Categories
гадаад мэдээ

Монгол Улс “COVAX” хөтөлбөрийн нэгдүгээр улирлын жагсаалтад багтлаа

ДЭМБ-ын дэргэдэх “COVAX” “хөтөлбөрт хамрагдаж коронавирусийн эсрэг вакцин худалдан авах хүсэлтээ илэрхийлсэн орнуудад хүлээлгэн өгөх жагсаалт гарсан байна. Тус хөтөлбөрийн зүгээс эхний ээлжинд буюу 2021 оны эхний улиралд” Ковид-19″-ийн эсрэг вакцин тараагдах улс орнуудын жагсаалтыг танилцуулсан аж.

kov Монгол Улс “COVAX” хөтөлбөрийн нэгдүгээр улирлын жагсаалтад багтлаа

Ийнхүү Европын холбооны улсын “Ковакс” хөтөлбөрийн вакцины жагсаалтад Монгол Улс багтжээ.

Баримт бичигт 2021 оны нэг болон хоёрдугаар улиралд багтаан дэлхийн хөгжил буурай болон хөгжиж буй орнуудад “AstraZeneca” болон Оксфордын их сургуулийн эрдэмтдийн хамтран боловсруулсан “AZD-1222” вакцины 240 сая тун, уг вакцины Энэтхэгт үйлдвэрлэгдсэн хувилбар буюу “Covishield” вакцины 96 сая тун, 2021 оны нэгдүгээр улиралд АНУ-ын “Pfizer” болон Германы “BionTech” компаниудын хамтран боловсруулсан “BNT162b2” вакцины 1.2 сая тунг нийлүүлэх төлөвлөгөөг тусгасан байна.

Монгол Улс 2021 оны нэгдүгээр улиралд “COVAX” хөтөлбөрийн хүрээнд “AstraZeneca”-гийн 163,200 тун, “Pfizer”-ийн 25,740 тун нийт 188,000 мянган тун вакцин хүлээн авах төлөвтэй байгаа юм.

Categories
мэдээ нийгэм

Тэргүүн хамба лам Д.Чойжамц: Үхэр жилийн хаврын тэргүүн сард 21 Дарь эх залах ёслол болно


Үхэр жилийн хаврын тэргүүн сард 21 Дарь эх залах ёслол болно. Уг ёслолд зориулсан Дара эхийн номын аймаг хэмээх гурван дэвтэр бүтээл өнөөдөр нээлтээ хийж байна.

Гандантэгчинлэн хийдийн хамба лам Д.Чойжамц Монголчуудын аманд “Дарь эх” гэдэг үг их ойр байдаг. Хүүхдээ найтаасан ч “Дара эх минь өршөө” хэмээн даатгадаг. 21 дара эх бол монголчуудад хамгийн ойр шүтээн юм. Хаврын тэргүүн сард 21 Дара эхийг бүтээн залах бөгөөд одоо 18 нь бэлэн болоод шүншиглэн дээдлээд бэлэн болж байна”хэмээлээ.

Тус шүтээнтэй хамт нэгэн цогц болж Дарь эхийн номыг аймаг хэмээх гурван дэвтэр бүтээл нээлтээ хийж байгаагаар онцлогтой ажээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Улсын хэмжээнд онгоцны түлшний 11 хоногийн нөөцтэй байна

Ашигт малтмал, газрын тосны газраас мэдээлснээр, энэ сарын 2-ны өдрийн байдлаар улсын хэмжээнд шатахууны ердийн хэрэглээний 41 хоногийн нөөцтэй байгаа ажээ. Тодруулбал, А-80 бензиний 80, Аи-92-ын 55, дизель түлшний 33 хоногийн нөөцтэй байна.

Сүүлийн найман сард шатахууны үнэд өөрчлөлт ороогүй бөгөөд аймаг, сумдын байршлаас шалтгаалан бүх бүтээгдэхүүнийг литр тутамд 100-200 төгрөгийн зөрүүтэй үнээр борлуулж буй юм. Манай улс нэгдүгээр сарын 25-наас 31-ний хооронд бензин 7.8 мяган тонн , дизель түлш 4.08 мянган тонныг импортолсон нь өмнөх долоо хоногийнхоосоо 25 хувиар багасчээ. Улсын хэмжээнд онгоцны түлшний 11 хоногийн нөөцтэй байгааг аж.

Categories
мэдээ нийгэм

З.Мөнхболд хүүд сэтгэлийн хандив өргөхийг уриалж байна

Золжаргал овогтой Мөнхболд нь 2002 онд төрсөн 18 настай. Одоогоос 6 жилийн өмнө авто машины осолд орсон бөгөөд үүнээс үүдэлтэй эмгэг нь одоо илэрч “Тархины хорт хавдар” хэмээн оношлогдсон. Унаж татах шинж тэмдэг нь улам ихэссээр байгаа тул Мөнхболд хүүг БНСУ-д яаралтай хагалгаанд оруулах шаардлагатай гэсэн эмчийн дүгнэлт гарсан. Хагалгааны зардал болох 120 сая төгрөгийг цуглуулахад сэтгэлийн хандив өргөж, тусламж үзүүлэхийг гэр бүл, ойр дотныхон нь чин сэтгэлээсээ хүсч байна.

Хандивын данс: 5219034935 /З.Мөнхболд/

Холбоо барих дугаар: 99413998, 86111234


Categories
мэдээ улс-төр

М.Тулгат: Ардчилсан намын хямрал сая эхэлсэн асуудал биш

АН-ын ҮБХны гишүүн, НИТХын төлөөлөгч М.Тулгаттай ярилцлаа.


-Таны хувьд АН нь ямар үнэ цэнэтэй, ямар утга учиртай зүйл болох вэ?

