Өнөөдөр “Цоохор ирвэс хамгаалах олон улсын өдөр” тохиож байна.
Монгол оронд бие гүйцсэн цоохор ирвэсийн тоо толгой 806-1127-ийн хооронд буюу дунджаар 953 гэсэн үр дүн гарсан.
Цоохор ирвэс Монгол Алтай, Говь Алтай, Хангай, Соёны нуруудыг дамнан ойролцоогоор 327 мянган км квадрат газар нутагт тархан амьдарч байгаа юм.
Ингэснээр Монгол орон дэлхийд цоохор ирвэс
НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын Хүмүүнлэгийн асуудал эрхэлсэн орлогч Мартин Гриффитс хэлэхдээ, 14 машин бүхий хүмүүнлэгийн тусламжийн хоёр дахь цуваа Газын зурвас руу нэвтэрснийг нотоллоо. Түүнийг олон цаг шалгасны дараа л анклав руу оруулахыг зөвшөөрсөн байна.
20 ачааны машинтай эхний цуваа 10-р сарын 21-ний бямба гарагт Египетээс Газын зурвас руу Рафах гарцаар дайран өнгөрсөн.
Энэ тусламжийг ням гарагт тарааж эхэлсэн ч хоол хүнс, ус, түлшний нөөц багасч байгаа тул тусламжийн албаныхан хүмүүнлэгийн гамшгийн талаар анхааруулж байна.
Палестины эрх баригчдын үзэж байгаагаар нөхцөл байдал улам дордож байгаа Газын зурвас руу орох, гарах гол цэг болох Рафагийн гарам нь Газад хүмүүнлэгийн тусламж хүргэх цорын ганц боломжит зам болжээ.
НҮБ-ын албаны хүмүүс Газаас гарч чадахгүй байгаа бүх хүмүүсийн хэрэгцээг хангахын тулд өдөрт дор хаяж 100 ачааны машин хүмүүнлэгийн бараа шаардлагатай болно гэж мэдэгдэв. Хамгийн сүүлийн мөргөлдөөнөөс өмнө өдөр бүр хэдэн зуун ачааны машин энэ анклав руу ирдэг байв.
Гриффитс хэлэхдээ, Газын зурвас руу хэрэгцээтэй бараа бүтээгдэхүүний урсгалыг тогтвортой байлгахын зэрэгцээ Израилийн хангамжийг шалгах боломжийг олгох, хяналт шалгалтын систем боловсруулах ажил хийгдэж бай
Чингэлтэй дүүрэг 24 дүгээр хороо, “Яргайтын богины-Ам”-д байрлах нэгэн байшинд ахуйн хэрэглээний газ дэлбэрч, хоёр хүн түлэгджээ.
Тодруулбал дүүргийн Онцгой байдлын газар гал гарсан тухай дуудлагыг 10.22-ны өдрийн 19:20 цагт хүлээн авсан. Сүхбаатар дүүргийн Онцгой байдлын хэлтсийн Гал түймэр унтраах, аврах 74 дүгээр ангийн алба хаагчид 5.5 км замыг туулан 19:27 цагт очиход иргэн Т-ийн 4×5 метрийн хэмжээтэй байшинд 220 граммын савлагаатай ахуйн хэрэглээний газ тэсэрч хоёр иргэн түлэгдэж, эмнэлэгийн байгууллагад хүргэгдсэн байсан бөгөөд байшин /гал түймэр гараагүй байна/-г шалгаж, тус дүүргийн Цагдаагийн 2 дугаар хэлтэст хүлээлгэн өгсөн байна.
Эх сурвалж: ОБЕГ
Цагдаагийн байгууллагын 102 тусгай дугаарт 2023 оны аравдугаар сарын 22-ны өдөр нийт 1768 дуудлага, мэдээлэл бүртгэгдсэнээс зөрчлийн шинжтэй 1422, гэмт хэргийн шинжтэй 82 дуудлага, мэдээлэл байна.
Үүнээс гадна автомашин согтуугаар жолоодсон 88 , хүний биед халдсан 68, эрүүлжүүлэх байранд хоносон 136 тохиолдол гарчээ.
Мөрийн Ванчин
1931-2023 он
Монголын харилцаа холбоо тэр дундаа радио, телевизийн салбарын үндэс суурийг тавигчдын нэг Мөрийн Ванчин 2023 оны 10-р сарын 21-ний өдөр хүнд өвчний улмаас таалал төгссөнд гэр бүл, үр хүүхэд төрөл төрөгсөд бидэнд хүнд гарз хохирол учирлаа.
