Categories
мэдээ соёл-урлаг

“Зууны манлай” хос дуучиддаа хүндэтгэл үзүүллээ

Дуунд дуртай дуучин монгол түмэнтэйгээ 40-н жилийн турш “Вансэмбэрүү”, “Бид мартахгүй″, “Ханьсах заяа”, “Ханийн жаргал” зэрэг олон сайхан уянгат хайрын дуунуудаараа хөглөгдөж яваа МУГЖ С.Вандан, Д.Дуламсүрэн нар “Мартагдахгүй юмсан” тоглолтоо Монгол бөхийн өргөөнөө үзэгч түмний хүндлэл дор, дуу хууртай хоёр өдрийг өнгөрүүлсэн юм.
“Зууны хос” манлай хос дуучдын энэхүү тоглолтын тайзнаа, эрхэм уран бүтээлчдийн залгамж халаа болсон дуучин Б.Болд, Э.Чулуунчимэг нар хүндлэл үзүүлсэн юм.

Үнэхээр түмэн олны талархал, хүндэлэлийг хүлээсэн уг тоглолт хослон дуулахын бахдалыг төрүүлсэн сайхан тоглолт болж өндөрлөсөн гэж дууч ард түмэн нь өндрөөр үнэлсэн билээ.

Categories
мэдээ соёл-урлаг

Өнөөдөр “Оргилуун дарс” балет тайзнаа амилна

Улсын дуурь, бүжгийн эрдмийн театрын хамт олон энэ смардатын өдрүүдэд вальс хөгжмийн хаан гэгддэг Австрийн алдарт хөгжмийн зохиолч И.Штраусын 15 хөгжмийн бүтээлүүдийг нэгтгэсэн “Оргилуун дарс” нэртэй шинэ балетыг дэглэн тоглуулж байгаа билээ. “Оргилуун дарс” балет нь нэгэн үзэсгэлэнт бүсгүйн сэтгэлд ургасан төсөөлөл, түүний баяр баяслаар дамжуулан залуу хүний дотоод ертөнц, амьдралын сайхан талыг орчин үеийн сонгодог бүжиг болон вальс бүжгийн гайхамшигт хослолоор харуулахыг зорьж буйгаараа онцлог юм.

И.Штраус нь 6 настайдаа анхны вальсын хөгжмөө бичсэн бөгөөд 74 насныхаа 55 жилийг уран бүтээлд зориулсан хөдөлмөрч, хөгжөөнтэй нэгэн байжээ. И.Штраус бүжгийн нийт 500 орчим хөгжим бичсэний тэн хагас нь вальсын аялгуу байдаг. Түүний “Цэнхэр дунай”, Венийн шугуйн үлгэр”, “Жүжигчний амьдрал”, “Хаврын дуун” зэрэг олон бүтээл нь дэлхий дахинаа алдаршиж, бүх улс үндэстний сонгодог хөгжмийн урын санд орсон байдаг.

“Оргилуун дарс” балетын цомнол, найруулга, дэглэлтийг ДБЭТ-ын ерөнхий балетмейстер Д.Дашлхагва хийсэн бөгөөд симфони найрал хөгжмийг ерөнхий удирдаач Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Н.Туулайхүү удирдан тоглуулж байгаа юм. Гол дүрүүдэд балетын гоцлооч Соёлын тэргүүний ажилтан Б.Саруул, А.Эрдэнэболд А.Билгүдэ, О.Анужин зэрэг залуу бүжигчид тогложээ. Тус тоглолтонд бүжигчид тайзан дээр хормын дотор хувцсаа солихын зэрэгцээ өвөрмөц үзүүлбэр, илбэ зэрэг сонирхолтой зүйлүүдийг бэлтгэсэн гэсэн шүү.

ДБЭТ-ын хамт олон уг тоглолтын үеэр сонгодог урлагийн үзэгчиддээ зориулан шинэлэг сонирхолтой хөтөлбөрүүдийг бэлтгэж байгаагаа дуулгахад таатай байна. Үзэгч та энэ үдэш манай театрт ирж ажлынхаа алжаалыг тайлах боломжийг бид олгож байна. Та бүхэн тоглолт эхлэхээс 1 цагийн өмнө УДБЭТ-т ирж, сонгодог орчинг мэдэрч, тэдний бэлтгэсэн шинэ, содон хөтөлбөрүүдийг сонирхоорой. Хэрэв та УДБЭТ-ын “Оргилуун дарс” балетыг үзэхээр шийдсэн бол хар, цагаан өнгийн хувцсаар гоёхыг зөвлөж байна.

Categories
мэдээ соёл-урлаг

“Guys” хамтлагийнхан Гэгээн хайрын баярын өдөр тоглолтоо хийнэ

“Guys” хамтлагийнхан эргэн уран бүтээлдээ орж шинэхэн клипүүдээ үзэгчдэд дэлгэх болсон билээ.

Тэгвэл тэд ирэх хоёрдугаар сарын 14-нд буюу Гэгээн хайрын баяраар дурлалт хосууддаа зориулан “Хайрын бүжиг” шоу тоглолтоо хийхээр болжээ. Энэхүү тоглолт нь Чингисийн өргөө “Event Hall”-д болох юм байна.

Харин уг тоглолтын тасалбар нэгдүгээр сарын 30-наас эхлэн худалдаанд гарах гэнэ.

“Хайрын бүжиг” тоглолтын тухайд тус хамтлагийн тав дахь бие даасан тоглолт бөгөөд тэд тоглолтондоо дан ганц дуу дуулах биш, жүжигчнийхээ ур чадварыг харуулсан, бүжгийн үзүүлбэр гээд олон гайхалтай уран бүтээлээ толилуулах юм.