-1990-ээд оны эхэн үед би дунд сургуулийн 3-4 дүгээр ангийн сурагч байлаа. Тухайн үед өрнөж байсан ардчилсан хувьсгалын үйл явцад манай гэр бүл ойр байсан. Хэдийгээр хүүхэд байсан ч, ардчилалтай хамт сайхан ирээдүй ирж байна гэж гэгээлгээр хүлээж авч байсан маань ой тоонд тод үлджээ. Монгол Улс аль нэг орноос хараат бус байх, чөлөөт зах зээлийн харилцаа руу шилжин дэлхийн хөгжилтэй алхаа нийлүүлэх,монгол хүн үндэсний өв соёлоороо бахархах эрхтэй байх зэрэг ардчиллынхны хүсч, зорьж байсан зүйлс тэр чигээрээ миний амьдралын үнэт зүйл болсон.

Ардчилсан хүчний намууд 2000 онд нэгдэж, Ардчилсан намыг байгуулж, тэр үзэл санааг цааш тээгээд явахад ч, мэдээж сэтгэлээрээ хамт байсан. Монгол орны цаашдын хөгжлийг энэ намгүйгээр тодорхойлох боломжгүй. Ерөнхий сайд асан С.Баяр гуай “Монгол төрийн хоёр баганы нэг нь Ардчилсан нам юм. Аль нэг багана нь доройтож, эсвэл хэврэг сул болох юм бол Монгол гэдэг айл гэр оршин тогтноход амаргүй болно” гэж хэлсэн байдаг шүү дээ. Улс төрийн нам бол нэг хүн биш, олон мянган хүний нэгдэл. АН-ыг алдаа оноогүй нам гэж хэлэхгүй. Алдаа гаргалаа гэж хаяж орхиж чадахгүй, харин ч алдааг нь засаж залруулж, унавал босгохын төлөө явах нь миний үүрэг гэж би боддог. Миний хувьд АН ийм л үнэ цэнэтэй.

-Таныг ардчилал, Ардчилсан нам хоёр салшгүй холбоотой гэж үздэг юм байна гэж ойлголоо. Ардчилал, Ардчилсан нам хоёр ялгаатай юу?

-1992 онд баталсан Үндсэн хуулиар нийгмийн тогтолцооны хувьд Монгол орон эргэлт буцалтгүйгээр ардчилсан нийгэмд шилжсэн. Тиймээс бусад нам бол ардчиллын төлөө биш гэх зүйл байхгүй. Хэдий тийм ч, ардчилал өөрөө хэврэг.Тордож, хамгаалж байхгүй бол нэг мэдэхэд үгүй болж,дарангуйлал руу орох аюултай. Тиймээс ардчиллын дуу хоолой болж, ардчиллын төлөө зогсож байх улс төрийн хүчин зайлшгүй шаардлагатай. Тэрхүү манаачийн үүргийг Ардчилсан нам гүйцэтгэх ёстой гэж боддог.

-Өөрөө АН-ын удирдах дээд байгууллага ҮБХны гишүүн. Бас орон нутгийн сонгуульд нийслэлийн ИТХсонгогсдсон иргэдийн хурлын төлөөлөгч. Үндсэндээ АН-ын анхан шатны байгууллагаас эхэлж шат ахиж яваа идэвхтэй гишүүдийн нэг. Ардчилсан намын явуулж буй үйл ажиллагаа таны сэтгэлд хүрч байгаа юу?

-Ардчилсан нэртэй намын маань өөрийнх нь дотоод ардчилал хангалтгүй явж ирсэн. Ардчиллын үнэт зүйлсийг манай сонгуульт гишүүд, лидерүүд тээж, хамгаалж, байр сууриндаа бат зогсож чадсан уу гэвэл би “үгүй” гэж хариулна. Улс төрийн байгууллага бол үзэл баримтлалаараа эвлэлдэн нэгдсэн хүмүүсийн нэгдэл юм. Гэтэл үзэл баримтлалаа дагаж биш, эрх мэдэл, албан тушаалын шат гишгүүр гэж орж ирсэн хүн цөөнгүй байна. Үнэт зүйл, үзэл санаа, зарчмаасаа хазайж,ямар ч аргаар хамаагүй сонгуульд ялахыг гол болгох хүмүүс байна. Бүр бугшсан байгаа нь харамсалтай.

Мөн 2000 онд намууд нэгдэхдээ тухайн үеийн дангаар ноёрхогч МАХН-ын эсрэг хүчээ нийлүүлэх үүднээс баруун, зүүнгүй нэгдчихсэн. Түүнээс болоод хөгжлийн бодлого ярих болохоор үзэл баримтлалын ялгаа үүсээд байдаг. Байр суурь нь нааш цааш ганхаад байдаг. Цэнхэр өнгөтэй нам юмуу, улаан өнгөтэй нам юмуу ойлгомжгүй болчихдог. Уул нь АН-ыг дэмжигч сонгогчид бизнесийг, хувийн хэвшлийг дэмждэг, хүний эрх чөлөөг эн тэргүүнд тавьдаг гэдэг талаас нь хүлээлттэй байдаг.

-Та бодит жишээ татаж ярьж болох уу?

-АН засгийн эрх барьж байсан жилүүдэд хувийн хэвшилд ээлтэй хандаж чадаагүй. Үнэ тогтворжуулна гэх мэт чөлөөт зах зээлийн эдийн засаг руу гар дүрж байсан. АН-аас нэр дэвшиж сонгогдсон МУын Ерөнхийлөгч тэтгэврийн зээлийг тэглэх, мөнгө тараах тухайл ярилаа. Хүний эрхийн төлөө нэг ч удаа дуугарсангүй. Хувийн хэвшил, бизнесийг хамгаалах, том төрөөс татгалзах санал, санаачлага манайхнаас ойрд гарсангүй. Ковидын үеэр бүр ч тод харагдаж, үгүйлэгдлээ.

-АН сүүлийн хоёр удаагийн сонгуульд дараалан ялагдлаа. Ялагдлын шалтгааныг хэрхэн дүгнэж байна вэ?

