Category: амьдралын-өнгө

Архангай аймгийн эмнэлгийн байгууллагууд 551 ор, амбулаторийн 98 их эмчтэйгээр хүн амд үйлчилж, давхардсан тоогоор 317.5 мянган хүнд амбулаторийн үзлэг хийжээ. Үүний 153.8 мянгад нь урьдчилан сэргийлэх үзлэг, 16.2 мянган хүнийг эмнэлэгт хэвтүүлэн эмчилж гаргасан байна.

Оны эхний 11 сард хүн амын нас баралт 473 гарсан нь өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 27 (6.0%) тохиолдлоор өссөн байна. Мянган хүнд ноогдох төрөлт 16.3, нас баралт 4.9 ноогдож хүн амын ердийн цэвэр өсөлт 11.4 промил байгааг аймгийн Статистикийн хэлтсээс мэдээлж байна.

Мөн төрөхийн улмаас эндсэн эхийн эндэгдэл 4 гарсан бол 1-5 насны хүүхдийн эндэгдэл 6, нялхсын буюу 0-1 насны хүүхдийн нас баралт 13 гарчээ. Оны эхний 11 сард 1546 эх төрж, 1554 хүүхэд амьд төрсөн нь өнгөрсөн оны мөн үеэс 63 (4.6%) хүүхдээр нэмэгдсэн байна.
Вакцинжуулалтанд хамрагдвал зохих 0-2 насны хүүхдийн 97.7 хувийг бүрэн хамруулсны дотор Чулуут, Цэцэрлэг, Өлзийт, Хашаат, Цэнхэр, Төвшрүүлэх, Булган, Цахир сумд 100.0 хувь хамруулжээ.

Орон нутгийн төсвийн орлого энэ оны эхний 11 сарын урьдчилсан гүйцэтгэлээр 3.3 их наяд, зарлага ба эргэж төлөх цэвэр зээл 2.5 их наяд төгрөг болж, орон нутгийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл 746.9 тэрбум төгрөгийн ашигтай гарлаа.

Орон нутгийн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн ашиг өмнөх оны мөн үеийнхээс 502.3 (3.1 дахин) тэрбум төгрөгөөр нэмэгджээ. Орон нутгийн төсвийн орлого өмнөх оны мөн үеийнхээс 459.5 (16.3 хувь) тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэхэд татварын орлого 376.4 (36.3 хувь) тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн нь голлон нөлөөлснийг Үндэсний статитсикийн хороо мэдээлэв.

Орон нутгийн нийт төсвийн орлого, тусламжийн хэмжээ энэ оны 11 дүгээр сард 314.5 тэрбум төгрөг болж, өмнөх сарынхаас 25.3 сая төгрөгөөр багасаж, нийт зарлага, эргэж төлөх цэвэр зээлийн хэмжээ 297.4 тэрбум төгрөг болж, өмнөх сарынхаас 5.6 (1.9 хувь) тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Ховд аймгийн төв, Жаргалант сумын нутаг дэвсгэрээс ховор олдвор болох шувууны өндөг илэрсэн байна.

Энэ нь судлаачдын таамаглаж байгаагаар сүүлчийн мөстлөгийн үe, 10-15 мянган жилийн өмнөх үeд холбогдох аж.

Уг шувууны өндөг нь 17.3 см өндөртэй. Өндрийн тойрог нь 50.5 см, хэвтээ тойрог нь 45.5 см, 349 гр жинтэй бөгөөд анх удаа бүтэн байдлаар олдсоноороо онцлогтой.

Энэхүү өндөг нь тэмээн хяруулынх байх магадлалтай гэж судлаачид үзэж байна.

“Ховдын өргөө” ХХК-ийн ажилтнууд өнгөрсөн eсдүгээр сард Жаргалант сумын нутаг дэвсгэрт шугам сүлжээний засвар, үйлчилгээний ажил хийх явцад газрыг тeхник хэрэгслийн тусламжтайгаар 3.5 мeтр орчим ухаснаар тус шувууны өндөг гарч иржээ.

Улмаар мэргэжлийн байгууллагуудад холбогдох зураг, баримтыг илгээж, хуулийн дагуу хүлээлгэн өгч байна.

Ховд аймгийн Манхан сумын нутагт байрлах Гурван сэнхэрийн агуйн хадны зосон зурагт тэмээн хяруул шувууг дүрсэлсэн байдаг. Тиймээс уг шувуу нь өндөр Алтайн дунд амьдарч байсныг палеонтологийн энэхүү олдвороор нотлох боломж бүрдэж байна гэж орон нутгийн судлаачид хэллээ.

Мөн өмнө нь Монгол нутгаас тэмээн хяруул шувууны өндөгний хэсэг олдож байсан боловч бүтэн байдлаараа олдож байгаагүй аж.

Өмнөговь аймгийн төв Даланзадгад суманд энэ онд ундны усны нийт таван худаг шинээр байгуулсан байна.

Тус сумыг хөгжүүлэх “Дэвшилтэт Даланзадгад” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэн ажиллаж байгаа юм. Уг хөтөлбөрийн хүрээнд сумын төсвийн хөрөнгөөр Гурвансайхан, Хавцгайт хороололд хоёр, аймгийн төсвийн хөрөнгөөр Гурвансайхан, Малчин хороололд гурван ухаалаг ус түгээх цахим худаг шинээр байгуулсан байна. Үүний үр дүнд мянга гаруй өрх эрүүл ахуйн шаардлага хангасан зөөврийн ундны усаар хангагдсан гэж үзэж байгаа аж.

