Category: эдийн-засаг

12 долоо хоног буюу
3 сарын хугацаатай, жилийн 15.70%-ийн хүүтэй, 28 долоо хоног буюу 6 сарын
хугацаатай, жилийн 16.40%-ийн хүүтэй ЗГ-ын богино хугацаат үнэт цаасыг анхдагч
зах зээлийн арилжааны захиалгыг МХБ-ийн гишүүн үнэт цаасны компаниудаар
дамжуулан авч байгаа бөгөөд 2016 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдөр арилжаа
явагдана.

3 хугацаатай ЗГҮЦ-ны мэдээллийг энд
дарж харна уу.

6 хугацаатай ЗГҮЦ-ны мэдээллийг энд
дарж харна уу.

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

Монгол Улсаас БНЧУ руу 2016 оны эхний хагас жилийн байдлаар 140 сая ам.долларын бүтээгдэхүүн экспортолсон байна. Харин импортын дүн тайлант хугацаанд 44 сая ам.доллар байсан гэж МҮХАҮТ-ын дарга М.Оюунчимэг Монгол, Чехийн бизнес форумын үеэр мэдээллээ. Энэхүү бизнес форумд БНЧУ-аас 20 гаруй харин Монголын талаас 70 бизнес эрхлэгч оролцож хамтран ажиллах ямар боломж, бололцоо байгаа талаар ярилцлаа. Монгол Улсын хувьд Чех рүү гол төлөв ноос, ноолуур, сүлжмэл хувцас зэрэг бараа бүтээгдэхүүн экспортолдог байна. Цаашид газар тариалан, мал аж ахуйн салбар болон аж үйлдвэрийн цогцолборыг байгуулахад Чехийн талаас байгальд ээлтэй тоног төхөөрөмж, ноу хауг нэвтрүүлэх шаардлагатай байгааг МҮХАҮТ онцолсон. Өнгөрсөн хугацаанд Чехийн Засгийн газрын тусламжийн хүрээнд Монголд 50 гаруй сая еврогийн төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн байна. Чехийн бизнес эрхлэгчдийн хувьд Монгол Улсад хэрэгжих томоохон төслүүдэд оролцох сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн.

Мөн Монгол хоёр том улстай хиллэн оршдог нь эдийн засгийн хувьд томоохон боломж гэж харж байгаагаа хэлсэн. Өөрөөр хэлбэл Монголд бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэж, ОХУ болон Хятадын зах зээлд гаргах сонирхолтой байгаа гэсэн юм. Үүнээс гадна Монгол, Чехийн бизнес форумын үеэр хоёр улсын Худалдааны танхим хооронд хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа.

Өнгөрсөн долоо
хоногийн байдлаар Австралийн коксжих нүүрсний тонн тутмын үнэ 180 ам.долларт
хүрчээ. Харин аж үйлдвэрийн голлох металын нэг зэсийн хувьд өчигдрийн байдлаар
Лондоны металын бирж дээр нэг тонн нь 4.550 ам.доллартай тэнцсэн байна. Энэ нь
сүүлийн гурван сарын хугацаан дахь хамгийн доогуур үнэд хүрсэн явдал байв. Австралийн
Macquarie банк коксжих нүүрсний үнэ оны сүүлийн улиралд эргээд буурах нь
дамжиггүй гэж үзэж байгаа бөгөөд зах зээлд үүсээд буй одоогийн үнийн савлагаа
нь нүүрс худалдан авагч талуудын түр зуурын сандралаас үүдэлтэй гэж
тайлбарлажээ. Гэхдээ тус банк үнэ өснө гэж таамаглаж байгаагаа илэрхийлжээ.
Коксжих нүүрсний үнэ ийнхүү өсч байгаа нь Хятадын дотоодын нүүрсний уурхайгаа
хаах Засгийн газрынх нь бодлого болон ажиллах өдрийн тоог эрс цөөлсөн арга
хэмжээтэй холбоотой гэж шинжээчид тайлбарлаж байна. Үүнтэй холбоотой импортын
хэмжээ нь өсч наймдугаар сард Хятад 26,6 сая тонн нүүрс импортолсон нь өмнөх
оны мөн үеийнхээс 50 хувиар өсчээ.

