Category: эдийн-засаг

Валютын ханш өдөр ирэх тусам өсч байна. Одоогоор манай улсын голлох валют болох ам.долларын ханш 2498.00 төгрөгтэй тэнцэж байна. Харин бусад валют болох рубль 41.30, юань 359.30, вон 2.06 төгрөгтэй тэнцэж байна.

Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн 2016 оны 10 дугаар сарын 25-ны өдрийн А-295 дугаар тушаалаар “Орон сууцны ипотекийн санхүүжилтийн журам”-ыг шинэчлэн баталсан бөгөөд, тус журмын дагуу санхүүжилтээ хэвийн олгож байна гэж Монгол банкнаас мэдээлэв.

Одоо мөрдөгдөж буй журмын дагуу санхүүжүүлэх орон сууцны ипотекийн зээл нь дараах гол нөхцөлтэй байна:

• Орон сууцны ипотекийн зээлийн хугацаа 360 хүртэл сар;
• Орон сууцны ипотекийн зээлийн хүү жилийн 8%,
• Зээлийн зориулалт нь орон сууц худалдан авах;
• Урьдчилгаа төлбөр 30%-аас доошгүй, зээл ба үнэлгээний харьцаа /ЗҮХ/ 70%-аас дээшгүй;
• Өр, орлогын харьцаа /ӨОХ/ өрхийн татварын өмнөх орлогын 45%-аас хэтрэхгүй;
• Худалдан авах нийтийн зориулалттай орон сууцны талбайн хэмжээ 80м2-аас ихгүй;
• Зээлийн урьдчилан төлөлт хийх боломжтой байх (гэрээнд тусгаснаар);
• Бүрэн хорогдох, тогтмол хүүтэй байх юм.

Шинэ журам хэрэгжиж эхэлснээс хойш орон сууцны ипотекийн зээлийн санхүүжилтийг Монголбанк өөрийн өмчлөлд байгаа ипотекийн зээлээр батаалгаажсан бонд (ИЗББ)-ын үндсэн болон купоны төлбөрийн эргэн төлөлтийн орлогоор санхүүжүүлж байна.

• 2016 оны 11 дүгээр сард 64.7 тэрбум төгрөгийг нийт 1072 зээлдэгчид олгосноос хөтөлбөрийн хүрээнд 50.7 тэрбум төгрөг, банкуудын өөрийн эх үүсвэрээр 14 тэрбум төгрөгийг тус тус олгожээ.

Өнөөдөр буюу 2017 оны нэгдүгээр сарын 03-ны өдрийн гадаад валютын дуудлага худалдаагаар банкуудаас ирүүлсэн 2491.45 төгрөгийн жигнэсэн дундаж ханштайгаар 39.0 сая ам.доллар, 354.81 төгрөгийн жигнэсэн дундаж ханштайгаар 82.2 сая юань худалдан авах саналыг үндэслэн, нэг ханшаар хийх арилжаагаар Монголбанк 2492.50 төгрөгийн нэг ханшаар 19.0 сая ам.долларыг, 357.50 төгрөгийн нэг ханшаар 9.0 сая юанийг нийлүүлжээ.

Монголбанкны мэдээлснээр гадаад валютын нөөц нэмэгджээ. Тодруулбал, гадаад валютын албан нөөц өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард 1303.9 сая ам.долларт хүрч, өмнөх сарынхаасаа 25.4 хувиар нэмэгдсэн байна. Өмнөх сард гадаад валютын албан нөөц 1038.7 сая ам.доллар байсан юм.

Төв банкны өчигдрийн зарласан ханшаар нэг ам.доллар 2489 төгрөг 53 мөнгөтэй тэнцэж байна. Харин “Найман шарга” валют арилжааны төвд нэг ам.долларыг 2490 төгрөгөөр худалдан авч 2493 төгрөгөөр арилжиж байна. Мөн арилжааны банкуудад нэг ам долларыг 2482-2486 төгрөгөөр худалдан авч, 2495-2496 төгрөгөөр арилжиж байна. Манай улсын бусад голлох валют болох ОХУ-ын рубль 43 төгрөгтэй тэнцэж байгаа бол, БНХАУ-ын юань 360 төгрөг 40 мөнгө, евро 2663 төгрөгтэй тус тус тэнцэж байна.

