Categories
мэдээ цаг-үе

П.Лхагвасүрэн: Боловсролын брэндлэг чанарт анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй

Гэрэл зургийг Ц.МЯГМАРСҮРЭН

Боловсрол соёл, шинжлэх ухаан, спортын яамны Боловсролын хүрээлэнгийн захирал, боловсрол судлалын доктор Пүрэвийн Лхагвасүрэнтэй уулзаж ярилцлаа.


-Хичээлийн шинэ жил эхэллээ. Монгол Улс их, дээд сургуулийн тоо, арван мянган хүнд эзлэх оюутны хувиараа дэлхийд дээгүүрт бичигддэг ч боловсролын чанарын хувьд бөмбөрцгийн хэмжээнд сүүл мушгидаг гэсэн шүүмж их байдаг. Үнэхээр тийм хэцүү байдалд орчихоод байгаа юу?

-Монголчууд бидний нэг суут соёл бол эрдмийг бишрэн дээдэлж, тахин шүтдэг үзэл. Социализмын буюу төлөвлөгөөт эдийн засгийн тогтолцоотой нийгэмд манайх хэдхээн их, дээд сургуультай, хувийн сургуулийн тухай ойлголтгүй байлаа. Тэр үед их, дээд сургуульд элсэн орох гэдэг ойлголт жинхэнэ чанартай, шигшигдсэн, тухайн эзэмших гэж байгаа мэргэжлийнхээ суурь болсон шинжлэх ухааны үндэслэлийг ерөнхий боловсролын сургуульд чиглэл чиглэлээр үзэж эзэмшдэг байсан. Конкурс буюу элсэлтийн шалгалт маш өндөр хэмжээний ач холбогдолтой шалгалт байлаа. Улаан шугам буюу конкурсын эрэмбээр жагсаад сургуулийн хуваариа авдаг түвшинтэй. Зах зээлийн нийгэмд шилжсэнээр дээд боловсролын тогтолцоонд маш том өөрчлөлтүүд гарч байна. Дээд боловсролын салбарт цоо шинэ хувийн их, дээд сургуулийн арми үүсэн бий боллоо. Дээд боловсролыг тодорхой хэмжээний төлөвлөгөөтэй, тодорхой ажлын байртай уялдуулаад оюутан элсүүлдэг, хяналтын тоонд багтаадаг байсан маань үндсэндээ өөрчлөгдлөө.

-Олон их, дээд сургууль бий болохын хэрээр хяналт, боловсролын салбарт хандах төрийн бодлого алдагдаж дээд боловсролтой дэлгүүрийн худалдагчид бэлтгэх болсон юм биш үү?

-Өнөөдөр дээд боловсрол эзэмшихэд шаардлагатай суралцах чадварын тодорхой хэмжээний өндөр түвшинд хүрсэн бол бүгдэд нээлттэй. Стандарт гэдэг маань нэг ёсондоо элсэлтийн ерөнхий шалгалтын дүнгээр тодорхойлогдоно шүү дээ. Хуучнаар конкурс. 2012 оноос ЭЕШ-д босго тогтоож эхэлсэн. ЭЕШ-ын босгыг давсан байхад сурагчид их, дээд сургуульд сурах боломжтой болж байгаа. Нэгэн үед их, дээд сургуулиудыг давхардсан биш тоогоор аваад үзэхэд 170 орчим хүрч байсан. Өөрөөр хэлбэл ШУТИС гэхэд 13-14 салбар сургуультай, МУИС мөн тийм салбар сургуультай, ХААИС арваад салбар сургуультай. Өнөөдөр Монгол Улсын хэмжээнд 96 их, дээд сургууль үйл ажиллагаа явуулж байна. Дээд боловсролын салбар тодорхой хэмжээнд хөгжиж байгаа. Хувьсан өөрчлөгдөж байна. Дэлхий нийтэд их, дээд сургуулиудын хөгжлийн чиг хандлага маш хурдтай өөрчлөгдөж байгаа. Зарим их, дээд сургуулиуд өөрийн гэсэн төлөвлөгөө, хөтөлбөр, өөрийн гэсэн брэнд бүтээгдэхүүнтэй. Боловсрон гарч буй оюутнууд, сэхээтнүүдийнхээ мэдлэг чадварын чанар чансаагаар, ажил эрхлэлтийн байдлаар, нийгэм болоод хүн төрөлхтөний оюуны соёлд юу бүтээж байгаагаараа, шинжлэх ухаанд юуг хийж туурвиж буйгаараа үнэлэгдэх ийм цаг үе. Дэлхийн зарим шилдэг сургуулиуд хөтөлбөрөө олон улсад нээгээд дэлгээд тавьж байна. Брэнд чанар гэдэг нь Харвардын их сургууль ч юм уу, МУИС-ийн бусдаасаа онцгойрч буй нэр хүнд л дээ. Өөрийн гэсэн том соёлыг бүтээж хүн төрөлхтөний түүхэнд оруулж буй хувь нэмэр, түүний баталгаажилт, хандлага найдвартай. МУБИС-ийн төгсөгчид гэхэд нэгэн үе манай улсын бүх ерөнхий боловсролын болон сургуулийн өмнөх боловсролын түвшинд ажиллаж байгаа багш нар нь заах арга зүйн хувьд онцгойрч байдаг байсан. МУИС-ийн төгсөгчид тухайн шинжлэх ухааныхаа чиглэлээр нэлээд гүнзгий мэдлэг эзэмшчихсэн, тэр мэдлэгээ хүүхдэд хүргэх талдаа гаршиж, тухайн багшийн гараас тодорхой шинжлэх ухааны чиглэлийн аваргууд төрдөг гэх мэтийн брэндлэг чанаруудыг бүтээсэн байдаг.