Categories
мэдээ соёл-урлаг

“Хар хархан харц” дууны клип манай гэр бүлийн нэг өдрийн амьдралын зураглал

Дуучин Г.Эрдэнэчимэгтэй ярилцлаа.

-“Шуранхай” хамтлаг эргэж нэгдэх байх гэсэн хүлээлт байдаг. Танай хамтлагийнханд эргэж нэгдье гэсэн санаа байгаа юу?

-Архангайд арван жилээ төгсөөд СУИС-ийнуртын дуу дуулаачийн ангид элсэж байлаа. Төгссөн жилдээ хоёр найзтайгаа ярилцаж байгаад луртын дууны “Шуранхай” гэж тоглолт хийж үзсэн юм. Тэгсэн чинь л “Шуранхай” хамтлаг болчихсон байхгүй юу. Уг нь “Шуранхай” хамтлаг гэж байгаагүй юм. Манай хамтлагийнхан тус тусдаа хувийн ажлаа хийж байгаа. Эмэгтэйчүүд болохоор нэг нь хүүхэд гаргахаар нөгөөх нь дараа жил жирэмсэн гээд асуудал их гарах юм. Уран бүтээл байтугай уулзахзавгүй л хүмүүс байна. Амьдралын шаардлагаар уулзаж амжихгүй байгаа болохоос бүр салчихсан юм байхгүй. Номин-Эрдэнэ, Үүрийнтуяа бид гурав одоо зүгээр л сайхан найзууд.

Дуучин Жавхланг өмнө нь таньдаг байсан уу?

-Ер нь дуулдаг болсноос нь эхлээд л мэддэг, таньдаг байсан. Харин намайг сүүлд дуулж эхэлснээс хойш таньдаг болсон юм билээ. Тоглолтын ард тэр байна даа гэж таньдаг болсон болохоос яг албан ёсоор тэдэн оны тэдэн сард танилцсан гэсэн юм байхгүй л дээ. Бид хоёрын үзэл бодол ер нь их нийлдэг. Дуртай зүйл, сэтгэл нийлдэг юм их олон байсан. Тэгээд л бие биедээ татагдаж нийлсэн. Өссөн орчин ч адил. Би багаасаа үхэр мал сааж, морь унаж өссөн учраас монгол ахуйд хайртай. Хөдөө амьдрал хүний ухааныг задалдаг. Хөдөлмөрөөр хүнийг хүмүүжүүлж, хатуужил тэвчээр суулгаж өгдөг болохоор би монгол ахуйд хайртай. Одоо ч гэсэн манайх зусланд гардаг. Хүүхдүүдээ аав, ээж шигээ орчинд хүмүүжээсэй, харзны гоё ус ууж, цэвэр агаарт байж цагаан идээгээ идэж, зүлгэн дээр тоглоосой гэсэндээ л тэр.

Уугуул нутаг, аав, ээжийнхээ талаар дурсаач?

-Би Архангайнх. Аав маань малчин гаралтай хүн. Харин ээж багш. Аав, ээж минь Архангайдаа аж төрдөг. Зундаа хамтдаа зусланд гарч, айлсаад буудаг. Аав, ээжрүүгээ, Архангай руу гараад явахаар л сэтгэл хөдлөөд бүр догдолчихдог ш дээ.

Анх Жавхлантай суухад аав, ээж тань яаж хүлээж авч байсан бэ?

-Мэдэхгүй өөрсдөө л хэлэх байх. Би яг тэгж асууж байгаагүй юм байна. Сайхан дуучин хүргэнтэй болох нь гээд баярласан байлгүй.

-“Хар хархан харц” дуун дээр гардаг клипний зохиомжийг танай гэр бүлийн нэг өдрийн амьдрал гэж ярьдаг. Зусландаа гарахаар л тийм энгийн гоё ахуйд аж төрдөг байх даа?

-Тиймээ, манай зуслангийн гэр байгаа юм. Зусланд гараад нэг өдрийнхөө амьдралыг бичээд дуугаа дуулаад л клипээ хийчихсэн. Тэр клипний дараа “Жавхлан эхнэрийгээ хүчээр морь унуулсан, айлын охиныг чадахгүй байхад нь морь унуулж байгаад алчих вий дээ” гэх мэт яриа гарсан л даа. Тэр клипэнднэг ч хиймэл юм байхгүй. Би үхэр, гүүгээ сааж, манай нөхөр унагаа татаж түлээ түлшиндээ яваад л амьдардаг. Нэг өдрийн мааньамьдралыг харуулсан зураглал. Зураг авалтад зориулсан зохиомол зүйл биш л дээ.

Хаагуур зусдаг вэ?

-Архангайн Таруугийн талд тоглож өссөн талдаа гэрээ бариадзусланд гарчихдаг.Амралтын өдрүүдээр ч хотод байдаггүй. Гачууртад барьсан гэртээ амарцгаадаг.

Таныг оюутан байхдаа мисс болж байсныг мэднэ. Сайхан бүсгүй, сайн дуучинхөдөө очиж саальчин болж амьдрах ч гэж дээ гэсэн яриа хэсэг өрнөсөн…?

-Хүмүүст хэцүү санагдаж магадгүй. Надад бол харин эсрэгээрээ гоё байдаг. Илүү чөлөөтэй. Хөдөө хөдөлмөр хийж байгаад Улаанбаатарт орж ирэхээр эндхийн ажил надад юу ч биш санагддаг. Ээж, аав маань ясны хөдөлмөрч улс. Миний хувьд зүгээр суух тусмаа бие хөшөөд байдаг. Миссийн хувьд тэр арга хэмжээ хүмүүнлэгийнх байсан. Хүн чанарын гоо сайхны мисс. Тэр тэмцээнд ороод би шагнал авч байсан. Дотоод сэтгэлийн гоо сайхны мисст явахад миний сэтгэл сайхнаараа байж л байна. Хөдөө явахад ч бас адил. Ер нь хүний сэтгэл зүй л хамгийн чухал.Энэ ямар хэцүү юм бэ, үүнийг яаж хийнээ гээд байхаар сэтгэлээрээ ядарчихдаг.