НӨАТ-ын энэ оны сүүлчийн тохирол энэ сарын 25-нд болсон. Тэгвэл ирэх оноос НӨАТ-ын буцаан олголт хэвийн үргэлжлэнэ гэдгийг Сангийн яамнаас мэдээллээ.

Тодруулбал, Сангийн яамны дэд сайд Х.Булгантуяа, Сангийн сайдын зөвлөх Э.Жаргалсайхан, Улсын төсөвт үйлдвэрийн газрын захирал Р.Отгонтулга нар мэдээлэл өгсөн юм. Энэ үеэр НӨАТ-ын буцаан олголтыг цаг тухайд олгох тал дээр иргэд үнэн зөв ойлголттой байх нь чухал гэдгийг салбарын сайд онцоллоо. Тэрбээр “Одоогийн байдлаар 250 мянга орчим иргэдийн мэдээлэл буруу байна гэж банкууд анхааруулсан. Өөрөөр хэлбэл овог гэдэгт өөрийн нэрээ бичээд, нэр гэдэгт хүүхдийнхээ нэрийг бичсэн байх жишээтэй. Эсвэл дансны дугаар гэдэгт картны дугаар биччихсэн байдаг. НӨАТ-ын тухай хууль 2017 онд үргэлжилнэ. Нэг гүйлгээг буцаахад 180 төгрөгийн шимтгэл төлдөг. Тэгэхээр 10 мянган иргэний данс руу гүйлгээ хийж, буцаагдвал нэг сая 800 орчим мянган төгрөгний зардал Улсын төсвөөс гарна гэсэн үг. Бид үүнийг НӨАТ-ын буцаан олголтыг 2017 оны эхний улирал буюу гуравдугаар сарын 31-нээс өмнө зохион байгуулахаар ажиллаж байна” гэлээ. Түүнчлэн ирэх оны нэгдүгээр сарын 5-наас өмнө баримтаа бүртгүүлэхийг иргэдэд уриаллаа.

2016 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр үнэт цаасны хоёрдогч зах зээл дээр “I”, “II, “III” ангилалд бүртгэлтэй 29 хувьцаат компанийн 361,764 ширхэг хувьцаа арилжигдсанаас 13 хувьцаат компанийн хувьцаа өсч, 10 хувцаат компанийн хувьцаа буурсан бол 6 хувьцаат компанийн хувьцаа тогвортой байлаа. Үүнээс “УБ-БҮК” компани хамгийн өндөр буюу 14.90-иар өссөн бол “Ремикон” 12.73%, “Монгол савхи” 6.91%-иар тус тус өслөө. Мөн 8,836 ширхэг Засгийн газрын үнэт цаас хоёрдогч зах зээл дээр арилжигдаж 917,135,572.00 төгрөгийн гүйлгээ хийгдлээ.

“MSE ALL” индекс 858.50 нэгж болж 0.83%-иар өссөн бол зах зээлийн үнэлгээ 1,467,972,514,429.00 төгрөг боллоо.

Энэ өдөр I ангилалд 6 компанийн нийт 67,120 ширхэг хувьцаа 24,407,433 төгрөгөөр арилжигдсан байна.

Энэ өдөр II ангилалд 18 компанийн нийт 292,563 ширхэг хувьцаа 36,704,714 төгрөгөөр арилжигдсан байна.

Энэ өдөр III ангилалд 5 компанийн нийт 2,081 ширхэг хувьцаа 1,038,525 төгрөгөөр арилжигдсан байна.

Энэ өдөр ЗГҮЦ хоёрдогч зах зээлийн арилжаанд нийт 6,833 ширхэг үнэт цаас 654,704,930 төгрөгөөр арилжигдсан байна.

Энэ өдөр багцын арилжаанд нийт 2,003 ширхэг үнэт цаас 200,279,970 төгрөгөөр арилжигдсан байна.

Бүгдийг нь биелүүлэх эсвэл үл биелүүлэх /AON/ дуудлага арилжаа

УИХ дахь намын бүлгүүд 10.00 цагт хуралдаж, энэ долоо хоногт чуулган, байнгын хороодоор хэлэлцэх асуудалд байр сууриа нэгтгэнэ.

Харин маргааш Эдийн засгийн болон Төсвийн байнгын хорооны хамтарсан хуралдаан “Монгол Улсын Хөгжлийн банкны талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийнэ. Энэ асуудлыг өнгөрсөн пүрэв гарагт УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх байсан ч АН-ын бүлэг завсарлага авсан юм.