-Дээд боловсрол олгох сургуулиуд өндөр төлбөртэй, чанартай сургалттай байхгүй бол нийгэмд ашиггүй гүехэн мэдлэгтнүүдийн давалгаа цунамигийн хэмжээнд хүрлээ гэж халаглах хүн олон байна л даа?

-Оюутан сурагчдыг элсүүлэх өндөр төлбөртэй хувийн их, дээд, ерөнхий боловсролын сургуулиудын том арми бий боллоо. Ерөнхийд нь аваад үзэхээр өндөр төлбөрөөс тодорхой түвшний эцэг эхчүүдийн нэг хэсэг нь айхаа больсон. Зах зээлийн харилцаанд шилжсэнтэй уялдан хүмүүсийн өмчийн ялгарал их явагдаж байна. Ер нь чанартай боловсрол олгодог, хүнийг өөрчилж чадсан, шинэ нөхцөл боломжид ажиллаж чадах төгсөгчдийг бэлтгэдэг сургуульд мөнгө харамладаггүй болсон. Их, дээд сургуулиудын төлбөр харьцангуй өндөр байвч дэлхийн сургуулиудтай харьцуулбал доор байгаа. Үүнийг олон талаас нь ойлгож болно. Ард түмний амьдрал тааруу байна. Нийтээрээ их, дээд сургуульд сурах эрмэлзэл их. Суралцагсдын тоо олон болсон. Гэтэл их, дээд сургууль төгсөгчдийн ажлын байр хуучин нийгмийн үеийнхтэй харьцуулахад тэс ондоо болсон. Одоо бол ур чадвараараа, мэдлэг чадвараараа, эзэмшсэн мэргэжлийнхээ чанар чансаагаараа, тэрнээс гадна хүнтэй харилцах, багаар ажиллах, аливаа нэг асуудлыг дэвшүүлж шийдвэрлэх, ямар нэг зүйлд дасан зохицох зэрэг цоо шинэ чадварууд чухалд тооцогдох боллоо. Хувь хүний байгалийнх нь авьяас билэгт тулгуурласан чадваруудыг ажил олгогчид нэхээд эхэлсэн. Нөгөө талаас хүн төрөлхтний шинжлэх ухааны салбар, хүмүүсийн амьдралд мэдээллийн технологи бодитойгоор ороод ирлээ. Үүнтэй холбогдуулж маш олон шинэ мэргэжлийг нээж, эзэмших хэрэгтэй болж байна. Зарим нэг мэргэжлүүдийн шаардлага алга болох хувьслын он жилүүд үргэлжилж байна. Тиймээс сургалтын хөтөлбөрийг үүнтэй уялдуулан яв цав чанга хатуу биш уян хатан зохион байгуулах, хөрвөх хандлагатай шинэчлэлтүүдийг хийх зайлшгүй шаардлагатай.

