Category: сурталчилгаа

Лалын шашинтангуудын хувьд ариун Рамадан сар эхэлж нар жаргахаас мандах хүртэл мацаг барих журам үйлчилж эхэлсэн. ДАШТ-д оролцож байгаа Алжирын багийнхны хувьд энэ нь их хүндрэлтэй асуудал болчихоод байсан билээ. Тэд урд өмнө хүрч байгаагүй шатандаа очсон, өмнө нь агуу Германы баг байх тул чадал хүч хуримтлуулах шаардлагатай байдаг. Азаар Алжирын шашны хэрэг эрхлэх газраас шинэ журам гаргаж тэднийг хооллохыг зөвшөөрчээ. Дайнд оролцож байгаа, гэрээсээ хол аялж байгаа мусальман  шашинтан хаяа хооллож болдог бөгөөд тамирчид энэ “хуулийн цоорхой”-г заримдаа ашигладаг юм байна.

 “H” хэсэгт тоглосон хоёр тоглолтоор өчигдөр хэсгийн тоглолтууд дуусч хасагдах шатны 16 баг тодорлоо. Маргааш буюу ням гаригт Бразил-Чили гэсэн хослолоор хасагдах шатны эхний тоглолт эхэлнэ. Энэ шатнаас эхлэн алдах эрх үгүй болох бөгөөд багууд халз тоглож ялагчаа тодруулан цаашлах шатанд дэвшин тоглох юм. Хэрвээ хоёр баг үндсэн цагт тэнцвэл нэмэлт цаг сунгаж, нэмэлт цагт ялагчаа эс тодруулсан цагт торгуулийн цохилтоор асуудлаа шийддэг цаг ирлээ. Өөрөө хэлбэл, ДАШТ-ий “хамгийн амттай” үе ирж байна.

Хөлбөмбөгийн бурхны хүү гэгдэх Лионел олны анхааралд өртөх дургүй гэж ярьдаг ч түүнийг өдгөө дэлхий нийт анхааралдаа аваад байгаа. Эгэл жирийн Аргентин гэр бүлээс гаралтай тэрээр Италиас гаралтай. 1883 онд Лионелийн өвөг Анжело Месси Италийг орхин, Аргентин улсад суурьшсан аж. Мессигийн холын хамаатнууд одоо ч Италид амьдардаг гэнэ. Гэвч өдгөө Лиогийн гэр бүл Италид буй хамаатнуудтайгаа холбоогүй байдаг аж. Лионел Аргентиний Санта-Фе мужийн хамгийн том хот Росариод Мессигийн отгон хүү болон мэндэлжээ. Тэрээр ах Родриго ба Матиас, эгч Мария Солийн хайр халамжинд өсчээ. Ердөө таван настайдаа бяцхан Месси аав Хорхегийн дасгалжуулдаг байсан хүүхдийн “Грандоли” хөлбөмбөгийн багт сурч эхлэв. Харин Мессигийн ээж цэвэрлэгчийн ажилтай байжээ.

Тэрээр Марадонагийн тоглож байсан “Ньюэллз Олд Бойз”-ийн секцэд 1995 оноос суралцаж эхэллээ. Түүний авьяас чадвар үеийн хүүхдүүдээс ялгарч,  Аргентиний хамгийн агуу баг “Ривер Плейт”-д тоглохоор болсон. Мессигийн аав Хорхе отгон хүүгээ хөлбөмбөгч болгохыг мөрөөддөг тул Лионелийг “Ривер Плейт”-д явахад хязгааргүй их баярласан гэдэг. Гэвч энэхүү баяр тун удалгүй харамсал болохыг мэдээгүй байж. “Танай хүү үнэхээр гоц авьяастай юм. Түүнд их ирээдүй байна. Гэвч Лионел гормоны дутагдал гэх өвчтэй байна. Манай эмч нарын тооцоогоор тэр 140 см-ээс илүү өсөхгүй гэнэ. Түүний өсөлт нь бараг зогсчихож. Бидэнд маш их харамсалтай байна” гэж “Ривер Плейт” багийн эмч нар хэлжээ.