Түүнчлэн Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаанаар Монгол Улсын Хөгжлийн банкны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн хэлэлцэх эсэхийг шийдэх аж. Энэ хуулийн төслийгУлсын Их Хурлын гишүүн Б.Жавхлан нарын 19 гишүүн өнгөрсөн пүрэв гарагт өргөн мэдүүлсэн билээ.

Тэгвэл Хууль зүйн болон Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны хамтарсан хуралдаанаар Хилийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийнэ. Түүнчлэн Улсын дээд шүүхийн шүүгчийн албан тушаалд нэр дэвшигчийг танилцуулах тухай асуудал багтжээ.

Харин чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар дээрх асуудлуудыг хэлэлцэхээс гадна “Монгол Улсын зарим Элчин сайдын яам, Ерөнхий консулын газар, Консулын газрыг татан буулгах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэхийг шийдэх аж.

Тавантолгойн нүүрсний ордод хөрөнгө оруулж, хамтран ажиллахаар шалгарсан хөрөнгө оруулагчтай хийх гэрээний нөхцөлийг сайжруулах чиглэлээр хэлэлцээ хийж, санал, дүгнэлт боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсэг өнөөдөр түншлэлтэй уулзлаа.

Уулзалтад Засгийн газрын ажлын хэсэг болон түншлэлийн гишүүн Монгол Улсын “Энержи Ресурс” ХХК, БНХАУ-ын “Чайна Шеньхуа Энержи” компани, Япон Улсын “Сумитомо” корпораци тус тус оролцов. Энэхүү түншлэл нь 2010 онд зарлагдаж, 2014 онд явагдсан сонгон шалгаруулалтанд шалгарсан боловч өнөөг хүртэл гэрээ, хэлэлцээ эцэслэн байгуулагдаагүй байна.

Уг сонгон шалгаруулалтад “Эрдэнэс тавантолгой” компанийн эзэмшдэг найман тусгай зөвшөөрлөөс зөвхөн зүүн, баруун Цанхи дахь дөрвөн тусгай зөвшөөрлийн талбайд хамаарах нүүрсний нөөцийг ашиглахаар Засгийн газрын 2014 оны 268 дугаар тогтоолоор шийдвэрлэсэн. Эдгээр дөрвөн тусгай зөвшөөрөлд хамаарах талбай дахь нүүрсний геологийн нөөц нь “Эрдэнэс тавантолгой” компанийн техник, эдийн засгийн үндэслэлд 2,2 тэрбум тонн гэж тооцсон байдаг.

Уулзалтын үеэр ажлын хэсгээс хэлэлцээний үндсэн нөхцөлүүд болох Тавантолгойн төслийг хэрэгжүүлэх компанийн 51-ээс доошгүй хувийг Монголын талын хөрөнгө оруулагч эзэмших, Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замын төслийн компанид Монголын тал 51 хувь, Шеньхуа Энержи компани 49 хувь тус тус эзэмших зэрэг саналаа Засгийн газраас өгсөн удирдамжийн хүрээнд танилцуулав.

Мөн түүнчлэн Хөрөнгө оруулалт, хамтын ажиллагааны гэрээний хугацааг ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн хугацаатай уялдуулан 22 жил байх бөгөөд тодорхой шаардлагыг хангасан тохиолдолд гэрээний хугацааг сунгаж болохоор, түүнчлэн төслийн зорилтот зах зээлийг БНХАУ төдийгүй гуравдагч орон байх санал тавьжээ.

Төслийн хэрэгжилтэд Монгол компаниудын оролцоог нэмэгдүүлэх зорилгоор шаардлагатай бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах, туслан гүйцэтгэгч сонгохдоо Монголын дотоодын аж ахуйн нэгжийг сонгох, тэдгээр аж ахуйн нэгжтэй 5-аас доошгүй жилийн хугацаатай гэрээ байгуулах саналыг ажлын хэсгээс тавьсан байна. Хэлэлцээний явцад тодорхой болгох шаардлагатай тээврийн тариф, хамтын ажиллагааны төлбөр зэрэг бусад үндсэн нөхцөлийн талаар санал солилцон хэлэлцээ үргэлжилж байна.