Category: соёл-урлаг

Монголын уран сайхны “Өнөр бүл” киноны хоёрдугаар ангийг хийхээр болжээ. Тус киноны Гармаагийн дүрийг бүтээсэн Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Ч.Алтан-Өлзий санаачлан бүтээхээр болсон бөгөөд зохиолыг нь түүний гэргий Д.Нансал бичиж, жүжигчин, найруулагч С.Баттулга найруулахаар болжээ.

Найруулагч С.Баттулга нь “Зөрлөг”, “Худалч залуу”, “Миний муу аав, “Хоёр хоёрын тав”, “Гурван найз” зэрэг уран сайхны киног найруулж олны хүртээл болгосон юм. “Өнөр бүл 2” уран сайхны кинонд өмнөх ангийн гол дүрийн жүжигчид болох МУГЖ Ч.Алтан-Өлзий, МУГЖ дуучин Ц.Чулуунцэцэг, МУСГЗ Ш.Гүрбазар нар дахин тоглох юм байна.

Дуу хөгжим сонирхогчдын дунд пянз эргээд моодонд орж байгаа гэнэ. Хамтлаг, дуучид пянзан дээр дуугаа бичүүлэх сонирхолтой болж, түүнийг нь шимтэн цуглуулагчид ч нэмэгджээ. Пянз цуглуулагч Б.Батболдтой энэ талаар цөөн хором ярилцлаа.

-Та яагаад ховор сонин пянз цуглуулах болов?

-Би анх Японд дуучин Quiza-тай хамтарч нэг дуу хийгээд түүнийгээ Японы компаниар пянзан дээр бичүүлж байсан юм. Тэрнээс хойш л сонирхож, цуглуулж эхэлсэн дээ. Гэхдээ сүүл рүүгээ зөвхөн өөрөө л сонирхож цуглуулна гэхээсээ бусдад түгээх санаа төрсөн.

-Хуучны ховор пянзнуудаа хаанаас хэрхэн авсан бэ?

-Дийлэнх нь хуучин социалист орнуудын пянз байгаа юм. Бүгдийг нь л монголчуудаасаа худалдаж авсан. Тухайн үед манайхан гадаад орнуудаар явахдаа авчирсан гээд маш үнэтэй, 1930-аад оны герман пянз ч бий. Тухайн үед нийгмийн байдал болон бусад шалтгаанаас барууны пянзнуудыг оруулж ирдэггүй байсан. Тийм болохоор ихэвчлэн социалист орнуудын пянзнууд л байна. Энэ бүх пянзаа ер нь чамгүй үнээр олж авсан шүү. Хүмүүс хааяа зарах уу гэж санал тавьдаг л юм.

–Хүмүүст үнэтэй зарсан тохиолдол бий юу?

-Пянз 70, 80-аад оны үед эрчээ авч байгаад яваандаа хэрэглээ нь багассан. Тиймээс шинэ үеийн залуучууд сайн мэдэхгүй байгаа юм. Харин сүүлийн үед хүмүүс их ирж, пянз сонирхох болоод байгаа. Жуулчид их ирдэг. Тэд ховор, үнэтэй пянз худалдан авдаг юм. Ялангуяа монгол дуутай пянзнуудыг их сонирхдог. Саяхан BBC-д миний цуглуулгын тухай нийтлэгдсэн байсан. Түүний дараагаар гадаадад пянзны дэлгүүр ажиллуулдаг хүмүүс над руу пянз явуулсан.

-Монголд пянз тоглуулагч ямар үнэтэй худалдаалагддаг вэ?

-Үнийн хувьд бол 30-30000 долларын хооронд чанараасаа шалтгаалаад өөр өөр байдаг. Энгийн сонирхогчдод зориулсан пянз нь боломжийн үнэтэй.

–Та пянзны үе эргэн ирж байна гэж ярьсан?

