Энэ амралтын өдрүүдэд Хүй долоон худагт “Даншиг наадам-Хүрээ цам-2015” наадам болох гэж байгаа. Наадмын өдрүүдэд үндэсний бөхийн барилдаан, хурдан морины уралдаан, үндэсний сур харвааны тэмцээн болно. Тийм болохоор энэхүү даншиг наадамд жуулчдыг татахаас гадна сүсэгтэн олныг цуглуулах шашны том арга хэмжээ болохоороо ач холбогдолтой, анхаарал хандуулахаас аргагүй юм. ХБНГУ-ын Берлин хотод энэ оны гуравдугаар сарын 4-нд болсон “ITB Berlin” аялал жуулчлалын үзэсгэлэнд Монгол Улс ивээн тэтгэгчээр оролцож, 2020 онд таван сая жуулчин хүлээн авах зорилт дэвшүүлсэн гэдгээ зарласан билээ. “Наймдугаар сард даншиг наадам хийнэ. Манай улсад зочилж, даншиг наадам үзээрэй” гэдэг урилгыг 190 улсын 10 мянган жуулчны компани, 175 мянган зочны өмнө түгээж, Шашны даншиг хийхээ албан ёсоор зарласан хэрэг. Дэлхий дахинд зарласан даншигаа энэ амралтын өдрүүдэд хийхээс өөр яах билээ.
Даншиг наадам бол дэлхий дээрх буддын шашинтан, сүсэгтэн олныг эх орондоо урин залах зорилготой цогц хөтөлбөр. Тиймээс “Оройтсон баяр наадам, хямралын үед зарлагатай ажил” гэх зэргээр улстөржилгүй урьсан зочид, сүсэгтэн олноо бүгдийг нь ирүүлэх талаас нийслэл ч, шашны байгууллагууд ч тодорхой ажил хиймээр байна. Буддын шашинтан, сүсэгтэн олныг ирүүлэх боломж бидэнд их бий.
Монголчууд олон мянган жил бурхны шашныг дээдэлж, хөгжүүлж ирсэн түүхтэй ард түмэн. Сүсэгтэн олонд Монгол Улс Буддын орон гэдгээрээ алдартай. Номт гурван орны нэгд тооцогдож явсан түүх уламжлал бидэнд бий. Тийм ч учраас олон орны хамба лам нар “Даншиг наадам-Хүрээ цам-2015” морилон ирэх гэж байна. Даншиг наадамд Монголын таван хутагтаас гадна Буриад, Тува, Халимагийн хамба лам нар оролцоно. Тэдгээр хутагт, хувилгаад таван зуу гаруй ламтай хамт ном хурах юм. Энэ бол сүсэгтэн олны хувьд ховор тохиох боломж. Тиймээс Буриад, Тува, Халимаг зэрэг олон улсаас ирэх хамба лам нар сүсэгтэн олноо дагуулж ирэх ажлыг манайхан зохион байгуулах хэрэгтэй байна. Үүний тулд Даншиг наадмын утга учир, Жахар цам, Хүрээ цам зэргийнхээ бэлгэдэл, ёс жаягийг олон улсад түгээн сурталчилж, буддын шашны дээд арга хэмжээ болохыг таниулах хэрэгтэй. Ингэж олон улсаас сүсэгтэн олныг ирүүлж чадвал юун наадам зохион байгуулахад зарцуулсан 540 сая төгрөгөө арав, хорь нугалах боломж байна. “Pew Research Center” судалгааны байгууллага дэлхий дахины шашны нөхцөл байдлыг 2010 оны байдлаар судалж тайлан гаргасан байдаг. Энэ тайланд өгүүлснээр дэлхийд 500 гаруй сая буддын шашинтан байдаг гэжээ. Тэдний багахан хувийг л Монголд авчирч чадвал улсаа сурталчлахаас гадна орлого олох өргөн боломж нээгдэнэ.
Гадны улсууд ч ингэж л ашиг олж, жуулчдыг татдаг. Энэтхэгт жил бүр Хинду шашны Холи баяр, Япон улсын Кувана хотод жил бүрийн долдугаар сард гэрлэн фестиваль, өвөл нь цасны их наадам хийж жуулчдыг татаж байна. АНУ дэлхийн хамгийн том Агаарын бөмбөлөгийн наадам, Шатаж буй хүн гэх зэргийн олон арван фестивалийг зохион байгуулж үүнээсээ асар их ашиг олж байгаа. Манай улс ч даншиг наадмаараа улсаа сурталчилж, жуулчдыг татах том боломжийн өмнө ирчихээд байна.
Ц.Өрнөх