Month: March 2016

Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг суманд валютын ченжийн амь насыг хохироосон онц ноцтой хэрэг өнгөрсөн онд гарсан билээ. Тодруулбал, хэргийг үйлдсэн Б гэгч нь 2015 оны аравдугаар сарын 30-наас 31-нд шилжих шөнө тус аймгийн Алтанбулаг сумын нэгдүгээр багт оршин суух иргэн Б-н биед нь байсан 30.300 доллар, 800 рубль /Монгол мөнгөөр 60.472.360 сая төгрөг/ зэргийг авах зорилгоор шунахайн сэдэлтээр амь насыг нь хөнөөсөн байдаг. Ингэхдээ түүнийг зодож, толгойгоор нь паар мөргүүлж гавал тархины гэмтэл учруулан онц харгис аргаар амь насыг нь хохироосон, улмаар бусдыг алах гэмт хэргийн ул мөрөө баллах зорилгоор хохирогчийн гэрт бинзен цацаж гал тавин эд хөрөнгийг нь санаатайгаар устгаж гэмтээжээ. Эл хэргийг мөрдөн байцаалтаар илрүүлэн тогтоож Аймгийн прокурорын газраас яллах дүгнэлт үйлдэн шүүхэд шилжүүлсэн.

Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх энэ сарын 29-ний өдөр хянан хэлэлцэж Б-г бусдын амь насыг онц хэрцгий аргаар санаатай хохироосон, бусдын эд зүйлийг санаатайгаар устгаж гэмтээсэн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Монгол Улсын Эрүүгийн Хуулийн дагуу 22 жилийн хорих ял оноосон байна.

Баянзүрх дүүргийн 12 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Ботаникийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн газраас хууль бусаар авч эмнэлэг барихаар болсон гэх асуудлыг тус дүүргийн иргэд болон “Чулуутын задгай” ТББ, “Монголын оюутан залуучуудын нэгдэл”-ийн төлөөлөл, өмгөөлөгч Ц.Монгол нар эсэргүүцэж сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ.

Тэд “Эрх баригчид хууль хэрэгжүүлэхгүй байна, улсын өмч хөрөнгө байх газраас хууль бусаар хумсалж 8га газрыг нь худалдан авч, ямар ч тендэрт оролцоогүй гадны компанид өгч барилга бариулах шийдвэр гаргасан” гэв.

Эдгээр байгууллагууд болон дүүргийн иргэд Засгийн газар, Нийслэл, БЗД-ээс нэр дэвшсэн УИХ-ын гишүүд төр засгийн байгууллагууд шаардлага хүргүүлэх, тэднийг оролцуулсан нээлттэй олон нийтийн санал асуулга хэлэлцүүлэг өрнүүлэх, жагсах, МЗХ-тай хамтран хар цагаан жагсаалтанд нэрлүүлэх зэрэг ажлуудыг гардан өрнүүлэхээр болжээ. Эдгээр арга хэмжээг аваад асуудал шийдэгдэхгүй бол тэд залуусыг уриалан дуудаж тэмцлийн хурц хэлбэрийг сонгоно гэдгээ ч илэрхийлсэн юм.

Тус цэцэрлэгт хүрээлэнгийн 346948 м2 газрыг 2011 оны Нийслэлийн Засаг даргын 493 захирамжаар 15 жилийн хугацаатай эзэмшүүлэх захирамжийг цуцалж 8га газрыг АШУҮИС-д шилжүүлэн Их сургуулийн эмнэлэг, сургалтын цогцолбор барих ажил эхлүүлжээ. Үүнийг ард иргэдийн төлөөлөл нь ийнхүү эсэргүүцэж, холбогдох газруудад шаардлага хүргүүлэхээр болжээ

Уур амьсгалын өөрчлөлт, дэлхийн дулаарлын улмаас ирэх 100 жилд далайн түвшин одоогийн хэмжээнээс хоёр дахин нэмэгдэх судалгааг шинжээчид гаргажээ. Зөвхөн Антарктидын мөс хайлснаас үүдэн энэ зууны төгсгөл гэхэд дэлхийн далайн түвшин 1.14 метрээр нэмэгдэх аж. Харин ирэх 2500 он гэхэд хэд хэдэн шалтгааны улмаас дэлхийн далайн түвшин 13 метрээр нэмэгдэнэ гэх судалгааг эрдэмтэд гаргасан байна.

