-Улаанбаатар хотын автомашинаас үүдэлтэй агаарын бохирдлыг “Нано шатахуун” 98 хувь хүртэл бууруулна-
АНУ-ын Калифорни мужийн Силикон Валлей-д үйл ажиллагаа явуулдаг H2OIL корпорацийн гүйцэтгэх захирал Бэн Сонг, Маркетингийн захирал Бернис Сонг нар Монголд айлчлан ирээд байна. Тэд өнөөдөр болох “Газрын тос-2015” эрдэм шинжилгээний бага хуралд оролцохоор Газрын тосны газрын урилгаар иржээ. H2OIL-ийн удирдлагууд өчигдөр хэвлэлийн бага хурал хийж энэ тухай болонМонголд хэрэглээнд нэвтэрсэн бүтээгдэхүүнийхээ талаар мэдээлэл өгсөн юм. Жолооч нарын сүүлийн үед хэрэглэх болсон нано шатахууныгтус корпорацийнбүтээгдэхүүнээр баяжуулж хийдэг аж. H2OILкорпорацийн шатахуун зарцуулалтыг бууруулж, эдийн засгийн хэмнэлт үзүүлээд зогсохгүй автомашинаас үүдэлтэй хорт хий, утаа тортогжилтыг бууруулдаг дэвшилтэт бүтээгдэхүүнийг “Жим Вэйл Монголия интернейшэнл” компани албан ёсны онцгой эрхтэйгээр борлуулаад гурван жил болжээ.
Монголд хэрэглэж буй“F2-21 eeFuel” гэсэн нэртэй шингэн нано нэмэлтбүтээгдэхүүн бүх төрлийн нүүрс ус төрөгчийн шатахуунд буюу бензин, дизель, мазут, газ, био түлшинд зориулагджээ. Агаарын бохирдол бууруулдаг, шатахууны хэрэглээнд хэмнэлт гаргадаг нь олон улсад нотлогдсон бүтээгдэхүүн гэж тэд онцолж байв. H2OIL-ийнхувьд байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдгээрээ дэлхийд танигдсан корпораци юм байна. Сүүлд гэхэд л “Форбес” сэтгүүлээс тус корпорацийг байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг хорин компанийн дөрөвдүгээр байранд шалгаруулжээ.
Бернис Сонг: Шүүлтүүр сайн байхад л нано шатахууны үр дүн шууд мэдрэгдэнэ
Хэвлэлийн хурлын үеэр Н2OIL корпорацийн маркетингийн захирал Бернис Сонгоос зарим зүйлийг тодрууллаа.
-ОХУ-ын шатахуун түгээх станцуудын 70 хувь нь танай бүтээгдэхүүнээр баяжуулсан шатахууныг худалдаалж байна. Нано шатахууныг хойд хөршөөс гадна ямар улсууд өргөн хэрэглэж байна вэ?
-Оросоос гадна Хятад, Сингапур, Малайз, Тайвань, Голланд, Япон, Англи, Итали, Беларусь зэрэг 40 гаруй улс төрийн бодлогын хэмжээнд дэмжиж, өргөнөөр хэрэглэдэг. Агаарын бохирдлыг бууруулахад хувь нэмрээ оруулж буй бүтээгдэхүүн гэдгийг НҮБ хүлээн зөвшөөрснийгдурдахдаа таатай байна. НҮБ-аас манай корпорацийг ингэж үнэлж,албан ёсны арга хэмжээнүүддээ урьж оролцуулж байсан.
-Танай бүтээгдэхүүнийг импортолдог “Жим Вэйл Монголия Интернейшэнл” компанийн талаар сэтгэгдлээ хуваалцаач?
-“Жим Вэйл МонголияИнтернейшэнл” компанитай гурван жилийн турш хамтран ажиллаж байна. Манай албан ёсны дистрибьютер компани байгаа юм. Сая гэрээнийхээ хугацааг гурван жилээр сунгалаа. Ирээдүйд хамтран ажиллах өндөр сонирхолтой байгаа.
-Нано шатахуун манай улсын хувьд шинэ хэрэглээнд орно. Нано шатахуун хэрэглэдэг, хэрэглэхийг хүсч байгаа жолооч нарт үйлдвэрлэгчдийн зүгээс өгөх зөвлөгөө байна уу?
-Манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэхэд маш энгийн, хялбархан. Шатахуунтай холиод баяжуулчихад л үр дүн нь мэдрэгдэнэ. Албан ёсны дистрибьютер компаниасаа нэг мэдээлэл авсан. Монголд насжилт өндөртэй тээврийн хэрэгсэл олон байдаг гэж тэд хэлж байна. Насжилт өндөртэй тээврийн хэрэгслүүдийн хувьд нано шатахууны үр дүнг мэдрэхийн тулд шатахууныхаа шүүлтүүрийг цэвэрлэх хэрэгтэй. Шинийг авч тавибал бүр сайн. Ингэсний эцэст нано шатахууныг тогтмол хэрэглэж эхэлбэл бүтээгдэхүүний үр дүн шууд мэдрэгдэнэ. Бусад тээврийн хэрэгслийн хувьд энгийн шатахуунтай холихгүйгээрхэрэглэвэл бүтээгдэхүүний үзүүлэлтэд байгаа үр дүнг хангалттай мэдэрч чадна. Манай бүтээгдэхүүн агаарын бохирдлыг багасгаж, хэрэглээний хэмнэлт гаргадаг нь олон улсад хийсэн туршилтаар нотлогдсон. Дэлхийн хэмжээнд 25 тэрбум км замд туршсаны эцэст ийм үр дүн гарсан. Монголд хийсэн 38 мянга гаруй км замд туршсан судалгаагаар ч энэ үр дүн нь нотлогдсон.