Орчин цагт эмнэлэг хөгжчихөөд байхад араг түшиж төрөхдөө яахав дээ гэж шүүмжлүүлсэн үе таны амьдралд бий. Яагаад тийм сонголт хийв?

-Төрнө гэдэг өвчин биш. Тэртэй тэргүй төрдөг жамаараа л хүн хаана ч төрдөг. Ямар аймшигтай юм бэ гэж хүлээж авах зүйл биш л дээ. Энэ надад тийм хэцүү биш. Араг түшиж төрсөн гэдгээсээ илүү ээж болох гэдэг хамгийн гоё мэдрэмж. Дуун дээр гардаг шиг дэлхий амарч байгаа юм шиг бүх л юм гоё санагддаг. Хажууд суугаа хүн, миний оршиж байгаа орчлон дэлхий, гэр орон хүртэл сайхан харагддаг. Магадгүй бүсгүй хүн тэр мэдрэмжийг мэдрэхийн тулд дахин дахин хүүхэд төрүүлдэг байх.

Та дахиад хүүхэд төрүүлэх үү?

-Олон хүүхэдтэй болно. Намайг 15 хүүхэдтэй болно гэсэн яриа гарсан байсан. 15 нь ч юу юм. Гэхдээ ядаж дахиад хоёр хүүхэд төрүүлнэ.

Жавхлан та хоёрыг хүннү захтай монгол дээл өмсөж эхэлснээс хойш хүннү дээл загвар болчихсонд олзуурхдаг. Таныг шаггүй оёдолчин гэж ярьдаг. Загвараа яаж гаргадаг вэ?

-Би нарийн уран оёж чадахгүй л дээ. Хүүхдүүдийнхээ хувцсыг оёно. Ойр зуурхан өмсөх дээл оёдог болохоос айхтар чамин зүйл хийж байгаагүй. Хийвэл чадах л байх. Миний дээлнүүдийг одоо гурван газар хийж байна. Харж байгаад энэ их гоё дээл байна гээд авдаг. Зарим нь чамд ийм гоё дээл хийсэн ирээд үзэх үү гэдэг юм. Надад олон хүн дээл оёж өгсөн.

Миний өмсөөд байдаг дээл баруун монгол дээлний загвар юм билээ. Ерөнхийдөө ханцуйн чимэг ихтэй. Тэрийг Урнаа гээд захчин эгч хамгийн түрүүнд оёж өгч байсан. Ээж нь, түүнийг бага байхад нь олон өнгийн даавуунууд нийлүүлээд гоё ганган хувцаснууд хийж өгдөг байсан гэсэн. Тэр нь сэтгэлд нь үлдчихсэн гэдэг. Ханцуйг олон өнгөөр чимэглэдэг байдал, одоо монгол дээл тийм байх ёстой юм шиг болтлоо түгж тарлаа. Тэрэнд их баяртай байдаг. Зарим хүмүүс намайг дуурайлаа гээд өөрийг нь дуурайсан хүмүүст их дургүй байдаг юм шиг байна лээ. Надад харин эсрэгээрээ сайхан санагддаг.

Нэг шинэ жилийн хүлээн авалт дээр таныг дээлтэй, нүүрээ будаагүй очсон гэж хэсэг шуугисан. Ер нь эмэгтэй хүний гоо сайхны талаар та ямар бодолтой явдаг вэ?

-Эмэгтэй хүний дотоод сэтгэл үйлдэл, үг, царай, харцаарааилэрдэг гэж би боддог. Мянга тормойтол будаад цаанаа адайр зантай ч юм уу, муухай ааштай, хар сэтгэлтэй байвал угаасаа л харагддаг. Тэгэхээрбүсгүй хүний ариун нандин нь дотоод сэтгэлдээ байдаг. Гадаад байдлаа гоёж чимэх тухайн хүний мэдрэмжийн асуудал байх л даа. Үнэхээр гоё арьстай тэрийгээ будмааргүй байвал будахгүй л байна биз. Жаахан будчихаар өөрт нь таалагдаад байвал будчихна л биз. Хамгийн гол ньхүн өөртөө л таалагдах ёстой. Өөртөө таалагдаж байж л бусдад таалагддаг. Миний хүлээн авалтан дээр дээлтэй очсон нь зарим хүнд таалагдаагүй л юм шиг байна лээ. Уржнан жилийн дуучдын шинэ жил байсан л даа. Энэ жилийн шинэ жилийн зурагнуудыг харж байхаар хүмүүс дээлтэй оролцдог болчихсон байна лээ. Энэ нь миний зүгээс Монголын уламжлалд оруулжбуй хувь нэмэр болов уу гэж бодож байгаа.

Монголоороо байя гэсэн мэссэжийг нийгэмд өгдөг гэр бүлийн нэг нь танайх. Ингэхэд монголоороо байна гэдгийг та юу гэж хардаг вэ?

-Бидний хувьд ерөнхийдөө уриалагч маягийн хүмүүс гэж нийгэм хардаг. Монгол хүн худлаа хэлдэггүй. Үнэнийг эрхэмлэдэг. Үнэнээр явбал үхэр тэргээр туулай гүйцнэ гэдэг үзэлтэй. Хүн чанар болоод сэтгэлийг чухалчилдаг, өөрийгөө дээдэлдэг чанартай. Эртний монголчууд бусдыг даган дуурайж шүтдэг биш өөрийгөө шүтдэг байсан. Бусдыг хүндэлж, байгалийг хайрладаг байсан. Монгол хүн тийм л байх ёстой. Өөрийгөө хүндэлж байж хүн хүнээ хүндэлнэ.