Гэхдээ олон улс нүүрсхүчлийн давхар ислийн ялгарлыг хурдан хугацаанд багасгаснаар энэ эрсдэлийг бууруулж чадах гэнэ. Хэрэв нүүрсхүчлийн давхар ислийн ялгарал энэ хэвээр үргэлжилбэл дэлхийн далайн түвшин 2100 он гэхэд 98 см-ээр нэмэгдэнэ гэдгийг өнгөрсөн 2013 онд болсон уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг засгийн газар хоорондын хуралд мэдэгдэж байв. Гэвч уг судалгаанд Антарктидын мөс хайлах үйл явцыг хамгийн бага хувиар тооцон үнэлсэн аж. Өнгөрсөн үетэй харьцуулбал дэлхийн далайн түвшин илүү хурдацтай нэмэгдэх болжээ. Энэ эрчээрээ явбал 2100 он гэхэд далайн түвшин 1.31 метрээр нэмэгдэх аж.

АСЕМ-ийн 11 дүгээр дээд түвшний уулзалт Монгол Улсад болох гэж буйтай холбогдуулан Иргэний нисэхийн ерөнхий газар өөрийн 1.9 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөөр , “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудлын онгоцны зогсоол, зорчигчдын орж, гарах танхимыг шинээр тохижуулан засварлаж буй юм. Энэ талаар тэд мэдээлэл хийлээ. Ирэх дөрөвдүгээр сарын 20 гэхэд буудлын засвар, өргөтгөлийн ажил дуусах аж. Өмнө нь “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудал 25 онгоц зогсох зогсоолтой байсан бол АСЕМ-ийн уулзалтад зориулж 4C ангиллын есөн онгоц зогсох зогсоолыг нэмж барьсан байна. Бусад нисэх буудал нь хөгжсөн оронд АСЕМ-ийн дээд түвшний уулзалтад уригдан ирсэн зочид нисэх буудлын тусгай зэрэглэлийн орох, гарах гарцаар үйлчлүүлж, бусад зорчигчид энгийн терминалаар үйлчлүүлэх боломжтой байдаг. “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудлын тухайд онгоцноос буусан зорчигчид наашаа гарч ирэх ганцхан терминалтай юм. Иймээс АСЕМ-ийн уулзалтын үеэр буюу ирэх долоодугаар сарын 15, 16 ний өдрүүдэд орон нутгийн нислэгийг зогсоохоор төлөвлөжээ. Хэрэв Налайх дүүргийн нисэх зурваст онгоц бууж болно, аюулгүй гэдэг нь батлагдвал тэнд орон нутгийн нислэгийг буулгаж, хөөргөнө гэсэн тооцооллыг нисэхийнхэн давхар гаргасан байна. Зочдын аюулгүй байдал, нисэхийг тойрсон хамгаалалтын ажиллагааг хэрхэн зохион байгуулах, хаана хамгаалалтаа байрлуулах вэ зэрэг аюулгүй байдлын зураглалыг ИНЕГ, Тагнуулын ерөнхий газар, Төрийн тусгай хамгаалалтын газартай хамтран гаргаж, ажиллаж байгаа гэлээ.

Ирсэн гадны зочдын онгоцыг цэнэглэхэд 1100 тонн түлш шаардлагатай гэж ИНЕГ-ынхан тооцжээ. Одоогоор “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудалд хоёр хувийн компани онгоцны сумалгаа буюу түлш цэнэглэлтийг хариуцан ажилладаг. Энэ хоёр компанийн нэг нь л гэхэд 2000 тонн түлш нөөцлөх савтай. Иймээс зочдын онгоц түлшээр тасалдана гэж айлтгүй хэмээн “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудлын хэлтсийн дарга М.Төгсбаяр ярилаа. Мөн нисэх буудалд цагт 1200 зорчигч дамжин өнгөрөх танхимыг шинээр тохижуулж, гадны төлөөлөгчид буцахад агаарын хөлөгт суух тусгай гарцуудыг төлөвлөсөн зэргээр 52 орны төрийн тэргүүнүүд ирж, оролцох АСЕМ-ийн дээд түвшний уулзалтад “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудлынхан бэлдэж байна.

Замын-Үүд дэх Гаалийн газарт өнгөрсөн шөнө АТГ-ын байцаагчид шалгалт хийжээ. Тэд эхэндээ энгийн хувцастай орж ирсэн ч удалгүй “АТГ” гэсэн бичигтэй хантаазыг өмсч, нэг ч хүнийг гадагш гаргалгүй нэгжлэг хийсэн байна.

Гаалийн газарт ойролцоогоор 20 гаруй хүн байсан бөгөөд оройн 20.00 цагаас үүрийн 05.00 цаг хүртэл тус газрыг нэгжиж, зарим албаны хүмүүстэй уулзсан гэх мэдээлэл байна. Гэвч албаны эх сурвалжийн өгч буй мэдээллээр 16.00 цагийн үед шалгалт эхэлсэн бөгөөд шалгалтын талаарх мэдээллийг удахгүй өгнө” гэлээ.