Соматропин буюу гормоны дутагдал өвчин нь биеийн болон сэтгэцийн хөгжлийг зогсоодог аж. 11 настай Лионел Месси 132 см өдөртэй байжээ. Үүнийг алдарт хөлбөмбөгч хожим дурсахдаа “Тухайн үед надад эмнэлгийн туслалцаа яаралтай хэрэгтэй байсан. Надад хүлээх хугацаа огт байгаагүй” хэмээн дурсчээ. Сарын 900 ам.долларын төлбөртэй энэхүү эмчилгээг “Ньюэллз”, “Ривер Плейт” хийхийг зөвшөөрөөгүй гэнэ. Аргаа барсан эцэг Хорхе Европын багуудын академиуд руу захидал илгээн, хүүгийнхээ эмчилгээнд туслахыг хүсчээ. Цаг хугацаа өнгөрөх тусам Лионел Мессигийн өвчин улам бүр хүндэрнэ. Харин аавынх нь хүсэлтийг хэн ч тоохгүй байжээ. Ингэсээр 2000 онд Мессигийн гэр бүл Испанийн Барселона хо­тод иржээ. Лионелийн аав Хорхе Месси хүүгээ хөтлөн, “Барселона” клубийн хүүхдийн багийн бэлтгэл дээр очжээ. Хөлбөмбөгийн талбайд уран гоёмсог хууралт хийн, өөрөөсөө өндөр хамгаалагчдаас айхгүй тоглож буй Лио Мессиг харсан “Барселона” багийн ерөнхий захирал Карлес Рексач “Манай багт ямар гайхамшигтай, авьяаслаг тоглогч хүрэлцэн ирснийг ойлгоход ердөө хоёр минут хэрэгтэй байсан” гэж ярьжээ. Мессигийн хурд, техник, тог­лолт бүгд Карлес Рексачийг уулга алдахад хүргэж “Энэ хүү дэлхийн хамгийн шилдэг тоглогч болно”  гэж хэлжээ. Ийнхүү “Барселона” Лионел хүүгийн эмчилгээг даах гэ­рээг шууд байгуулахаар бол­жээ. Баярласан аав Хорхе Месси, бахдам авьяастай хүүг эгнээндээ нэгтгэсэн “Барса”-гийн ерөнхий захирал хоёр анхны гэрээгээ ам арчдаг цаасан дээр байгуулсан гэ­дэг. Месси “Барса”-гийн хүүхдийн багийн төлөөх анхны тоглолтдоо таван гоол оруулжээ. 

Мессигийн амжилтын эхлэл

“Барселона” Лионел Месси хүүгийн эмчилгээний төлбөрийг хоёр жил гаруй хийжээ. Энэ хугацаанд 140 см-ээс өндөр болохгүй гэж яригдаж байсан Месси 30 см өсчээ. Мөн энэ хугацаанд хүүхдийн багаас нэгдүгээр баг хүртэл дэвшин тоглохоор болжээ. Ингээд 16-хан настай Лионел Месси Португалийн “Порту” багийн эсрэг тоглолтод анх удаа “Барселона” багийн өмсгөлийг өмсөж, сэлгээнд багтлаа. Харин 2004 оны аравдугаар сарын 16-нд Лионел “Барса”-гийн төлөөх анхны албан ёсны тоглолтоо “Ла лиг”-ийн “Эспаньол” багийн эсрэг хийв. Лионел Месси “Ла лиг”-т хамгийн залуудаа гоол оруулсан тамирчин юм. Тэрээр 17 нас, 10 сар, долоон  хоногтой байхдаа “Ла лиг”-ийн анхны гоолоо оруулжээ. Үүнээс эхлэн түүний өдгөөгийн гайхамшигт амжилтын эхлэл тавигдсан юм. 

Месси одоогийн байдлаар “Ла лиг”-т тав, “Аваргуудын лиг”-т гурав түрүүлээд байна. 2011-2012 оны улиралд “Аваргуудын лиг”-т 12 гоол оруулж, Марко Ван Бастен, Жиан Фер Папиний дараачаар нэг улиралд оруулсан гоолын тоогоороо бичигдэх болсон. Мөн Европын хөлбөмбөгийн холбооны хамгийн нэр хүндтэй тэмцээн “Аваргуудын лиг”-ийн мэргэн буучийн жагсаалтыг гурван жил дараалан тэргүүлсэн анхны хөлбөмбөгч юм. Түүний амжилт домогт Иохан Круифф, Мишел Флатини, Марко Ван Бастен нараас давж, дэлхийн шилдэг хөлбөмбөгч шагналыг сүүлийн дөрвөн жил дараалан хүртээд байна.  2012 онд тэрээр Барселона багтайгаа “Аваргуудын лиг”-ийн шөвгийн 16-д Байер Леверкузен багийг хожсон тоглолтод таван гоол оруулсан юм. Ингэснээр “Аваргуудын Лиг”-ийн түүхэнд нэг тоглолтод таван гоол оруулсан анхны хөлбөмбөгч болж нэрээ мөнхөлсөн билээ. Месси бол ер бусын тоглогч. Тэрээр маш бүтээлч, хамгаалагчдыг хялбархан давж гарах өндөр ур чадвартай, төв болон хоёр жигүүрээр, тэр ч бүү хэл бүр төвийн довтлогчийн байрлалд ч тоглох чадвартай тал бүрийн авьяастай тоглогч юм.

