэгтэй маргах хүн байхгүй. Энэ дууг бүтээлцэхэд “Соёл-Эрдэнэ” хамтлагийн бөмбөрчин Цолмон, даралтат хөгжимчин Батболд, даралтат гитарчин агсан Дамдинсүрэн нар өөрийн чадах бүхнээ зориулж байлаа. “Соёл-Эрдэнэ” хамтлагийн дуучин агсан Баяраа, хөгжимчин агсан Галсанбат нар биднийг бичлэг хийж байх үеэр дэм өгч байлаа. Нөхөддөө би их баярлаж байна. Баярлаж, талархаж явдгаа дахин дахин илэрхийлье гэсэн юм.