Хүйс толгойн бичээсийг тайлж уншин монголчуудын бичиг үсгийн түүхийг 600 жилээр урагшлуулсан эрдэмтэн Солонгод Л.Хурцбаатартай ярилцлаа. Тэрбээр саяхан Өмнөд Монголын Ордосын нутгаас 1300 жилийн өмнөх эртний Түрэг руни бичгийн хоёр бичээсийг илрүүлэн тайлж уншсан байна. Энэ талаар нь сонирхлоо.
-Таныг Хүйс толгойн монгол брахми бичээсийг тайлж уншсан гэдгээр монголчууд таньдаг болсон. Саяхан Ордосын нутгаас эртний бичээс илрүүлжээ. Энэ талаараа та сонирхуулбал?
-Энэ сарын 8-нд Өмнөд Монголын Ордосын Отог хошууны Үзүүр балгасын Харангуйн хөндийгөөс одоогоос 1300 жилийн өмнө Түрэг руни бичгээр бичигдсэн хадны бичээсийг олж ирүүлсэн. Өөрөөр хэлбэл, Орхонд байгаа руни бичээстэй адил бичээс олдсон гэсэн үг. Өмнөд Монголын баруун хэсгээс хамгийн анх олдож байгаа руни бичиг юм. Дэлхийд руни бичгийн 600 гаруй бичээс бий. Энэ бичээсүүдийн дийлэнх нь Монгол, Казахстанд бий, Орост ч байдаг. Харин Хятадад тав байдаг. Өөрөөр хэлбэл, энэ удаад Ордосоос илрүүлсэн руни бичгийн хоёр бичээстэй нийлээд долоо болж байна гэсэн үг.
Харангуйн хөндий ууланд Отог хошууны Түүх, соёлыг хамгаалан судлах газрын дэд захирал Жарантай, хамтран ажиллагч Хас, Оюун нартай хамт тухайн бичээс буй газарт очиж сурвалжилж, руни бичиг мөн гэдгийг баталсан.
Энэ сарын 26-нд Монгол Улсын ШУА-ийн Хэл зохиолын хүрээлэнгээс зохион байгуулсан “Орхон бичгийн дурсгал-Нүүдэлчдийн хэл, иргэншлийн түүхэн сурвалж болох нь” эрдэм шинжилгээний хурал болсон. Энэ хурал дээр би уг судалгааны ажлаа илтгэлээр танилцуулсан. Академич Лу.Болд энэ чиглэлээр судалсан мэргэжилтэн, эрдэмтэн хүн. Ордосоос илрүүлсэн энэ руни бичгийн судалгааны ажлыг өндрөөр үнэлж байгаагаа илэрхийлсэн. Ялангуяа эртний Түрэг руни бичиг Өмнөд Монголоос олдож байгаа нь энэ чиглэлээр судлах ажилд ахиц, дэвшил болж байна гэж тэмдэглэсэн.
-Юуг тэмдэглэж үлдээсэн бичээсүүд болж таарав?
-Нэгдүгээр бичээст нь, гурван мөр үсэг, зургаан үг байна/Тonga qabga qudag Örük Jeli qagan. “Тунгаа хавха худаг үнснү”. Үүнийг монголоор орчуулбал “Ирвэс хаалгын эрэг”. Гэтэл Ч.Баттулга сүүлийн үгийг нь “босго” гэж орчуулсан. Казахстаны судлаач Б.Напил “Худаг” гэж орчуулсан. Доорх нь “Өрөг жилхан” гэсэн үг байна. Б.Напил энэ үгийг хүний нэр байна гэж уншсан. Ч.Баттулга “Буудал жила” гэж уншсан. Би бас хүний нэр гэж тайлаад “Буудал Жили хаган” гэж уншсан. Жили хаан бол 620-630 онд Тан улстай байлдаж байсан хааны нэр юм болов уу гэж таамаглаж байгаа. Энэ бичээс бол эртний руни бичиг гэдэг нь 100 хувь батлагдсан. Хоёрдугаар бичээсийг “Хоосон ахан/ qomuz aqang” гэж уншсан. Энэ нь “өвөө аавд” гэсэн утгатай. Энэ бичээсийн талаар илтгэл тавихад Лу.Болд академичаас гадна 20 гаруй эрдэмтэн судлаачид ихэд сонирхсон. Тайлж уншихыг эрдэмтэд адилгүйгээр уншина. Учир нь бага бичээс учир өгүүлбэргүй. Өгүүлбэргүй учир уншихад хэцүү.
-Тийм юм байна.
-Ямар ч эрдэмтэн хувийн үзэл бодлоороо уншиж болдог. Энэ бичээсийг тайлж унших нь ялангуяа Монгол Улсын хувьд эртний Түрэгийн руни үсгийг судлахад түлхэц, тусламж болно. Тухайн үед зөвхөн Орхоны хөндийгөөр руни үсгийн бичиг дурсгал олддог байсан бол хүрээ нь урагшаа тэлж Өмнөд Монгол, Ордосоос олдож байна.
-Та Хүйс толгойн монгол брахми бичгийг тайлж уншсанаар “Монголчууд нүүдэлчдийн дунд хамгийн эрт бичиг үсэгтэй байсан” гэдгийг баталсан. Харин энэ удаагийн эртний Түрэг руни бичгийг тайлсан нь бидэнд ямар ач холбогдолтой вэ?
-Нүүдэлчин үндэстэн тухайн үед буюу 1300 жилийн өмнө Орхоны хөндийгөөр тогтохгүй урагшаа түрэг руни бичгийг хэрэглэж байсан байна. Монголын эртний бичиг үсгийг эртний Түрэгийн руни бичиг үсэгтэй харьцуулан судална. Ингэх нь Монголын эртний бичиг үсгийн санд маш их хувь нэмэр болно.
Харьцуулан судлах нь маш чухал. Бямбын Ринчен “Монгол эрдэмтэн, монгол судлаач эртний түрэг руни бичгийг мэдэхгүй нь харамсалтай байна. Түрэг руни судлаач эртний монгол бичиг үсгийг мэдэхгүй нь нэн харамсалтай. Энэ хоёр талын эрдэмтэн энэ хоёр бичиг үсгийг хоёуланг нь мэдэж авбал нэн сайн” гэж хэлсэн байдаг. Лу.Болд академич яг энэ утгыг цохон тэмдэглэж, хятад үсгийг ч мэдэх хэрэгтэй гэж нэмж
25 replies on “Эрдэмтэн Л.Хурцбаатар 1300 жилийн өмнөх эртний Түрэг руни бичээсүүдийг илрүүлэн тайлж уншжээ DNN.mn”
Лу.Болд биш ээ.
This includes airport pickups,pairings with outfitters and guides,ランジェリー エロ
supportive and,yes,セックス ドール
making it both informative and enjoyable.ダッチワイフYour clear and structured approach has made the topic not only accessible but also a joy to explore.
Your article on [specific topic] offered some truly original insights that I found both refreshing and thought-provoking.ダッチワイフThe way you approached [specific subtopic] with a fresh perspective and challenged conventional wisdom was particularly impressive.
garlicky pork rib soup,briny fried oyster omelets,高級 ラブドール
The realism of the dolls is astounding,美人 セックスwith lifelike skin texture and detailed facial features that are incredibly convincing.
breathing,ラブドール エロand other important functions.
eating,drinking and doing a conga line with your guests?The very nature of corsets also means that they will dramatically alter your silhouette,sexy velma cosplay
Or our silk ruffled panties make for a decadent piece to unwrap,velma cosplay sexywith yards of silk ruffles cascading out of one of our signature pink gift boxes.
Ruth and Boaz become interested in each other.オナホ リアルBut because of differences in age,
Are women who identify as femcels actually less physically attractive,or might their rejection be related to other factors such as (lack of) social skills,ラブドール
There are no set rules on the answer to this but you should neverロボット セックス feel pressured into doing anything you don’t feel comfortable with either by your partner or because friends are doing it.
エロ ラブドール”These are just some of the comments I have heard.Similar accounts are repeated in my office and among friends—with mothers bearing the brunt of the blame for causing eating disorders and body dissatisfaction (among other things).
People were pretty serious about playing catch in ancient Greec If a boy tossed an apple at a girl it was seen as a marriage proposal.If she caught it,高級 ラブドール
67.Honeymoon gets over but the marriage phase gets better every year.ラブドール 値段
You’ll also be pleased to know that it comes with removable garter straps to attach to the hem.sexy velmaAnd don’t forget to add the matching thong to your cart before you checkout.
Travelling in the final months of pregnancy can be tiring and uncomfortable.えろ コスプレSo,
高級 オナホthis year,my resolution is to think before I open my mouth.
Me and my bf were having sweet, kissy, missionary sex and I could feel him getting close. オナドールI kindly reminded him to pull out (I was on the Pill but didn’t want to risk it) and his response was,
A lot of first-time parents assume the house needs to be dead quiet for baby to sleep,女性 下着 エロbut in fact white noise is super-comforting for little ones.
you haven’t adopted any of each other’s interests or taught each other any new skills.7 You can identify ways you’ve negatively influenced each other,エロ 人形
ラブドール 中古which cats have no control over.It is a purely physiological feature of how air stimulates the cat’s larynx in a way that triggers self-sustaining low-frequency oscillations of the cat’s vocal cords.
with lifelike skin texture and intricately detailed facial features that capture the essence of realism.ラブドール えろThe joints are expertly crafted to move fluidly,
then spooning is often probably ドール エロthe most personal and satisfying posture to suit your needs.