-1990 оноос хойш технологийн энэ их хөгжилд дарагдаж байсан, гэхдээ буцаад хуучны зүйлс эргэн ирж байна. Пянз их удаан хадгалагддаг болохоор утас ч юмуу mp-ээс хамаагүй илүү үлдэцтэй. 1980-аад оноос хойш пянз хэрэглэхээ больсон ч хэсэг дуучид, хамтлаг өөрсдийн цомгоо гаргасаар л байсан. Мэдээж тоо ширхгийн хувьд маш бага хэмжээгээр бичүүлдэг байсан. Харин жил ирэх тусам энэ тоо ихэсч байгаа. Монголын хувьд Lemons, A Sound гэх хамтлагууд цомгоо пянзаар гаргах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн байна лээ.

Би зөвхөн пянз биш өөр хуучны дамартай хальс, тоглуулагч, хуучны радио зэргийг бас сонирхдог л доо. Иймэрхүү зүйлс овор ихтэй болохоор хүмүүс авчирч чадахгүй тохиолдол байдаг. Маш үнэтэй ховор зүйлийг бүр яг шинээр нь сайн хадгалчихсан, дээрээс нь дагалдах пянзнууд нь хүртэл маш сайн чанарын, өнгөлөг, уян пянзнууд хүртэл байдаг.

-Орчин үеийн залуучууд ухаалаг утсаараа хөгжим их сонсох болсон. Нэг талдаа хөгжил ч, нөгөө талаараа хөгжмөөс мэдрэмж авах талдаа дутмаг байх. Та үүнийг юу гэж боддог вэ?

-Пянзны үе эргээд ирж байна гэж үүнийг л хэлээд байгаа юм. Одоо дууг ямар ч асуудалгүй шууд л утсаараа сонсдог болсон. Гэхдээ төдий чинээгээрээ тухайн хөгжимд анхаарч байгаа байдал, хандлага суларч байгаа юм. Байнга л утсан дээр нь байдаг болохоор тоож, бүр анхаарлаа хандуулахаа ч больчихдог. Харин пянз илүү бодитой. Пянзыг харьцагнаас нь гаргаад өөрийн гараар бариад тоглуулна гэдэг нь тухайн хүний анхаарлыг нь илүү татаж, тухайн дуунд нь төвлөрүүлдэг гэсэн үг. Пянзан дээр дуу бичих технологи нь бусдаас өөр, тоон систем, дижитал систем үүсэхээс өмнөх технологи л доо. Тиймээс ч чанарын хувьд шал ондоо. Мөн дээрээс нь хэлбэр дүрс, том жижиг, оврын хувьд бүх л зүйл нь онцгой. Бичлэгийн хувьд маш онцлог, чанга дуугардаг. Пянзны хадгалагдах хугацаа хязгааргүй. Яг зөв зааврын дагуу, тохиромжтой газарт хичнээн ч жил хадгалж болно.

-Пянз сонирхогч залуус хамтарч ямар нэг үйл ажиллагаа зохиодог уу?

-Бид өөрсдийн хүрээнд үдэшлэг хийдэг. Үдэшлэг гэхээр л хүн ууж идэн, архидан согтуурдаг гэж ойлгодог. Бидний хувьд өөр. Хөгжим сонсож, бие биетэйгээ соёлтой яриа өрнүүлэхийг зорилгоо болгодог юм. Мөн илүү олон хүмүүст энэ бүгдийг түгээн дэлгэрүүлэх хүсэлтэй байдаг.

Өнгөрсөн 12 сард Германаас DJ ирж пянзаар яаж DJ хийхийг бидэнд зааж өгсөн. Сүүлийн үед технологи хөгжөөд, янз бүрийн техникээр DJ хийгээд байгаа боловч, жинхэнэ DJ-ийг пянзаар хийдэг юм байна. Тиймээс өөрсдөө ч гэсэн сурч, сургалт зохион байгуулдаг. Удахгүй зун болох гэж байгаатай холбогдуулан янз бүрийн партийг зохиох бодол ч бий.