-Болсон, болоогүй дипломын голууд олноор бэлтгэж байгаа нь харамсалтай биш гэж үү. Хөдөөгийнхөн гэхэд үр хүүхдээ мундаг хүн болгох гээд ноос ноолуурын мөнгөө хуу зориулаад байдаг. Нөгөөдүүл нь дөрвөн жил үлгэн салган сурсан болж хамаг мөнгө, үнэт цаг хугацаагаа салхинд хийсгэснийхээ эцэст гудманд лааз өшиглөсөн, эсвэл лангуу сахин нойрмоглосон нэгэн болох л хувь тавилан хүлээж байдаг даа?

-Үр хүүхдээ дээд боловсролтой хүн болгох гэсэн эцэг эхчүүдийн чин хүсэл эрмэлзэл дээр зарим сургууль бизнес хийж байгаа нь нууц биш. Хөдөөний хүүхдүүд найз нөхөд нь сургуульд явчихаар сонин байдалд орж болсон, болоогүй нэг сургуульд очоод ордог. Нөгөө муу эцэг эх нь төлбөрийг нь төлөхөөр “Малчны зээл” авдаг. Ноолуураа дэнчин тавиад зээл авна гэх мэтээр нийгэмд дээд боловсрол эзэмшихээс илүү өрийн сүлжээ үүсдэг. Үүнийг эмзэглэж харах ёстой юм. Үүнтэй уялдуулан төр боловсролын салбараа яаж санхүүжүүлэх вэ, яаж төлөвлөх вэ, ямар зохицуулалт, зохион байгуулалт хийх вэ гэдэгт хатуу бодлого баримтлах хэрэгтэй. Улс төргүйгээр аливаа нийгмийн амьдралыг төсөөлөх аргагүй. Гэхдээ улстөр боловсролын салбарт дэндүү соёлгүй, зөвхөн улстөрчийн араншингаар шинжлэх ухааны үндэслэлгүй орж ирсэн явдал монголчуудыг туйлдуулах үндэс болсныг нуух юун. Болсон, болоогүй борооны дараахь мөөг шиг тоймгүй олон сургуулийг байгуулсан. Энэ их хариуцлагагүй зүйл болсон. Хүмүүсийн үр хүүхдээ дээд боловсролтой болгох хүсэл сонирхол дээр маш том тоглолтууд явагдсан. Энэ бүхэн тодорхой хэмжээгээр багасч л байна. Уг нь тухайн нарийн мэргэжлээр мэргэших хүний суурь чанар, стандартыг хангах чадварыг тэр хүүхэд эзэмшиж үү, үгүй юу гэдгийг Элсэлтийн ерөнхий шалгалтаар тогтоох ёстой. Тиймээс ЭЕШ-ын босго оноог өндөрсгөх хэрэгтэй. Маш хатуу хандах учиртай. Энэ жилийн хувьд Цогзолмаа сайд “Улсын их, дээд сургуулийн ЭЕШ-ын босго 480 оноо байна” гэсэн чухал шийдвэр гаргасан. Урьд нь 400 оноо байсан. Энэ нь бас нэг том алхам байсан юм. Төр өөрийнхөө харьяа сургуулиудын оюутны чанарт өөрчлөлт хийхийг оролдож байна. Харин бусад сургуулиудын хувьд яах вэ гэдэг асуудал бий. БСШУСЯ, Боловсролын хүрээлэн энэ талаар хамтарч судалгаа хийж байгаа.

-Энэ босгыг цаашид хатуу барьчих хэрэгтэй юм байна даа?

-Тийм шүү. Чанартай сургуулиудад орох оюутнуудын хяналтын тоог яс барих хэрэгтэй. Энэнээс дээш оноо авсан хүн элсэж болно гэчихээд сургуулиудын хяналтын тоог яс барьж, сургуулиудын удирдах зөвлөлд хяналтын тоог тавиад өгчихөөр сургуулийнхаа эрх ашигт нийцүүлнэ. 480-аас дээш оноо авсан хүүхдүүд улсын сургуулиудад хуваарилагдчихаар хувийн сургуулиуд бэрхшээл үүссэн. Энэ зөрчлөөс болоод зарим хувийн сургуулиудад элсэгчийн ЭЕШ-ын босго оноог шахалтаар буулгачихсан. Энэ бол буруу. Үнэхээр чанаргүй сургуульд хүн элсэхгүй бол хүчээр элсүүлэх, сургуулиудыг хооронд нь нэгтгэх гэх нь алдаа болно. Оюутан хаалгаар нь орохгүй сургуулийг хаах нь зөв. Ийм л дүрмийг чанд мөрдөх нь зүйтэй. Чанартай сургалттай сургуулиуд төлбөрөө нэмэхэд болно. Их, дээд боловсролын сургалтын төлбөр хэт доогуур байгаагаас болж сургалтын чанар унаж байгаа нь нууц биш. Дэлхийн дундаж их, дээд сургуулиудын жилийн төлбөр 25 мянган орчим ам. доллар байна шүү дээ. Дундаж төлбөртэй сургуулийн жишгийг харахад хамгийн доод тал нь 15 мянган ам.доллар гээд бод л доо. Тэгэхэд Монголд хамгийн их төлбөр нь үүний дөрвөний нэгд ч хүрэхгүй.

