Удахгүй Их Дуулгын хоёр дахь нь болох Ролан Гаррос буюу Франц улсын газрын теннисний аварга шалгаруулах нээлттэй тэмцээн эхэлнэ. Үүнтэй холбоотой бас монголчууд тэр бүр сонирхож дурлаад байдаггүй ч гэлээ дэлхийд бол асар их нэр хүндтэй дээрх спортын тухай жаал өгүүлье гэж шийдлээ.
Газрын теннисний “эцэг” гэж нэрлэх боломжтой улсууд эртний Египет, Хятадаас эхлүүлээд XI зууны Франц гээд нэжгээд бий. Гэхдээ одоо мөрдөж буй дүрмийн эхлэлийг тавьж, анхны албан ёсны тэмцээнүүдийг Уэльсд зохиож эхэлсэн хүн нь Английн армийн хошууч Вальтер Клоптон Уингфилд гэгч бөгөөд эртний Грекийн ард түмний наадмаас санаагаа авсан гээд одоо бид бүхний мэддэг болсон газрын теннисийг 1873 онд анхлан зохиож эхэлжээ. Теннис анхлан хөгжихдөө Англиасаа илүү Францад нэр хүндтэй байсан тул ихэнх үг хэллэг нь тэр улсын дуудлагаар нэрлэгдсэн гэх.
-Теннис буюу францаар tenez (tenir) гэдэг үг нь “бариарай” гэсэн утгатай. Өөрөөр хэлбэл бөмбөг давуулах үед нь “бариарай” гэж хашгирдаг байж.
-Ракетка (аркийт) хэмээх үг нь Францын raquette гэсэн үгнээс гаралтай. Харин энэ франц үг өөрөө Арабын rakhat буюу “гарын алга” гэсэн үгнээс үүдэлтэй юм билээ.
-Оноо тэнцсэн үед хэлдэг deuce (тэнцүү) гэх дуудлага мөн л Францын «a deux le jeu» буюу “тоглолтын оноо тэнцүү” гэсэн үг гэнэ.
Газрын теннист оноог их сонин өгдөг. Бусад тоогоор тооцож тоглодог спортод оноог өгөхдөө нэг юм уу хоёр гэж оноог нэмж, хасч өгдөг бол газрын теннист шууд л 15, 30, 40 гэсэн оноонууд өгч ялалтыг олгодог. Оноог ийм тоогоор өгөх болсон түүх нь бас л нэгдсэн эхлэлгүй юм билээ. Франц, герман хувилбараар бол эдгээр тоонууд нь зоостой холбоотой, оноо авах болгонд нь задгай зоос тавьдаг байсан гэдэг бол англичууд их буутай холбодог. Тэдний бичдэгээр бол Английн хөлөг онгоцууд ялалтын буудлага хийхдээ эхлээд 15 футын их буугаар дараа нь 30 футын их буугаар эцэст нь 40 футын диаметртэй ам бүхий их буугаар пижигнүүлж ялалтаа зарладаг байсан тул үүнээс үүдэлтэй гэж бичдэг. Ямар ч л байсан өнөөдөр хүртэл уламжлалаа хадгалан өвөрмөц маягаар тоолдог спортын тоонд ороод явж байгаа тул хаанаас ямар утгатай үүссэн нь тийм ч чухал биш болжээ.
Газрын теннисийг 26 ярд (23,78 м)-ийн урттай, есөн ярд (8,23 м)-ийн өргөнтэй тэгш өнцөгт талбайд ганцаарчилсан төрлийнхөн, 12 ярд (10,97 м)-ийн өргөнтэйд нь хос төрлийн теннисчид тоглодог. Талбайн хучилт гэдэг асуудал бол теннисний ертөнц дэх агуу том хувьсал. Ерөнхийдөө хатуу, шороо, зүлэг гэсэн гурван үндсэн хучилт бий. Ямар хучилт байгаагаас шалтгаалан бөмбөгний ойлт, давуулалтын хүч, тоглогчдын хөдөлгөөн, хурд өөрчлөгддөг. Жишээ нь хатуу хучилттай талбайд бөмбөг хүчтэй ойж хурдан нисдэг тул сайн давуулалттай, арын бүсэд сайн тоглож чаддаг тамирчид мундаг байдаг бол шороон дээр бөмбөг шигдэж зөөлөн ойдог, чиглэл нь өөрчлөгддөг, теннисчид гулгах тохиолдол их тул хөлийн ажиллагаа их шаарддаг гэх мэт онцлогтой. Зүлгэн дээр тоглосон тохиолдолд тор луу ойртож бөмбөгийг ойлголгүй шууд цохиод ойчиход аюулгүй гээд бас л нэг өөр тактик үзүүлдэг билээ. За тэгээд эдгээр хучилтуудыг яриад эхлэхээр нөгөө Их Дуулга гэдэг нэршил рүү орох хэрэгтэй болно доо. Учир нь хатуу хучилтын гол тэмцээн болох Австралийн нээлттэй аварга, Америкийн нээлттэй аварга, зүлгэн хучилттай Английн нээлттэй аварга шалгаруулах тэмцээн буюу Уимбилдон тэгээд удахгүй эхлэх шороон хучилттай Францын аварга шалгаруулах тэмцээн буюу Ролан Гаррос гэсэн дөрвөн том тэмцээн нь нийлээд Их Дуулга гэдгийг бүрдүүлж байгаа билээ. Нэг жилийн дотор дээрх дөрвөн тэмцээнд дараалан түрүүлсэн тохиолдолд тэр теннисчин Их Дуулгын эзэн болж байна гэсэн үг.