Ж.ХУЛАН

Монгол болон Өвөр Монголын уран бүтээлчдийн хамтран бүтээсэн “Урилга” уран сайхны киноны нээлт Хөх хотын “Ванда” кино театрт өнгөрөгч сарын 19-нд болж, БНХАУ-ын кино театруудаар гарч эхэллээ. Энэхүү кино нь хятад хэл дээр гарч буй бөгөөд гол дүрд СТА, жүжигчин Д.Бямбацогт, СТА, жүжигчин, Ч.Ундрал, кино зохиолч, найруулагч Х.Дотно нар тоглосон бол ерөнхий найруулагчаар Х.Хасболд, туслах найруулагч, зураглаачаар В.Отгонзоригт нар ажиллажээ. Мөн зургийн даргаар Б.Чармайлт, продюсерээр Насанбуян ажилласан байна.

“Урилга” киноны найруулагч Х.Хасболд киногоо бүтээснийхээ дараагаар өөд болсон тули бүтээлчид түр хугацаанд киноны нээлтээ хийлгүй завсарлаж байгаад ийнхүү нээлтээ хийжээ.

Монголын Үндэсний циркт энэ сарын 26-наас буюу бямба гаригаас эхлэн “Дэлхийн цирк Монголд” циркийн үзүүлбэр тоглогдох билээ. Энэ тоглолтыг манай улсад жил бүр зохион байгуулж байгаа бөгөөд олон улсын авьяаслаг циркчид өөрсдийн үзүүлбэрээ толилуулдаг. Энэ жилийн хувьд гурван одой морь, хоёр арслан, сармагчин, лам гөрөөс зэрэг амьтад оролцохоор ирсэн байна. Эдгээр амьтныг Казахстан улсын нийслэл Астанагийн циркээс авчирсан аж. Түүнчлэн тус тоглолтод АНУ, Англи, Франц, Испани, Бразиль, Бельги, Өмнөд Африк, БНХАУ, ОХУ зэрэг 15 орны 60 гаруй циркчин оролцохоор иржээ. Дашрамд, энэ удаагийн тоглолтын хамгийн сонирхолтой үзүүлбэрүүдийн нэг нь сургуулилалттай арслангууд морь унах аж. Эдгээр арсланг Казахстаны циркчид 10 гаруй жил сургажээ.

Дэлхий дахинаа эрх чөлөөний дууч хэмээн алдаршсан суут хөгжмийн зохиолч Л.В.Бетховены 8-р симфони Маргааш буюу 2016.03.25-ны 19:00 цагаас улсын Филармонийн тайзнаа эгшиглэх гэж байна. Тоглолтонд улсын Филармонийн Симфони найрал хөгжим, удирдаач Б.Батбаатар, хийлч М.Хулан, хөтлөгч тайлбарлагч Х.Ариунаа нар оролцоно.

Тоглолтын тасалбарыг улсын Филармонийн кассаар болон 1900-1617 үнэгүй хүргэж байна. Дашрамд дуулгахад Л.В.Бетховены 8-р симфони Монголд анх удаа тоглогдож байгаагаараа онцлог юм.

Санкт-Петербург хотын алдарт Мариинский театрын тайзнаа СТА Ө.Цэрэнчунт өөрийн багш, ОХУ-ын Ардын жүжигчин Ольга Кондинагийн хамт тоглолт хийнэ. Тэд П.И.Чайковский, Ж.Пуччини, Ж.Верди, Ж.Россини, С.В.Рахманинов зэрэг дэлхийн алдарт хөгжмийн зохиолчдын бүтээлээс хамтран дуулах юм байна.

Ө.Цэрэнчунт нь ОХУ-ын Буриад Улсын дуурь бүжгийн академик театрын урилгаар тус театрт гоцлол дуулчнаар ажиллаж байгаа билээ.