-Сургуулиудыг нэгтгэснээр сургалтын чанарт нөлөөлөх болов уу?

-Сургуулиудыг автоматаар нэгтгэнэ гэхээр бас асуудал үүснэ. Жишээлбэл, Худалдаа, үйлдвэрлэлийн дээд сургууль бол Монгол Улсын ууган гурван сургуулийн нэг. Санхүүгийн сургууль, Худалдаа үйлдвэрлэлийн сургууль 1924 онд шаваа тавьж байсан түүхтэй. Ийм түүхтэй сургуулийг МУИС-тай нэгтгээд, буцааж салгаад холион бантан болгож байна. Төр үүнд оролцож, зохиомлоор зохион байгуулна гэдэг утгагүй. Энэ сургуулиудын түүхэн замнал, соёл нь өөр. Том концепцийн хувьд өөр хэрэг. Жишээ нь, Азийн топ том их сургуулийг бий болгохын тухайд улсын хэдэн том сургуулиа нэгтгэж болох. Тэгээд менежмэнтийг сайн хийхгүй бол бас л алдаа болно.

-Мэргэжлийн сургалттай коллежүүдийг төрөөс овоо дэмжих бодлого барьж байснаа шалд нь буулгачихав аа даа?

-Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвд сурч байгаа оюутнуудад 70 мянган төгрөгийн стипенд олгодог, мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх талаар төрөөс дэмжээд явж байсан. Тэгтэл их, дээд сургуулийн оюутнуудад 70 мянган төгрөгийн тэтгэмж өгөөд эхэлсэн. Энэ барьцсан юм шиг шийдвэр том утгаараа “алдаа” болсон. Монгол Улсад мэргэжилтэй оюутан бэлтгэхэд том хөшүүрэг байлаа. Овоо гайгүй жигдэрч цэгцрээд явж байсан их аятайхан бодлого улстөр орж ирээд, сонгууль болоод сарничихсан. 2013 он буюу Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн жил бараг оюутан болгонд 70 мянган төгрөг өгч эхэлсэн. Тэр жил 105 тэрбум төгрөг салхинд хийсээд явчихаж байгаа юм. Монгол Улсын боловсрол гэсэн том системийг шинжлэх ухааны маш их үндэслэлтэй, үндэсний соёл уламжлал дээрээ тулгуурласан, орчин үеийн дэвшилтэт технологийг гүн нэвтрүүлсэн шинэ үзэл баримтлал, амбицаар жолоодох ёстой. Үүнд Боловсролын хүрээлэн онцгой үүрэг гүйцэтгэх гол “цөм”, хөдөлгөгч хүч байх ёстой. Ерөнхий боловсролын сургуулийн сургалтын агуулга, чанарыг сайжруулах талаар, стандарт тогтооход анхааран ажиллаж байна. Сүүлийн жилүүдэд ЕБС 10-12 дугаар ангийн тогтолцоонд шилжиж байгаатай холбогдон маш их өөрчлөлтүүд хийгдсэн. Үүнийг дагаад үндсэн сурах бичгүүд, сургалтын хөтөлбөрүүд бүгд өөрчлөгдсөн. Үүнийг дагаад багш нарт маш олон сургалтуудыг явуулсан. Мөн гадаадын олон оронд амьдран сууж буй монголчуудын үр хойчийг яаж монгол хэл, соёлтой, монгол зүрх сэтгэлтэй болгох вэ гэдэгт анхааран ажиллаж байна. Энэ хүрээнд бид гадаад улс оронд үйл ажиллагаа явуулдаг сургалтын төвүүдийн багш нарт хоёр өдрийн сургалт зохион байгуулсан. Удахгүй том чуулган болно. Түүнд манай хүрээлэн голлох үүрэгтэй оролцоно.