-2016 оны хувьд АН яг ямар нам болох нь ойлгомжгүй байснаас дэмжигчдийн суурь массаа алдсан. Фракцуудын зодоон, дотоод хагарал нь муухай харагдсан. Их хэмжээний өр, Эрдэнэтийн 49 хувь гэх мэт хар пиар бас их явсан. 2020 оны сонгуулийн тухайд дотоод ардчилалгүй, мөнгөний нам болчихож гэдэг сөрөг имиж хүчтэй явсан. Намын лидерүүд нийгэмд муухай харагдах болж, нэр хүнд нь унасан байсан нь бас нөлөөллөө. Намын даргадан өөрийн үзэмжээр асуудалд ханддаг болж, хамтын удирдлагын зарчим алдагдсан. Хэрэв чухал шийдвэрүүд гаргахдаа, цаг үеийн асуудлаар байр сууриа илэрхийлэхдээ хамтын шийдвэрийг баримталж байсан бол алдаа мадаг багатай, нийгэмд хүрэхдээ ч зөв байх байсан.

Цаашилбал, гишүүд өөрийн итгэл үнэмшлээр ажиллахаас илүү сонгуулийг мөнгө олох арга хэрэгсэл болгох байдал газар авсныг нуух юун. Анхан, дунд шатны намын байгууллага нь итгэл үнэмшлээрээ намын үйл ажиллагаанд оролцохгүй, мөнгө хардаг болоод ирэхээр улс төрийн үйл ажиллагаа маш өндөр зардалтай болчихож байгаа юм. Түүнээс болж гадагш хийх улс төрд биш, дотоод өрсөлдөөнд, дотооддоо таалагдах үйл ажиллагаанд хамаг хүч энерги, мөнгө хөрөнгөө барчихаж байгаа хэрэг. Ийм байхад сонгуульд ялахад хэцүү. Нам бол ердөө л хүмүүсийн нэгдэл. Нэгдэл байхын тулд өөрийн гэсэн дүрэм журамтай байна. Тэр дүрмийг хатуу мөрдөж, хэрэгжүүлж чадахгүй бол үл ойлголцол үүсч, мөн л хүч тамираа барна.

-АН-ын доторх эдгээр асуудал хэзээнээс үүсч хуримтлагдсан гэж Та харж байна вэ?

-Шинээр үүссэн зүйл биш. 30 жилийн туршид бага багаар хуримтлагдсан асуудал болов уу. Би 2010 онд Японоос эх орондоо ирээд АН-д элсэн орж байлаа. Тухайн үеийн намын дарга Н.Алтанхуяг байсан. Төлөөллийн төв байгууллага болох ҮЗХ-г ер хуралдуулдаггүй. Аймаг, дүүргийн намын дарга нар нь өөрийг нь дэмждэг хамаатан садан, ойрын хүмүүсээр намын хороогоо дүүргэж, тэрүүхэндээ вант улс болчихдог. Шинээр намд орох гэсэн сайхан сайхан залуучуудыг халгаадаггүй. Анхан шатанд яваад очиход өөдөөс жигшмээр юм ярьдаг. Энэ бүхэн хуримтлагдсаар сүүлийн хоёр сонгуульд дүнгээ тавиулсан хэрэг.

-Та 2010 онд АН-д элсэн оржээ. 1990-ээд оноос АН-ыг байгуулалцаж явсан хууччуул нь үндсэндээ намаас шахагдаж, холдсон байгаа. УБХны 80-90 хувь нь залуучууд гэж байгаа. Өнгөрсөн оны сонгуульд нэр дэвшигчдийн 70 орчим хувь нь мөн л залуучууд гэдэг. Залуучууд АН-д цус, хүч сэлбэсэн гэж харагдаж байгаа мөртлөө АН нэг л учраа олохгүй байх шиг байх юм. Ямар учиртай юм бол?

-Миний хувьд 2012 онд орон нутгийн сонгуулиар дүүргийн ИТХ-д, 2016 оноос хойш Нийслэлийн ИТХ-д дараалан сонгогдож, ажиллаж байна. 2016 болон2020 оны УИХ-ын сонгуулийн мөрийн хөтөлбөр боловсруулах ажлын хэсэгт ажиллаж байсан. Энэ хоорондхараад байхад миний болон надаас жаахан дээш үеийн чадварлаг залууст УИХ-ын сонгуульд нэр дэвших боломж бараг хаалттай байсан. Аймаг, дүүргийн нам дээр очиж хаалга мөргөсөн залуус цөөнгүй бий. Ардчилсан намд элсэж улс төрийн идэвхтэй үйл ажиллагаанд оролцоод явъя гээд ирсэн ардчилсан үзэлтэй, мэдлэг чадвартай залуучуудыг манай нам үргээсэн, алдсан. Тэдний зарим нь ХҮН нам руу явцгаасан. Тэд одоо АН-ын саналыг хуваагаад явдаг болж. Дэмжигчдийн маань тодорхой нэг хэсэг нь одоо тэднийг дэмжээд явж байна.

-Тэгээд цаашид яах ёстой билээ?