Та хоёр уран бүтээлийн хажуугаар нийгэм рүү хандсан ажилих хийж байна. Сүүлд “Монгол өлсөх учиргүй” гэсэн хөдөлгөөн өрнүүлсэн нь содон санагдсан…?

-Сая арванхоёрдугаар сарын 11-нд “Монгол өлсөх учиргүй” гээд хувьсгалт тоглолт хийсэн. Тэр тоглолтоороо гадагшаа гарч байгаа мөнгөний урсгалыг Монголдоо шингээе гэсэн санааг дэвшүүлсэн юм. Оргилуун дарсаар жишээ авахад энэ олон мянган оргилуун дарсыг гадаадаас авахын хэрээр бидний мөнгөгадагшаа урсдаг. Тэр мөнгөний урсгалыг Монголдоо үйлдвэрлэсэн зүйлээ эдэлж хэрэглэж байж л эх орондоо үлдээж чадна. Энэ санааг дахиад хэлэх гэж хэвлэлийн бага хурал хийсэн юм. Тэр тоглолтын орлогоор бусдад туслана гэдгээ бас хэлсэн. Тэр орлогоор хогийн цэгт байгаа хүмүүст сүү тараах ажил өрнүүллээ. Бинутагтаа очоод эмзэг бүлгийн 200 хүүхдэд бэлэг өгсөн. Бэлгэндээ дандаа Монголын бүтээгдэхүүн оруулсан. Бээлий оймсны хослол, ундаа, ном, шоколад, печеньмонгол урлалын бүтээгдэхүүн оруулсан. Мөн Увсад бас 200 өрхөд гурил, будаа тараасан. Ойрын хугацаанд ийм ажил хийлээ. Тэр маань одоо нэвтрүүлэг болоод гарах гэж байгаа.

Нөхрийнхөө уран бүтээлээс хамгийн сайхан санагддаг уран бүтээлийг онцлооч гэвэл?

-Ер нь л дууг их гоё дуулдаг л даа. Чихэнд тээртэй биш. Бүх л дуу нь сайхан. Сүүлд “Мөнхийн урсгалт амьдрал” гэдэг дууг хамтарч дуулсан. Одоо дүрстэй болгоно.Тэр дуундааих хайртай. Маш гоё дуу. Утга санаа, ая, үг нь үнэхээр гоё. Клипгүй дуу нь одоо яваад л байгаа юм билээ.

Нөхөртөө хичнээн дээл оёж өгсөн бэ?

-Нөхөртөө олон дээл урлаж өгөөгүй. Хүүхдүүдийнхээ дээлийг л оёдог. Манай дүү эгч нар дээл их хийдэг. Тэд маань надаар оёулалгүй оёод өгчих шинжтэй. Тийм дээл хэрэгтэй байна гэхээр хийгээд өгчихдөг. Тэгэхээр нөгөөдүүлдээ найдаад л хийлгүүлээд байна даа. Тэрнээс биш охидынхоо хувцаснуудыг бүгдийг нь өөрөө л оёод өгчихдөг. Дээл өмд, нимгэн цамц гээд дөрвөн улирлын хувцсыг бол оёчихно шүү. Хөх зүү хөндлөн барьдаггүй гээд гайхуулаад ч байгаа юм шиг эмэгтэйчүүд надад таалагддаггүй. Гайхуулаад байх зүйл биш л дээ. Тухайн хүний өөрийнх ньл бодол байх. Эмэгтэй хүн ядаж энд тэндэх онгорхой цоорхойгоо эвлэгхээн цэвэрхэн оёчихож чаддаг байхёстой гэж би хувьдаа боддог.

Нөхрийн чинь “Хамаг Монгол” төсөл юу болж байна?

-“Хамаг Монгол” төсөл ер нь дуусахгүй юм шиг байна лээ. Манай хамаг Монголынхон Архангай руу явж байгаа юм шиг л арай л долоо хоногт нэг ирэхгүй юм даа. Байнга ирж очдог. Манайхаар ирээд би ийм юм хийж байна та нар юу хийж байна гээд ер нь их холбоотой байдаг. “Хамаг Монгол” төслийн сүүлийн ажил гэвэл “Хамаг Монгол-2” гэсэн CD гарч байгаа. Ер нь шигшмэл их гоё CD болохоор шинжтэй байна. Тува, Буриад, Өвөр монгол, Халимаг, Төв Монголоос шигшмэл дууг өөр, өөрийнх нь газарт дуулаад CD болгоно.

Дуучин Жавхлан улстөр ярьсныхаа дараа л нэг шинэ уран бүтээл гаргаад байх шиг харагддаг…?

-Хүмүүс улс төр гэдэг юм. Минийхээр улс төр гэхээсээ илүү бидний л амьдрал шүү дээ. Улс төрчид бидний амьдралыг тэгшхэн сайхан байлгая л гэж гарч ирж байгаа хүмүүс. Тэгэхээр улс төрч гэхээр нэг талтай. Бид нар бас нэг талтай гэхээр утгагүй болчихоод байгаа юм. Яг л бидний амьдарч байгаа цаг хугацаанд бидний төлөөлөл болоод амьдралыг жигдхэн авч явах хүмүүс шүү дээ. Гэтэл талхны үнэ өсөхөд энэ амьдрал чинь болохгүй байна гэж дуугарахаар хүмүүс улс төр хийгээд байна гэж хараад байдаг. Улс төр амьдрал хоёр нэг юм гэдгийг хүмүүс ойлгох л ёстой. Манай нөхөр үнэнээр явбал үхэр тэргээр туулай гүйцнэ гэсэн зарчмыг баримталдаг. Хийж байгаа үйлдэл бүхэнд нь хэзээ ч худлаа юм байдаггүй. Тэгэхээр би аль ч талаар нь нөхөртөө итгэдэг. Хүмүүс ч гэсэн хар сэртэйгээр биш энэ хүний хэлж байгаа зүйл амьдралд маань ямар тустай юм бол доо, энэ үгийг нь амьдрал дээр хэрэгжүүлчихвэл нээрээ надад хэрэгтэй ч юм уу гэдэг байдлаар хүлээж аваасай гэж хүсдэг.

