Category: эдийн-засаг

Долларын ханш өссөөр л байна. Энэ өсөлтийг хэн хэзээ зогсоохыг бурхан л мэдэх байх хэмээн хүмүүс харах болжээ. Төв банк нь мэддэг юм уу, найман шарга нь мэддэг юм уу гэж УИХ-ын гишүүн Б.Лүндээжанцан саяхан чуулган дээр дуу алдаж байсан. Гэвч валютын нийлүүлэлтээс хамаарна гэхээс өөр хариултыг хэн ч хэлсэнгүй. Тэгвэл өнөөдөр эрхэм долларын ханш 2430 төгрөгөөр зарагдаж байна. Бусад валютууд ч гэсэн дагаж өссөөр байгаа. Хятадын юань 359 төгрөгт хүрсэн бол нэгэн цагт 1:1-н харьцаатай байсан Солонгосын вон өдгөө 1:2,13 болжээ.

Засаг төр нь ОУВС-аас мөнгө царайчилж ар өврөө гэж байгаа энэ цагт долларын ханш өссөөр байх бололтой.

Монгол банкнаас зарласан долоо
хоногийн /11.06/ хаалтын ханшаар нэг ам.доллар 2406 төгрөг 41 мөнгө, евро
2670.39 мөнгө, БНХАУ-ын юань 355.89 мөнгөтэй тэнцэж байна. Харин “Найман шарга”
валют арилжааны төвд нэг ам.долларыг 2418 төгрөгөөр худалдан авч, 2425 төгрөгөөр,
БНХАУ-ын юанийг 358 төгрөгөөр худалдан авч, 359.50 мөнгөөр арилжаалж байна.

Тэгвэл арилжааны банкууд нэг ам.долларыг 2390 төгрөгөөр
худалдан авч, 2404 төгрөгөөр худалдаж буй юм.

Энэ сарын 2-ны байдлаар гол нэрийн барааны үнийг өмнөх сарынхтай харьцуулахад 1.9 хувиар буурч, өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад 0.4 хувиар өссөн байна.

Тодруулбал, махны дундаж үнэ энэ сарын 2-ны байдлаар хонины ястай махны үнэ өмнөх сарынхаас 7.1 хувь, ямааны ястай махны үнэ 8.3 хувиар буурч, үхрийн ястай махны үнэ 3.0 хувь, үхрийн цул махны үнэ 3.5 хувиар өсч, адууны ястай махны үнэ өөрчлөлтгүй байна.

Өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад үхрийн ястай махны үнэ 4.5 хувь, үхрийн цул махны үнэ 4.3 хувиар өсч, бусад махны үнэ өөрчлөлтгүй байна. 2016 оны 11-р сарын 02-ны байдлаар 1 кг хонины /ястай/ мах дунджаар 3950 төгрөг, үхрийн /ястай/ мах 5390 төгрөг, үхрийн цул мах 7140 төгрөг, адууны /ястай/ мах 4405 төгрөг, ямааны /ястай/ мах 3340 төгрөгийн үнэтэй байжээ.

Харин гурилын үнэ энэ сарын 2-ны байдлаар гурилын үнийг өмнөх сарынхтай болон өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад өөрчлөлтгүй байна.

Мөн цагаан будааны үнэ өмнөх сарынхаас болон өмнөх 7 хоногийнхоос өөрчлөлтгүй байна. Элсэн чихрийн үнэ өмнөх сарынхтай болон өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад өөрчлөлтгүй байна.

Төмс, хүнсний ногооны дундаж үнэ: 2016 оны 11-р сарын 02-ны байдлаар төмс, хүнсний ногооны үнийг өмнөх сарын дундаж үнэтэй харьцуулахад төмсний үнэ 4.3 хувь, луувангийн үнэ 0.4 хувь, байцааны үнэ 4.4 хувь, манжингийн үнэ 6.7 хувь, сонгины үнэ 0.5 хувиар буурсан байна. Өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад байцааны үнэ 1.8 хувиар буурч, бусад хүнсний ногооны үнэ өөрчлөлтгүй байна.