-Би өөдрөг хүн. Ямар ч улс төрийн нам, байгууллагын амьдралд унаж босох явдал байх. АН уналтын цаг үеийг давах болно. Одоо уналт нь ёроолдоо туллаа. Энүүнээс цааш унах газар байхгүй. Одоо өсөж өндийх, босох цаг руу орно. Яаж гэвэл, нэгдүгээрт: үзэл баримтлал, бодлогын ялгаагаа зоригтой тод гарган тавьж, өөрийн өнгөөр гэрэлтдэг болох хэрэгтэй. Манайхан хоорондоо жийлцээд байдгийн цаад шалтгаан нь үзэл баримтлалаар ялгаатай хүмүүс механикаар нэгдсэнд байгаа юм. Баруун төвийн зарчим дээрээ хатуу зогсох хүмүүс намдаа үлдэх, үзэл баримтлалдаа эргэлзэж, будилаад байгаа хүмүүс өөрийгөө эргэж нэг сайн тунгаан бодох, шаардлагатай бол ижил сүргээ олохоор явах хэрэгтэй. 2018 онд АН үзэл баримтлалаа шинэчлэн боловсруулаад Дээд шүүхэд бүртгүүлсэн. Миний хувьд үүнийг их сайн болсон гэж боддог. Хувь хүний эрх чөлөөг дээдлэх, өмчийг хамгаалах, хувийн хэвшлийг дэмжих нь манай үндсэн онцлог.Үндэсний, нийтийн эрх ашиг гэдгээр халхавч хийгээд хувь хүний эрх чөлөө рүү, хувийн амьдрал руу ордог, өмч рүү халддаг, төр нь халамжлагчийн дүрд орж, төсөв мөнгө нь данхайж, дарга нараас хараат нийгэм бий болгох гээд байдгийн эсрэг бид хатуу зогсох ёстой. Тэгж байж АН дэмжигчдийнхээ өмнө ойлгомжтой болно. Ялангуяа биднийг дэмжих сегмент бол бизнесменүүд. Баялаг бүтээж буй, хэдэн хүнийг цалинжуулаад чирч авч яваа хүмүүс бол яалт ч үгүй АН-ыг дэмжих үндсэн суурь. Хоёрдугаарт: Өнөөдрийг хүртэлх алдаа оноон дээр дүгнэлт хийж, дүрмийн зарим өөрчлөлт хийх шаардлагатай. Жишээ нь Үндсэн дүрмийн хороо, Дотоод сонгуулийн хороо зэрэг намын доторх чухал бүтцүүдийг Намын даргаас хараат бус болгох, Улс төрийн зөвлөлийг аймаг, дүүргүүдийн төлөөлөл нэртэй “суурин төлөөлөгчид” биш, намын доторх жинхэнэ лидерүүдийн цугларалт болгож, тэндээс хамтын шийдвэр гардаг болгох, намын даргын эрх мэдлийг задлах, гадна байгаа ардчилсан үзэлтэй хүмүүсийг татаж авахын тулд хаалга үүдээ сайн нээж өгөх гэх мэт. Гуравдугаарт: Баталсан дүрмээ ягштал биелүүлэх соёлыг хэвшүүлэх, дотоод ардчиллыг хангуулах. Нэг дарга гарч ирээд дүрмийг янз бүрээр тайлбарладаг, дүрмээс давсан журам гаргаад түрэмгийлж явдгийг болиулах. Дөрөвдүгээрт: Цахим нам болж, улс төрийн үйл ажиллагааны зардлыг бууруулах, технологийн хялбар шийдлээр дотоод сонгуулиудад мөнгөний наймаа явах боломжийг нь хаах, гишүүд намын үйл ажиллагаанд хялбар оролцдог, зарлал мэдээлэл найдвартай түгдэг болгох.

-Одоогийн байдлаар АН хоёр толгойтой, хоёр тамгатай болоод байна. Яаж энэ төвөгтэй байдлаас гарах вэ. Асуудлыг хэрхэн шийдэж болох вэ?

-АН айхавтар зовлонд уначихсан зүйл байхгүй. Хэтэрхий дэвэргээд байна л даа. Жаахан ойлголтын зөрүү байх нь байгаа, нэг талдаа гарах нь ердөө цаг хугацааны асуудал. Товчхон тайлбарлахад УИХ-ын сонгуулийн ялагдлын дараа хариуцлага хүлээж намын дарга С.Эрдэнэ тэргүүтэй удирдлага дүрэм ёсоор огцорсон. Мөн л дүрэм ёсоор сунгаагаар шинэ намын даргаа сонгуулиас хойш 90 хоногийн дотор тодруулж, их хурал хийх ёстой байсан. Тэр ажлыг Ц.Туваанд түр хариуцуулж өгсөн. Ер нь УИХ-ын сонгуулиас хойш намын хууччуул гэдрэг болж, залуучууд юу хийх нь вэ, харъя, боломж олгоё гэсэн байдалтай хэдэн сар явах шиг боллоо. Орон нутгийн сонгуулиар дан залуучууд менежмэнт хийсэн. Сүхбаатар дүүрэг зэрэг хэдхэн аймаг, дүүргийг эс тооцвол. Бидний залуус намын дүрэмд нэмэлт өөрчлөлт оруулж, их хурлаар хэлэлцүүлэн баталгаажуулсан. Гэхдээ тэр хоорондоо процедурын олон алдаа гаргасан. Алдаанаас болж шинэ дүрмийг Улсын дээд шүүх бүртгэж аваагүй. Ингээд л өнөөдрийн асуудал үүссэн хэрэг. Гэхдээ одоо маш тодорхой хэлэх зүйл бол нэгэнт шинэ дүрэм бүртгэгдээгүй учир хуучин дүрэм маань хүчин төгөлдөр. Дараагийн дарга сонгогдох хүртэл С.Эрдэнэ албан ёсны бүртгэлтэй намын дарга, энэ хүн сунгааг зохион байгуулж, шинэ даргатай болгочихоод явах үүрэгтэй. Өөр юм хийж болохгүй. Харин миний гол санаа тавьж байгаа зүйл бол намын даргын сунгааг шударгаар, нээлттэй ил тод, олон талын хяналт, оролцоог хангасан байдлаар явуулах ёстой гэдэг асуудал. Тэгж байж л нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн лидер гарч ирнэ. Мөн заавал гишүүдийн 50 дээр нэмэх 1 саналаар даргаа сонгох ёстой. 10 гаруй хүн нэр дэвшээд саналаа хуваахад нийт гишүүдийн 20-хон хувийн санал авсан хүн намын дарга болчих эрсдэлтэй юм. Тийм хүн эв нэгдлийг хангаж чадахгүй. Сунгааг явуулахдаа муйхар башир арга хэрэглэж, нэг хэсгийг нь цавчих, хөөж туух байдлаар зохион байгуулбал түүний гор нь дараа дараагийн сонгуулиудаар гарч, дахиад л ялагдал хүлээнэ. Ийм явдал намын дээд, дунд, анхан гээд бүх шатанд гарч байлаа. Тийм алдааг давтахгүй байх хэрэгтэй.