-Нийгмийн ухаан, байгалийн ухааны чиглэлээр тусгай квот тогтоохгүй бол ажлын байраасаа хэдэн зуу дахин олон зааз мэргэжилтнүүд төрөн гарч байна гэдэг. Сэтгүүлч, хуульч мэргэжлийн төгсөгчид болоод ажлын байрны харьцаа тэнгэр, газар мэт болсон гэж жишээлэн ярьдаг даа?

-Олон зуун мэргэжилтнийг зааз л гэх юм. Заазлагдсан нь хэн байгаа юм бэ. Энэ үзэгдэл алсдаа хэвийн болох биз ээ. Жаахан ч гэсэн өөдрөгөөр ирээдүйгээ харъя. Тодорхой хэмжээний квот тогтоож байсан туршлага байна. Тиймээс 480-аас дээш оноо авсан оюутнуудыг авна гэсэн босгоо өндөрсгөх хэрэгтэй. Элсэгчдийн хяналтын тоог төрөөс сургууль, мэргэжил бүрээр шинжлэх ухааны үндэслэлтэйгээр нарийн тогтоох хэрэгтэй. Бид сайн юмнаас татгалзах шаардлагагүй. Сайн юмнуудаа эргэж санахад гэмгүй. Их, дээд сургуулиудад “Энэ чиглэлээр сайн” гэсний дагуу элсэлтийг нь баталгаажуулбал зохино. Сургуулийн удирдах зөвлөлөөр тухайн жилд элсүүлэх оюутны тоог хянах аргыг хэрэглэж болно. Герман-Монголын хамтарсан техникийн их сургууль гэхэд инженерийн чиглэлээр цөөхөн тооны оюутнуудыг элсүүлж, дэлхийн хаана ч ажиллах мэргэжилтэн бэлтгэж байна. Дээд боловсролын энэ цагийн нэгэн гэрэлтэй үзэгдэл болсон Япон улсын Засгийн газраас БСШУСЯ-тай хамтран ШУТИС дээр хэрэгжүүлж буй “1000 инженер” гэсэн сайхан том хөтөлбөр байна. Зарим их, дээд сургуулиуд олон улсын магадланд амжилттай орж, тодорхой хөтөлбөрүүдээ ч итгэмжлүүлж байна. Энэ бас л том дэвшил.

-Дээд сургууль төгсөөгүй бол хүн биш шахууд тооцдог энэ гажиг сэтгэлгээг л хүмүүсийн ой ухаанаас авч хаямаар юм шиг санагддаг юм?

-Үнэн шүү. Тэрийг хэн гаргаад ирсэн жишиг соёл юм бэ. Бүгд дээд боловсрол эзэмшиж болно оо. Дээд мэргэжил эзэмшсэн дэлгүүрийн худалдагч олширлоо л гэж байна. Уг нь тухайн хүн өөртөө байгаа байгаль эхээс, ээж ааваасаа өгөгдсөн авьяас чадвараа хөгжүүлэхэд анхаарах ёстой. Энийг ерөнхий боловсролын сургуульд байхдаа багаасаа анхаарч, эцэг эхчүүд нь үр хүүхдээ мэргэжил сонгоход нь унаган төрөлх авьяас билэгт нь тулгуурладаг байх хэрэгтэй. Заавал дээд боловсролтон болох нь амьдралын дээд утга учир мөн үү, биш үү. Энэ бол өөрөө маш эргэлзээтэй асуудал. Бүгдээрээ дээд мэргэжилтэй болчихоор тэнгэрийн умдаг атгачихдаг юм биш. Уралдааны морьд гараанаас зэрэг гаравч барианд цувраад ордог. Олон монгол мэргэжилтэн зөвхөн Монголдоо төдийгүй дэлхийн соёл, шинжлэх ухаанд хувь нэмрээ оруулаад явж байна. Эднээрээ бид бахархах нь зүй. Бүгд дээд боловсрол эзэмших хэрэгтэй гэдэг чинь магадгүй маркетингийн арга байж мэдэх юм. Хүн бүхэн өөрийн хэрэгцээтэй зүйлээ сураад хэрэгцээтэй чиглэлээрээ амьдарч чаддаг тийм нийгмийн төлөө урагшилмаар байгаа юм. Дээд боловсролын дэлхийн тэргүүлэх чиг хандлагыг шингээсэн брэнд монгол боловсролын төлөө ажиллах хэрэгтэй байна.


