“Americano English” англи хэлний сургалтын төвийн үүсгэн байгуулагч И.Анартай /ANNIUR/ ярилцлаа.
-Хэзээнээс англи хэл зааж эхэлсэн бэ?
-Жил гаруйн өмнөөс онлайнаар англи хэл заасан. Энэ оны нэгдүгээр сараас сургалтын төвийнхөө үйл ажиллагааг эхлүүлсэн. Би Төв аймгийн “Хүмүүн” цогцолбор сургуульд есдүгээр анги төгстлөө сураад, Нийслэлийн 18 дугаар сургуулийг төгссөн.
-Өөрөө хэзээнээс, хэрхэн англи хэл сурсан бэ?
-Англи хэлийг одоо хүртэл сурсаар л байгаа. Яг үнэндээ монгол хэлийг ч гэсэн бид сурсаар л байдаг шүү дээ. Тавдугаар ангидаа англи хэл үзэж эхлээд, дунд ангидаа 1-2 жил эрчимтэй сайжруулсан. Намайг англи хэл сурахад манай гэр бүл их нөлөөлсөн. Манай ээж орос хэлтэй, ах солонгос, герман хэлтэй гэх мэт олон төрлийн гадаад хэл мэддэг хүмүүс бий. Тиймээс би ямар нэг гадаад хэл сурахгүй байж болохгүй юм шиг санагддаг байсан. Мөн Төв аймгийн “Хүмүүн” цогцолбор сургуулийн англи хэлний Н.Болорчимэг багш их нөлөөлж, англи хэлний суурийг маань сайн тавьж өгсөн. Англи хэл сурах нь зорилго гэхээс илүү миний сонирхол байсан.
-Англи хэлийг сайн сурснаар ямар давуу талууд бий болсон бэ?
-Маш олон давуу тал бий болсон. Нэгдүгээрт, хүрээлэл өөрчлөгдсөн. Хоёрдугаарт, олон төрлийн мэдээлэл авах боломж бүрдсэн. Зөвхөн Монгол биш, дэлхий дахинд хүмүүсийн амьдрал ямар байгааг харж сэтгэлгээ тэлдэг. Гуравдугаарт, дэлхийн олон төрлийн хүмүүстэй найз болох боломжтой. Хэрвээ би англи хэлгүй байсан бол сургалтын төвгүй байх байлаа гэх мэт.
-Танай сургалтын төвийн сурагчдын дийлэнх нь хэдэн насныхан байдаг вэ?
-Залуучууд түлхүү англи хэл сурах сонирхолтой шүү.
-Танай сургалтын төвд хэдэн төрлийн сургалт явуулдаг вэ?
-Одоогийн байдлаар элсэлтийн ерөнхий шалгалтад зориулсан сургалт, 15-наас дээш насныханд зориулсан таван түвшний ярианы анги хичээллэж байна. Зургадугаар сараас хүүхдийн анги, суурьгүй анхан шат буюу үсэг, авианаас эхэлж заах анги нээж байгаа.
-Нэг ангийн сургалт хэд хоног үргэлжилдэг вэ?
-Энгийн ярианы болон хүүхдийн анги нэг сар хичээллэнэ. Үсэгнээс эхлэх анги гурван сар үргэлжилнэ. Суурьгүй анхан шатнаас анхан дунд шат хүртэл заана.
-Төлбөр, анги дүүргэлт хэд вэ?
-Нэг ангид хамгийн олон нь 10-15 хүүхэд хичээллэдэг. Ярианы ангиуд сарын 175 мянган төгрөг.
Долоо хоногт гурван удаа хичээллэнэ. Нэг удаагийн хичээл 90 минут. Суурьгүй анхан шатны ангийн төлбөрийг 450 мянган төгрөг байхаар тооцоолсон.
-Бүх ангидаа өөрөө хичээлээ заадаг уу?
-Тийм ээ, ирэх сараас шинэ ангиуд эхлэхээр өөрөө бүх ангидаа зааж амжихгүй. Дашрамд англи хэлний багш ажилд авна шүү /инээв/.
-Сурагчдын хэлний түвшин ямар хэмжээнд байна?
-Манайд ирж суралцаж байгаа хүмүүсийн ихэнх нь суурьтай анхан, дунд шатныхан байдаг.
-Хичээлээ ямар аргаар заадаг вэ, танай сургалтын төвийн онцлог юу вэ?
-Манайх сонирхолтой байдлаар ярианы англи хэл заадаг сургалтын төв. Хүмүүс англиар ярих гэхээр үгийн сан муутай, дүрмээ сайн мэддэггүй. Ярьж сурах аргуудыг заагаад, ярихаас өөр аргагүй байдалд оруулахад тухайн хүн ямар нэг байдлаар өөрийгөө ойлгуулдаг. Үгээ яаж цээжлэхээс нь эхэлж заадаг. Бага түвшинд байхаасаа зөв яриад сурчихвал түвшин ахихад өөрийгөө илүү сайн илэрхийлж сурна. Дүрмээ сурсан ч илэрхийлж чаддаггүй хүн олон байдаг.
-Багшдаа ямар шаардлага тавьж байна?
-Энгийн багш сонирхохгүй байгаа. Англи хэлний түвшин өндөр, туршлагагүй байж болно. Сэтгэлтэй, эрч хүчтэй л байвал боллоо. Би сурагчдадаа зааж байгаа хичээлээ ямар нэг байдлаар ойлгуулж байж л салдаг төрлийн багш (инээв).
-Сурагчдын хичээл ойлгох хурд наснаасаа шалтгаалж өөр байна уу?
-Нас гэхээс илүү үзсэн, харсан зүйлээсээ шалтгаалдаг. Жишээлбэл, сүүлийн үеийн хүүхдүүд интернэтээр англи хэл дээр бичлэг, кино үзэж, дуу сонсдог учраас сонсгол дуудлага нь цэгцтэй, цэвэрхэн байдаг. Харин 40-өөс дээш насныхан дунд арван жилийн сургуульдаа орос хэл сурчихсан, англи хэл дээр юм үздэггүй, сонирхдоггүй хүн олон байдаг. Эдгээр хүмүүс хичээлээ ойлгоход бага зэрэг хугацаа шаарддаг. Гэхдээ сурах хүсэл эрмэлзэл, зарцуулсан цаг хугацаанаас л бүх зүйл шалтгаална шүү дээ, бүх хүн адилхан биш. АНУ-д олон жил амьдарсан ч англиар ярьж чаддаггүй хүмүүс байдаг шүү. Хичээл зүтгэлээс л шалтгаална.
-Англиас өөр гадаад хэлээр ярьдаг уу?
-Одоогоор байхгүй, орос хэлийг бага зэрэг мэднэ. Солонгос хэл сурна гэж төлөвлөж байгаа. Хэл сурахад авьяасаас илүү сонирхол л чухал гэж боддог.
-Цаашдын зорилго, төлөвлөгөөнөөсөө хуваалцаач?
-Бодсон, төлөвлөсөн зүйл маш олон байна. Гэхдээ ярих биш, хийж л харуулмаар байна.