АТГ-аас шалгалтын үеэр гаалийн байцаагчдаас багагүй хэмжээний мөнгө илрүүлж, хураан авсан ч тухайн үед зөрчлийн шинжтэй зүйл илрээгүй аж.

Мөн шалгалтын үеэр иргэд хил хаасанд бухимдаж, багагүй шуугиан дэгдээсэн байна.

Хүний эрхийн үндэсний комисс /ХЭҮК/-оос дөнгөж сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ. Хэвлэлийн хуралд ХЭҮК-ийн дарга Ж.Бямбадорж, тус комиссын гишүүн П.Оюунчимэг, Н.Ганбаяр нар оролцсон юм. “Монгол Улс дахь Хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 15 дахь илтгэл”-ийг тус комисс боловсруулан гаргаж, өчигдөр /2016.03.30/ УИХ-д өргөн барьсан байна. 15 дахь удаагийн илтгэлд үндсэн дөрвөн асуудлыг хөндөн тавьснаа комиссынхон онцолж байна.

Эрүү шүүлтээс ангид байх эрхийн хэрэгжилтийн хүрээнд хорих ангид ял эдэлж буй хүмүүсийн хуулиар хязгаарлаагүй, баталгаатай эдлэх ёстой эрх хэрхэн хангагдаж байгааг судалж үзжээ. Ингэхдээ ШШГЕГ-ын харъяа 401,405,407,409,411,415,421,429,443 дугаар ангиудад хяналт шалгалт хийжээ. Хорих ангийн орчин нөхцөл, эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний чанар, хүртээмж, ялтны хөдөлмөр эрхлэлт, цалин хөлс олголт, ялтны сурч боловсрох эрхийн хэрэгжилтэд голлон анхаарсан байна. Мөн энэ удаагийн илтгэлд тодорхой хүрээнд эрх нь хязгаарлагдсан хүмүүст сэтгэцийн асуудалтай иргэдийг багтаан төр, засгийн хэмжээнд анхаарал татахуйцаар тавих гол асуудал гэж ХҮЭК үзсэн байна. Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төв /СЭМҮТ/-д хэвтэн эмчүүлэгчид болон байнгын асруулагчдын эрхэд онцгойлон анхаарч, сэтгэцийн өвчтэй иргэдэд зориулан асрамжийн газар байгуулах шаардлагатайг тогтоожээ. Энэ асуудал нэлээд хэдэн жилийн өмнөөс хөндөгдсөн ч анхаарч үзэлгүйгээр өнөөдөртэй золгосныг ХЭҮК-ийн дарга тодотгосон.

ХЭҮК-оос хоёрдугаарт анхаарал хандуулж, илтгэлд оруулсан зүйл нь баривчлах, цагдан хорих ажиллагаанд хийсэн дүгнэлт байв. Эрүүгийн байцаан шийтгэх ажиллагаанд өмгөөлөгч бие дааж нотлох баримт цуглуулах эрхгүй, хэрэгт ач холбогдол бүхий гэрчийг өөрийн санаачлагаар дуудах эрхгүй байгаа нь шүүх хуралд өмгөөлөгч мэтгэлцээний үр нөөөтэй тал болж чадахгүйд хүрч байгааг тодотгожээ. Энэ нөхцөл байдлыг өөрчилж, эрх зүйн зохицуулалт хийх шаардлагатайг Хүний эрхийн тайланд онцолсон байна.

15 дахь удаагийн хүний эрхийн илтгэлийн бас нэгэн чухал хэсэг нь ахмад настны эрхийг баталгаатай эдлүүлэх, тэдэнд чиглэсэн нийгмийн хамгаалллын цогц бодлогыг боловсруулж ахмадуудад зориулсан үйлчилгээг чанаржуулах шаардлагыг илтгэлд тусгажээ.

Харин дөрөв дэх гол асуудалд Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагын албан хаагчдын эрхийг онцолсон байна. ШШГЕГ-ын харъяа албадын алан хаагчдын хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн нөхцөлтйэ танилцаж, зарим албаны ажлын байрны нөхцөлийг сайжруулах, албан хаагчдад илүү цаг, амралтын баярын өдрүүдэд ажилласан нэмэгдэл цалинг заавал олгож хэвших, аюулгүй байдлыг хангах үүднээс ажилтан бүрийг тусгай хэрэгсэлтэй болгох зэрэг асуудлыг тусгажээ.