Ахмад холбоочин Мөрийн Ванчин 1931 онд Сэлэнгэ аймгийн Дархан сумын нутаг 1-р багийн Дэрсний хонхор (одоогийн Шарын голын уурхай) гэдэг газар төрж, улмаар Баруун хараагийн бага, дунд сургуулийг 1939-1946 онд, Холбооны техникумыг 1946-1950 онд, Ленинградийн Цахилгаан Холбооны Дээд Сургуулийг 1957-1962 онд тус тус төгсөж Монголын холбооны салбарыг хөгжүүлэх, шинэ техник технологи нэвтрүүлэх, мэргэжилтэй ажилтан инженерүүдийг бэлтгэхэд өөрийн бүхий л үйл амьдралынхаа 55 жилийг зориулсан шилдэг инженер, сурган хүмүүжүүлэгч, манлайлагчдын нэг байлаа.
Тэрээр яамны сайдын шийдвэрээр 1950 оноос Радио өргөн нэвтрүүлгийн станцад техникч, 1952 оноос Холбооны Яамны Радио нэгдсэн засварын газарт техникч, 1954 оноос Улсын Радио хороонд нэвтрүүлэгч, 1962 оноос Төв радио засварын ахлах техникч мастер, 1967 оноос Радио, телевизийн нэгдсэн засварын инженер, ахлах инженер, 1972 оноос Ус цаг уурын эрдэм шинжилгээний институтэд тооцоолох машины инженер, 1975 оноос Холбооны сургалтын төвд мастер багш, 1975 оны 11-р сараас Монгол улсын Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын анхны хувилагч машин “Канон”-г нэвтрүүлэн, тэндээ 20 жил ажиллаад өндөр насны тэтгэвэртээ гарсан юм.
М.Ванчин нь улсад 55 жил ажиллахдаа Монголын радио өргөн нэвтрүүлгийн станцаас хүчин чадлыг сайжруулах, тооцоо судалгаа хийж долгионы хамрах хүрээг өргөтгөж, радио телевизийн засварын нэгдсэн төв байгуулж тоног төхөөрөмжийг сайжруулах, мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх, хөдөө аймаг сумуудад 25, 50 вт-ийн радио өсгүүрүүдийг өөрсдөө үйлдвэрлэж хангах ТУ-50, ТУ-100, Вт-ийн радио өсгүүрүүдийг шинээр суурилуулах ажлуудад оролцож мөн хожим ЗХУ-ын ТУ-600, Унгарын ST-800 Вт-ийн станцуудыг суурилуулж байжээ.
Тэрбээр радио телевизийн засварчин бэлтгэх 6 сарын курс зохион байгуулан орон нутаг, төв суурин газруудаар мэргэжилтэн бэлтгэсэн юм. Мөн монголын радиогийн анхны нэвтрүүлэгчдийн нэг байлаа.
Төр засгаас Холбооны салбар түүний дотор радио телевизийн салбарт оруулсан түүний хувь нэмрийг өндрөөр үнэлэн, Засгийн газрын хүндэт жуух, 50, 60, 80 жилийн ойн медаль, Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор шагнажээ.
М.Ванчин таны хүнлэг эрхэм зан чанар, хөдөлмөрч бүтээлч үйл, замнал тань бид бүхэнд өвлөгдөн үлдэх болно.
Хань, үр хүүхэд, төрөл төрөгсөд
2023 оны гуравдугаар улирлын НӨАТ-ын буцаан олголтыг аравдугаар сарын 27-28-нд иргэдийн данс руу шилжүүлнэ.
Татварын ерөнхий газар иргэдэд буцаан олголтоосоо долоон төрлийн татвар төлөх боломжийг бүрдүүлсэн.
Одоогоор татвар, торгуулиа шууд суутган төлөх хүсэлтэй иргэдийн мэдээллийг нэгтгэж байгаа бөгөөд үүний дараа буцаан олголтын хоёр хувийг олгоно.
III улирлын буцаан олголтын урамшууллаараа хөрөнгийн татвараа 34,104 иргэн 48 590 нэхэмжлэхээр 422 сая төгрөг төлжээ.