Монголын урлагийн ажилтны холбоо, Төв аймгийн засаг даргын тамгын газартай хамтран “Учиртай гурван толгой” дуурийн шилдэг дүр шалгаруулах улсын уралдааныг зохион байгуулахаар болжээ. Уралдаан энэ сарын 25-наас дөрөвдүгээр сарын 1-ний өдрүүдэд Төв аймаг болон Улаанбаатар хотноо гурван үе шаттайгаар явагдах юм байна. Зууны манлай дуурийн дуучин Ц.Пүрэвдоржийн санаачлагаар 1990 оноос хойш дөрвөн жилд нэг удаа зохион байгуулагдах болсон уг уралдаан өдгөө долоо дахь удаагаа болох гэж буй юм. Уралдаанд орон нутгийн мэргэжлийн театр, чуулгуудын болон Оросын холбооны Буриад улсын театрын жүжигчид, дуучид төдийгүй мэргэжлийн их дээд сургуулиудын төгсөх дамжааны оюутнуудаас бүрдсэн 60 гаруй уран бүтээлчид бүртгүүлээд байгаа аж. Ардын жүжигчин, хөдөлмөрийн баатар Б.Зангад хурлын үеэр хэлэхдээ “Б.Дамдинсүрэн, П.Нацагдорж нарын “Учиртай гурван толгой” дуурийн шилдэг дүр шалгаруулах улсын уралдаан нь уран бүтээлчдийн ур чадварыг ахиулах, жүжиглэн дуулах авъяасыг илрүүлэхэд чиглэсэн, залуу уран бүтээлчдийг тодруулах, олон улсын тэмцээн уралдаанд оролцох туршлагатай болгох зорилготой. Зохион байгуулагдсанаас хойш нийт 400 гаруй уран бүтээлч хамрагдаж, авъяас чадалтай олон дуучин, жүжигчид төрөн гарсан” гэв.

Э.ОТГОНТУЯА

“Сонгодог жүжгийн өдрүүд”-ийн хүрээнд У.Шекспирийн “Гамлет” эмгэнэлт драмын жүжгийг Улсын Драмын Эрдмийн Театрт тоглогдоно. Төрийн соёрхолт Н.Наранбаатарын найруулгаар тайзнаа тавигдах эл жүжгийн гол дүрд СТА С.Болд-Эрдэнэ, Офелияд залуу жүжигчин О.Дөлгөөн тоглох аж.

Жүжгийн бусад дүр Данийн ван Клавдийд МУАЖ П.Цэрэндагва, Гертрудад МУГЖ Ж.Оюундарь, Офелиягийн аав Полонийд МУГЖ Б.Жаргалсайхан, ах Лаэртэд СТА Г.Эрдэнэбилэг, Горациод СТА Г.Амгаланбаатар, Марцеллод СТА Д.Баттөмөр нар тоглох юм байна.

“Гамлет” эмнэлэгт жүжгийг энэ сарын 25-ны 15.00 цагт, 26,27-ны 17.00 цагт УДЭТ-ын тайзнаа тоглох юм.

Төрийн хошой соёрхолт, Ардын жүжигчин хөгжмийнзохиолч Н.Жанцаноровын уран бүтээлийн “Говь, Тал” чуулбар тоглолт гуравдугаар сарын 28-ны 19цагт Соёлын төв өргөөнд болно.

Хүүхэлдэйн кино буюу анимэйшн нь зохиомол дүрийг зохиолын дагуу хөдөлгөөнд оруулан дүрсжүүлдэг дүрслэх кино урлагийн нэг төрөл билээ. Англи хэлэнд “anima­tion буюу cartoon”, японоор “аниме” хэмээн нэрлэдэг. Улс бүрд өөр өөрийн онцлогтой бүтээлүүд байдаг ч Америк болон Японы хүүхэлдэйн кино нь хамгийн алдартай, өөр өөрийн хэв маяг, арга барилтай байдаг.

Хүүхдүүд гэлтгүй томчууд ч сонирхон үздэг энэ төрлийн кино урлаг ердөө л 100 гаруйхан жилийн түүхтэй аж. Харин хүүхэлдэйн киноны суурь гэж болох хөдөлж буй биетийг зургаар дүрслэх оролдлогыг 35 мянга гаруй жилийн өмнөөс хүмүүс зурж эхэлснийг бид хадны сүг зураг гэдэг билээ. Хөдөлгөөнт хүүхэлдэйн кино буюу анхны дэлгэцийн бүтээлийг 1906 онд Томас Эдисон бүтээж байжээ.