275 replies on “П.Лхагвасүрэн: Боловсролын брэндлэг чанарт анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй”

Арматура диаметром 32 мм, изготовленная из стали марки А500С, является одним из самых востребованных видов металлопроката в строительстве. Она применяется при возведении фундаментов, армировании стен и перемычек. https://armatura32.ru

taya365 [url=http://taya365.art/#]taya365.art[/url] Slot machines attract players with big jackpots.

phmacao com login [url=https://phmacao.life/#]phmacao.life[/url] Game rules can vary between casinos.

phtaya casino [url=https://phtaya.tech/#]phtaya login[/url] Gambling regulations are strictly enforced in casinos.

jugabet casino [url=https://jugabet.xyz/#]jugabet chile[/url] Los torneos de poker generan gran interГ©s.

phtaya casino [url=http://phtaya.tech/#]phtaya casino[/url] Slot tournaments create friendly competitions among players.

jugabet [url=https://jugabet.xyz/#]jugabet casino[/url] Hay casinos en Santiago y ViГ±a del Mar.

win chile [url=http://winchile.pro/#]winchile.pro[/url] La seguridad es prioridad en los casinos.

taya365 com login [url=http://taya365.art/#]taya365 com login[/url] Slot machines attract players with big jackpots.

taya365 [url=https://taya365.art/#]taya365[/url] Gaming regulations are overseen by PAGCOR.

jugabet [url=http://jugabet.xyz/#]jugabet chile[/url] Las mГЎquinas tragamonedas tienen temГЎticas diversas.

taya365 login [url=https://taya365.art/#]taya365 login[/url] High rollers receive exclusive treatment and bonuses.

MegaIndiaPharm [url=https://megaindiapharm.com/#]Mega India Pharm[/url] MegaIndiaPharm

MegaIndiaPharm [url=http://megaindiapharm.com/#]MegaIndiaPharm[/url] MegaIndiaPharm

xxl mexican pharm [url=https://xxlmexicanpharm.com/#]xxl mexican pharm[/url] pharmacies in mexico that ship to usa

MegaIndiaPharm [url=https://megaindiapharm.com/#]cheapest online pharmacy india[/url] best india pharmacy

easy canadian pharm [url=https://easycanadianpharm.shop/#]easy canadian pharm[/url] easy canadian pharm

discount drug mart pharmacy [url=https://discountdrugmart.pro/#]discount drug pharmacy[/url] discount drug pharmacy

п»їbest mexican online pharmacies [url=http://xxlmexicanpharm.com/#]buying prescription drugs in mexico online[/url] mexican border pharmacies shipping to usa

canada drugs reviews [url=http://easycanadianpharm.com/#]canadapharmacyonline[/url] easy canadian pharm

Mega India Pharm [url=https://megaindiapharm.com/#]MegaIndiaPharm[/url] best india pharmacy

slot88.company [url=http://slot88.company/#]slot88.company[/url] Kasino menyediakan layanan pelanggan yang baik

garuda888 slot [url=http://garuda888.top/#]garuda888[/url] Banyak kasino memiliki promosi untuk slot

bonaslot [url=https://bonaslot.site/#]bonaslot[/url] Permainan slot bisa dimainkan dengan berbagai taruhan

preman69 slot [url=https://preman69.tech/#]preman69[/url] Banyak kasino memiliki promosi untuk slot

BonaSlot [url=http://bonaslot.site/#]bonaslot[/url] Slot dengan grafis 3D sangat mengesankan

slot 88 [url=https://slot88.company/#]slot88[/url] Kasino sering mengadakan turnamen slot menarik

amoxicillin tablets in india [url=https://amohealthpharm.com/#]where to get amoxicillin over the counter[/url] amoxicillin cephalexin

order amoxicillin online no prescription [url=http://amohealthpharm.com/#]where can i get amoxicillin[/url] amoxicillin 500mg price canada

can i get clomid prices [url=https://clmhealthpharm.com/#]ClmHealthPharm[/url] order cheap clomid without dr prescription

pharmacie en ligne fiable [url=http://tadalafilmeilleurprix.com/#]cialis sans ordonnance[/url] vente de mГ©dicament en ligne

pharmacie en ligne france livraison belgique [url=https://tadalafilmeilleurprix.shop/#]cialis sans ordonnance[/url] п»їpharmacie en ligne france