-АН-д фракц байна уу?

-Фракц байхгүй болсон гэж хэлж болно. Гэхдээ улс төрд олон жил явсан хүмүүсийн нөхөрлөл, угшил гэж байгаа. Угшлаа дагаад хоорондоо уулзацгаадаг л байх. Тэдгээрийг фракц гэж хэлэхгүй. Учир нь шийдвэр гаргах түвшинд фракцын төлөөллүүд бодитой оролцдог тогтолцоо байхгүй болсон. Хэдий нэг нам байлаа ч, бодлогын ялгаа, ач холбогдлын эрэмбэ дарааны ялгаа бий. Мөн улс төрийн клуб, фракцаар дамжиж лидерүүд төрөн гардаг. Өнөөдөр манай намын Улс төрийн зөвлөл аймаг, орон нутгийн буюу засаг захиргааны нэгжийн дагуу төлөөллөөс бүрдсэн үхмэл бүтэц болсон байна. Угтаа лидерүүдийн, фракцуудын цугларалт байх ёстой юм. Цаг үеийн асуудлаар шуурхай хэлэлцэж, байр сууриа тодорхойлж, нийгэм рүү дуу хоолой гаргаж, манлайлал үзүүлэн хүчтэй сөрөг хүчний цөм нь, уураг тархи нь болж ажиллах ёстой юм.

-Нийгэм сөрөг хүчнийг үгүйлж байна. Сөрөг хүчний орон зайг хэрхэн дүүргэх вэ?

Одоо манайх хуучин дүрмээр сунгаагаа яаралтай явуулж, намын албан ёсны даргаа сонгож авах шаардлагатай байна.АН-ын УИХ дахь бүлэг бас сул байна. Шуудхан хэлэхэд, Ерөнхийлөгчийн дохиураар ажиллаж байгаагаас болоод эрүүл, хүчтэй байж чадахгүй байна. Намын дотоод зохион байгуулалт цэгцэрч, нийгэм, цаг үеийн асуудлууд дээр баримтлах бодлого, чиглэлээ тодорхойлж, УИХ болон орон нутгийн хурал дахь бүлгүүдтэйгээ уялдаатай ажиллаад ирэхээр тэр орон зайгаа эзэлж авах болов уу.

-АН цэгцэрч, сэхнэ гэдэгт итгэж байна уу?

-Бүрэн итгэлтэй байна. АН-д давуу тал бий. Монголчуудын үндэсний сэргэн мандалт, эрх чөлөөний үзэл санаан дээр суурилж, мэндэлсэн нам. МАН бол оросуудын заавар моделоор импортлогдсон, Сталинч арга барилтай, тийм гентэй нам. Өнгөрсөн 30 жилийн хугацаанд АН-ын зоримог шийдэл гаргасан, хийж бүтээсэн бүхэн Монголын баялаг болоод явж байна. Манай намын мянга мянган гишүүд, дэмжигчид ардчиллын төлөө зүрх сэтгэлээ зориулаад ирсэн. АН бол нэг хоёр сонгуульд ялагдаад, хоёр тамгатай, хоёр даргатай болоод хэвлэл сайтуудаар нүдүүлэнгүүт унтарч алга болдог нам биш. Магадгүй, ардчиллын төлөө амь биеэ зориулж явсан ахмадууд маань “яав даа” гэж гомдож, гонсойж байхыг үгүйсгэхгүй. Тэр хүмүүсийн оюун санаа, итгэл үнэмшил шингэсэн нам учраас АН хэзээ ч үгүй болохгүй. Бид алдаанаасаа суралцаад босоод ирэх болно. АН-ын сэргэн босохыг нийгмийн зүгээс хүлээж, хүсч байна. Өнөөдрийн Монголд байгаа бүх нам ам уралдан халамж ярьж байна. АН тэднээс ялгаатай учраас, улс төрийн хүрээнд эзлэх орон зай нь хүртэл онцгой.

-АН-ын үзэл баримтлал, хувь хүний эрх чөлөө гэсэн үгнүүдийг Та олонтаа хэллээ. Эрх чөлөө гэснээс Монголд ардчилал эрх чөлөөг авч ирэлцсэн, Монголын ардчиллыг эх барилцаж явсан АН-ын лидерүүд эрхээ хасуулж, торны цаана сууж байна. Залуу улстөрчийн хувьд Танд юу бодогдох бол?

-Бид эрх зүйт нийгэмд амьдарч байгаа учраас шүүхийн шийдвэрийг зөв буруу гэж шүүн хэлэлцэх нь зохимжгүй. Харин шүүх шударгаар шүүж чадаж байна уу үгүй үү, шүүхийн бие даасан байдал ямар вэ гэдгийг бол дүгнэж ярих боломжтой. Өнгөрсөн хугацаанд шүүхийн хараат бус байдал хойшоо ухарсан. Үндэсний Аюулгүй байдлын зөвлөлийн гишүүд шүүгчдийг хэзээ ч ажлаас нь чөлөөлөх боломжтой болсон. Үүнээс болж шүүгчид улс төрийн барьцаанд орж, улс төрийн хараат болсон. Тийм цаг үе дор манай ардчиллын лидерүүдийг шоронд барьж хорьсон. Би бол шударга шүүхээр шүүж, ял оноолоо гэж итгэхгүй байна. Хэзээ нэгэн цагт энэ хүмүүс цагаатах нь тодорхой. Саяхан шүүхийн багц хуулийн өөрчлөлт батлагдлаа. Энэ хуулийн тухайд би өмнө бий болсон ухралт, алдаа дутагдлыг засаж чадсан гэж үзэж байна.

-АН-ын дарга ямар хүн байвал зохилтой вэ?

