Дорноговь аймгийн Хөвсгөл сумнаа өнгөрөгч хавар зорчиж яваад цаг оройтож бүрэнхий болохын хавьцаа өвөлжөөндөө ганц гэрээр буусан нэг айлд хоног төөрүүлсэн юм. Нэг хөх өвгөн, эмгэнтэйгээ хоёулхнаа хэдэн хонь, ямаатайгаа өвөлжиж байсан. Цагаан сарын дараахан байсан учир үүргэвчинд байх “ганц юм”-аа мань өвгөнд барьж золголоо.
Тэгээд хамт явсан найзынхаа цуг эмгэний хормын дотор чанасан борцтой, бор гурилтай лавшааг аягатай нь хамт зооглох шахангаа, говийн заг модтойгоо адилхан өвгөнтэй баахан хууч хөөрөв. Өвгөн нэг хэсэгтээ хүний бараа хараагүй болоод ч тэрүү, задалсан гашуун ундаандаа ам халаад ч юмуу хэсэг азнаад үгээ зөөж ирээд л баахан ярьсансан.
Нутаг ус, мал хуйгаа, хүний амьдралын заяа төөргийн талаар, улс, эх орныхоо тухай гээд зөндөө сайхан зүйлс ярьж билээ. Өвгөний үгнүүд бүгд шижир алт мэт үнэн агаад үнэ цэнтэй байсан ч түүнийг энд нуршилгүй өөртөө үлдээе. Зүгээр л амьдралын эрээн барааныг туучин насныхаа оргилд ирсэн бор гэрийнхээ хойморт залрах ийм сайхан монгол өвгөдөөс сургаал үгсийг нь сонсож яваарай л гэх гэсэн юм.
Эс бөгөөс тун удахгуй тийм, ийм алдартай сургууль төгссөн гэх, хүний өөрийн үгсийг хольж хутган цэцэрхэх, эрүүн дорх живэр сахал нь эгээ л ургаж амжаагүй шахуу хүүхдүүдээр амьдралаа заалгадаг болох гээд байна шүү.
Д.Бат-Эрдэнэ