Сүү, өндөг, ургамлын болон цөцгийн тосны дундаж үнэ: 2016 оны 11-р сарын 02-ны байдлаар сүүний үнийг өмнөх сарынхтай харьцуулахад савласан /1 литрийн/ сүүний үнэ 1.4 хувь, “Элекстер” /0.5 литрийн/ сүүний үнэ 5.8 хувиар өсч, задгай сүүний үнэ өөрчлөлтгүй байна. Өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад “Элекстер” /0.5 литрийн/ сүүний үнэ 2.2 хувиар өсч, бусад сүүний үнэ өөрчлөлтгүй байна. Өндөгний үнэ өмнөх сарынхтай болон өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад өөрчлөлтгүй байна.

Ургамлын тосны үнэ өмнөх сарынхтай болон өмнөх 7 хоногийнхтой харьцуулахад өөрчлөлтгүй байна. Цөцгийн тосны үнэ өмнөх сарынхаас болон өмнөх 7 хоногийнхоос өөрчлөлтгүй байна.

Манай улс 2017 онд шинээр долоон их наяд 431.8 тэрбум төгрөгийн зээл авахаар төлөвлөж байгаа тухай Нээлттэй нийгэм форумаас мэдээллээ. Үүнээс 723.1 тэрбум төгрөг нь төслийн зээл байгаа бол үлдсэн хэсэг нь гадаад, дотоод бондоор босгох мөнгө аж. Ирэх онд нийт дүнгээр гадаад зээл, буцалтгүй тусламжаар 111 төслийг хэрэгжүүлэхээр Засгийн газар улсын төсөвт тусгасан байна. Нийт төслийн 24 хувь нь дэд бүтцийн салбарт хэрэгжих бол санхүүжилтийн 49 хувь нь мөн л тус салбарт зарцуулагдана гэсэн тооцоо гаргажээ.

Төсвийн ерөнхийлөн захирагчаар харвал, Зам, Тээврийн хөгжлийн сайдад хамгийн их буюу 259.7 тэрбум төгрөгийн зээл ногдож байна. Нийт 111 төслийг 857.7 тэрбум төгрөгөөр санхүүжүүлэхээр төлөвлөсний 723.1 тэрбум төгрөг нь төслийн зээл байх бол үлдэх хэсэг нь буцалтгүй тусламж байх ажээ.

Коши Матайгаар ахлуулсан Олон улсын валютын сангийн (ОУВС) ажлын хэсэг өнгөрсөн сарын 24-нөөс энэ сарын 4 хүртэл Монгол Улсад ажилласан байна.

Тус ажлын хэсгийн айлчлалыг дүгнэж валютын сангийн Монгол дахь суурин төлөөлөгч Нийл Сакер мэдэгдэл гаргажээ.

Тэрбээр “Ажлын хэсэг Монголын эрх баригчидтай зөвлөлдөх хэлэлцүүлэг явуулж, үр дүнтэй ажиллалаа. Яриа хэлэлцээрийн хүрээнд ОУВС-гийн дэмжлэгтэйгээр хэрэгжүүлдэг эдийн засаг, санхүүгийн хөтөлбөрт багтаж болох бодлогын асуудлууд мөн хөндөгдөв. Бодлогын олон гол асуудлуудаар нэгдсэн байр сууринд хүрч чадлаа. Ажлын хэсэг буцаж очоод хоёр талын яриа хэлэлцээрээ үргэлжлүүлнэ. Монголын эдийн засагт тулгарсан хүндрэлийг даван туулахад чиглэсэн хамтын ажиллагаагаа үргэлжлүүлэхэд бэлэн байна” гэжээ.

Ирэх оны улсын төсвийг өчигдөр УИХ-аар хэлэлцэж, хэдий таналт хийж байгаа ч зарим салбарын зардлыг нэмэгдүүлжээ. Тухайлбал, прокуроруудын цалинг нэмэгдүүлэх санал гишүүдийн дэмжлэгийг авсан байна. Прокуроруудын цалин хөлс, нийгмийн даатгалын шимтгэлийн зардлыг 9.462.4 сая төгрөгөөр нэмэгдүүлэхээр төсвийн төсөлд тусгажээ. Мөн Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүдийн цалинг нэмэгдүүлэхээр 341.8 сая төгрөгийг суулгасан байна.