Мөн найман багийн 25 өрхөд эрүүл ахуйн стандарт хангасан усны сав олгосон байна.

Хөвсгөл аймгийн Түнэл сумын Навчилтай багийн “Шолын-Ам” гэдэг газарт Иргэн Ц-ийн 200 үхэр Эгийн голын усанд боогдсон тухай дуудлагыг 12.20-ны 10:40 цагт Онцгой байдлын байгууллага хүлээн авчээ. Тус аймгийн Онцгой байдлын газрын Эрэн хайх, аврах салбарын алба хаагчид 65 үхрийг гаргаж мөн өдрийн 20:03 цагт үзэгдэх орчин хязгаарлагдсан тул ажлыг түр зогсоосон байна. Орон нутгийн 12 иргэн, зургаан мотоциклтой ажилласан. 12.21-ний өдрийн 07:00 цагаас аврах ажиллагааг дахин эхлүүлнэ. Усанд боогдсон үхрүүдээс 20 нь хорогдсон тухай Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны харьяа “Малчин лавлах-109” тусгай дугаарт мал аж ахуйтай бүх төрлийн мэдээ, мэдээллийг малчидад түргэн шуурхай өгч, санал хүсэлтийг хүлээн авч ажиллаж байна.

Малын өвс, тэжээлийн үнэ ханшийг танилцуулж байна.

Ногоон өвс 8000, овъёосны ногоон тэжээл 8000, будааны ногоон тэжээл 8000-10000, хивэг 25 кг 17000, алтан тариа хивэг 25 кг 18000, улаанбуудай 50 кг, 40000, тэжээлийн будаа 40 кг 30000, монгол хорголжин тэжээл 40 кг 32000, орос хорголжин тэжээл 40 кг 36-38000 төгрөгийн үнэтэй байна.

Баян-Өлгий аймгийн Цагдаагийн газраас хүүхдүүдэд дэлгэцийн донтолтын хор хөнөөлийг ойлгуулах, бага наснаас нь эрүүл дадалд сургах зорилготой аян санаачлан өрнүүлж байгаа аж. Тус аяны хүрээнд “Дэлгэцээс холдуулах дадлууд” номыг казах хэлнээ орчуулж, цэцэрлэгийн насны 2200 хүүхдэд хүргэхэд бэлэн болжээ. Холбогдох санхүүжилтийг “Дэлхийн зөн” олон улсын байгууллагын орон нутгийн хөгжлийн хөтөлбөрөөс шийдвэрлэсэн байна.

Мөн “Эерэг өөрчлөлтийн түүчээ” төрийн бус байгууллагаас Баян-Өлгий аймгийн цэцэрлэгийн багш, арга зүйч нарт “Хүүхдийн сэтгэл зүй ба дэлгэцийн донтолт” сэдэвт сургалтыг аймгийнхаа Боловсролын газартай хамтран зохион байгуулах, Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газартай хамтран эцэг эхчүүдэд чиглэсэн нөлөөллийн ажил хийхээр төлөвлөжээ.

Энэ талаар “Эерэг өөрчлөлтийн түүчээ” төрийн бус байгууллагын тэргүүн, “Дэлгэцээс холдуулах дадлууд” номын зохиогч Н.Дуламсүрэн Баян-Өлгий аймгийн Засаг дарга Д.Бауыржантай уулзах үеэрээ танилцуулсан байна.

УИХ-ын чуулганаар Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэж байна. Тус хуулийн өөрчлөлтөд иргэний агаарын тээврийн бараа материалыг татвараас чөлөөлөх тухай тусгаж байгаа юм.

Зам, тээврийн хөгжлийн дэд сайд Ж.Бат-Эрдэнэ:

-Энэ хууль батлагдсанаар иргэний агаарын тээврийн парк шинэчлэл хийгдэнэ. Парк шинэчэлтэй холбоотойгоор хөдөлгөөний аюулгүй байдал, аюулгүй ажиллагаа нэмэгдэнэ. Иргэний агаарын тээврийн салбарт засвар үйлчилгээ, тоног төхөөрөмж, сэлбэг хэрэгсэл дарамт авчирдаг. Бид хамгийн багадаа 10 хувиар зардал буурна гэж тооцоолсон. Улмаар нислэгээ нэмэгдүүлэхэд тийзний үнийг бууруулах боломжтой гэж үзэж байна. Эх орондоо боловсон хүчнийг дадлагажуулах техникийн сургалт явуулах боломж хомс.

Тоног төхөөрөмж нь их өндөр үнэтэй байдаг. Онгоцны эд ангийг татвараас чөлөөлснөөр дээрх тоног төхөөрөмжийг Монголдоо суурилуулна. Ховд, Увс, Дорнод, Өмнөговийн нисэх буудлуудыг олон улсын нисэх буудал болгож өргөтгөх зорилт тавиад ажиллаж байна. Ирэх жилээс ажил нь эхэлнэ. Орон нутгийн нисэх буудлууд хилийн ойролцоох бүс нутгийн түвшинд шууд нислэг хийх бүрэн бололцоо нээгдэнэ.

Хөвсгөл Центр компани Алтан дуулга компанитай хамтарч өнгөрсөн хавар анх удаа 23 га талбайд вандуй тариалсан байна. Энэ намар нийт 5 тонныг хураан авчээ. “Энэ жилийн хувьд туршилтын журмаар тарьсан бөгөөд Хөвсгөл нутгийн хөрсөнд ургах боломжтой юм байна. Цаашид вандуйг их хэмжээгээр тариалах болно” гэдгийг Хөвсгөл Центр ХХК-ийн захирал П.Отгон-Очир хэлж байлаа.