Хүүхдүүд нь хэд хүрч байгаа билээ. Яаж хүмүүжүүлж байна?

-Одоо манай хоёр охин гурав, дөрөвтэй. Саяхан бүл нэмсэн. Гурав дахь хүүхдээ төрүүлсэн. Хүүхдүүд сонин сонин юм асуудаг юм билээ. Би ээж хүнийхээ хувьд эмэгтэй хүн ялангуяа залхуу байвал дэмий гэж боддог юм. Тэгэхээр охидооих сайхан цэгцтэй ажилсаг, ухаалаг болгочих юмсан л гэж боддог. Аав нь бас дотроо нэг хүмүүжлийн арга баримтлаадявж байгаа байх л даа. Би хувьдаа тийм байдлаар хүмүүжүүлэх гээд хичээгээд явж байна.

Гэр бүлээрээ тэмдэглэх дуртай баяр юу вэ?

-Зан сайтай айлд хүмүүс их цугладаг гэдэг дээ. Тэрэн шиг хагас, бүтэнсайнд манайхаар хүн ихтэй байдаг. Яг л баяр шиг. Тэр үе л их сайхан байдаг. Нэг удаад үхрийн мах, толгой шийр, хонины дотор ч юм уу чанадаг. Тэгээд ойр дотнын хүмүүсээ бүгдийг нь дуудаж байгаад ляг л баяр шиг юм болно. Ямар нэг баяр гэхээсээ илүү хагас, бүтэн сайндаа хүмүүсийг дайлж,санаа оноогоо хуваалцаад суух дуртай.

Хүмүүс дайлж, цайлаад баярлах дуртайгэхээр өвөлдөө их идэш иддэг байх даа?

-Ер нь их шүү. Нэг үхэр, адууны өрөөл, гурав, дөрвөн хонь лав бэлдэнэ. Толгой шийрээ тусад нь бэлдээд авчихдаг. Зарим нь бэлдээд тавьсан байхад манайх авна гээд аваад явчихна. Бид хоёр хоёулаа хүн хооллож ундлах дуртай.

Та нүүрээ яаж арчилж байна. Даашинз өмсөхөөсөө илүү дээлээр гоёдог байх?

-Монгол хувцаснууд их гоё.Чимэглэл ихтэй. Хувцас маань чимэг ихтэй байхад нүүрээ барсайтал будчихвал аймаар харагдах байх л даа. Тиймээс миний дээл хувцас намайг чимдэг. Уран шаглаа нугалаатай хувцас өмсөөд байхаар цулгай европ хувцас яг үнэнийг хэлэхэд өмсөж чадахаа больчихдог юм билээ. Куртик гэх мэт хувцас өмсөж чаддаггүй. Эмжээртэй гоё хээтэй л юм өмсмөөр санагдаад байдаг. Хийцтэй донжтой хувцас өмсөх дуртай.

Нөхрийн чинь нэг өдөр яаж өнгөрч байна. Сая хэсэгхэн суухад их олон хүн уулзаж байгаа харагдлаа?

-Өдөржингөө л уулзалттай байдаг. Утас нь зогсоо чөлөөгүй дуугараад л. Зарим нь зөвлөгөө авах гэсэн юм аа гэж хүртэл залгана. Ийм ажил дээр хамтарч ажиллая гэнэ. Зарим нь дуу, шүлэг өгмөөр байна, ийм бэлэг өгмөөр байна гэж ярина. Ийм юм танаас авмаар байна гэсэн хүмүүс ч бий. Ер нь янз бүрийн хүн уулзана шүү.

Таныг туслахтай, тогоочтой гэж сонссон, үнэн үү?

-Өөрсдөө л бүхнийг хийдэг.Харин намайг зарим нь тогоочтой, хүүхэд асрагчтайгэж бодоод байх шиг байна лээ. Би хүн зарах дургүй. Чадвал өөрөө бүгдийг амжуулчих юмсан гэж хичээдэг. Хүнээр юм хийлгэхийн нэг төвөгтэй тал нь заавал тэг ингэ гэж хэлэх болдог. Хүнд хэлээд сууж байхаар өөрөө хийж байсан нь амар санагддаг. Манайд хүмүүс ирээд чи яаж амжуулдаг юм бэ гээд гайхаад л гардаг юм. Зөв зохион байгуулалттайгаар хийж,амжуулъя гэвэл ямар ч ажил амждаг. Амьдрал ер нь зөв зохион байгуулалт дээр тогтдог.

Дангаараа уран бүтээл хийх үү. Байж байгаад л нөхөртэйгөө хамтарч дуулчихаад л байж байх уу?

-Дангаараа уран бүтээл хийнэ. Уртын дууны анги төгссөн учраас уртын дууны чиглэлээ барих төлөвлөгөөтэй байгаа.

Сүүлийн үед та юу хийж байна?

-Миний хийж байгаа сүүлийн ажил гэвэл “Монголоороо сэрэхүй” гэдэг төв нээж байна. Биелгээ, уртын дуу, монгол бичиг, баясуулай ариусахуй гэж хичээлүүдтэй. Нас хязгаарлахгүй. Хүссэн бүх хүнд зааж өгөхөд бэлэн байгаа. Хүнтэй харилцахад тээргүй хүмүүсийг сонгож багшаар ажиллуулж байна. Бүртгэл эхлээгүй байхад хүмүүс бүр сураглаад ирээд байгаа. Тэгэхээр надтай санаа нийлэх хүмүүс их ирэх юм шиг байна. Санаа нийлсэн хүмүүстэй ярилцах гоё байдаг шүү дээ. Тэр хүмүүсийг тэсч ядан хүлээж байна даа.