Мэсси үнэндээ намхан жижиг биетэй хэдий ч хурдтай, биеийн хүч сайтай учраас өөрөөсөө өндөр биерхүү өрсөлдөгчийг давуу талаараа илүүрхэж тоглодог. Түүнчлэн итгэмээргүй хүчирхэг бөгөөд түүнийг булангийн цохилт, чөлөөт болон торгуулийн цохилтоос эцсийн цэг тавих мэргэжилтэн гэж хэлж болно. 

Лио толгойгоор ч тун муугүй тоглодог бөгөөд шаардлагатай үед тэрээр хэд хэдэн төрлийн үүрэг хүлээн авч тоглох чадвартай гэж үзэж болно. Түүнийг хөлбөмбөгийн ертөнцөд туйлын амжилттай замаар замнахаар заяасан тоглогч гэдэг.

Манай гаригийн долоон тэрбум хүнээс нэг сая нь хөлбөмбөг тоглож, таван сая нь үздэг. Харин бүгд Лионел Мессиг хэн болох, юу хийж чадахыг мэддэг юм. Авьяаслаг Аргентин эр  энэ өдөр 27 нас хүрч байгаа юм. Дэлхийн шилдгээр дөрвөн удаа тодорсон тэрбээр өөрийг нь алдарт Марадонатай ха­рьцуулах хэрэггүй гэж үздэг.

Учир нь түүний хүртээгүй цорын ганц цом бол дэлхийн аварга. Каталоны  багаас авдаг түүний цалин ядуу буурай зарим улсын жилийн төсөвтэй тэнцэхүйц гэгддэг. Шигшээ багтаа сайн тоглодоггүй гэгддэг супер довтлогч энэ дэлхийн аваргад багтаа хувь нэмрээ оруулна, бүхнийг өөрчилнө гэдэгтээ тун итгэлтэй байгаа аж.

С.АЛТАН

ОУХХ албан ёсны хуудсандаа Уругвайн шигшээ багийн довтлогч “хаздаг” Суаресыг хэрхэн шийтгэж буйгаа зарлажээ. Суарес өнөөдрөөс эхлэн албан ёсны есөн тоглолтыг өнжих, дөрвөн сарын хугацаанд хөлбөмбөгтэй холбоотой ямар ч арга хэмжээнд оролцохгүй байх, энэ хугацаанд цэнгэлдэх хүрээлэнд орж хөлбөмбөг үзэж ч болохгүй хэмээн шийтгүүлж байна. Түүнчлэн 100 мянган швейцар франкын төлбөрийг төлөхөөр болжээ.

Б.Хулан

Хөлбөмбөгийн ДАШТ –д Африкийг төлөөлж Гана улсын шигшээ баг оролцож байгаа билээ. Тэгвэл Гана улсын эрх баригчид тамирчиддаа эх орондоо буцах зардлын мөнгө болгож гурван сая ам.доллар илгээх шийдвэр гаргажээ. 

 Ганын Спорт соёлын сайд Жосеп Яамин энэ тухай орон нутгийнхаа “Citi FM” радиогоор “Бразилд байгаа тамирчид биднээс замын зардал хүссэн. Иймд Бразилаас Ганыг зорих онгоцны тийз захиалахын тулд  улсын төсвөөс 3 сая ам.доллар гаргах шийдвэрийг засгийн газраас гаргасан” гэж ярьжээ.

Өнөөдрийн тоглолтоор  Ганачууд Португалийн багийг хожиж байж ДАШТ-ээ цааш үргэлжлүүлэх боломжтой болох юм. Харин хожигдох юм уу тэнцсэн тохиолдолд  тэдний Бразил дахь аялал нь дуусах аж. Үүнээс гадна Ганын шигшээ баг өнгөрсөн долоо хоногийн цалин мөнгөний асуудлаас болж бэлтгэлээ хийхгүй гэж мэдэгдээд байгаа ба  цалингаа авахаас нааш дараагийн тоглолтоо бэлдэхгүй хэмээн  дасгалжуулагчдаа хэлжээ.