Монголбанкны Мөнгөний бодлогын зөвлөл энэ сард багтан хуралдахаар төлөвлөжээ. Албан бус эх суравлжийн мэдээллэснээр наймдугаар сарын эдийн засгийн суурь үзүүлэлтүүдээс харахад мөнгөний хатуу бодлого цаашид үргэлжлэх эсэх нь эргэлзээтэй болж ирсэн тул уг хурлаар бодлогын хүүг өөрчилж магадгүй гэсэн горьдлого байгаа ажээ.

Монголбанк жилийн таван хувийн хүүтэй орон сууцны зээл олгох санхүүжилтийг зогсоолоо. Харин жилийн найман хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийг санхүүжүүлнэ. Тэгэхдээ уг зээлийн эх үүсвэр нь зээлийн эргэн төлөлт юм. Өөрөөр хэлбэл ипотекийн зээлийн эргэн төлөлт сайн байх тусам олгох зээл нь нэмэгдэнэ гэсэн үг. Монголбанкны ипотекийн зээлийн тайлангаас үзвэл энэ оны эхний долоон сарын байдлаар 3.8 их наяд төгрөгийн зээлийг 85622 зээлдэгчид олгожээ. Тэгвэл хугацаа хэтэрсэн зээл нийт зээлийн 3.4, чанаргүй нь 1.2 хувийг тус тус эзэлж байна. Монголбанк, “Тэнхлэг зууч” компанитай хамтарч энэ оны наймдугаар сарын орон сууцны үнийн индексийг гаргав. Үүнд тухайн сард зах зээлд нийлүүлэгдсэн 4908 шинэ, хуучин орон сууцыг хамруулан тооцлоо. Уг судалгаанаас үзвэл орон сууцны үнийн бууралт үргэлжилсээр. Үнийн индексийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулбал 9.2 хувиар буурсан аж. Улаанбаатар хотод шинэ орон сууцны нэг ам метр талбайн дундаж үнэ хоёр сая 30 мянган төгрөг байна. Энэ нь өнгөрсөн оныхоос 2.4 хувиар буурсаныг илтгэнэ. Тэгвэл хуучин хоёр өрөө орон сууцны дундаж үнэ 77 сая 16 мянган төгрөг болов. Үүнийг өнгөрсөн оныхтой харьцуулбал 14.8 хувиар буурсан тооцоо хийлээ. Орон сууцны үнийн индексийг 2013 оны эхнээс тооцож байгаа. Харин орон сууцны үнийн бууралт 2014 оны арванхоёрдугаар сараас эхэлсэн бөгөөд өнөөг хүртэл үргэлжилж байгаа судалгаа гараад байна.

Засгийн газар 155 тэрбум төгрөгөөр үнэлэгдэх үнэт цаас гаргахаар болжээ. Тодруулбал, маргаашнаас буюу есдүгээр сарын 14-нөөс эхэлж 12 долоо хоногийн хугацаатай 50 мянган ширхэг, 28 долоо хоногийн хугацаатай 100 мянган ширхэг, 52 долоо хоногийн хугацаатай 5000 ширхэг үнэт цаасыг тодорхой хугацаанд үе шаттайгаар гаргахаар болоод байна.

–“DISCOVER MONGOLIA-2016” ОЛОН УЛСЫН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАГЧДЫН ЧУУЛГА УУЛЗАЛТ 14 ДЭХ УДААГАА БОЛЖ БАЙНА-

Уул уурхайн салбарт хөрөнгө оруулагчдын 14 дэх удаагийн “DISCOVER MONGOLIA 2016” чуулган өнөөдөр эхэллээ. Чуулганы нээлтэд Монгол Улсын анхны Ерөнхийлөгч асан П.Очирбат, Уул уурхайн сайд Ц.Дашдорж, “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ий Ерөнхий эдийн засагч, Гүйцэтгэх захирлын ажлын албаны захирал Ч.Отгочулуу, “Энержи Ресурс” компанийн Гүйцэтгэх захирал Г.Батцэнгэл тэргүүтэй гадаад, дотоодын уул, уурхайн салбарын мэргэжилтнүүд болоод хөрөнгө оруулагч нар оролцлоо.

Энэхүү чуулгыг албан ёсоор нээж Ерөнхийлөгч асан П.Очирбат үг хэлсэн юм.