Түүнчлэн мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төвийн хувьсах зардлыг 1,968.8 сая, Өвөрхангай аймгийн халамжийн сангийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн зардлыг 1,296.0 сая, Хөвсгөл аймгийн халамжийн сангийн зардлыг 1,376.6 сая, Дорнод аймгийн мал эмнэлгийн үйлчилгээний зардлыг 270.0 сая төгрөгөөр нэмэгдүүлэх саналыг гишүүд дэмжсэн байна.

Өнөөдрийн зарласан
Монголбанкны ханшаар нэг ам.доллар 2388 төгрөг 45 мөнгөтэй тэнцэж байгаа бол
“Найман шарга” валют арилжааны төвд нэг ам.долларыг 2395 төгрөгөөр худалдан
авч, 2400 төгрөгөөр арилжиж байна. Харин арилжааны банкуудад ам.долларыг
2384-2387 төгрөгөөр худалдан авч, 2388-2400 төгрөгөөр арилжиж байна. Түүнчлэн
манай улсын бусад голлох валют болох евро 3680 төгрөгтэй тэнцэж байгаа бол
БНХАУ-ын юань 356 төгрөг, ОХУ-ын рубль 39 төгрөг 40 мөнгөтэй тус тус тэнцэж байна.

Өнөөдрийн байдлаар Монголын арилжааны банкуудад зарж байгаа ам.долларын ханш 2410 төгрөгтэй тэнцлээ. Харин “Найман шарга” зах дээр 2405 төгрөгтэй тэнцэж байгаа юм. Монголбанкны шинэ удирдлага бодлогын хүүгээ 15 хувьд хүргэсэн ч ам.долларын ханшийн өсөлтийг хязгаарлаж чадсангүй. Хэрэвзээ Засгийн газар эдийн засагт яаралтай “цус сэлбэхгүй” бол ханш 2500 хүрэхэд тун ойртоод байна.

Учир нь, хоногийн дотор ам.долларын ханш 20-30 төгрөгөөр өсч байгаа нь эдийн засагт SОS зарлаж байна гэсэн үг юм.

ХАНШИЙН ХАРЬЦУУЛАЛТ

Монголбанкны өнөөдрийн зарласан ханшаар нэг ам.доллар 2363 төгрөг 10 мөнгөтэй тэнцэж байгаа бол “Найман шарга” валют арилжааны төвд ам.долларыг 2385 төгрөгөөр худалдан авч 2395 төгрөгөөр арилжиж байна. Харин арилжааны банкууд нэг ам.долларыг 2362-2368 төгрөгөөр худалдан авч, 2375-2385 төгрөгөөр арилжиж байна. Энэхүү үзүүлэлт нь өнгөрөгч долоо хоногийн ханшаас даруй 60 төгрөгөөр өссөн үзүүлэлт юм. Харин манай улсын бусад голлох валют болох евро харьцангуй тогтмол үзүүлэлттэй байгаа ба өнөөдрийн байдлаар нэг евро 2620 төгрөгтэй тэнцэж байна. Мөн БНХАУ-ын юань 351 төгрөгтэй тэнцэж байгаа бол ОХУ-ын рубль 39 төгрөгтэй тэнцэж байна.

Ам.долларын ханш өдрөөс өдөрт өссөөр байна. Долоо хоногийн дотор 50 төгрөгөөр, сонгуулиас хойш нийтдээ 400 төгрөгөөр ам. долларын ханш өсчээ.

Өнөөдрийн байдлаар “Найман шарга” зах дээр нэг ам.долларыг 2347 төгрөгөөр зарж байгаа бол арилжааны банкууд 2357-2358 төгрөгөөр зарж байна. Монголбанкны зүгээс эдийн засагт хүлээгдэж байгаа 2-4 тэрбум долларын нийлүүлэлт хийгдсэнээр төгрөгийн ханш чангарна гэсэн “мессеж”-ийг өгч байгаа юм.