“Люмино” хамтлагийн ахлагч, продюсер Mcвeatz буюу Д.Тэмүүжинтэй ярилцлаа.
-Шинэ жилийн баяраар ХИТ болж, хүмүүс сонсохыг хүсч байгаа дуунуудын нэг нь танай хамтлагийн “Ganjenjoo” болоод байна?
-Тэгж хэлж болох байх аа.
-Танай хамтлаг хэр ачаалалтай ажиллаж байна?
-2012 оноос хойш шинэ жилээр хамгийн эрэлттэй байдаг хамтлаг нь “Lumino” гэж боддог шүү.
-“Ganjenjoo” Хит парадууд, хөгжмийн нэвтрүүлгийн жагсаалтад хэр “давхиж” байх шиг байна?
-Очсон газар бүртээ энэ дуугаа дуулж байна. Хүмүүст их сайн хүрч байгаа бололтой. Дагаж дуулаад бүжиглээд байна билээ. Хүмүүст хангалттай хүрч байгаа юм байна гэж бодсон. Гэхдээ дууны хувьд гарсан даруйдаа дүнгээ өгдөггүй юм л даа. Хагас жилийн дараа ч юм уу, тодорхой хугацааны дараа хүнд илүү хүрдэг байхгүй юу. “Ганженжоо” гараад сар гаран л болж байгаа. Тэгсэн ч хүмүүст хангалттай хүрч байна.
-Танай дуу, дууны клипүүдийг анзаарахад маш сайн төлөвлөгөөтэй, удаан боловсруулсан гэлтэй их нягт нямбай байдаг юм?
-Анхнаасаа л бидний ажлаа хийж ирсэн зарчим нь тэр л дээ. Би чинь продюсер нь. Дуу хийгээд л байдаг юм. Тэрэн дундаасаа “Энэ дууг түрүүлж гаргая” гээд л нэгийг нь нийтэд цацдаг. Нэг их удаан судлаад байх нь юу юм, ерөнхийдөө дуунуудаа өөрсдийн мэдрэмжээрээ хийчихдэг шүү дээ. Дээр үеийн дуунуудын элементийг дуундаа оруулдаг хип хоп хамтлаг манайхаас өөр байхгүй байх л даа. Манайх өөрийн гэсэн нэг стильтэй, тэр стилиэрээ л хийсэн дуу л даа, “Ганженжоо”.
-“Ганженжоо”-гийн клипэнд 1950, 1960-аад оны хөгжмийн хэв маяг, хувцаслалт гардаг. Зарим хүнд тэр үеийг нь санагдуулсан байх?
-1950, 1960, 1970, 1980 оны хувцаслалтууд гардаг. Миний гардаг тэр хэсэг бол Ray Charles-ийн үе. Хар цагаант дүрслэлтэй. Жааз хөгжмийн эрин үе л дээ. 1950-иад он. Анхаагийн гардаг хэсэг 1970-аад оны диско хөгжмийн үе. Бажигийн гардаг хэсэг 1980-аад оны хэв маягийг харуулсан. Дууны хэмнэл нь 2000-аад оны хэмнэл л дээ. Хэмнэлийнх нь цохилт нь тэр үед моданд орж хэмнэл. Бид шинэ залуу хамтлаг биш учир уран бүтээлдээ классик зүйлсийг байсхийгээд хийж байдаг юм. Тэр утгаараа хийсэн клип.
-2000-аад оны шинэ жил, 2019 оны шинэ жилийн хооронд асар их ялгаа мэдрэгдэж байгаа байх. Ялангуяа уран бүтээлч та бүхэнд үүнийг илүүтэй мэдэрдэг болов уу. Монголчуудын шинэ жилийн баярт ямар ямар өөрчлөлт гараад байна вэ?