Тэрбээр “Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулаж буй уул, уурхайн салбарт хөрөнгө оруулагчдын “Discover Mongolia-2016” олон улсын чуулга уулзалт 14 дэх жилдээ зохион байгуулагдаж байна. Уул уурхайн салбарын өсөлтийн хувьд бага зэрэг саарсан байна. Мөн оролцогчдын хүрээ өмнөх жилүүдийг бодвол буурч байгаа үзүүлэлт харагдаж байна. Тэглээ ч гэсэн бид чуулганыхаа сэдвийг цаг үетэйгээ холбож, сонгон авч үзэж байна. Энэ удаагийн чуулган маань“Тогтвортой байдлын төлөө” уриан дор явагдаж байгаа. Тогтвортой байдал, тогтвортой хөгжил гэдэг бол нэг улс орны эсвэл аль нэг Төрийн байгууллага, төрийн бус байгууллагын сонголтыг хэлэх биш дэлхийн нийтийн асуудал болж байна. Үүнийг НҮБ өөрийнхөө чуулганаар хэлэлцэж “Тогтвортой хөгжил-2030” хэмээх хөтөлбөрийг дэлхий нийтэд зарласан юм. Тийм учраас энэ хөтөлбөр нь энэ зууны эхний гучин жил баримтлах, хэвшүүлэх, төлөвшүүлэх журам болох юм. УИХ, Засгийн газар шинээр байгуулагдсан. Эдийн засгийн хүнд байдлын талаар хэлэлцэхийн зэрэгцээ эдийн засгийн нааштай болгох, хүндрэлийг даван туулах асуудлыг ярих юм. Сүүлийн 10-н жилийн хугацаанд манай улсад уул, уурхайн салбарын өсөлт эрчимжсэн. Дэлхийн хэмжээний том ордуудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, хайгуулын төслүүдийг хэрэгжүүлэх зорилго тавин ажиллаж байна. Цаашдаа энэхүү төслүүдийг хэрэгжүүлэх боломжтой билээ. Монгол Улсын эдийн засаг эрдэс баялгийн салбараас шууд хамааралтай байгааг бид мэднэ. Монголын экспортын орлогын 80 гаруй хувийг уул, уурхай салбар бүрдүүлж байна. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын ихэнх хувийг өөртөө шингээж буй салбар бол эрдэс баялгийн салбар. Тэгэхээр бид энэ салбарын тогтвортой хөгжлийг хангах, олон улсын эрдэс баялгийн зах зээл дээр өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх зэрэг тулгамдаж байгаа асуудал их байна. Юуны өмнө нөөц нь тогтоогдож ашиглахад бэлэн болсон орд газруудыг ашиглахад Төрийн дэмжлэг бодлого хэрэгтэй юм. Төр шийдвэр гаргахын өмнө нийгмийн лицензийн түвшинг тогтоох, олон нийтийн санал бодлыг судалж, зөвшилцсөн, ойлголцох зарчим барих шаардлагатай байгааг өнгөрсөн жилүүдийн үйл ажиллагааны туршлагаас харж болно. Их сорилтын эгзэгтэй цаг үед эрдэс баялгийн салбарын төлөөллийг хуралдуулж, тогтвортой хөгжлийг хангах, гарцыг оновчтой тодорхойлохыг зорьж байгаа “Discover Mongolia” чуулга уулзалтаас гарах үр дүн, чухал санал санаачилгууд манай улсын уул, уурхайн салбар, эдийн засгийн бодлогод их хувь нэмэр оруулах учиртай юм” гэв.

Чуулганы нээлтэд Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Ц.Дашдорж салбарын бодлого төлөвлөлтийн талаар мэдээлэл өглөө.