ХҮҮХЭЛДЭЙН КИНО БҮТЭЭХ АРГА

Хүүхэлдэйн киног хэд хэдэн аргаар бүтээдэг. Үүнээс үндсэн аргачлалуудыг дурдвал компьютер графикийн арга (3D буюу гурван хэмжээст), зурсан зургуудыг эвлүүлж хийдэг уламжлалт аргачлал (2D буюу хоёр хэмжээст), баримал хүүхэлдэйн арга (Stop Motion), хайчилбараар дүрслэх арга (Cut Out) гэх мэтээр нэрлэж болно. Түүнчлэн видео давхарлаж зурах арга (Roto­Scope), пикселейшн (Pixela­tion), тайм лейпс (Time Lapse) гэх хэд хэдэн арга байдаг аж. Өнөө үед хамгийн өргөн хэрэглэдэг нь компьютер графикийн арга юм. Учир нь бусад аргуудаасаа хялбар төдийгүй, хөрөнгө, цаг хугацаа бага зарцуулдаг.

Хүүхэлдэйн кино нь бүхэлдээ багийн ажиллагаа шаардсан бүтээл юм. Нэг хүүхэлдэйн кино бүтээхэд цаана нь 100-150 уран бүтээлч хамтран ажилладаг. Мэргэжилтнүүд болох зохиолч, найруулагч, зураачид, хөдөлгөөн оруулагч буюу анимейтор (аnimator), дуу оруулагчид, жүжигчид, зохион байгуулагч мөн бусад менежер, хөрөнгө оруулагчид гэх мэт маш олон хүний хөдөлмөрөөр бий болдог аж. Эдгээрээс хөдөлгөөн оруулагчийн үүрэг хамгийн чухалд зүй ёсоор орно. Хөдөлгөөнгүй зургуудыг тодорхой цаг, минутад дэс дарааллаар харуулахын тулд тухайн бүтээлчээс маш их төсөөллийн ур чадварыг шаарддаг юм. Алхах гүйх, гүйнгээ ярин жүжиглэх гэх мэт бүхий л хөдөлгөөнүүдийг төсөөлөн, түүнд нь зориулж дуу, нүүр хувирлыг илэрхийлэн харуулна гэдэг тийм ч амар ажил биш.

ХАМГИЙН ШИЛДЭГ АНИМЭЙШН БҮТЭЭГЧ “ПИКСАР” СТУДИЙН ТУХАЙ

Хүүхэлдэйн кино бүтээдэг олон студи байдаг ч хамгийн шилдэг анимэйшн бүтээдэг, мөн анхны 3D компьютер графикийн технологийг боловсруулан хөгжүүлсэн гэдгээрээ Пиксар студи нэртэй юм. “Pixar Animation Studio” нь АНУ-ын Калифорни мужийн Эмэривилд хэмээх жижигхэн хотод байрлах бөгөөд 1979 онд Жорж Лукас (George Lu­cas) үүсгэн байгуулжээ. Төд удалгүй “Аpple” компанийг үүсгэн байгуулагч Стив Жобс түүнээс 10 сая доллараар худалдан авсан байна. Пиксар студийнхний бүтээсэн 3D компьютер графикийн технологийг “Рендермэн” гэдэг бөгөөд хамгийн алдартай бодит мэт дүрслэлийг үүсгэдэг гэдгээрээ нэрд гарсан.

2006 оны нэгдүгээр сарын 24-нд хүүхэлдэйн киноны эцэг болох “Уолт Дисней” компани Пиксарыг Стив Жобсоос 7.4 тэрбум доллараар худалдан авчээ. Ингэснээр Пиксар тус компанийн охин компани болж, Стив Жобстой хамтран хувьцаа эзэмших болсон байна. Тус студийн хамгийн анхны кино нь “Toy Story” буюу “Тоглоомын түүх” юм. Энэхүү хүүхэлдэйн кино нь түүхэнд хамгийн анхны компьютер график ашигласнаараа онцлог.