Үүнээс гадна зуны олимп таараад түрүүлчихвэл тун ховор байх алтан Их Дуулгын эзэн болдог гэх. Штеффи Граф гэж герман бүсгүй нэг хэсэг теннисний талбайд хаанчилж байсан даа, санаж байна уу. Тэгвэл тэр шаргал үстэй бүсгүй л ганцаараа энэ дэлхийн бүх теннисчид дотроос алтан Их Дуулгыг эзэмшдэг юм байна. Түүнээс бус цохиур бариад наадах хугацаандаа дээрх дөрвөн тэмцээн ба олимпод байг гэх нь ээ нэг нэг удаа түрүүлж үзсэн теннисчин Андре Агасси, Надаль, Серена Уильямс гээд гуравхан теннисчин жагсана. Энэ цаг үеийн шилдэг теннисчин Жокович, Федерер, Шарапова гээд ийм боломж олоогүй зөндөө “азгүйчүүд” байна.
Теннис анх үүсэхдээ л “зөвхөн баячуудын” гэсэн тодотголтой байсан тэгээд ч тоглох, суралцахад хөрөнгө мөнгө овоо шаарддаг чамин төрлийн спорт. Тиймдээ ч юм уу үзэж байгаа хөгжөөн дэмжигчид нь өөрийн гэсэн дүрэм журмын дагуу хайртай тоглогчоо балиашиглах хуультай. Хөлбөмбөгийн “галзуунууд” шиг 90 минутын туршид хашгирч, шүгэлдэж болохгүй. Яг тоглож байх үед чанга дуугаар орилох юм уу дуу авиа гаргавал зохион байгуулагчид хүрч ирээд шууд л цэнгэлдэхээс гаргаад хаячихна. Түүгээр ч зогсохгүй дахиж тэмцээн үзэх эрхийг нь түдгэлзүүлдэг гэж байгаа. Ер нь “жаахан зоостой” хүмүүс үздэг гэдэг утгаараа реклам зар сурталчилгаа сайн олддог, телевизийн эрхээ өндөр худалддаг тул дээрх Их Дуулгын дөрвөн тэмцээн, тэдний завсраар зохиогддог элдэв төрлийн жижиг тэмцээнүүд бүгд хөөрхөн бай шагналтай гэж байгаа. Жишээ нь дараа долоо хоногт эхлэх Ролан Гарросын шагналын сан 32 сая евро болж нэмэгдээд эрэгтэй, эмэгтэй ганцаарчилсан төрөлд түрүүлсэн теннисчид нь хоёр сая евро халааслах болсон гэх мэтээр лут шүү дээ. Дээр нь хувь хүн өөрөө амжилттай тоглодог, элдэв муу зуршилгүй, бие хаа тэгш бол рекламаар мөнгийг хүүлнэ. Бас л жишээ татахад Оросын үзэсгэлэнт бүсгүй Мария Шарапова хэдийгээр Америкийн Уильямсаас чансаа доогуур ч гэлээ бие хаа өнгө зүс сайтай тул Nike, Avon Products, Evian, Porsche, Tag Heuer гээд олон пүүстэй гэрээтэй, тэднээсээ жилд гуч орчим сая ам долларын шагнал авдаг байжээ. Байжээ гэдгийн учир нь саяхан мельдоний хэрэглэсэн хэргээр тоглох эрхээ хасуулсан тул ихэнх пүүсүүд нь гэрээгээ цуцалсан сурагтай.
Өнөөдөр Олон улсын газрын теннисний холбооны тугийн дор жилдээ 150 орчим тэмцээн дэлхийн 37 улсад зохиогдож байна.