АН-ын дарга хүн намын дүрмийн манаач, дотоод ардчиллыг сахиулагч, үзэл баримтлалдаа үнэнч, хүнийхээ хувьд өндөр ёс зүйтэй хүн байвал зохилтой.

-АН-ын нэр хүндийг хэрхэн өсгөх вэ?

-АН-ын нэр хүндийг унагаах ажлыг эрх баригчид зохион байгуулалттайгаар он удаан жил хийж ирсэн. Одоо ч хийсээр байна. Хусавч арилдаггүй хөө цацаж АН-ыг харлуулж чадсан. АН-ын нэр хүндийг дагаад ардчиллын нэр хүнд унаж, ардчиллыг үгүйсгэх, дургүйлхэх хандлага бий болж байгаа нь туйлын харамсалтай. Энэ утгаараа АН, ардчилал хоёр нэг юмны салшгүй хоёр тал юм. АН-д нааштай, эерэг хандлага авч ирэхийн тулд шинэ төрх, шинэ нүүр царайг бий болгох цаг нэгэнт болжээ. Энэ нь ганц нэг хүн биш, багаараа шинэ төрхийг бий болгохыг би хэлээд байна л даа. Хууччуул хэрэггүй гэсэн үг бас биш. Би бол намынхаа лидерүүдийг хайрлаж, хүндэлж явдаг хүн. Залуу гэж нас зааж буй хэрэг бас биш. Бид хамтдаа шинэ дүр төрхийг бий болгохыг зорьж байна. Мэдээж намын даргын эзлэх хувь хэмжээ их боловч багаар шинэ имиж, шинэ дүр төрхийг бий болгохыг нийгэм биднээс хүсэн хүлээж байна. Нам дотор эрүүл өрсөлдөөнийг дэмжих, фракц бүлэглэлүүдийг клубийн хэмжээнд ажиллуулах тухайд санал нэгдэж буй.

-Сүүлийн асуултыг танд үлдээе?

Баярлалаа. Ардчилсан нам улс төрийн амаргүй цаг үеийг туулж байна. Магадгүй үзэл санаа, үзэл баримтлалынхаа дор нэгдэх, нэгэн үе солигдох процесс явагдаж байна. Хэдийгээр Монголын ардчилал 30 нас хүрлээ гэж бид бахархаж байгаа ч, ардчилал, хүний эрх, эрх чөлөөг үргэлж тордон усалж, хамгаалж байхгүй бол ямар амархан нурж унах боломжтойг сүүлийн жилүүдийн торгон ирэн дунд өрнөж байгаа үйл явдлууд бидэнд харууллаа. Ардчиллынхаа ололтыг хамгаалах, монгол хүнийг халамж горьдсон үхээнц тэжээвэр амьтан болгох биш, бие даасан, өөрөө өөрийнхөө хувь заяаны эзэн болсон, бүтээлч, хүчирхэг монгол хүн болгох, улмаар Монгол эх орноо үндэсний онцлогтой, эдийн засгийн өндөр өсөлттэй орон болгох гэсэн Ардчилсан намын бодлогыг дэмжээрэй, хэрэв үзэл санаа нэгтэй байдаг бол шинээр дахин төрж буй энэ цаг үеийн боломжийг ашиглаж бидэнтэй нэгдээрэй, үүд хаалгаа цэлийтэл нээхийн төлөө ажиллах болно гэж хэлмээр байна.

Ч.КУЛАНДА

Categories
мэдээ цаг-үе

Хүчирхийлэл үйлдсэн багш нар “Юу хийснээ санахгүй байна” гэжээ

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн гурван багш нийлж, сурагч охидоо хүчирхийлсэн жигшүүрт хэрэг гарсан. Энэ талаар хохирогч охины ээж хэрэг цагдаагийн байгууллагад анх мэдэгдэж, “Охиныг нь үл таних залуучууд зочид буудалд хүчирхийлсэн” гэжээ. Энэ дагуу мөрдөн шалгах ажиллагааг явуулахад 15 настай охидыг согтуурсан байх үед нь сургуулийн багш нар нь хүчирхийлсэн болохыг тогтоожээ. Согтуугаар хүчирхийлэл үйлдсэн гурван багшийг цагдан хорьсон ба тэд жигшүүрт ийм хэрэг үйлдсэнээ санахгүй байна. Согтууруулах ундаа ихээр хэрэглэсэн байсан хэмээн мэдүүлжээ.

БШУЯ өчигдөр яаралтай хурал зарлан, дээрх жигшүүрт хэргийг үйлдсэн багш нарыг ямар шалгуураар ажилд авсныг тогтоох, Сэлэнгэ аймгийн Боловсролын газрын үнэлгээг бууруулах, зохих албан тушаалтанд хариуцлага тооцох, мөн багшлах эрхийг нь бүрмөсөн хасах тухай ч хэлэлцсэн байна. Сэлэнгэ аймгаас УИХ-ын гишүүнээр сонгогдсон Ч.Ундрам өчигдөр мөн мэдэгдэл гаргаж, хүчирхийллийг хүлээн зөвшөөрөхгүй, цаашид эрчимтэй тэмцэнэ гээд ийм явдал гарсанд харамсч буйгаа илэрхийлсэн юм.


Categories
мэдээ нийгэм

Өнөөдөр 6 хүн эдгэрч нийт эдгэрсэн хүний тоо 1398 боллоо

Сүүлийн 24 цагт 16960 шинжилгээ хийж шинээр 31 тохиолдол бүртгэгдлээ. Энэ нь Улаанбаатар хотод бүртгэгдсэн байна.

Ингээд Монгол Улсын нийт батлагдсан тохиолдол 1,890 болсноос дотоодын халдварын тоо 1,398 боллоо. ХӨСҮТ, Цэргийн төв эмнэлэг, Яармагийн эмнэлэг, Сэлэнгэ аймгийн эмнэлэгт нийтдээ 479 хүн эмчлэгдэж байна. Биеийн байдлыг үнэлбэл маш хүнд 1, хүнд 1 , хүндэвтэр 82, хөнгөн 395 хүн байна. Сүүлийн 24 цагийн дотор 6 хүн эдгэрч эмнэлгээс гарсан бөгөөд нийт батлагдсан тохиолдол 1,890 үүнээс эдгэрсэн 1398 буюу 75 хувь байна.