Үүний хариуд  Ганын хөлбөмбөгийн холбоо “Засгийн газар санхүүгийн боломжтой нөхцөл байдлыг судалж байгаа. Манай багт ФИФА-аас ДАШТ-д оролцсоны төлбөрийг өгөх үед тамирчдын цалинг  тавина” гэжээ.

1982 он. Испанид зохиогдож буй хөлбөмбөгийн ДАШТ-ий В хэсэгт Герман, Австри, Алжир, Чили гэсэн дөрвөн баг багтаж байлаа. Хэсгийн сүүлчийн тойрогт Герман Австрийн багууд тоглохоор үлдсэн байсан бөгөөд энэ хоёр баг тэнцсэн тохиолдолд хоёулаа плэй-оффт шалгарч цааш тоглох эрхээ халааслах байв. Тэгээд энэ хоёр баг 90 минутын туршид жүжиг тоглож үзэгчдийг уурлуулсаар байж тэмцээнийг дуусгаж билээ. Дунд насныхан бол санаж л байгаа байх. Хэн нэг нь гоол хийх юм уу хожсон тохиолдолд Алжирын баг хэсгээсээ шалгарах байв. 

Хожим нь баахан хэрүүл уруул болж шалгалт шүүлэг яваад л байсан ямар ч буруутай асуудал болоогүй гээд л намжиж билээ. Герман Австри хоёр нь нэг хэлээр ярьдаг, нэг угсаа үндэстэй ард түмэн учраас нүднийхээ харцаар бие биенээ ойлголцож “тэнцэх үү? тэнцье” гээд л тэр тоглоомыг дуусгаж байсан. Энэ түүхийг нуршихын учир нь яг одоо дээрхтэй адил түүх G хэсэгт бүрдээд байгаа тул сануулсан юм. G хэсгийн эхэнд бичигдэж байгаа АНУ Германы шигшээ багууд нэг угсаа үндэстэй, хэл язгууртай ард түмэн биш. Гэхдээ энэ багийн хоёр ахлах дасгалжуулагч нь герман хүмүүс. Зүгээр ч нэг герман хүмүүс биш, сайн найзууд хамт нэжгээд жил Германы шигшээ багийг дасгалжуулж нэг нь ахлах нөгөө нь туслах гэдэг гуншинтай өгсөж уруудаж явсан хоёр. Одоо Герман ба АНУ-ын шигшээ багууд тоглолтондоо зүгээр л тэнцэхэд аль аль баг нь цааш шалгарах тохироо бүрдээд байна. Тээр жилийнх шиг явдал дахин битгий давтагдаасай. АНУ-ын шигшээгийн баг Португалтай тэнцсэнээ дараахан шахуу л хоёр дасгалжуулагч “Бид хоорондоо утсаар яриагүй. Бид хожихын төлөө тоглох болно” гээд яг адилхан тайлбар хийгээд байх юм. Хэлсэн үгэндээ л байгаасай даа.

Марк Вильмотс (Бельгийн шигшээ багийн ахлах дасгалжуулагч): Би та бүхэнд урьдчилсан тоглолтод хэн манай багт үлэмж их тус болсон бэ гэдгийг сануулъя. Тэр бол Кристиан Бентека байсан. Хэрвээ Бентека гэмтээгүй байсан бол энэ тэмцээнд үндсэн тоглогч болоод гүйж байх байлаа. Нэгэнт тэр тэмцсэн учраас Оригиг авчрахаас өөр арга байгаагүй. Тэр залуухан, хурд­тай, өөртөө таарсан техниктэй тул өрсөлдөгч багийн хам­гаалалт ядарч сульдсан үед талбайд гаргахад их ашигтай байна. 

Дивока Ориги одоо 19 настай. Түүний 89 дэх минутанд Оросын хаалганд хийсэн гоол ДАШТ-д хийсэн анхных нь гоол бөгөөд үүний ачаар Бельгийн шигшээ баг гурван оноо авч хэсгээсээ шалгарах нь нэгэнт тодорхой болсон.

Виктор Понедельник (ОХУ-ын нэрт хөлбөмбөгч): Багийн тоглолт огт алга. Хамгаалалтаас довтолгоон руу яаж шилжээд байгаа юм бэ. Хагас хамгаалалт үр дүн муутай байна. Тийм учраас довтолгоог олигтой дэмжиж өгөхгүй байна. Кокорин та ямар муу тоглож байна вэ. Танд итгэх итгэл-тэг. Арай гайгүй нь Канунников байлаа. Даанч залуу нялх, туршлага бага учраас нэг хэмжээндээ удаан тоглож чадсангүй. Яагаад ч юм Оросын шигшээ баг болон Капелло нар энэ дэлхийн аваргын тэмцээн дундуур тоглох арга барилаа хайгаад байгаа мэт сэтгэгдэл төрөх юм. 