Орос улс дэлхий даяар ардчилсан сонгуулийн шударга байдалд итгэх олон нийтийн итгэлийг алдагдуулах гэж өөрийн тагнуул, олон нийтийн сүлжээ болон Оросын төрийн мэдээллийн хэрэгслийг ашиглаж байгааг АНУ-ын тагнуулын алба анхааруулав. “Энэ бол дэлхий нийтийг хамарч буй үзэгдэл” гэж тус байгууллагын тайланд онцлон тэмдэглээд “Бидний мэдээлэл Оросын Засгийн газрын өндөр албан тушаалтнууд, тэр дундаа Кремлийн удирдлагууд эдгээр нөлөөллийн ажиллагааг үр дүнтэй гэж үзэж байгааг батлан харуулж байна.”Хятад улс бусад орны сонгуульд мөн хөндлөнгөөс оролцдог ч үүнтэй төстэй тактик хэрэглэдэггүй” гэж уг баримт бичигт тэмдэглээд уг тайланд Оросыг ийм үйл ажиллагааны “гол буруутан” гэж нэрлэсэн байна.
Уг тайланд “Орос улс 2020-2022 оны хооронд хамгийн багадаа есөн орны сонгуульд хөндлөнгөөс идэвхтэй оролцож, ардчилалд итгэх итгэлийг нь хөсөрдүүлэхийг оролдсон бөгөөд өөр 17 улс оронд Оросын энэхүү “хүчин чармайлт” харьцангуй бага хэмжээгээр нөлөөлсөн” гэж онцолжээ. Энэхүү баримт бичгийг улс, орнуудад анхааруулах зорилгоор Америк, Европ, Ази, Африкийн 100 гаруй улс дахь АНУ-ын Элчин сайдын яамд руу илгээсэн юм байна. Уг тайланд тухайлбал, Оросууд АНУ-ын 2020 оны сонгуульд итгэх итгэлийг алдагдуулах зорилготой мэдээллийг олшруулж, нийтийн сүлжээ, хэвлэлээр өргөн хэмжээгээр тараасан болохыг мөрдөн шалгаж тогтоосон баримтыг хавсаргажээ.
АНУ-ын 2020 оны сонгуульд нөлөөлж чадсан явдал, түүнчлэн COVID-19 тахлын талаарх ташаа мэдээлэл түгээх кампанит ажлын амжилт нь Орос улсыг дэлхий даяар ижил төстэй үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэхэд хүргэсэн гэж Төрийн департаментын нэрээ нууцалсан өндөр албан тушаалтан сэтгүүлчдэд мэдэгдсэн байна. АНУ-ын тагнуулын тайланд 2020 онд Европын нэг оронд болсон сонгуулийн жишээг мөн хавсаргажээ.Оросын Холбооны аюулгүй байдлын алба тус улсын сонгуулийн албаныхныг айлган сүрдүүлж, сонгуулийн өдөр эсэргүүцлийн жагсаал зохион байгуулж, гадаадад байсан иргэдийнх нь саналд нөлөөлөх зорилгоор “хорлон сүйтгэх” нууц ажиллагаа явуулж төрийн суртал нэвтрүүлгийн хэрэгслээрээ худал мэдээлэл түгээх, сошиал платформ, хуурамч веб сайтуудаар сонгуулийн шударга байдалд эргэлзүүлэх зорилготой мэдээлэл тараах зэрэг арга хэрэглэж байсан баримтуудыг дурджээ.
Иймээс ОХУ-ын эсрэг хориг арга хэмжээ авах, ардчилсан улс орнууд Засгийн газар хооронд энэ талаар мэдээлэл солилцох, Оросын тагнуулчдыг хөөн гаргах, сэжигтэй хүмүүсийг тус улсад нэвтрүүлэхийг хориглох замаар Москвагийн ийм төрлийн үйл ажиллагаатай тэмцэхийг Вашингтон зөвлөсөн байна.
Энэ тайлантай холбогдуулан Германы Үндсэн хуулийг хамгаалах холбооны алба (BfV)-ны шинжээч Бодо Бекер “Орос улс Германы улстөрчид, төрийн байгууллагууд, хараат бус хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд итгэх олон нийтийн итгэлийг сулруулж, Европын холбоо болон НАТО дахь холбоотны харилцааг сулруулахыг зорьж байна гэж онцлов” хэмээн DW мэдээлжээ.