Categories
мэдээ онцлох-нийтлэл туслах-ангилал цаг-үе

DNN-Тодруулга: Бизнес эрхлэгчид “Ирэх сарын 1-нээс байдал дээрдэхгүй бол үйл ажиллагаагаа зогсоохоос өөр гарцгүй байна” гэв

Энэ сарын 3-ны өдөр Улсын Онцгой комисс хуралдаж хөл хориог 12 хоног сунгах санал гаргасан. Энэ удаагийн “Dnn-Тодруулга” булангаараа бизнес эрхлэгчдийн үзэл бодлыг сонслоо.


ЭЛИҮС ХХКомпанийн Захирал Ө. Алтанзул:

-Манай байгууллага 2018 оноос оёмол бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж эхэлсэн. 2020 оны арваннэгдүгээр сард хөл хорио тогтоосноор борлуулалт шууд зогссон. Борлуулалт буурсан учир хоёр ажилтнаа халж байсан юм. Энэ хугацаанд НДШ, түрээс, дулаан, цахилгаан зэрэг тогтмол төлбөрөө төлсөөр ирсэн. Ирэх сарын 1-нээс байдал дээрдэхгүй бол үйл ажиллагаагаа зогсоохоос өөр гарцгүй байна. Ихэнх оёмол бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл төрөлжсөн тул цар тахлын энэ үед хүнд байгаа. УОК-ын гаргаж буй шийдвэрт жижиг дунд бизнес эрхэлэгчидээ дэмжих бодлого байхгүй байна. Нийгмийн даатгалын шимтгэл, татварын чөлөөлөлт байхгүй учраас ажилтнаа цөөлөхөөс өөр арга байхгүй шүү дээ. Импортоор ирж буй түүхий эдийн үнэ өссөн болохоор бүтээгдэхүүний үнэ тодорхой хувиар нэмэгдэхээс өөр гарцгүй. Энэ нь худалдан авалтад бас нөлөөлнө. Ингэж алаг цоог хэлбэрээр хөл хорио тогтоох нь үр дүн маш бага, хор уршиг ихтэй. Вакцин үр дүнтэй гэж үзсэн бол оруулж ирэх нь зөв гэж бодож байна.

Baekseol beauty” гоо сайхны салоны захирал А.Ундармаа:

No description available.-Хөл хорио тавигдсан боловч эрсдэлтэй гээд гоо сайхны үйлчлүүлэгчид эрс буурсан. Манайх түрээсээ урьдчилж өгдөг болохоор ажиллаагүй сарууддаа суутгаад дахин түрээс нэхэгдээд байдал хэцүү л байна. Дээрээс нь Нийгмийн даатгал нэмэгдэж, халдвар хамгаалал сайтар сахих, ажилчдаа орлоготой байлгах гээд санаа зовоох асуудал их байна даа. Төрөөс бизнес эрхлэгчдийн түрээслэгч, түрээслүүлэгчийг яаж хөнгөлөх талаар маш тодорхой зүйлийг бий болгож өгөх хэрэгтэй. Мөн өнгөрсөн саруудад болон цаашид бодитойгоор дэмжиж өгөх. Татвар болон бусад шимтгэлийг хөнгөлөх зэрэг бодитой үр дүнд хүрсэн шийдлүүдийг хүсэж байна. УОК-оос хөл хориог хий дэмий хорихгүйгээр бүр мөсөн хатуу хөл хориог эхлүүлж өрх бүрээс шинжилгээ аваад голомтуудаа тодорхойлсон нь хамгийн зүйтэй арга гэж бодож буй. Вакциныг хувьд туршилт хийгдээгүй, баталгаагүй вакциныг ялангуяа тусламжаар ирж байгаа вакциныг хийлгэх хэрэггүй гэсэн байр суурьтай байгаа.

“Үндэс мөчир” үйлдвэр, Бизнес эрхлэгч Д.Халиун:

No description available.-Улсын Онцгой комиссын гаргаж буй арга хэмжээг дэмжиж ажиллана. Энэ нь зайлшгүй тохиолдолд авах шаардлагатай бодлогуудын нэг шүү дээ. Гэхдээ энэ үед жижиг дунд бизнес эрхэлдэг ААН-үүд хөл хорионы үеэр бүх хөнгөлөлт дэмжлэгээс хоцорч үлдсэн. Манай байгууллагын хувьд жилийн эцсийн татваруудаа төлөх чадваргүй болсон. Манайх хувиараа тавилга, интерьер дизайн хийдэг. Хөл хориог сунгах тусам орлого багасч байгаа. Компанийн татвар хоёр хувь болсон. Гэтэл манайх 10 хувиа төлсөн хэвээр байх юм. Гол нь бүгдэд тэгш үйлчилдэг байх хэрэгтэй. Мөн цаашид Онцгой комисс илүү үр дүнтэй шийдвэр гаргаасай гэж хүсэж байна. Удахгүй вакцин орж ирнэ гэсэн мэдээлэл явах болсон. Шинжлэх ухааныг үгүйсгэхгүй. Вакцин бидэнд зайлшгүй хэрэгтэй. Тиймээс миний хувьд хийлгэнэ гэж бодож байна.

“Чанар” брэндийн захирал Г.Ням-Од:

No description available.No description available.-Хөл хорионы үеэр манай байгууллага халдвар хамгааллын дэглэмээ баримталж, үйл ажиллагаагаа явуулаагүй. Харин саяхан хөл хориог сулруулахад үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд байна. Манай байгууллага гар аргаар гоо сайхны бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Худалдан авалт хэвийн байгаа. Улсын Онцгой комиссын шийдвэрүүдийг үгүйсгэх аргагүй. Бид тэдний гаргасан дүрэм журмыг дагаж ажиллана. Тэд энэ нөхцөл байдлыг харгалзаж сайн ажиллах байх гэж найдаж байгаа.

