Хаврын хавсарга ард үлдэж, зуны налгар өдрүүд үргэлжилж байна. Иргэд амралт, аяллаа төлөвлөн бэлтгэлээ зугуухан хангаж байна. Аялал, зугаалгаа төлөвлөж буй уншигчдынхаа бэлтгэлд дөхөм болох үүднээс “Аянчин Аутфиттерс” компанийн захирал Г.Мандахтай ярилцлаа.
-Аялал, зугаалгын улирал эхэллээ. Манай улс байгалийн үзэсгэлэнгээрээ давтагдашгүй. Гэхдээ зам, дэд бүтэц тааруу гээд аялахад бэрхшээл бас бий. Тохь тухтай аялахад юуг хамгийн түрүүнд чухалчлах шаардлагатай бол?
-Мэдээж аяллынхаа төлөвлөгөөг маш сайн гаргах хэрэгтэй. Хүмүүс төлөвлөж байгаад жилд нэгээс хоёр удаа л найз нөхөд, гэр бүлийнхэнтэйгээ амарч, аяладаг шүү дээ. Дотны хүмүүстэйгээ хамт өнгөрөөх хором мөч бүхэн үнэтэй учраас бэлтгэлээ маш сайн хангах шаардлагатай. Майхан нь хийсчихлээ гэхэд дахиад угсрах гэж хугацаа алдана. Салхи, бороог даах хэмжээний чанартай эд зүйл хэрэглээд явах сайхан шүү дээ. Гэрээсээ хол явахад тав тух юу, юунаас чухал байдаг.
-Хөдөө явж аялахгүй ч амралтынхаа өдрөөр нийслэлчүүд ууланд алхдаг болсон. Уул руу гарах, явган аялал хийхэд ч тав тухаа хангах чухал болов уу?
-Тэгэлгүй яах вэ. Улаанбаатарт 15 орчим аяллын клуб байдаг юм байлээ. Өөр, өөрсдийнхөө сонирхлоор нэгдээд амралтын өдөр явган аялал зохион байгуулдаг, уул өөд гардаг болж. Энэ бол эрүүл мэнд, сэтгэл хангалуун амьдрахад ашигтай зуршил шүү дээ. Явган аялал амьдралынх нь нэг хэв маяг болсон учраас аяны пүүз, өмд, цамц байнгын хэрэглээ болчихож. Зориулалтын хувцастай явах нь аяллаас авах сайхан мэдрэмжийн тал хувь нь гэж хүмүүс ярьдаг.
-Сайхан мэдрэмжээс гадна аюулгүй байдлаа хангах нь юу юунаас чухал байх. Заавал аяллын хувцас, хэрэглэлтэй явахын ач тус юу байдаг вэ. Манай уншигчдад зөвлөгөө өгөөч?
-Хөдөө явахад муу сайн хувцсаа өмссөн нь дээр гэдэг ойлголт ард хоцорсон. Аяллын тав тухыг хангах хувцас шинжлэх ухааны өндөр түвшинд хөгжиж иржээ. Хүний бие тэр чигээрээ судлагдахуун. Ууланд алхахад халууцна, хөлөрнө, төд удалгүй даарна. Тэр бүрт хувцсаа солимоор, нимгэлж, зузаалмаар санагддаг. Олон давхар хувцас өмсөхөөр хүндрээд тухгүй байдаг. Энэ бүхнийг зохицуулж, тав тухыг хангах үүднээс шинжээч, судлаачид олон жил ажиллаж аяллын хувцасны загварыг гаргаж, материалыг сонгодог онцлогтой. Хөлөрлөө гэхэд хүрэмнийхээ цахилгааныг тайлчихдаг, материал нь биеийн хөдөлгөөнөөр сунадаг, нарнаас хамгаалдаг байх жишээтэй. Халууцлаа гэхэд сэрүүцэхээр, даарахад дулааныг гадагшлуулахгүй байх байдлаар хийгддэг. Аяллын брэнд хувцасны материал биед маш тааламжтайгаас гадна загвараараа олон үйлдэлтэй, тав тух хангадаг. Зориулалтын хувцас эрүүл мэндэд тустайгаас гадна тав тухтай байдлыг бий болгодог гэдгээрээ онцлог.