Г.АМАРСАНАА
“Эмэгтэй хүн өөрийн гэсэн гэртэй болохыг гэрлэлт гэнэ” хэмээн энэхүү номын арын хуудсанд бичжээ. Эмэгтэй гэхээрээ заавал аав ээжээсээ эсвэл эр нөхрөөрөө бүх зүйлийг бүтээлгэх, бусдын тусламжийг авах шаардлагагүй. Ер нь танил тал гэхээс илүү өөрийнхөө чадварт найдах хэрэгтэй.
Хүн өөрөө чадвартай байхад бусад нь аяндаа болно. Харин бусдад найдах нь тийм ч сайн биш гэдэг санааг илэрхийлэх “Гэрээ үүрсэн эмгэн хумс” гэх номын тухай өгүүлье. Тус номыг 2021 онд Б.Солонго, Т.Билгүүн нар хятад хэлнээс орчуулан хүргэжээ. Хятадын орчин үеийн уран зохиолын нэрт төлөөлөгч Лю Люгийн зохиол. Уг номд 2005 оны Шанхайн амьдрал дүрслэгддэг ч номын үйл явдал, утга санаа өнөөгийн монголчуудын талаар өгүүлэх мэт сэтгэгдэл төрүүлнэ. Номын эхний хуудсыг сөхөхөд “Мөнгө хадгалах хурд үнийн өсөлтийн хурдыг яагаад ч гүйцэхгүй” гэж эхэлнэ. Тус номын гол үйл явдлыг дурдвал эгэл жирийн тосгоноос их хотын амьдралд хөл нийлүүлэн яваа Хайпин, Хайзао гэх эгч дүү хоёр 10мкв жижиг өрөө түрээслэн аж төрнө.
Ер нь өмнө нь ч одоо ч хүмүүс байр авахаас түрээслэх нь элбэг. Тэр нь мэдээж хэрэг өөрийн гэр боловч түрээс төлөх нь бусдад байр авч өгч байгаатай адил учраас сэтгэлд тухгүй мэдрэмж төрдөг. Энэ тухай ч өгүүлсэн байдаг.
Хүний амьдрал, гэрлэлтийн утга учир, алдаа оноо гээд гагцхүү Хайпин, Хайзао нарын амьдралаар бидний өнөөгийн бодит байдлыг харуулна.
Түр зуур амьдрахаар түрээсэлсэн нийтийн байрандаа тэд аль хэдийнэ нь таван жил болжээ. Энэ хугацаанд эгч нь нөхөр, хүүхэдтэй болно. Ажил хийн мөнгөө цуглуулж өөрийн гэсэн байртай болохыг зорьсон ч хуримтлуулсан мөнгө нь хаанаа ч хүрдэггүй. Тухайн үед хуучны байрыг 20 жил болоод л акталдаг байж. Тэгээд дүү Хайзао нь ажлаасаа халагдсан эгчдээ болон өөрийнхөө энэ амьдралд дэм болж, хэдэн төгрөг олохын тулд хичээж ажиллана. Эцэс нь эгч Хайпин гадаадын хэд хэдэн иргэнд хятад хэлийг өөрийн арга барилаар зааснаар хятад хэлний сургууль барихаар хэмжээний мундаг болж тэд сайхан амьдралыг бий болгож чаддаг.
“Нэг юань нүдэнд тусахаар их биш ч амьдрал гэдэг маш олон нэг юанийн нийлбэрээс бүтдэг. Нэг юань чамд баяр хөөр авчирч болно, бас гуниг шаналал авчирч болно. Нэг юань маш өчүүхэн, гэхдээ нэг юань дотроо эрч хүч сэмээрхэн нууж байдаг. Өнөөдрийн нэг юань хойшдоо хэдэн юань болохыг мэдэхгүй юм” хэмээх хэсгээс хүн хэн байж болохыг илтгэнэ.
Тиймээс уг номд тэр хоёрын ээдрээт амьдрал, хүсэл мөрөөдөл, амьдралын төлөөх тэмцэл, алдаа оноогоор дүүрэн үйл явдал, одоогийн нийгмийн бодит байдлыг тусган харуулжээ.
…Чи мэдэх үү. Хүний нэг насны амьдрал бол дээшээ доошоо хэлбэлздэг муруй шугам. Заримдаа өндөрт, заримдаа нам доор. Доор байхдаа чи баярлах хэрэгтэй. Учир нь удалгүй дээшээ явна. Харин өндөрт байх маш аюултай, доошоо унах ёроолд хязгаар үгүй” хэмээн өгүүлнэ. Бид бүгд үнэндээ гэрээ үүрсэн эмгэн хумсны амьдралаар амьдардаг. Өдөр бүр хөдөлмөрлөж байр, машин, гар утасны лизингээ төлнө. Сайхан амьдралыг бий болгохын тулд шүү дээ. Зээлээс зээлийн хооронд амьдрах иргэд. Гэхдээ нийгэмд илүү ойр сонсогдох “зээл авахыг хүсвэл төлөх чадвартай байх хэрэгтэй” гэх эшлэл.
