“Амьдрал гэдэг богинохон яарах хэрэгтэй
Амжиж би аз жаргалын тухай дуулах учиртай” хэмээн “Болор цом”-ын эзэн яруу найрагч Арлааны Эрдэнэ-Очир шүлэглэсэн нь бий. “Аятайхан бүсгүйн хажууд өнгөрөөсөн нэг цаг шүдний эмч дээр өнгөрөөсөн нэг цагаас хамаагүй хурдан өнгөрдөг” хэмээн Альберт Эйнштейн цаг хугацааны мэдрэмжийн талаар жишээ татан хэлж байсан тухай номоос уншиж байлаа. Ер нь бол нас ахих тусам цаг хугацаа харвасан сум шиг л өнгөрдөг тухай Австралийн эрдэмтэд судалсан байх юм. Чингэхдээ цаг хугацаа хэрхэн өнгөрдгийг нэлээд бодитойгоор дүрсэлж чаджээ. Тэр нь нас ахих тусам цаг хугацааг мэдрэх мэдрэмж хэрхэн өөрчлөгддөгийг харуулсан интерактив хуваарь аж. Бид бодит цаг хугацааг үнэмлэхүй цаг хугацаатай харьцуулан мэдэрч байдаг гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, бүхий л амьдралын хугацаатай харьцуулахад он жил нас ахих тусам илүү богино санагддаг гэсэн үг. Тухайлбал, дэгж дэрвэсэн таван настай гүйж явахад нэг жил хүний амьдралын 20 хувьтай тэнцүү байна. Харин 50 настай болоод ирэхэд ердөө л хоёр хувьтай тэнцүү болно гэжээ. Таван настай хүүхэд цагаан сарыг 24 хоног хүлээх нь 54 настайдаа энэ баярыг нэг жил хүлээхтэй яг тэнцүү гэж үзсэн байх юм. Харин 10 настай болоод ирэх үед нэг жил нь хүний амьдралын 10 болдог ажээ. Харин 18 настай болоод ирэхэд 5.56 хувь гэсэн үг. 30 наснаас хойш хурд арай удааширч эхэлдэг бөгөөд нэг жил нь амьдралын гурван хувьтай тэнцдэг ажээ. Уг судалгааны дүнд таныг 91 настай болоод ирэхэд амьдралын тань 1.1 хувьтай тэнцдэг гэжээ. Тиймээс бид аль болох олдсон цаг хугацаагаа үр дүнтэй өнгөрүүлэх хэрэгтэй болж байна. Маргааш хийнэ гэж алгуурлалгүйгээр зөвхөн өнөөдөр л гэдэг өнцгөөс асуудалд хандах хэрэгтэй болж байгаа юм. Мянган арвайг зүүний үзүүр дээр асгахад нэг нь л тогтдог лугаа хүн гэдэг тийм хувь заяагаар ирдэг хэмээн зүйрлэдэг. Хувь заяаны эзэд минь хийж бүтээх цаг хугацаа өдөр өдрөөр улам л ахарлан байна. Дээрх судалгаа нэг талаасаа өмнөх зорилгодоо хүрэхийн тулд зүтгээд бай гэсэн үг л дээ. Амьдрал гэдэг богинохон яарах л хэрэгтэй.
Э.ЭНХБОЛД