Тэрбээр “2015 оны байдлаар манай улсын ДНБ-ний 16.7 хувь, экспортын нийт бүтээгдэхүүний 85 хувь, аж үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүний 55 хувийг Уул, уурхай, эрдэс баялгийн салбар бүрдүүлж байна. Монгол Улсын эдийн засгийн өсөлтийн хөдөлгөгч хүч болсон Уул, уурхайн салбар сүүлийн 20 гаруй жилийн турш үсрэнгүй өсөлт, бууралт аль алиныг нь туулсан. Мөн бодлого, эрх зүйн хувьд ч сайн, муутай явж ирсэн. Төр Засгаас уул, уурхайн салбарын эрх зүйн чанаргүй хууль ар араасаа батлагдсаны улмаас гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчдын харилцаа ойлгомжгүй байдалд хүрсэн билэээ. Эдийн засгийн хөдөлгөгч хүчний эх үүсвэр болох гадаадын хөрөнгө оруулчдыг татахын тулд хамгийн таатай нөхцөлийг бий болгох замаар олон улс хоорондоо өрсөлдөж байна. Бид ч энэ агуулгаараа 2007 онд ашигт малтмалын хууль баталсан боловч зарим субъектив нөлөөгөөр хийрхэлд автсаар хөрөнгө оруулагчдын таатай орчныг таагүй болтол өөрчилсөн болохыг судалгаагаар харж байна. Ирэх он жилүүдэд Уул, уурхайн салбарын бодлого, судалгаа, шинжилгээнд суурилан хөрөнгө оруулалтын тогтвортой орчинг бүрдүүлэхийн төлөө Монгол Улсын Засгийн газар, Уул, уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам ажиллах болно. Та бүхнийг манай яамны хүрээнд хамаарах аливаа хүсэлтийг нэгтгэж, санал бодлоо илгээхийг хүсч байна” гэлээ.

Уул уурхайн салбарт хөрөнгө оруулагчдын 14 дэх удаагийн “DISCOVER MONGOLIA 2016” чуулганы үеэр “Оюу Толгой” компани өөрийн үйл ажиллагааны нөхцөл байдал, ойрын ирээдүйн төлөвлөгөөний талаар танилцууллаа. Мөн экспортын 80 гаруй хувийг бүрдүүлж байгаа эрдсийн бүтээгдэхүүний эрэлт гол нийлүүлэгч БНХАУ болонАзийн зах зээлд ямар нөхцөл байдал үүсээд байгаа талаар “Энержи Ресурс” компанийн Гүйцэтгэх захирал Г.Батцэнгэл мэдээлэл өглөө. Түүнчлэн уул уурхайн салбарын макро нөхцөл байдлыг дүгнэхээс гадна уул уурхайн салбарт хөрөнгө оруулах орчин, санхүүжилтийн нөхцөл байдал, Монгол Улсад хэрэгжиж буй хөрөнгө оруулалт шаардлагатай төслүүдийн талаар хэлэлцэх юм. Ялангуяа “Erdene Resources Development” компанийн “Алтан нар” алтны төсөл, “Эрдэнэс Таван Толгой”-ийн хуурай аргаар нүүрс боловсруулах төсөл, Литин төсөл гээд хөрөнгө оруулагчдын анхааралд байгаа хэд хэдэн төслийн талаар хэлэлцэж байна.

Энэхүү хөрөнгө оруулагчдын чуулга уулзалт хоёр өдөр явагдах юм.

Манай улсад 14 дэх жилдээ зохион байгууллагдах уул уурхайн салбарын хөрөнгө оруулагчдын “Discover Mongolia-2016” чуулга уулзалт маргааш буюу есдүгээр сарын 8-аас 9-нд болох гэж байна. Энэ удаагийн арга хэмжээ нь шинэ Засгийн газар байгуулагдаад буй үед зохиогдож буйгаараа ихээхэн онцлогтой юм. Сүүлийн найман жилийн хугацаанд УИХ-ын сонгуулиар анх удаагаа нэг нам дийлэнх олонхийг бүрдүүлж Засгийн газраа байгуулж буй явдал нь уул уурхайн салбар төдийгүй гадаадын хөрөнгө оруулагч нарт хууль эрх зүйн тогтвортой орчин бүрдэх суурь нөхцөл болно хэмээн найдаж буйгаа хурал зохион байгуулагчид хурлын цахим хуудсанд онцолсон байна.