Энгийн боловч хэн нэгэнд урам өгөх хэд хэдэн үг гардаг. “Эхнэр гэдэг бол угаасаа чиний чихэн дээр насан туршдаа үглэх тэр л хүн, Ядуу тарчиг л байвал хэрүүлч авгайн хувь тавилангаас хэлтэрч чадахгүй, гунигтай төгсгөл, Хичээл зүтгэлээс гадна тархиа ажиллуулах хэрэгтэй байдаг юм. Хөрөнгөө ч бас эргэлтэд оруулах хэрэгтэй. Сурах нь хүний амьдралын нэг л жижиг хэсэг, амьдрал илүү олон гайхамшигт зүйлээр дүүрэн шүү дээ. Сайн сурах, дүн сайн байх нь биш, харин сурах зөв арга барилаа олох нь илүү чухал” зэрэг цөөн хэдэн эшлэл бий. Хүн бүр энэхүү номоос өөр өөр зүйлийг олж харах биз ээ.
Засгийн газрын 2023 оны аравдугаар сарын 23-ны ээлжит хуралдаанаар Нийслэл Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах тухай болон дагалдах хуулийн төслүүдийг хэлэлцээд Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтлоо.
Хууль батлагдсанаар:
-Соёл, боловсрол, спорт, худалдаа үйлчилгээ, орон сууц, нийгмийн болон инженерийн дэд бүтцийн хангамж бүхий дэд төвүүд шинээр бий болно;
-Нийслэл хотын агаар, хөрс, орчны бохирдлын голомт болж байгаа гэр хорооллын бүс болох Сэлбэ, Баянхошуу дэд төвийг орон суужлуулах төслийг эхний ээлжинд эхлүүлэх нөхцөл боломжийг бүрдүүлнэ;
-Ингэснээр хүн амын орлогод нийцсэн, ногоон хөгжлийн загварт тохирсон орон сууц нийлүүлэлтийг хувийн хэвшлийн оролцоотойгоор нэмэгдүүлж, 19,500 орон сууц шинээр баригдаж, 68,250 хүн ая тухтай амьдрах орчин нөхцөл бүрдэнэ;
-Зайлшгүй орон байраар хангагдах шаардлагатай зорилтот бүлгийн иргэдийг түр орон сууцаар хангадаг тогтолцоог нэвтрүүлнэ;
-Сэлбэ, Баянхошуу дэд төвүүдэд суурилсан 25,295 ажлын байр шинээр бий болж, дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 2.5 их наяд төгрөгөөр нэмэгдэнэ;
-Эдгээр дэд төв бий болсноор агаарын бохирдол 22, авто замын түгжрэл 36.3 хувиар буурна гэсэн урьдчилсан тооцоо байна.
Хуулийн төсөлтэй холбогдуулан Онцгой албан татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол Улсын Автотээврийн болон өөрөө явагч хэрэгслийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Автотээврийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Хот байгуулалтын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Зөвшөөрлийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Өрийн удирдлагын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Газрын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Өрийн албаны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай зэрэг хууль тогтоомжид холбогдох өөрчлөлт оруулах төслийг боловсруулжээ.
Цагдаагийн байгууллагаас цахим орчинд үйлдэгдэж байгаа мөрийтэй тоглоом зохион байгуулах гэмт хэргийг илрүүлэх, таслан зогсоох чиглэлээр тодорхой үе шаттай арга хэмжээнүүдийг тасралтгүй зохион байгуулан ажиллаж байна.
Иймд цахим мөрийтэй тоглоомд мөнгө, эд хөрөнгө, амьдрал, цаг хугацаа, гэр бүлээ алдаж байгааг ойлгон ухамсарлаж, энэ төрлийн хууль бус үйлдлээс татгалзахыг цагдаагийн байгууллагаас удаа дараа анхааруулж байгааг хүлээн авч, танил нөхөд, ойр дотно хүмүүстээ хэлж ойлгуулж, аливаа эрсдэлээс сэргийлнэ үү.