Pharmacie sans ordonnance [url=https://pharmaciemeilleurprix.com/#]pharmacie en ligne avec ordonnance[/url] Pharmacie sans ordonnance

Viagra homme prix en pharmacie sans ordonnance [url=https://viagrameilleurprix.com/#]viagra sans ordonnance[/url] Acheter viagra en ligne livraison 24h

trouver un mГ©dicament en pharmacie [url=https://kamagrameilleurprix.com/#]achat kamagra[/url] pharmacie en ligne france fiable

pharmacie en ligne avec ordonnance [url=https://pharmaciemeilleurprix.shop/#]pharmacie en ligne sans ordonnance[/url] pharmacie en ligne fiable

Pharmacie Internationale en ligne [url=https://kamagrameilleurprix.shop/#]kamagra pas cher[/url] trouver un mГ©dicament en pharmacie

Achat mГ©dicament en ligne fiable [url=https://pharmaciemeilleurprix.com/#]Pharmacies en ligne certifiees[/url] Pharmacie Internationale en ligne

pharmacie en ligne france fiable [url=https://pharmaciemeilleurprix.com/#]pharmacie en ligne[/url] pharmacie en ligne france livraison internationale

pharmacie en ligne [url=https://tadalafilmeilleurprix.shop/#]vente de mГ©dicament en ligne[/url] trouver un mГ©dicament en pharmacie

pharmacie en ligne livraison europe [url=https://tadalafilmeilleurprix.com/#]cialis sans ordonnance[/url] pharmacie en ligne france livraison belgique

pharmacies en ligne certifiГ©es [url=https://tadalafilmeilleurprix.shop/#]cialis sans ordonnance[/url] Pharmacie en ligne livraison Europe

Le gГ©nГ©rique de Viagra [url=https://viagrameilleurprix.com/#]viagra sans ordonnance[/url] Viagra sans ordonnance 24h Amazon

pharmacie en ligne [url=http://kamagrameilleurprix.com/#]kamagra pas cher[/url] pharmacie en ligne pas cher

Quand une femme prend du Viagra homme [url=https://viagrameilleurprix.com/#]viagra en ligne[/url] Viagra pas cher paris

Prix du Viagra 100mg en France [url=https://viagrameilleurprix.com/#]Acheter Viagra Cialis sans ordonnance[/url] SildГ©nafil 100mg pharmacie en ligne

plinko betrouwbaar [url=https://plinkocasinonl.com/#]plinko casino[/url] plinko spelen

plinko nl [url=https://plinkocasinonl.com/#]plinko betrouwbaar[/url] plinko betrouwbaar

Plinko casino game [url=https://plinkocasi.com/#]Plinko casino game[/url] Plinko

Plinko online game [url=https://plinkocasi.com/#]Plinko game[/url] Plinko game for real money

Cert Pharm [url=https://certpharm.shop/#]mexican pharmacy[/url] Best Mexican pharmacy online

mexican pharmacy online [url=https://certpharm.com/#]Legit online Mexican pharmacy[/url] Mexican Cert Pharm

Legit online Mexican pharmacy [url=https://certpharm.shop/#]mexican pharmacy[/url] mexican pharmacy

Express Canada Pharm [url=https://expresscanadapharm.com/#]Express Canada Pharm[/url] Express Canada Pharm

best online canadian pharmacy [url=https://expresscanadapharm.shop/#]canadadrugpharmacy com[/url] pharmacy wholesalers canada

canadian neighbor pharmacy [url=http://expresscanadapharm.com/#]canada pharmacy 24h[/url] the canadian pharmacy

Their worldwide reputation is well-deserved.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]can you buy cheap lisinopril no prescription[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]get clomid price[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]cytotec for sale meetup[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]how much gabapentin should i take for rls[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]how can i get generic cipro tablets[/url]
Their global reputation precedes them.

Their private consultation rooms are a great addition.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]cost of cheap lisinopril without a prescription[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]how to get clomid price[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]can i purchase cytotec without insurance[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]will side effects of gabapentin go away[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]buying cheap cipro pills[/url]
A trusted name in international pharmacy circles.