Фабио Капелло (ОХУ-ын ахлах дасгалжуулач): Бид тун удахгүй гоол оруулах юм бай­на гэх мэдрэмж төрөх үедээ Загоевыг талбайд гаргасан юм шүү дээ. Тэр үед бид өрсөлдөгчийнхөө торгуулийн талбайд ойрхон тоглож, ша­­хаад байсан. Загоев сүүлчийн дамжуулалтыг өгч гоол орох болов уу гэж бодтол эсрэгээр эргэчихлээ. Гэхдээ энэ Загоевын буруу биш шүү. Ийм үед энэ залуу тоглолтонд яг таардаг юм. Одоо сүүлчийн тоглолтоос хамаг зүйлс шалтгаалахаар болчихлоо. 

Вахид Халилходжич (Алжирын шигшээ багийн ахлах дасгалжуулагч): Нэгдүгээр үед бид сайн гэхэд багадахаар гайхалтай тоглолоо. Хоёрдугаар үе эхлээд тоглох арга барилаа бага зэрэг сулруулсны гор гарч солонгосчууд хоёр гоол хийв. Гэхдээ үйл явдлыг хянаж чадсан учраас тоглолтыг өөрсдийнхөө хүслээр дуусгалаа. Бельгийн багт санамсаргүй хожигдсон гашуудал бага зэрэг ч гэлээ арилсан байх.   

Оноо тэнцвэл яах вэ?

Юуны өмнө хэсэг болгоны хамгийн өндөр оноотой хоёр баг нь дараагийн шатанд шалгарна гэдэг бүх хүнд ойлгомжтой байх. Гэхдээ энэ удаагийн ДАШТ маш сонирхолтой, хэсэг болгонд оноо нь тэнцсэн багуудын тоо гурваас дээш байх магадлал өндөр байгаа тул оноо тэнцсэн тохиолдолд ямар үзүүлэлттэй, ямар чансаатай хоёр баг нь плэй офф-т шалгарах вэ гэдгийг тайлбарлая. Гурав болон түүнээс дээш багуудын оноо тэнцсэн тохиолдолд:

1. Хэсгийн тоглолтуудад авсан оноогоор байр эзэлнэ.

2. Оноо тэнцсэн тохиол­долд хамгийн их гоол оруул­сан буюу гоолын зөрүү нь өндөртэй баг дээд байр эзэлнэ. 

3. Илүү их гоол оруул­сан баг нь давамгай байр эзэлнэ.

4. Хоорондын тоглолтдоо илүү оноо авсан нь дээр бичигдэнэ.

5. Энэ бүгд тэнцсэн тохиол­долд сугалаа явуулна.

2014 оны дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний G хэсэгт өрсөлдөж буй АНУ  Португал 2:2-ийн харьцаатай тэнцлээ. Тоглолтыг португалчууд тун сайн эхлүүлж, тав дахь минутад Луиш Нани гоол оруулсан юм. Тоглолтын 64 дэх минутад АНУ-ын шигшээ багийн хагас хамгаалагч торгуулийн 16 метрийн гаднаас хүчтэй цохиж гоол орууллаа. 81 дэх минутад АНУ-ын довтлогч Клинт Демпси Грахам Зусигийн дамжуулалтаар гоол оруулж, тооны харьцааг 2:1-ийн харьцаатай болгожээ. Тоглолтын 90+5 дахь минутад Криштиан Роналдугийн баруун жигүүрээс өгсөн дамжуулалтыг Силвестре Варела мөргөж гоол оруулснаар Португалчууд оноог тэнцүүлсэн байна.  Дараагийн тойрогт АНУ Германтай, Португал Ганатай тоглоно.

2002 оноос хойш анх удаа ДАШТ-д оролцож буй Белгийн баг ОХУ-ын шигшээг 1:0-ийн харьцаатайгаар  ялжээ. ОХУ-ын баг нэг  оноотой хэвээр үлдсэн ч дараагийн шатанд шалгарах боломж байсаар байгаа юм. ОХУ-ын багийн довтлогч А.Кокорины гав ганцаараа үсрэн мөргөсөн бөмбөг болон Тоби Алдервейрелдын торгуулийн талбайд гаргасан алдааг эс тооцвол Бельгийн баг энэ тоглолтын турш илүү аюултай довтолгоо хийсэн баг байлаа.