Б.Хишигжаргал: Нано шатахуун хэрэглээг 30 хувь хүртэл хэмнэж байгааг туршилтаар нотолсон
“Жим вэйл Монголия интернейшэнл” компанийн гүйцэтгэх захирал Б.Хишигжаргалтай ярилцлаа.
-Танай компанийн импортолдог нано шингэнээр баяжуулсан шатахуун агаарын бохирдлыг багасгаж, хэмнэлт гаргадаг нь олны анхаарлыг татаж байгаа. Хэрэглээнд яг ямар хэмнэлт гаргаж байгааг тодорхой тоогоор хэлэх боломжтой юу?
-Бидний импортолдог нано бүтээгдэхүүнүүд олон зорилго, зориулалттай бүтээгдсэн. Онцолж хэлэх үндсэн хоёр үзүүлэлт бий. Шатахуун хэмнэхээс гадна хорт хий, утаа тортогжилт бууруулдаг. Үнэхээр ийм үр дүнтэй гэдгийг олон улсын өндөр зэрэглэлийн нэр хүндтэй байгууллагууд баталгаажуулсан байдаг л даа.25 тэрбум км зам дээр туршигдаж байжчанар баталгаажсан гэхээр хэр сайн бүтээгдэхүүн гэдэг нь харагдах байх. Дэлхийд батлагдсан чанарыг бид Монголд шууд авчирч нутагшуулаагүй. Өөрсдөө ч гэсэн туршилт, судалгаа хийсэн. Олон улсын хэмжээнд нотлогдсон үр дүнгүүд бидний хийсэн туршилтуудаар батлагдсан. Манай импортолдог бүтээгдэхүүн шатахууны хэрэглээг 8-28 хувь хэмнэдэг. Энэ бололон улсын туршилтаар баталсан үр дүн. Монголд 5.5-30.1 хувь хүртэл хэмнэж байгааг туршилтаар нотоллоо.
-Утааг бууруулах, агаарын бохирдлыг багасгах үр нөлөө нь Монголд хэр байна вэ?
-Агаарын бохирдол бууруулах тал дээр хорт бодисын хэмжээ буюу тортогжилтыг 98 хувь хүртэл бууруулна гэсэн олон улсын туршилт, нотолгоо бий. Тортогжилт гэхэд л Монголд 70 гаруй хувиар буурсан дүн гарсан.Хорт бодисуудын тодорхой үзүүлэлтүүдийг буулгасныг мөн тодорхой судалгаа, туршилтаар нотолсон. Энэ олон судалгаа, туршилтын дүгнэлтийгүндэслэн БОНХАЖЯ 2014 онд Нано шатахууныг байгаль орчинд ээлтэй гэдгийг баталгаажуулж “Ногоон бүтээгдэхүүн” гэрчилгээ олгосон.Монголд хийсэн туршилт судалгааны үзүүлэлт олон улсын лабораториудынхтай яг таарсан. Машин техникт эвдрэл үүсгэх нөлөөгүй гэсэн дүгнэлт ч гараад байна. Ингэж нотолсон учраас нано шатахууны хэрэглээг төрөөс дэмжиж байгаа.
-Нано шатахуунаар зах зээлийг бүрэн хангах боломж бий юу?
-Төрийн байгууллагууд нано шатахууныг их олон өнцгөөс судалж, бие даасан болон хамтарсан туршилт хийгээд үнэхээрийн чанартай бөгөөд утаа бууруулдаг гэдгийг баталж,Агаарын Бохирдлыг Бууруулах Үндэсний Хороо 09 дүгээр тогтоол гаргаж, Монгол Улсад үе шаттайгаар нэвтрүүлэх шийдвэр гаргасан.Үе шаттай нэвтрүүлэх шийдвэрийг нефть импортлогчид маань нано шатахууныг эдийн засгийн хэмнэлт үзүүлдэг, шатахуун зарцуулалтыг бууруулдаг үзүүлэлтүүдийг хүлээн зөвшөөрөөд зах зээл дээр нэвтрүүлж байна. Монгол 1000 гаруй шатахуун түгээх станцтай. Улаанбаатарын хэмжээнд гэхэд л 208 шатахуун түгээх станц бий. Нийслэлийн станцуудад гэхэд нано шатахууны хэрэглээг бүсчилсэн байдлаар нэвтрүүлье гэсэн төлөвлөгөө гаргаад төрийн байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. Энэ ондоо багтаж хотын төвийн бүсийн станцуудаар нано шатахууныг бүрэн түгээж эхэлье, дараа жил нь хотын дунд хэсгийн бүсэд байрладаг станцууд руу хандъя гэх мэтээр төлөвлөгөө гаргаж ажиллаж байж үр дүнд хүрнэ. Эцсийн шатанд нефтийн компаниудаас санал авсны дараа энэ төлөвлөгөө амьдрал дээр хэрэгжих боломжтой болно.
-Нано шатахууныг ямар газрууд хэрэглэгчдэд түгээж байгаа вэ?
-“НИК”, “Петровис”, “Шунхлай”, “Сод Монгол”-той хамтран ажиллаж байна. Бусад шатахуун түгээх станцуудад хамтран ажиллах саналаа хүргүүлсэн. Уул уурхайн яам, Газрын Тосны Газраас чиглэлүүд нь очсон байгаа.Удахгүй дараагийн шатны алхамдаа орно.
Ц.Билиг