Хувиараа бизнес эрхэлдэг А.Анхням:

караоке-н зурган илэрц-Хатуу хөл хорио тогтоож дорвитой арга хэмжээ авч халдвараа хумих хэрэгтэй. Тэгээд дараа дараагийн алхмууддаа бүх үйлчилгээний салбарууддаа нээж үйл ажиллагааг дэмжих хэрэгтэй. Тэгэхгүй бол хувиараа бизнес эрхлэгчид “мод”-оо барих нь. Ингэж нэг хэсгийг нь хааж боох хэрэггүй. Дотооддоо коронавирус алдаагүй байхад бүх үйлчилгээг зургадугаар сараас долдугаар сар хүртэл хаасан. Түүнээс хойш одоог хүртэл үйл ажиллагаагаа эхлээгүй байгууллагуудаа бодох ёстой шүү дээ. Гуравдугаар сараас вакцинтайгаа зэрэгцээд бүх салбаруудаа үе шаттайгаар нээж, хэвийн амьдралдаа орох хэрэгтэй болов уу? Манайх караоке ажиллуулдаг. Хэдий эрсдэлтэй ч үүний цаана өчнөөн хүний амьдрал байгааг бодох хэрэгтэй. Зарим нь эхнээсээ үүд хаалгаа хаахад хүрээд байна.

Categories
мэдээ цаг-үе

Э.Бат-Үүл: Би монголчуудын эрх чөлөөний төлөө тэмцсэнээс өөр гэм хийгээгүй

Хотын дарга асан Э.Бат-Үүл мэдээлэл хийлээ.

Хотын дарга асан Э.Бат-Үүл “Сүүлийн үед намайг шүүх хурал хойшлогдсонтой холбогдуулан зарим хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр олон түмний тархийг угаах зорилготой гүтгэлэг мэдээлэл тарааж байна. Тиймээс дараах таван зүйлийг мэдэгдэхийг хүслээ.

Нэгдүгээрт, Тухайн өдрийн шүүх хуралдааныг хойшлуулах болсон шалтгаан нь шүүх хурал цар тахлын эсрэг авсан хорио цээрийн дэглэмийг зөрчсөн нөхцөлд болох гэж байгаа тухай прокурор н.Золзаяагийн өөрийнх нь гаргасан гомдол, мөн бусад шүүгдэгчдийн өмгөөлөгч, хорио цээрийн дэглэмд орсон зэргээс шүүх хурал хойшлох болсон гэж ойлгосон.

Хоёрдугаарт, Дэлхий даяар цар тахлын хорио цээрийн дэглэмд амьдрах болсон. Манай улсад коронавирус өвчин гарна гэж хэн ч бодож байгаагаагүй. Тэр тусмаа шүүгдэгч надад шүүх хурал хойшлуулах зорилгоор коронавирус халдвар тараах төлөвлөгөө байгаагүй. Миний нуруу хугарч, хэвтрийн дэглэм баримтлах шаардлага үүссэн. Би нуруугаа төлөвлөгөөтэй хугалаагүй. Харин ч эмчилгээний горимоо зөрчиж шүүх хуралдаа очиж байсан.

Гуравдугаарт, Бүлэглэсэн гэмт хэрэгт холбогдуулах зорилгоор гэмгүй олон хүнийг яллагдагчаар татсан. Энэ олон хүнийг шударга шүүхээр шүүлгэх эрхийг хангах, хорио цээрийн дэглэмийн шаардлагад нийцүүлэн шүүх зэрэг нь амаргүй байдаг юм билээ. Гэхдээ шүүгдэгч би цаг алдалгүй шударга ёс тогтоохыг хүссэн. Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд саад учруулаагүй. Одоо шүүх хурлыг хурдан хийлгэх хүсэлтэй байна.

Дөрөвдүгээрт, Хэрэг хянан шийдвэрлэх явцад намайг гэм буруутай мэт олон түмний тархийг угаах үйл ажиллагааг байнга явуулж ирсэн. Ийм үйл ажиллагааны үргэлжлэл нь н.Золзаяа прокурорын хардлага гэж үзэж байгаа.

Тавдугаарт, Ерөнхийлөгчийн сонгууль зэрэг улс төрийн үйл хэрэг дөхөх үед намайг элдэв хэрэгт холбогдуулан 30 жилийн турш гүтгэж ирсэн. Тухайлбал, айл ухдаг хулгайч, гадаадад олон хаустай, найз нөхдөө хөнөөдөг алуурчин, оффшор хөрөнгөтэй зэргээр гүтгэсэн. Энэ байдал одоо ч үргэлжилж байна. Би монголчуудын эрх чөлөөний төлөө тэмцсэнээс өөр гэм хийгээгүй. Авилга гэх муухай хэргээс хэзээд хол явсан.

Миний бие прокурор н.Золзаяаг шүүхэд өгнө. Гүтгэлэг хэрээс хэтэрч байгааг тэвчиж чадахгүй. Хэн энэ үйл ажиллагааг зохион байгуулж байгаа талаар шалгуулахаар УИХ-д хандана” гэлээ.

Categories
мэдээ улс-төр

С.Эрдэнэ: Тавдугаар сарын 1-нд АН-ын дараагийн даргыг батламжилна

АН-ын дарга С.Эрдэнэ өнөөдөр /2021.02.04/ мэдээлэл хийлээ.

С.Эрдэнэ “Тавдугаар сарын 01-ны өдөр АН-ын 10 дугаар Их хурлыг зарлах тушаал гарсан. Энэхүү их хурлаар АН-ын дараагийн даргыг болон АН-аас Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчийг батламжилна. Цагаан сарын баярын дараа АН-ын дарга болон тус намаас Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчийг тодруулах “дотоод сонгууль”эхэлнэ” гэлээ.