Outstanding service, no matter where you’re located.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]cost cheap lisinopril for sale[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]how to buy cheap clomid without dr prescription[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]where can i buy generic cytotec for sale[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]can you take gabapentin and acetaminophen[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]how to buy cipro pill[/url]
They stock quality medications from all over the world.

The widest range of international brands under one roof.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]can you buy generic lisinopril without a prescription[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]generic clomid price[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]cost generic cytotec tablets[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]other drug names for gabapentin[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]how can i get cipro without rx[/url]
Leading with compassion on a global scale.

Leading with integrity on the international front.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]lisinopril side effects in women[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]where can i get cheap clomid for sale[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]buy generic cytotec no prescription[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]how does gabapentin 300mg work[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]where to get generic cipro price[/url]
The free blood pressure check is a nice touch.

I’ve sourced rare medications thanks to their global network.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]cheap lisinopril[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]where can i buy clomid without prescription[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]cost of cheap cytotec without rx[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin energy boost[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]how to buy cipro online[/url]
Clean, well-organized, and easy to navigate.

A pharmacy that truly understands customer service.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]lisinopril medication 5mg[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]how can i get clomid online[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]where buy cytotec without dr prescription[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin 100mg gre[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]can i get generic cipro pill[/url]
Their international health campaigns are revolutionary.

Their health and beauty section is fantastic.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]how to buy generic lisinopril tablets[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]where can i get cheap clomid tablets[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]cytotec pills how to insert[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin buy[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]can i purchase cipro for sale[/url]
The epitome of excellence in international healthcare.

They take the hassle out of international prescription transfers.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]lisinopril 5mg cost[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]order cheap clomid price[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]can i get cheap cytotec without insurance[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin for canine seizures[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]how to buy cheap cipro online[/url]
They make international medication sourcing effortless.

Their international health campaigns are revolutionary.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]how can i get generic lisinopril online[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]where buy generic clomid without a prescription[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]can you get generic cytotec tablets[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]cheap price for gabapentin 600 mg[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]cheap cipro[/url]
I always feel valued and heard at this pharmacy.

Their online chat support is super helpful.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]get generic lisinopril without rx[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]cost of clomid price[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]can i get cheap cytotec without insurance[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin 800 mg informacion[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]can you buy generic cipro pills[/url]
Leading the way in global pharmaceutical services.

A reliable pharmacy that connects patients globally.
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]lisinopril by exelan reviews[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]how to buy generic clomid without rx[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]where to get cheap cytotec online[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin does it show up in drug test[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]cost cipro without insurance[/url]
A beacon of reliability and trust.

What side effects can this medication cause?
[url=https://lisinoprilpharm24.top/#]how can i get generic lisinopril for sale[/url]|[url=https://clomidpharm24.top/#]can i get generic clomid tablets[/url]|[url=https://cytotecpharm24.top/#]buying cheap cytotec no prescription[/url]|[url=https://gabapentinpharm24.top/#]gabapentin burning pain[/url]|[url=https://cipropharm24.top/#]cost of cipro without prescription[/url]
They take the hassle out of international prescription transfers.

indianpharmacy com [url=https://fastfromindia.shop/#]cheapest online pharmacy india[/url] india pharmacy
cheapest online pharmacy india

п»їlegitimate online pharmacies india [url=https://fastfromindia.com/#]top online pharmacy india[/url] Fast From India
best india pharmacy

mail order pharmacy india [url=http://fastfromindia.com/#]Fast From India[/url] Fast From India
best online pharmacy india

Pharma Internationale [url=http://pharmainternationale.com/#]Pharmacie Internationale en ligne[/url] п»їpharmacie en ligne france

Pharma Internationale [url=https://pharmainternationale.shop/#]Pharmacie en ligne livraison Europe[/url] Pharmacie Internationale en ligne

Pharma Internationale [url=http://pharmainternationale.com/#]pharmacie en ligne france fiable[/url] trouver un mГ©dicament en pharmacie

farmacia online madrid [url=https://farmaciamedic.com/#]farmacias online baratas[/url] Farmacia Medic

farmacias online seguras [url=https://farmaciamedic.com/#]Farmacia Medic[/url] farmacia online envГ­o gratis

Top Max Farma [url=https://topmaxfarma.shop/#]Top Max Farma[/url] Top Max Farma

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *