УИХ-ын гишүүн, БОАЖ-ын сайд Н.Цэрэнбаттай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-Та сайхан наадав уу. Энэ сард танай яамныхан нэлээд завгүй ажиллах шиг боллоо. Гурван улсын аялал жуулчлалын сайд нарын III чуулганыг эх орондоо зохион байгууллаа. Бас “Цэвэрхэн наадацгаая” аяныг санаачлан хэрэгжүүллээ. Эхлээд энэ аяны хүрээнд ямар ажлууд хийгдсэн талаар мэдээлэл өгөхгүй юу?
-Сайхан наадлаа. Манай яамныхан жилийн дөрвөн улирал харгалзахгүй завгүй, ачаалалтай ажилладаг. Энэ сарын 8-12-нд Монгол, Орос, Хятад гурван улсын аялал жуулчлалын сайд нарын III хуралдааныг Улаанбаатар хотод амжилттай зохион байгууллаа. Наадмыг угтаж, “Цэвэрхэн наадацгаая” аяныг санаачилж, баяр наадам зохион байгуулах хороо, 21 аймгийн Засаг дарга, БОаЖЯ-ны харьяа сав газруудын захиргаа болон тусгай хамгаалалттай газар нутгийн захиргаад хувийн хэвшлийн томоохон аж ахуйн нэгжүүдэд “Цэвэрхэн наадацгаая” аяныг дэмжиж ажиллахыг уриалсан маань үр дүнгээ өгч, монголчууд энэ жил цэвэрхэн наадлаа. Энэхүү аяныг дэмжин дээрх байгууллагууд баяр наадмын тасалбар, зөвшөөрөл, өөрсдийн мэдлийн томоохон самбарууддаа “Цэвэрхэн наадацгаая” аян, “Хандлагаа өөрчилье” санаачилгын логог байршуулж, дэмжиж ажилласанд талархлаа илэрхийлье.
Мөн манай аяныг дэмжин ажилласан Монголын оюутны холбоо, “Ирмүүн хатад” ТББ, Нийслэлийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих газрын хамт олонд ч талархаж байна. Эдгээр байгууллагуудын дэмжлэгтэйгээр 200 залуу Төв цэнгэлдэх хүрээлэн болон Хүй долоон худагт наадмын өдрүүдээр, Горхи тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газарт 14.15-нд иргэдэд хог тарихгүй байхыг уриалж, хог цэвэрлэн ажиллалаа.
-Монгол, Орос, Хятад гурван улсын аялал жуулчлалын сайд нарын хуралдаанаас ямар үр дүн гарав?
-БНХаУ-ын санаачилгаар 2016 оноос эхлэн зохион байгуулагдаж байгаа уг хуралдаан 2016 онд БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Хөх хот, 2017 онд ОХУ-ын Буриад Улсын Улаан-Үүд хотод тус тус зохиогдсон. Энэ жилийн хуралдааныг Монгол Улс Улаанбаатар хотноо зохион байгуулсан. Хуралдаанд БНХаУ-аас Соёл, аялал жуулчлалын дэд сайд Ду Жиан, ӨМӨЗО-ны аялал жуулчлалын хөгжлийн хорооны дарга Жинь И Пинь нараар ахлуулсан 60 гаруй төлөөлөгчид, ОХУ-аас Холбооны Аялал жуулчлалын агентлагийн орлогч дарга Королёв Николай вадимович, Бүгд найрамдах Буриад Улсын Засгийн газрын нэгдүгээр орлогч дарга Шутенков Игорь Юрьевич нараар ахлуулсан 20 гаруй төлөөлөгчид, НҮБ-ын Дэлхийн аялал жуулчлалын байгууллагын судалгааны төв, “Их түмэн голын санаачилга” төсөл, манай талаас ГХЯ, ЗТХЯ, Аялал жуулчлалын хөгжлийн төв, Нийслэлийн аялал жуулчлалын газар, МИАТ ХК, хил орчмын аймгуудын Засаг дарга нар болон тур оператор компаниудын төлөөлөл оролцсон томоохон хуралдаан болсон. Хуралдаанаар хамтран хэрэгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрүүдийг хэлэлцэж, зөвхөн Улаанбаатараар бус Ховд, Увс, Өмнөговь, Өвөрхангай, Хөвсгөл, Дорнод зэрэг аймгаас хөрш орнууд руу нислэг үйлдэх боломжийг бүрдүүлэх, хил орчмын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх, томоохон хотуудад гурван улсын аялал жуулчлалын мэдээллийн төвийг туршил-таар байгуулах, аялал жуулчлалын шинэ брэнд бү-тээгдэхүүнүүд бий болгох тал дээр санал нэгдэж, протокол үйлдлээ.
-Саяхан та Засгийн газрын хуралдаанаар аялал жуулчлалын чиглэлийг батлуулсан байх аа. Жилд нэг сая жуулчин хүлээж авах бэлтгэл хангадаж эхэлж байна гэж харж болох уу?
-Тийм, Засгийн газрын зургадугаар сарын 13-ны хуралдаанаар Монгол Улсын аялал жуулчлалын чиглэлийг батлуулсан. Аялал жуулчлалын гол чиглэл болон хил орчмын болон хил дамнасан аялал жуулчлалын чиглэлийг батлуулснаар ма-най улсад ирэх жуулчдын тоо давтамжтайгаар өсөх нөхцөл бүрдэх юм. Засгийн газар 2020 он гэхэд манай улсад жилд ирэх жуулчны тоог нэг саяд хүргэж, нэг тэрбум хүртэл ам.долларын орлого олох зорилт тавьсан. Үүний тулд гурван жилийн хугацаанд жуулчдын тоог тогтмол 30 хувиар өсгөх шаардлагатай юм.Холбогдох яам, агентлаг, холбогдох газар гадагшаа чиглэсэн сурталчилгаа, маркетингийг эрчимтэй явуулах, нислэгийн чиглэл, давтамжийг нэмэг-дүүлэх, хил орчмын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх, жуулчдын аюулгүй, ая тухтай байх нөхцөлийг бүрдүүлснээр энэхүү зорилгодоо хүрч чадна. Өнгөрсөн онд манай улс 470 гаруй мянган жуулчин хүлээж авсан нь 2016 онтой харьцуулахад 14 хувь, аялал жуулчлалаас 400 гаруй сая ам.доллар олсон нь өмнөх оныхоос 20 хувиар өссөн тооцоо байна.
-Наадмын өмнөхөн Аялал жуулчлалын холбооноос наадмын нээлтийн тасалбарын хүрэлцээ жуулчдад хангалтгүй байгаа талаар мэдээлэл хийсэн шүү дээ?
-Үндэсний их баяр наа-дам, олон нийтийн болон тив, дэлхий, олон улсын чанартай арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулах томоохон цогцолбортой болох зорил гоор “Монгол наадам цог-цолбор” орон нутгийн өм-чит үйлдвэрийн газрыг байгуулсан. Тус цогцолбор маань Хүй долоон худагт 30 мянган хүний суудал бүхий Цэнгэлдэх хүрээлэнг барих төлөвлөгөөтэй ажиллаж байгааг та бүхэн мэдэж байгаа байх. Удахгүй монголчууд бид 10 мянган хүний суудалтай морь бариа, сур харвааны задгай асар, шагайн харвааны битүү асар, морин тойруулга, жороо морины цэнгэлдэхтэй болно.
-Та ярилцлагын эхэнд “Хандлагаа өөрчилье” санаачилгын тухай цухас дурдсанаа тодруулахгүй юу?
-Сайд болсныхоо дараа хийх ажлуудаа нэгтгэж хараад байгаль орчин, аялал жуулчлалын салбарын ажлыг хийхийн тулд нэн тэргүүнд оролцогч талуудын асуудалд хандах хандлагыг өөрчлөх хэрэгтэй юм байна гэж бодсон. Ингээд байгаль орчинд хандах “Хандлагаа өөрчилье” санаачилгыг дэвшүүлээд хэд хэдэн ажил хийж эхлээд байна. Нийслэлийн Ерөнхий боловсролын сургуулийн Эко клубын сурагчдын дунд “Ногоон паспорт” аяныг амжилттай зохион байгууллаа. Ирэх есдүгээр сараас энэхүү аян маань улс орон даяар хэрэгжиж эхлэх юм. Аяны зорилго нь өрх бүрт өсвөрийн байгаль хамгаалагч бий болгох. Эко клубын сурагчдын болон эко клубын багш нарын анхдугаар чуулганыг амжилттай зохион байгуулж, идэвхтэй оролцсон багш, сурагчдыг урамшуулсан. Хүүхдүүд идэвхтэй байгаа. Монголын ирээдүй болсон хойч үе маань байгаль эх дэлхийгээ хайрладаг болж өсөх, тэднээр дамжиж гэр бүл нь зөв дадалтай болж төлөвших нь энэхүү аяны үр дүн юм.
Манай салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжүүдэд ч хандлагаа өөрчлөхийг санал болгож байгаа. Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайдтай хамтран уул уурхайн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй бүх компанийн мэдээллийн санг бий болгож, цахимжуулахаар ажиллаж байна. Үүний үр дүнд тухайн компанийн үйл ажиллагаа явуулах эрхийг цаашид сунгах эсэхийг нийгмийн даатгал, татвар төлөлт, иргэдийн гомдол зэрэг дээр тулгуурлан ил тод шийддэг болох юм. Мөн байгаль хамгаалагчдыг энгэрийн камер, дроне зэрэг дэвшилтэт технологиор хангахаар ажиллаж байна. Ан агнуурын зөвшөөрлийг ч нээлттэй дуудлага худал-даагаар оруулахаас эхлээд Монголд буусан жуулчин утаснаасаа аялалын чиг-лэлээс эхлээд бүхий л мэдээл-лийг авдаг болгох үүднээс тусгай аппликейшнтэй бол-гохоор ажиллаж байна.