-1999-2000 он, 2000-2001 оны шинэ жилийг сайн мэдэж байна. Тэр үед хөгжим, техник гэдэг зүйлээ тоодоггүй байжээ. Нэг газарт очиж дуулах болохоор микрофон байхгүй. Дуугаа тавиад л дуулдаг байлаа. 2006, 2007 оноос Улаанбаатар хот дахь заал, холлууд эрс шинэчлэл хийж эхэлсэн юм. Бүгд тоног төхөөрөмж суурилуулсан. Үүнд нь “Тотал музик”-ынхан их хувь нэмэр оруулсан гэж боддог юм. Одоо бол олон нийтийн арга хэмжээ зохиодог газрууд бүгд тоног төхөөрөмжтэй, техникчтэй болчихсон байна. Шинэ жилийн арга хэмжээгээ зохиож байгаа хүмүүс нийлээд архи уугаад наргиж цэнгэхдээ гол анхаарлаа хандуулахаа болиод үйл ажиллагаандаа илүүтэй анхаардаг болчихжээ. Архи чухал байхаа больсон байна. Нэр хүндтэй, олон хүнтэй байгууллага байлаа гэхэд шинэ жилийн цэнгүүн нь фестивалийн хэмжээнд оччихжээ. Сүүлийн 2-3 жилд хүмүүс шинэ жилээр архи уух нь эрс багасчихсан шүү. Эрчүүд олонтой газарт очиход ганц хоёр уусан эрчүүд харагддаг л юм. Гэхдээ огт өөр болчихсон. Үүн дээр хүний хөгжил гэдэг юм яваад байгаа байх. Зарим байгууллагын шинэ жил фестивалийн хэмжээнд хүрчихсэн болохоор биднийг хүртэл ямар нэгэн дүрд тоглуулж, фестивалийнхаа нэгэн хэсэг гэж үзэх тийм тохиолдол олон байдаг. Шинэ жилээс өмнө арванхоёрдугаар сар гарахаас өмнө бидэнтэй уулзаж, хөтөлбөрөө ярьж бүхнээ тохирдог байгууллагууд ч бий. Их ач холбогдол өгдөг. Ёолкийг халуун дулаан байлгахын тулд энэ мэтээр их гоё өөрчлөлтүүд хийгээд байна.
-Ёолкоор хамт олон, байгууллага, нутаг ус, арван жил, элссэн холбоо гээд олон хүрээлэлд орж баярладаг. Хэдийгээр зардал их, эрсдэлтэй гэж шүүмжилдэг ч шинэ жилийн баяр хүмүүсийг хамт олонч болгох, бүлсэг байлгах ач холбогдолтой баяр ёслол бололтой?
-Харж л байна. Бид чинь өдөрт зөндөө л ёолкоор ороод гарч байна. Зарим байгууллага жилийн эцэс болоод ажилчдаа байр, байрны урьдчилгаа гээд том том эд зүйлсээр урамшуулж байна. Тэрийг нь харахаар сэтгэл маш их хөдөлж байна. Байгууллагынх нь шинэ жилд дуучны хувиар очсон ч тэр бүгдийг харахаар догдлохын аргагүй. Бид шинэ жил дээр очоод өөрсдийнхөө номерыг хүлээгээд сууна л даа. Тэр хооронд шагнал урамшуулал гардуулж байгаа ёслолтой нь таарна. Бүтэн жил хөдөлмөрлөж, хөдөлмөрөө дүгнүүлж байгаа хүмүүсийг хараад, найз нөхөд нь баярлаад тэвэрч уйлж байгаа тэр агшныг харахаар адилхан баярлаж, сэтгэл хөдлөөд гоё байдаг. Компаниуд ерөнхийдөө хүнээ урамшуулах тал дээр анхаарч эхлэх боллоо. Нийгмийн бүхий л салбарт боловсон хүчний хомсдол үүсчихээд байгаа. Ажиллах хүч хомсдоод байгаа. Тиймээс байгууллагууд сайн ажилласан хүмүүсээ урамшуулаад үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэх болжээ гэдэг нь харагддаг. Томоохон компаниуд ганцхан шинэ жилээр л хамт олноо нэгтгэж нэг удаа л хамт олон руу чиглэсэн үйл ажиллагаа зохиодоггүй. Бүтэн жилийн турш хамт олон руугаа чиглэсэн ажил хийдэг. Гар бөмбөг, сагсан бөмбөг гээд спортын тэмцээн уралдаан зохиодог. Энэ нь зөв л дөө. Шинэ жил ууж идэх гэхээсээ илүүтэй арай өөр түвшинд очжээ гэдэг нь харагдаад байгаа.
-Дуучид, уран бүтээлчдийн хамгийн завгүй сар нь арванхоёрдугаар сар. Өдөрт багаар бодоход 2-3 шинэ жилд уригддаг бололтой. “Люмино” тэрнээс ч их биз?
-Бид бүтэн сарын турш маш их ачаалал дунд ажилладаг. Би л гэхэд жил жилийн арванхоёрдугаар сард хоолой өвдөж, хоёр удаа тарианд ордог юм. Хөлстэйгөө гарч гүйгээд л даардаг юм шиг байгаа юм. Яахав дээ, нэг сар л гүрийж байгаа юм чинь. Бид адилхан л хөдөлмөрөө үнэлүүлж байгаа. Бас тэгээд цагтаа амжихын тулд үгүй мөн их хичээнэ дээ. Өнөө жил замын түгжрэл арай л байна. Гэсэн ч товлосон цагтаа очиж амжаад доргиогоод л явж байна. Мэргэжлийнхээ хүнд хэцүү энэ үед л мэдрэх юм даа. Хүн утсаар залгаад шинэ жилдээ урихаар “Чадахгүй” гэж хэлэх хэцүү. Сүүлийн хэдэн жил монголчууд их хариуцлагатай болж байгаа нь бас нэг зүйл дээр харагдаж байна. Албан байгууллагууд их айхавтар болжээ. Арванхоёрдугаар сарын 1-нээс өмнө бүх юмаа товлодог болчихож байна. Энэ сарын 5-ны өдөр гэхэд “Люмино” хамтлагийн 30-ны өдөр хүртэлх бүх өдрийн тоглолтын тов дүүрчихсэн гээд бод л доо.
-Байгууллагынхаа шинэ жил дээр дуучин авчирч дуулуулдаг нь хаанаас, хэзээнээс үүссэн ёслол юм бол оо?
-Албан байгууллага дээрээ нийлж хийдэг шинэ жилийн баяртаа хамтлаг, дуучин авчирч дуулуулдаг заншил Оросоос гаралтай. Зүүн Европоос энэ заншил эхэлсэн юм билээ. Чех зэрэг орнуудад том том үйлдвэрийн ажилчид үйлдвэрийнхээ том заалаа чимэглээд хамтлаг, дуучин урьж авчруулдаг байсан юм билээ. Тэр заншил Оросоор дамжиж Монголд орж ирсэн. 1980-аад оноос дуучид, уран бүтээлчид шинэ жилээр “Улаанбаатар” ресторанд болж байгаа ёолкинд ирж дуулдаг болсон юм билээ шүү дээ. Энэ заншил Монголд нутагшаад 30, 40 жил болж байгаа соёл.
-Сонирхолтой яриа дэлгэсэн танд баярлалаа. Шинэ жилийн баярын тухай таны бодол?
-Шинэ жил бол гэр бүлийн баяр. Энэ баярыг зөвхөн гэр бүлийн баяр гэдэг утгаар нь нутагшуулаад сурчихвал их хэрэгтэй юм байгаа юм. Нэг үеэ бодвол монголчууд маань бүгд айхавтар болжээ. Зөв хоололт ярьж, архи дарсаа тааруулж хэрэглэдэг болжээ. 2019 онд хийж амжаагүй ажлуудаа 2020 ондоо зорилготойгоор амжуулаарай. 2020 онд УИХ-ын сонгуультай. Саналаа бодолтой өгөөд, хэдүүлээ хэн хэнийгээ чи, би гэхгүй сайхан амьдарцгаая.