Пиксар студийн гаргасан кино бүхэн үзэгчдийн хайртай бүтээл болж чаддаг. Өнгөрсөн онд л гэхэд “Сайн Динозавр” болон “Бодлын ертөнц” хүүхэлдэйн киногоо хийж, “Бодлын ертөнц” нь 2016 оны “Оскар” хүртсэн билээ. Одоогоор Пиксар студи нийтдээ 16 бүрэн хэмжээний уран бүтээл гаргаад байна. Пиксарын кинонууд дунд “Немогийн эрэлд” (2003), “Тоглоомын түүх 3” (2010), “Бодлын ертөнц”(2015), “Wall-e” зэрэг алдартай бүтээлүүд бий. Үүнээс “Тоглоомын түүх 3” кино 1.063 тэрбум ам.долларын ашиг олсноор “Фрозен” (2013) болон “Минионууд” (2015) бүтээлүүдийн дараа бичигдэж, ашиг орлогоор тэргүүлсэн хүүхэлдэйн киноны гуравт жагссан юм. Пиксар студийн хамт олон нийтдээ 15 удаа Оскар, долоон Алтан бөмбөрцөг, 11 удаа Грэммийн шагнал хүртэж байжээ.

“PIXAR” СТУДИЙНХЭНИНГЭЖ АЖИЛЛАДАГ

Хүүхэлдэйн киног үнэлэх үнэлэмж, уран сайхны кинотой харьцуулахад харьцангуй бага байх нь бий. Гэтэл хүүхэлдэйн кино ямар олон хүний олон сар, жилийн хөдөлмөрийн үр дүнд бүтдэгийг бид тэр бүр мэддэггүй. Анимэйшн киногоороо байлдан дагуулж буй “Пиксар” студид л гэхэд бүрэн хэмжээний нэг хүүхэлдэйн кино бүтээхийн тулд 4-5 сар заримдаа бүтэн жил ч зарцуулдаг ажээ.

Тус студийн кино бүтээх үйл явц нь зураг төсөл боловсруулах, төлөвлөлт болон гүйцэтгэлийг дэс дарааллаар нь байршуулах, бүрэн гүйцэтгэсэн дүрсэд дуу оруулах гэсэн үндсэн гурван хэсгээс бүтдэг байна. Мөн хэд хэдэн энгийн арга барил дээр тулгуурласан байдаг.

Техник технологийн өндөр түвшинд хүрсэн студи ч уламжлалт арга барилуудыг ашигладаг. Тухайлбал, ерөнхий хар зураг гаргах, будах, загвар баримал хийх, дуу оруулах зэрэг уламжлалт гар ажиллагаа шаардсан аргуудыг бүх компани түгээмэл ашигладаг. Хүүхэлдэйн киноны уран бүтээлчид санаа зорилго нэгдэн үргэлж багаараа ажиллана гэдэг зарчмыг тус компанийн ажилчид яс биелүүлдэг ажээ. Үүнд ч Пиксарын амжилтын нууц оршдог байна.

“Пиксар” студид хүүхэлдэйн киног дараахь маягаар хийдэг аж.

1.Киноны санаа гаргах

Пиксарын нийт ажилчид, хөгжлийн багийн гишүүдээс аль нь ч киноны сэдэл, санаа гаргаж болно.

2.Текст боловсруулалт

Гаргасан санаандаа боловсруулалт хийн, гол утга санааг хураангуйлан бичиж багийн гишүүдэд танилцуулна. Шүүлтээр адилхан утга санаа бүхий хэд, хэдэн баримт гарах нь бий. Үүнээс хурлаар хэлэлцэж сонгон шалгаруулалт хийнэ.

3.Гар бичмэл

Ерөнхий боловсруулалтыг хийсний дараа найруулагч зохиолыг дэлгэрүүлэн бичиж, гар бичмэлийг гаргаж ирнэ.

4.Бүтээх үйл ажиллагаа

Энд зохиолын дагуу хар зураг, зураг төсөл зэргийг гаргана. Зураачид, зохиол бичигч хоорондоо сайн ярилцаж ямар дүр гаргахаар зорьж буйгаа ойлголцох хэрэгтэй. Хүүхэлдэйн киноны үйл явдлын хар зургуудыг А4 цаасан дээр буулгаж, самбар дээр ерөнхий төлөвлөгөөг гаргадаг. Ингэж ажилласнаар уг киноны үйл явдлууд нь илүү ойлгомжтой, хялбар болдог ажээ. Нэг үзэгдлийн хар зургийн тоо хоёр сая хүрэх үе ч байдаг гэнэ.