-Ууланд авирах, аялахад гутал халтирах, түүнээс болж гэмтэх тохиолдол цөөнгүй бий. Ямар гутал зохимжтой бол?
-Ууланд аялахад зориулалтын гуталтай алхах нь энгийн гуталтай алхахаас хамаагүй өөр байдаг. Аяллын гутлууд иржгэр ултай байдаг ба энэ нь хад чулуу, нойтон гадаргуу дээр халтирахгүйгээс гадна доргилтоос хамгаалсан байдаг. Үүнээс гадна гутлын түрүү шагайг маш сайн барьж өгснөөр аюулгүй байдал хангагддаг. Мөн ул, улавч хоёрын дунд 0.8мм зөөлөвч орсон байдаг учраас бүтэн өдөр алхсан ч хөлийг тань ядраадаггүй гэх мэт олон сайн талууд байдаг.
-Эдгээр технологийг та аль нэг брэндээр жишээ болгож яриач. Тэгвэл уншигчдад илүү ойр байх болов уу?
-Манай компани “Columbia Sportswear”, “MountainHardwear”, “Merrell”, “Carhartt”, “CAT” брэндүүдийн албан ёсны борлуулагч. “Columbia” гэхэд лабораторитой. Инженер нь технологио боловсруулж, үйлдвэрлэлдээ ашигладаг. Гутлынхаа улнаас эхлээд бүх материалаа лабораторидоо судлаж, байгалийн бүх үзэгдлийг судалж, үйлдвэрлэдэг. Бороо орлоо гэхэд ус нэвтрүүлдэггүй, халууцахад сэрүүцүүлдэг хувцас үйлдвэрлэдэг болсон. Нар, салхинаас хамгаалах технологийг “Columbia” өөрөө бий болгосон. Аяллын брэндийн хувцаснуудад маш олон технологиуд байдаг нь байгалийн олон төрлийн зохицолдолгоонд тааруулж хаана хэрхэн өмсөх, ашиглахаас хамаарч өөр хоорондоо ялгагдаж өгдөг.
-Манай улс эрс тэс уур амьсгалтай. Аяллын брэнд Монголд тохирох нь хэр байдаг бол. Танайх аяллын хувцас, хэрэглэлээ нийлүүлэхдээ үүнд хэр анхаардаг вэ?
-Манайх шиг эрс тэс уур амьсгалтай улс ховор шүү дээ. Монгол хүнд тааламжтай байх, дөрвөн улирлын брэндүүдийг бид оруулж ирдэг. Манайхан багаасаа ноос, ноолуур, даавуун материалтай хувцас өмсөөд дасчихсан. Гэтэл аяллын хувцас ноос ноолууран байх нь ховор. Тиймээс хоёр жилийн өмнөөс “Ugg Australia” брэндийн албан ёсны борлуулагч болсон. “Ugg Australia” брэнд Монголын нөхцөлд хамгийн таарсан гутал. Чийг татахгүй, хөлд эвтэйхэн. “Columbia” брэндийн Omni-Heat өвлийн гутал мөнгөлөг дотортой. Мөнгөлөг дотор биеийн дулааныг 20 хувь илүү хадгалдаг учраас сансарт ниссэн хүмүүс ашигладаг байж. Биеийн дулааныг хадгалахаас гадна илүүдэл чийгийг гадагшлуулж байдаг. Ийм материалаар хийсэн хүрэм, цамц оруулж ирж байгаа. Ноос, ноолуур норчихоороо хатах нь удаан байдаг. Харин аяллын брэнд хувцас тухайн нөхцөлд тохирч, үүргээ гүйцэтгэдгээрээ онцлог. Аяллын өмдтэй өвсөн дээр суухад нэвтэрдэггүй, норвол маш хурдан хугацаанд хатдаг байх жишээтэй.
-Лабораторид туршиж үйлдвэрлэдэг, брэнд гэдэг утгаараа тансаг хэрэглэлд орох уу. Албан ёсны борлуулагч байхын ач холбогдол юу вэ?
