2015-2016 оны хичээлийн жилийн Элсэлтийн Ерөнхий шалгалтын бүртгэл энэ сарын 15-ны өдөр орон даяар эхэлсэн билээ. Энэ жил ЭЕШ-ын журмын зарим нэг заалтад өөрчлөлт орсон талаар Боловсролын үнэлгээний төвийн хэвлэлийн төлөөлөгч З.Цолмончимэгтэй ярилцлаа.
-ЭЕШ-ын бүртгэл эхэллээ. Ямар хугацаанд үргэлжлэх вэ. Шалгалтад орох сурагч ямар бичиг баримт бүрдүүлэх ёстой вэ?
-Энэ сарын 15-ны өдөр орон даяар 09:00 цагт эхэлсэн. Нийт 70 гаруй хоног үргэлжилж ирэх дөрөвдүгээр сарын 25-ны өдрийн 18:00 цагт орон даяар бүртгэл дуусгавар болно. Шалгалтад орох суралцагчид онлайнаар www.eec.mn цахим хуудсаар бүртгүүлнэ. Өнгөрсөн жил монгол мэл бичгийн шалгалт, ЭЕШ гэж тусдаа бүртгэгдэж байсан. Харин энэ жил нэгдсэн журмаар хамтад нь бүртгэж байгаа. Монгол хэл, бичгийн шалгалтын босго оноотой 400 хэвээрээ байгаа. ЭЕШ-тайгаа хамт зургадугаар сард авагдахаар төлөвлөж байна.
-ЭЕШ-аас хоцорсон тохиолдолд яах вэ?
-Энэ жил хугацаа, цагийг сунгаж нэмэлт бүртгэл хийхгүй.
-Өнгөрсөн жил монгол хэл, бичгийн шалгалтад тэнцээгүй хүүхдийг ЭЕШ-д оруулахгүй байсан. Энэ жил ЭЕШ-тай хамт авна гэхээр яаж зохицуулж байгаа юм бэ?
-Монгол хэл, бичгийн шалгалтыг ЭЕШ-тай хамт зургадугаар сард авна. Босго оноо болох 400 оноо нь хүрээгүй байсан ч ЭЕШ-таа өгөх эрхтэй байх юм. Харин их, дээд сургуульд орох эрхгүй болно. ЭЕШ-д өндөр оноо авсан ч монгол хэл, бичгийнхээ шалгалтад унасан тохиолдолд дараа жил дахиж монгол хэл бичгийн шалгалт өгөх ёстой болж байна. Мөн энэ жилийн хувьд ЭЕШ-тай адилхан монгол хэл, бичгийн шалгалтад батламж тусад нь олгож эхэлнэ. Энэ батламж 2.5 жилийн баталгаат хугацаатай байна. Энэ жил сургуульд орохгүй өнжлөө гэхэд дараа жил ЭЕШ-тай адил монгол хэл, бичгийн шалгалтын оноо баталгаатай байна гэсэн үг.
-ЭЕШ-ын журамд ямар өөрчлөлт орсон юм бэ?
-Хариултын хуудсыг өмнө нь үзгэн буюу тосон балаар бөглөдөг байсан. Энэ жилээс машинаа шинэчилсэн учраас зөвхөн балын харандаагаар бөглөдөг болж байгаа. Давуу тал нь сурагчид буруу хийсэн бол түүнийгээ арилгаж бөглөх боломжтой болж байна. Монгол хэл, бичгийн шалгалтын хувьд өмнөх жилийнхтэй адил хувилбараар авах юм. Харин ЭЕШ-аар монгол хэлний шалгалтыг сонгосон бол 25 хувь нь монгол уйгаржин бичгийн даалгавар орно.
-ЭЕШ-ын бүртгэлийг сургуулиас нь автоматаар бүртгүүлчих үү?
-Үгүй. Багш нараараа дамжуулж бүртгүүлэхээр регистрийн дугаарыг зөрүүлэх, имэйл хаягийг буруу бичих зэргээр ямар нэг алдаа гаргаад байдаг. Тэгэхээр эцэг, эхтэйгээ нийлж байгаад онлайнаар бүртгүүлэх ёстой. Эцэг, эхчүүд ангийн багшид нь даатгаж үлдээхгүй байх нь зүйтэй.
-Бүртгүүлэхдээ голдуу гаргадаг алдаа юу байдаг вэ?
-Монгол хэл бичгийн шалгалтын бүртгэлд ямар нэгэн төлбөрийн хураамж байхгүй гэдгийг санах хэрэгтэй. Харин ЭЕШ-ын хураамж шалгалт бүрт 5800 төгрөг, батламж хуудас 700 төгрөгийн хураамжтай. Энэ хураамжийг интернэт виза картаар тушаахад алдаа гаргаад байдаг. Энэ тал дээр анхаарал хандуудлах нь зүйтэй. Цахимаар бүртгүүлж байхад банкны дансны дугаар бичигдсэн байгаа.
-Энэ хичээлийн жилд улсын хэмжээнд 12 ангийг хэдэн сурагч төгсөж байгаа вэ. Өнгөрсөн жил хэдэн хүүхэд ЭЕШ өгч байсан бэ?
-Өнгөрсөн жил 20-иод мянган хүүхэд ЭЕШ өгч байсан. Энэ жил нэг дахин их хүүхэд шалгалт өгнө. Энэ жил 36207 хүүхэд ерөнхий боловсролын сургууль төгсч байна. Мөн өнгөрсөн жил өнжсөн хүүхдүүд нэмэгдээд 40 мянга орчим хүүхэд ЭЕШ өгнө.
-Шалгалтын тов тодорсон уу?
-Шалгалтын тов хараахан тодорхой болоогүй байна. Манайхаас товоо гаргаад өгчихсөн байгаа. Яамнаас хараахан хариу ирээгүй байна. ЭЕШ-ын даалгаврын зөв хариултыг сүүлийн шалгалт явагдаж дууссан өдрөөс хойш долоо хоногийн дараа www.eec.mn веб сайт болон өдөр тутмын сонинд хэвлэн нийтлэх ба шалгалтын дүн, оноо, жагсаалтыг 2016 оны долдугаар сарын 1-ний өдрийн 09:00 цагаас өмнө www.eec.mn вэб сайтад байршуулан нийтэд зарлана.