С.АРИУНЖАРГАЛ

Categories
мэдээ соёл-урлаг

“Болор цом” наадам Төв аймагт болно

Оны шилдэг шүлэг шалгаруулах “Болор цом” яруу найргийн наадам ирэх хоёрдугаар сарын 14-нд Төв аймгийн Зуунмод суманд болох гэж байна. Тиймээс “Болор цом” наадамд өрсөлдөх найрагчдын бүтээлийг Монголын зохиолчдын эвлэл дээр авч эхэлжээ.

Энэ жил 32 дахь жилдээ зохион байгуулагдаж буй “Болор цом” наадамд “Болор цом”-ын эзэд тааллаараа оролцох бөгөөд бусад найрагчдын хувьд шилдэг 32 найрагчийг шигшин Зуунмод сумын тайзнаа шүлгийг нь уншуулах юм байна.

“Болор цом” наадмыг Эрдэнэт, Дархан хотууд болон Архангай, Өвөрхангай аймгуудад зохион байгуулж байсан бөгөөд энэ жил тав дахь удаагаа орон нутагт болох гэж байгаа нь энэ юм.

С.Содбилэг

“Болор цом”-ын эзэд

Монгол Улсын хөдөлмөрийн баатар, төрийн шагналт, ардын уран зохиолч Д.Пүрэвдоржийн санаачилгаар МЗЭ-ийн хороо жил бүрийн шилдэг яруу найргийг шалгаруулах зорилгоор 1983 оноос “Болор цом” яруу найргийн наадмыг явуулж эхэлснээс хойш нийт 31 удаагийн “Болор цом” наадамд төрийн шагналт, ардын уран зохиолч Б.Лхагвасүрэн, Д.Цоодол нар тус бүр гурав, яруу найрагч Ц.Чимиддорж, Б.Ичинхорлоо, Ц.Хулан нар тус бүр хоёр түрүүлжээ.

1. ПҮРЭВДОРЖ.Д 1983 он Хүн төрөлхтөнд хүргэх үг

2. Д.ЦООДОЛ. Д 1984 он Нэр нь тодроогүй баатрууд

3. ЛХАГВАСҮРЭН.Б 1985 он Шагнал

4. ОЧИРХҮҮ.Т 1986 он Чулууны магтаал

5. БАДАРЧ.П 1987 он Тэмээ

6. ГАЛСАН.Т 1988 он Дөрвөн мөртийн цоморлиг

7. ЧИМЭДДОРЖ.Ц 1989 он Малчин

8. ИЧИНХОРЛОО.Б 1990 он Тэнгэр

9. ИЧИНХОРЛОО.Б 1991 он Эх нутаг

10. ЛХАГВАСҮРЭН.Б 1992 он Хил дээр бичсэн шүлэг

11. ЦООДОЛ.Д 1993 он Миний муусайн найз нар

12. ХУЛАН.Ц 1994 он Ази

13. ДОРЖПАЛАМ.Б 1995 он Хөөрлийн шүлэг

14. ТӨРБАТ.Д 1996 он Ижий

15. ЦООДОЛ.Д 1997 он Хуучин дэр модны дууль

16. ЛХАГВАСҮРЭН.Б 1998 он Ижийтэйгээ байхад би баян байсан

17. ЧИМИДДОРЖ.Ц 1999 он Элсэн тасархай

18. МӨНХЦЭЦЭГ.Г 2000 он Чамаас олсон эх орон

19. БАВУУДОРЖ.Ц 2001 он Хүрэл чоно

20. ЭРДЭНЭ-ОЧИР.А 2002 он Зам

21. УРИАНХАЙ.Д 2003 он Шөнийн онгоц

22. БАЯРЖАРГАЛ.Ж 2004 он Дарангуйллын хаан оршил

23. МӨНХБАТ.Ж 2005 он Бурхан хүсэл

24. ГАЛСАНСҮХ.Б 2006 он Бурханд хэлэх зөвлөгөө

25. ЛХАМНОРЖМАА.Ш 2007 он Газрын үг

26. ХАСАР.Л 2008 он Миний нэг өдөр

27. ЭРДЭНЭБААТАР.Х 2009 он Зуун дамжсан суварга үгс

28. Ц.ХУЛАН 2010 он Нөхөртөө хэлсэн үг

29. Д.БОЛДХУЯГ 2011 он Монгол хэл

30. Н.ГАНТУЛГА 2013 он Уулсын сэтгэлгээний тэлэлт

31. Л.МОЛОМЖАМЦ 2014 он Хэзээ ба хожмыг өгүүлэх Зангирмал үгс

32. ………………………..

Categories
мэдээ соёл-урлаг

“Guys” хамтлаг тоглолтоо хийнэ

“Guys” хамтлагийнхан эргэн уран бүтээлдээ орж шинэхэн клипүүдээ үзэгчдэд дэлгэх болсон билээ. Тэгвэл тэд ирэх хоёрдугаар сарын 14-нд буюу Гэгээн хайрын баяраар дурлалт хосууддаа зориулан “Хайрын бүжиг” шоу тоглолтоо хийхээр болжээ. Энэхүү тоглолт нь Чингисийн өргөө “Event Hall”-д болох юм байна. Харин уг тоглолтын тасалбар нэгдүгээр сарын 30-наас эхлэн худалдаанд гарах нь ээ.