-Үнэтэй эсвэл тансаг хэрэглээнд тооцогдохгүй. Худалдан авагчдынхаа эрэлт, хэрэгцээнд тааруулсан хувцас, хэрэглэл оруулж ирдэг. Албан ёсны борлуулагч байгаагийн давуу тал нь хамгийн сүүлийн үеийн загварыг зах зээлд нийлүүлдэг. Размер, өнгөний сонголт дэлхийн аль ч улсад ижил л байдаг. Мөн брэнд гэдэг утгаараа дуураймал бараа гэдэг ойлголт байхгүй. Дэлхийтэй хөл нийлүүлж алхах боломжийг олгож байдгаараа давуу талтай. Бид энэ бизнестээ үнэнч, цаашид тууштай байя гэдэг үүднээс өндөр ашиг хардаггүй. Албан ёсны борлуулагч байхын гол давуу тал нь дэлхийн хаана ч зарагдаж байгаа бараа материалыг хэрэглэгчиддээ адилхан үнээр авах боломжийг олгодог.
-Монголчууд идэвхитэй аяладаг, алхдаг болсонсайн ч бусад улстай харьцуулахад шинэ гээд дүгнэчихэж болмоор. Дотоодын аялал, жуулчлалыг хөгжүүлэх ямар боломж байна вэ?
-Зөвхөн төр биш аялал жуулчлалын салбарт ажиллаж байгаа бүх компани хувь нэмрээ оруулах ёстой. Манай компани гэхэд дотоодын жуулчдад зориулсан хувцас, хэрэгслээ зөв сонгох талаар сургалт, зөвлөгөө өгөх талаар компанит ажил зохион байгуулж байна. Нийслэлчүүд маань аяладаг уулын жимтэй тэнд аяллын хэрэглэл зардаг дэлгүүр, үйлчилгээний төвүүд бий болоосой гэж хүсдэг. Ойрын жишээ БНСУ байна шүү дээ. Иргэддээ зөв амрах, аялах боломж олгох орчин бий болгохын тулд энэ салбарынхантай төр хамтарч ажиллаасай. Одоо бол иргэд хүслээрээ, бартаатай замаар аялаж байна. Аялал өөрөө эрүүл, бухимдалгүй амьдрах үндэс. Нийгмээрээ эрүүл, тав тухтай, уур бухимдалгүй амьдрахын тулд дотоодын жуулчлалыг хөгжүүлэх нь ач холбогдолтой. Нийтийн алхалт, гүйлт болон авиралт зэргийг сар бүр өдөрлөг маягаар нийслэлдээ тогтмол зохион байгуулж байвал хүмүүс зөв боловсон чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх дагаад дотоодын аялал жуулчлал хурдацтай хөгжих бүрэн боломж байгаа гэж бодож байна.
-Аялагчдаас гадна уул уурхай, геологийн компанийн ажилтнууд чанартай, биед эвтэйхэн хувцас сонгохыг чухалчилдаг. Энэ хэрэгцээг хангах боломж хэр байна вэ?
-“CAT”-ын гутал дэлхийд алдартай. Энэ брэндээс өдөр тутмын болон уул уурхайд зориулсан хоёр төрлийг манайх оруулж ирдэг. Үнийн хувьд харьцангуй хямд учраас уул уурхайн компанийнхан маш их үйлчлүүлдэг. “Carhartt”-ын ажлын хувцас угаах тутам өнгө орж, сайжирдаг. Уул уурхайд ажилладаг хүмүүсийн гол найдвар хувцасны чанар байдаг. Чанараас гадна өнгө үзэмж чухал. Энэ хэрэгцээг “Carhartt” хангадаг учраас дэлхийд дээгүүрт тооцогддог.
-Аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхэд танай компанийн оруулсан хувь нэмэр багагүй. Ер нь аялалын хувцас, хэрэглэлийн дэлгүүр нээх санаа хэрхэн төрсөн бэ. Дэлгүүрээ нээхэд манайхан хэр хүлээж авч байв?
-Манай гэр бүл аялах дуртай. Хөдөө явахад хоол хүнсээ хийчих аяны сав, хөнжил, сандал ширээ гээд ховор байлаа. Тиймээс гадаадаас сайн чанартай аяллын хэрэгсэл оруулж ирье гэж ярилцаад 2000 онд дэлгүүрээ нээж байлаа. АНУ-аас аяллын брэнд хувцас, хэрэглэл авчираад “Гутлын 22”-т дэлгүүрээ нээгээд байж байхад хүмүүс орж ирээд “Хөөх яасан өнгөлөг, гоё юм бэ” гэж уулга алдаж байсныг мартдаггүй юм. Брэнд ховор байсан үе шүү дээ. Эхний жилүүдэд ан хийдэг, загасанд явдаг эрчүүд голчилон үйлчлүүлдэг байлаа. Дараа нь уул уурхай, геологийн компанийнхан сав суулга, гар чийдэн, хувцас хэрэглэлээ авдаг болсон. Майхан, аяны хөнжил, гудас, сандал их авдаг байлаа. Манайхыг маш олон хүн мэддэг, үйлчлүүлдэг болсонд сэтгэл хангалуун байгаа. 2000 онд ганц дэлгүүртэй ажлаа эхэлж байсан бол одоо Эрдэнэт хотод нэг, нийслэлд зургаан салбартай болж өргөжлөө. Тавь гаруй залуусыг ажлын байраар хангаж байна. Тэдэнтэйгээ саяхан ярилцахад “Цалингаа тогтсон цагт тавьдаг, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг яг тооцож өгдөг компанид ажилладаг учраас сэтгэл хангалуун байдаг” гэж хэлсэн нь сайхан санагдсан. Мөн бид улсдаа жил бүр нэг тэрбум гаруй төгрөгийн татвар төлж байна. Үүнийгээ улсдаа оруулж байгаа бидний багахан хувь нэмэр гэж бодож байгаа.
-Анх эрчүүд их үйлчлүүлдэг байсан гэлээ. Одоо эмэгтэйчүүд ч их аяладаг болсон. Энэ ажиглагдаж байгаа биз дээ?
-Дэлгүүрээ анх нээж байхад 30-40 насны эрчүүд ихэвчлэн үйлчлүүлдэг. АНУ-аас бараагаа авчирахдаа тээврийн өндөр зардал татвар төлдөг байсан учраас бараа маань энд үнэтэйд тооцогддог байлаа. Сүүлдээ нийтээрээ үйлчлүүлдэг дэлгүүр болсон нь монголчуудын аялах сонирхолтой холбоотой. Гэр бүлээрээ ууланд алхдаг, аялдаг болсон. Эмэгтэйчүүд ууланд авирах, аялах сонирхолтой болсон нь үйлчлүүлэгчдээс маань ажиглагддаг.
-Танай компанийн 15 жилийн ой тохиож байгаа юм байна. Ойгоороо үйлчлүүлэгчиддээ ямар бэлэг барих вэ?
-Бидний олон жил үр бүтээлтэй ажиллахын үндэс үйлчлүүлэгчид минь шүү дээ. 15 жилийн ойн баяр маань зургадугаар сарын 6-нд болох юм. Ойн баяраараа аюулгүй аяллыг хэрхэн хангах, бараа бүтээгдэхүүнийхээ онцлог давуу тал болон хэрхэн ашиглах зэргийг илүү үйлчлүүлэгчиддээ хүргэж хамтдаа 15 жилийн үр дүнгээ харж хуваалцмаар байна. Мэдээж энэ үеэр дэлгүүрүүддээ урамшуулалтай, бэлэгтэй худалдаа явуулна.
-Аялалд гарах гэж байгаа хүмүүс танай дэлгүүрийн хаяг, байршлыг сонирхож байгаа нь гарцаагүй.
-Манай төв салбар Аянчин Мегастор нь Хан-Уул дүүрэгт Мишээл экспо төвийн зүүн талд байрладаг. Мөн Хүүхдийн 100-д Аянчин Аутфиттерс, УИД-ын 3-р давхарт, Эрдэнэт хотын Баян их дэлгүүрт, UGG australia-ын албан ёсны дэлгүүр маань Central tower-ын 2 давхарт тус тус байрлаж байна. Утас: 70119211, 319211
-Ярилцсанд баярлалаа.
Б.ЦЭЦЭГ