Тиймээс шинэ Засгийн газрын уул уурхайн салбарт баримтлах бодлогын талаар Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Ц. Дашдорж “Discover Mongolia” хуралд илтгэл тавих аж. Хурлын үеэр “Засгийн газрын цаг” уламжлалын дагуу болохын сацуу уурхайн аяллаар хурлын алтан түнш “Эрдэнэ Монгол” компанийн Алтан нар, Баянхөндийн хайгуулын төслүүдийн явцтай газар дээр нь очиж танилцах боломжтой аж. Энэхүү хурал “Корпорэйт конвэншин” төвд маргааш 09:00 цагаас эхлэх юм. Хурлыг нээж Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Ц.Дашдорж, БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол нар үг хэлэх аж. Эхний салбар хуралдааныг Монгол Улсын анхны Ерөнхийлөгч П.Очирбат хөтлөнө.

“Dicover Mongolia 2016”хурлын хөтөлбөрийг хүргэе.

“Эрдэнэс Монгол” компанийн стратегийн шилжилтийн хөтөлбөр, “Оюутолгой-Ирээдүйн өсөлтийн тэргүүлэгч” сэдвээр тус компанийн ТУЗ-ийн дарга Г.Батсүх илтгэл тавина.

“Азийн гангийн эрэлтийн төлөв”-ийг “Энержи ресурс” компанийн захирал Г.Батцэнгэл

Уул уурхай болон банкны салбарыг төлөөлж Голомт банк

“Монголд хөрөнгө оруулсан 20 жилийн туршлага”, “Эрдэнэ ресурс” компанийн Ерөнхийлөгч бөгөөд гүйцэтгэх захирал Петер Акарлэй

Монгол Улсын макро эдийн засгийн байдал, Ерөнхий сайдын ахлах зөвлөх Н.Энхбаяр, Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банкны Монгол дахь суурин төлөөлөгч Матью Блан

Монголын түүхий эдийн нийлүүлэлтэд үзүүлэх Хятадын нөлөө, CRU China компанийн захирал Жон Жонсон

Монголын уул уурхайн салбарын өрсөлдөх чадвар, QMC группын ерөнхий захирал М.Дагва

Уул уурхайн салбарын макро үзүүлэлтүүд болон хүлээлт, Санхүү, эдийн засгийн хүрээлэнгийн багш Ж.Дэлгэрсайхан нар үг хэлж, илтгэл тавих ажээ.

Өнөөдрийн байдлаар ам.доллар арилжааны банкуудад 2233 төгрөгтэй тэнцэж байна. Монголбанкны зарласан ханшаар 2,212.61 төгрөгтэй байгаа юм. Арилжааны банк, санхүүгийн байгууллагуудад ам.долларын эргэлт тасралтгүй хийгдэж байгаа бөгөөд өнөөдрийн ханшийг дэлгэрэнгүй хүргэж байна.

Б.ЭРДЭНЭ-ОЧИР

Монгол дахь хөрөнгө оруулалтын чуулган хоёр дахь өдрөө үргэлжлэн явагдаж байна. Өнөөдрийн чуулганд Монголд суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайдууд оролцсон юм. Энэ үеэр Австралийн Элчин сайд Жон Лангтри “Экспортыг бодохоос өмнө дотоодынхоо бизнес эрхлэх соёл зан үйлээ сайн бодох хэрэгтэй. Хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлийг яаж төлөвшүүлэх вэ гэдэг тал дээр сайн анхаарах нь чухал. Доороосоо хөгжөөд явбал чанарлаг, органик экспорт бий болох боломжтой” хэмээн онцоллоо.

Мөн тэрээр “АСЕМ-ын тухайд хоёр зүйл хэлж болно. Олон чиглэлээр хямрал явагдаж байгаа энэ үед монголчууд энэхүү уулзалтыг сайн зохион байгуулсан. Гэхдээ АСЕМ-аар том шийдвэрүүд гардаггүй. Олон улсад монголчууд иймэрхүү том хэмжээний уулзалт, арга хэмжээг зохион байгуулж чаддаг юм байна, нэгдэж чаддаг юм байна гэдгээ харууллаа. Ид шид гэж байдаггүй, ажил ямагт байдаг гэдгийг санах хэрэгтэй. Санхүүгийн асуудал нь шийдэгдээгүй мега төслүүдээ ярихаас илүүтэй наагуурх бусад зүйлсээ яримаар байна. Олон улсын стандартыг яв цав баримталж түүнийг Монголд нутагшуулахад төрийн оролцоо маш чухал” гэсэн юм.

О.ӨНӨР