Худалдааны гудамжинд ухаалаг зогсоол үгүйлэгдэж байна

Дэлгүүр хэсэх сайхан ч унаагаа тавих газар хайн бэдрэх нь тиймхэн. Гурав, дөрөвдүгээр хорооллын зам дагуу худалдаа үйлчилгээний гудамж үргэлжилдэг. Гэтэл автомашины зогсоолын хомсдолтой энэ хэсэгт унаагаа тавих газар хайж олох нь өдрийн од шүүрэхтэй адил шахуу. “Хүлээж байж машин гарахаар оронд нь ирж зогслоо” гэж нэрээ хэлэхийг хүсээгүй нэгэн залуу ярилаа. “Зогсоол олоход хэцүү. Энд давхарлаад тавьчихаар машин аччихдаг юм байна лээ” гэж тэр хэлсэн. Хорооллын “Номин”-гийн өмнө ч зогсоол гэхээр зай талбай үнэндээ алга. Таван давхартай, давхар бүртээ худалдаа үйлчилгээтэй энэ дэлгүүрээр үйлчлүүлэх дуртай хүн олон ч зогсоолгүйн зовлон их. “Зогсоолтой байсан юм. Зам өргөсгөхөд урд талын зогсоолууд байхгүй шахам болсон. Замын өргөтгөл хийх үеэр манайхан Баянгол дүүргийн замын асуудал хариуцсан түшмэдэд хандсан юм билээ. “Нийслэлийн эзэмшил газар учраас бид мэднэ. Танайд хамаагүй” гэсэн хариу өгсөн гэсэн. Цөөхөн хэдхэн машины зогсоолоо үйлчлүүлэгчдэдээ хямгадахаар дэлгүүрийн ажилтнуудыг машингүй ирэхийг шаарддаг” гэж “Номин плаза” салбарын эрхлэгч С.Цэцэн хэллээ. Шинэ жил, том баяруудын үеэр үүдэндээ зохицуулагч ажиллуулдаг гэнэ. Үйлчлүүлэгчдийнх нь машиныг ачаад явчихсан эвгүй тохиолдол ч гарч байжээ. Бараа ачсан машин ирэх цагаар энэ хэсэгт нэлээд түгжрэл үүсдэг гэнэ.

Шопинг хийхэд тааламжтай гэгддэг Малайз зэрэг орнууд лав том худалдаа, үйлчилгээний төвүүд нь доод давхартаа хангалттай зай талбай зогсоолуудтай юм билээ. Манайд бол нэгэнт барьсан байшин барилгуудыг буулгаж, доод давхарт нь зогсоол барилтай биш. Зай талбайгаа ухаалаг ашиглаж, бага зайд олон машин шингээхээр тооцох учиртай. Гэхдээ энэ хавьд ч бас үнэхээр уужим зогсоолтой газар бас бий. “Өргөө” кино театрын урд байрлах “Таван богд Смарт” электрониксийн хашаанд төлбөртэй зогсоолтой. KFC, Смарт төв, “Говь”-ийн үйлчлүүлэгчид нэг цагийн хугацаатай зогсвол төлбөр төлөхгүй гэнэ. “Эндэхийн нэг цагийн төлбөр 500 төгрөг. Өдөртөө 200-гаас дээш машин зогсдог. Шөнөдөө ч үйлчлүүлэгч арвинтай хонодог. Амралтын өдрүүдэд зогсоол хайсан машин их ирдэг” гэж зогсоол хариуцсан хүн ярилаа. Энэ сайхан уужим газарт олон давхар, ухаалаг шийдэлтэй зогсоол барьчихдаггүй юм байх даа. Хэрэв дүүрэг, хотын шийдвэр гаргагчид ухаалаг зогсоолыг бодлогоор дэмжвэл зогсоолын бизнест хөрөнгө хүчээ хаях компаниуд дороо олдоно доо.

“Өргөө” кино театр өмнөө зогсоолын талбайтай цөөхөн газрын нэг. Харамсалтай нь эндхийн зогсоол ч бас төлбөртэй. “Замын наана зогсчихоор машин тэрэг сигналдаад хэцүү байдаг. Энд кино үзэхээр зогсч байна. Кино үзэж байгаа хүмүүсээ зогсоолын төлбөрөөс чөлөөлдөггүй. Энэ хавьд машины зогсоол ховор, хэцүү байдаг” гэж Баянгол дүүргийн иргэн Н.Мөнхбат хэллээ. Тэрбээр өдөртөө зогсоолд овоо хэдэн төгрөг зарцуулдаг гэсэн. Ойр хавийн орон сууцны гадаа ч машин хахжээ. Зарим түрэмгий этгээд машинаа хашлага давуулан байрнуудад тулгаад сойчихож. Байрны эмээ, өвөө нар орцныхоо үүдэнд модон сандал дээр нарлаж суудаг дулаахан дүр зураг энд алга.

Зогсоолын хомсдолд орсон худалдааны гудамжинд машинуудыг зогсоолтой болгох зай талбай огт байхгүй мэт үзэгдэнэ. Замын дундах ногоон хэсгийг бол хөндөөгүй орхисон нь дээр. Харин хаа сайгүй таардаг хуучин муусайн гараашуудыг дахин төлөвлөлтөд оруулж, хуучин гараашаа шинэ ухаалаг автомашины байраар солихыг санал болгох хэрэгтэй юм болов уу. Гараашууд бие засах цэгийн үүрэг гүйцэтгэсээр удлаа. Харин орчин үеийн том хотуудад авто архитектур хөгжиж байна шүү дээ. Машинууд эздээсээ дутахгүй олон давхар, гоёмсог байранд “амьдарч” байна. Хамгийн гол нь эдгээр байруудад маш олон машин “чихэх” боломжтой. Машинаа тавих зай хайж наашаа цаашаа сүлжих шаардлагагүй. Төмөр хүлгийг тань лифтээр зөөгөөд аваад явна, авчраад өгчихнө. Авто замын түгжрэлийн 1/3 хувийг зогсоол хайсан машинууд үүсгэдэг гэсэн судалгаа бий. Ухаалаг авто зогсоолуудад “За” гэх цаг болжээ. Буянт-Ухаа II хороололд долоон давхар автомашины гарааж барьж эхэлсэн. Хотын удирдлагууд бодвол эхлээд гэрээ байраар солиод, дараа нь машинуудад шинэ зогсоолын шийдэл санал болгох байлгүй дээ.