Categories
мэдээ соёл-урлаг

Өнөөдрийн үзвэр: “Травиата” дуурь

Та өнөөдөр Дуурийн театрыг зориорой. Өнөөдөр тус театрт 17:00 цагаас Ж.Вердийн “Травиата” дуурийг тоглоно.

ТРАВИАТА

Гурван бүлэг, дөрвөн үзэгдэлт дуурь

  • Хөгжим: Ж.Верди
  • Цомнол: А.Дюмагийн Камелийн цэцэгт хатагтай зохиолоор Ф.Пиявэ бичжээ.
  • Удирдаач: Н.Туулайхүү УГЗ
  • Найруулагч: Ё.Цэрэндолгор УГЗ
  • Зураач: Ч.Гунгаасүх АЗ
  • Туслах найруулагч Е.Сарантуяа СТА
  • Манай тайзнаа 1977-4-09-нд анх тавигдсан.
  • Анх 1853 оны 3-р сарын 6-нд Венец хотын театрт тогложээ.

ДҮРҮҮД:

  • Виолетта (сопрано) – Н. Туяа СТА
  • Флора/түүний найз/ (меццо-сопрано) – Р. Доржхорлоо СТА
  • Альфред Жермон (тенор) – Г.Шижирболд
  • Жорж Жермон/Альфредын эцэг/ (баритон) – Э.Анхбаяр СТА
  • Анина/Виолеттагийн зарц/ (сопрано) – Ш.Наранчимэг СТА
  • Гастон/Виолеттагийн танил/ (тенор) – М.Даваадорж
  • Барон (баритон) – Ч.Энхтайван СТА
  • Маркиз Обиньи – Б.Алтанхуяг
  • Гренвиль/эмч/ (бас) – С.Бат-Эрдэнэ
  • Жозеф – А.Анар-Эрдэнэ

Цыган, испани бүжгүүд балетын жүжигчид, найрал дуучид дуулж, симфони найрал хөгжим хөгжимдөнө. Дуурийн үйл явдал XIX зууны үед Парис хотод болно.

НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ

Парис хотынхны дунд хөнгөмсөг амьдрал, үзэсгэлэн гоо зүс царай, төрөлх ухаанаараа нэрд гарсан Виолетта Валери, ужиг өвчнөөс ангижирч эрүүл энх болсныхоо баярыг тэмдэглэхээр зочдыг урьжээ.Зочдын дунд Виолеттагийн хамгийн дотнын нөхөд болох Дуфол гүн, эмч Гренвиль, найз бүсгүй Флора нар байна.

Виолеттагийн сайн танил Гастон найз нөхөр Альфред Жермоны хамт орж ирэхэд гэрийн эзэгтэй баясгалантайгаар угтан очив. Гастон өөрийн найз Альфред түүнд ухаангүй дур сэтгэлтэй болсныг шивнэж амжина. Хажуугийн тасалгаанд хөгжим хангинаж эхлэхэд Виолетта зочдоос бүжигт уриад өөрийн нь бие таагүй байсан учир үлдэнэ. Альфред бүсгүйд ойртон оргилж хөөрсөн сэтгэлээр өөрийн хайр сэтгэлийг илчлэв.

Виолетта анхандаа тоглоом өнгөрөөх гэсэн боловч залуугийн үнэн сэтгэлээс илчлэх гал халуун дурлалын илчинд автагдсаар… Виолетта Альфредын дурлал ариун бөгөөд эргэшгүй гэдгийг ухамсарлахдаа хэзээ ч тохиолдоогүйгээр хайрлан дурлах гүн сэтгэлд уусан хайлж байгаагаа мэдэрнэ…

Categories
гадаад мэдээ соёл-урлаг

Оскарын шагналд нэр дэвшигчид тодорлоо

Кино урлагын салбарын шилдгүүдийг тодруулах энэ жилийн Оскарийн кино наадамд нэр дэвшигчид тодорлоо. Энэ удаад “Birdman” болон “The Grand Budapest Hotel” кинонууд тус тус есөн төрөлд нэр дэвшиж, номинацийн тоогоороо “Oscar”-т нэр дэвшигчид тодорлоо. Мерил Стрийп “Into the Woods” кинонд бүтээсэн дүрээрээ 19 дэх удаагаа Оскарын шагналд нэр дэвшсэнээр түүхэн амжилтаа ахиуллаа. Түүний хувьд хамгийн олон удаа Оскарын шагналд нэр дэвшсэн жүжигчнээр тодроод байгаа юм. Түүнчлэн жүжигчин 87 дахь удаагийн Оскарын шагнал гардуулах ёслолын ажиллагаа хоёрдугаар сарын 22-ны ням гарагт болно. Ёслолын ажиллагааг “How I Met Your Mother” цуврал киноны жүжигчин Нейл Патрик Харрис хөтлөх аж.

Шилдэг кино:

“American Sniper” /Америкийн мэргэн бууч/

“Birdman” /Хүн шувуу/

“Boyhood” /Хүүхэд нас/ Энэ удаагийн Академийн шагналд зураг авалт нь 12 жил үргэлжилсэн кино өрсөлдөж байна.

“The Grand Budapest Hotel” Ням гарагт болсон “Алтан Бөмбөрцөг” кино наадмаас шилдэг хөгжимт инээдмийн киноны төрөлд шагнал хүртсэн юм

“The Imitation Game” /Хуурамч тоглоом/ Их Британийн компьютерийн шинжлэх ухааны анхдагчдын нэг Алан Тьюрингийн амьдралаас сэдэвлэсэн. “Шилдэг кино”, “Шилдэг гол дүрийн эрэгтэй жүжигчин”, “Шилдэг туслах дүрийн эмэгтэй жүжигчин” зэрэг найман төрөлд нэр дэвшээд байна.