5.Дуу оруулах

Тусгай мэргэжилтнүүд зураг бүрийг дарааллын дагуу хуваарилж ялгадаг. Үүний дараа кинонд гарах дүр бүрийн хугацааг тодорхойлдог бөгөөд тус бүрт нь дуу хоолойг оруулж эхэлдэг байна. Жүжигчид дуу оруулахдаа нэг дүр дээр л гэхэд хэд хэдэн удаа өөр өөр хоолойны өнгөөр дуу оруулах бөгөөд тэндээс хамгийн сайн жүжиглэлттэй тохирох дуутайг сонгоно.

6.Хувиргах явц

Ингээд дуу оруулж дууссаны дараа хавтгай хэмжээст 2D обьектыг 3D хэмжээст обьект руу хөрвүүлэх ажил эхэлдэг. Үүнийг нь компьютер графикийн тусламжтайгаар эвлүүлж найруулна. Дараа нь дүр тус бүрийн жүжиглэлт элементүүдийг хооронд нь холбож өгнө. Үүнд л хөдөлгөөн оруулагч буюу анимейтор (аnimator) хамгийн чухал үүрэгтэй оролцдог.

7.Өнгөний тохируулга

Ерөнхий загварыг гаргаж, эвлүүлэг хийсний дараа тухайн орчны гадаргуу, гэрэл сүүдэр, өнгөний скриптүүд, дүрүүдийн хувцас зэрэг дээр нарийн ажиллана.

8.Хүүхэлдэйн кино

Үүний дараа бэлэн болсон дүрүүдийн загвар, харилцан яриа, дуу зэргийг Пиксарын программ хангамжийг ашиглан хөдөлгөөн, нүүрний хувирал хийдэг. Тэд үзэгдэл бүрийг үндсэн поз болон хүрээн дотор дэглэдэг. Удирдагч, захирлын сэтгэлд яв цав тохирсон эцсийн хувилбар гарахын өмнө дизайнер хэд хэдэн үзэгдэлд дахин засвар хийнэ.

9.Сүүдэртүүлэг

Компьютерийн программууд нь үзэгдэл дэх дүрүүд, бичвэр (текст), өнгө зэргийн гадаргууг тодорхойлно. Энэхүү программыг “сүүдэртүүлэгч” хэмээн нэрлэдэг бөгөөд үзэгдэлд гарах зүйлсийн гадаргууг жинхэнэ мод, төмөр, даавуу, шил, өвс, ус, хад шиг харагдахаар болгон өөрчилдөг. Хувцасны хуниас, долгио зэрэг нь биеийн хөдөлгөөнтэй зохицсон байхаар, үс, ноос зэрэг нь үнэхээр бодит мэт хөдөлж, арьс нь гараар хүрч болмоор бодит харагдахуйц болдог.

10.Гэрэлтүүлэг

“Тоон системийн гэрэлтүүлэг” ашигласнаар үзэгдэл бүрийн тайзны, төв, ойлтын болон өрөөний орчны гэрэлтүүлгийг тохируулна. Гэрэлтүүлэг нь зургийн хэлтсийн бүтээсэн өнгөний тохируулга дээр суурилдаг бөгөөд тэгснээр илүү амьд харагдуулдаг.

11.Хөрвүүлэг

Хөрвүүлэг нь тухайн орчны өнгө, дүрийн хөдөлгөөн зэрэг бүхий л мэдээллийг орчуулах үйл явц юм. Пиксарын “Ren­derman” бол датаг хөрвүүлдэг компьютерийн программ юм. Энэ нь бодит мэт дүрслэлийг бий болгодог.

12.Эцсийн байдлаар хянах

Хүүхэлдэйн киног эхнээс нь дахин хянаж дүрийн жүжиглэлт, байгалийн болоод орчны өнгө, дуу гээд бүхий л зүйлийг шалгаж, жижиг сажиг засварыг хийснээр шинэхэн уран бүтээл бэлэн болдог байна.