Швейцарын эрдэмтэд агаараас усны уурыг шингээж, гэрэл ашиглан устөрөгч, хүчилтөрөгч болгон задалдаг төхөөрөмж бүтээсэн байна. Ийм төхөөрөмжийг нарны эрчим хүчний нөөцийг устөрөгчийн түлш хэлбэрээр бий болгоход ашиглаж болно гэж Лозаннагийн Политехникийн сургуулийн (EPFL) хэвлэлийн алба мэдээлэв.
“Бид Нарны энергийг устөрөгч үйлдвэрлэхэд ашигладаг системийг бий болгоход маш энгийн бөгөөд өргөжүүлэх боломжтой аргыг боловсруулж чадсан” гэж EPFL-ийн судлаач Марина Каретти ярилаа.
Сүүлийн 20 жил физикчид усны ууранд агуулагдах усны молекулуудыг гэрэл эсвэл эрчим хүч ашиглан хүчилтөрөгч, устөрөгч болгон ялгадаг олон тооны катализатор эсвэл ус задлах төхөөрөмжүүдийг бүтээжээ. Одоогоор ийм төхөөрөмжүүдийг амьдрал дээр хэрэглэдэг болтол хол байгаа ба үүнд устөрөгч, хүчилтөрөгчийн үйлдвэрлэлийн өртөг их, бүрдүүлж байгаа хэсгүүдийнх нь бат бөх чанар муу зэрэг хүчин зүйлс саад болж байгаа ажээ.
Устөрөгчийн энэ үүсгүүрийг нүдэнд ил хийн тархалтын электродуудыг хөгжүүлсний ачаар бүтээсэн байна. Цахиурын ислийн сэмэрдэс, цагаан тугалганы ислийн ялтсаас бүрдсэн сиймхий, тунгалаг тусгай бүтцийг ингэж нэрлэдэг бөгөөд дотор нь фторын атомын жижиг хэсгүүд байдаг аж. Энэ бүтцийн холбоосууд нь /нити/ агаарт байгаа усны молекулуудыг идэвхтэй шингээдэг бол цагаан тугалганы ислийн ялтсууд болон тэдгээрт холбогдсон металл ба полимерийн нэгдлүүдийн давхаргууд нарны цацрагийг шингээж, энергийг нь цахилгаан гүйдэл болгон хувиргадаг байна.
Энэхүү материалыг ашиглан эрдэмтэд нарны устөрөгчийн үүсгүүрийн загварыг бүтээжээ. Энэ нь хийн тархалтын электрод болон мембран бүхий сав бөгөөд энэ үүсгүүр нь зөвхөн устөрөгчийн түлшийг өөрөөрөө дамжуулдаг аж. Туршилтын явцад уг төхөөрөмж нь усны уурыг амжилттай шингээж, задалжээ. Ингэхдээ төхөөрөмжид шингэсэн гэрлийн энергийн 40 орчим хувийг ашиглан усыг задалж байгааг дараагийн туршилт харуулсан байна. Физикчдийн хэлснээр, энэ төхөөрөмж нь хүний оролцоогүйгээр маш удаан ажиллах чадвартай гэнэ. Харин түүнийг ажиллуулахын тулд нарны гэрэл, цэвэр агаар зайлшгүй хэрэгтэй байна.
Цаашдын туршилтууд нь хүн төрөлхтнийг устөрөгч дээр суурилсан сэргээгдэх эрчим хүчийг бий болгоход ойртуулна гэж эрдэмтэд найдаж байна.