“Selma”

“The Theory of Everything”

“Whiplash”

Шилдэг эрэгтэй гол дүрийн жүжигчин

Steve Carell “Foxcatcher”

Bradley Cooper “American Sniper”

Benedict Cumberbatch “The Imitation Game”

Michael Keaton “Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)”

Eddie Redmayne “The Theory of Everything”

Шилдэг эмэгтэй гол дүр

Marion Cotillard “Two Days, One Night”

Felicity Jones “The Theory of Everything”

Julianne Moore “Still Alice”

Rosamund Pike “Gone Girl”

Reese Witherspoon “Wild”

Шилдэг эрэгтэй туслах дүр

Robert Duvall “The Judge”

Ethan Hawke “Boyhood”

Edward Norton “Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance”)

Mark Ruffalo “Foxcatcher”

J.K. Simmons “Whiplash”

Шилдэг эмэгтэй туслах дүр

Patricia Arquette “Boyhood”

Laura Dern “Wild”

Keira Knightley “The Imitation Game”

Emma Stone “Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)”

Meryl Streep “Into the Woods”

Шилдэг найруулагч

Alejandro G. Iсбrritu, Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)

Richard Linklater, Boyhood

Bennett Miller, Foxcatcher

Wes Anderson, The Grand Budapest Hotel

Morten Tyldum, The Imitation Game

Шилдэг анимейшн кино


Big Hero 6

The Boxtrolls

How to Train Your Dragon 2

Song of the Sea

The Tale Of The Princess Kaguya

Гадаад хэл дээрх шилдэг кино

Ida (Poland)

Leviathan (Russia)

Tangerines (Estonia)

Timbuktu (Mauritania)

Wild Tales (Argentina)

Шилдэг кино зохиол

American Sniper

The Imitation Game

Inherent Vice

The Theory of Everything

Whiplash

Шилдэг хувцасны загвар

The Grand Budapest Hotel-Milena Canonero

Inherent Vice-Mark Bridges

Into The Woods-Colleen Atwood

Maleficent-Anna B. Sheppard and Jane Clive

Mr. Turner-Jacqueline Durran

Шилдэг баримтат кино

CitizenFour

Finding Vivian Maier

Last Days in Vietnam

The Salt of the Earth

Virunga

Шилдэг киноны хөгжим

The Grand Budapest Hotel-Alexandre Desplat

The Imitation Game-Alexandre Desplat

Interstellar-Hans Zimmer

Mr. Turner-Gary Yershon

The Theory of Everything-Jуhann Jуhannsson

Шилдэг киноны дуу

“Everything Is Awesome” -The Lego Movie

“Glory” -Selma

“Grateful” -Beyond the Lights

“I’m Not Gonna Miss You” -Glen Campbell…I’ll Be Me

“Lost Stars” -Begin Again

Шилдэг богино хэмжээний анимейшн кино

The Bigger Picture

The Dam Keeper

Feast

Me and My Moulton

A Single Life

Шилдэг визуал эффект

Captain America: The Winter Soldier

Dawn of the Planet of the Apes

Guardians of the Galaxy

Interstellar

X-Men: Days of Future Past

Categories
мэдээ соёл-урлаг

Орос дизайнер Монгол дээлийг цаасаар урлаж алдаршуулав

ОХУ-ын дизайнер Ася Козина Монгол дээлийг цаасаар урлаж, үндэсний соёлыг сурталчилж байна. Түүний Монгол дээлнүүдийг дэлхийн томоохон хэвлэлүүд онцолжээ. Ася ОХУ-ын Сургут хотын урлагийн музейд “Кукляндия” нэртэй үзэсгэлэн гаргаж, монгол хатдын хувцсаар олны анхаарлыг татсан ажээ. Тэрээр “Монгол үндэсний хувцас үнэхээр чамин. Тэдний гоёлын нарийн хийц, дүрс, хэлбэрээс уран бүтээлдээ ашигласан” хэмээн ярьжээ.
AsyaKozina3
AsyaKozina3
AsyaKozina3
AsyaKozina3
AsyaKozina3
2015-01-09-ANA2620-thumb
2015-01-09-ANA2620-thumb

Categories
мэдээ соёл-урлаг

Н.Жанцанноровын Морин хуурын чуулгын тоглолтыг тайлбарлана

Улсын Филармони 2015 оны нэгдүгээр улиралд Монголын хөгжмийн зохиолчдын шилдэг бүтээлийн дээжээс толилуулах “Монгол уран бүтээл” төслийн үйл ажиллагааг эхлүүлж байгаа билээ. Энэ хүрээнд Морин хуурын чуулгын уран бүтээлчид энэ сарын 15-нд буюу өнөөдөр 19.00 цагт “Уран сэтгэмж” дан хөгжмийн бүтээлээс бүрдсэн тоглолтоо Улсын филармонийн концертийн танхимд толилуулах нь ээ.

Тоглолтын хөтөлбөрт Төрийн шагналт, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, хөгжмийн зохиолч Б.Шаравын “Манан”, “Цагаан малгайт”, Ардын жүжигчин, Төрийн хошой шагналт, хөгжмийн зохиолч Н.Жанцанноровын “Эр хоёр загалын хүчин”, “Симфонетта”, “Бяцхан дууль”, Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч З.Хангалын “Адажио”, Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч Ц.Нацагдоржийн “Уран сэтгэмж”, “Тэмээчдийн уралдаан” зэрэг Морин хуурын чуулгад зориулан бүтээсэн дан хөгжмийн бүтээлүүд эгшиглэх юм.

“Уран сэтгэмж” дан хөгжмийн бүтээлийн концертыг Ардын жүжигчин, Төрийн хошой шагналт Н.Жанцанноров тайлбарлан үзэгчдийн хүртээл болгох ба удирдаач Д.Түвшинсайхан, Морин хуурын чуулгын уран бүтээлчид оролцох юм.