Month: February 2019

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Эрүүгийн хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг гишүүдийн олонх дэмжлээ. Энэ үеэр гишүүд хуульзүйн сайдаас асуулт асуулаа.

М.Билэгт “Эрүүгийн болон Зөрчлийн тухай хуулиудад яаралтай шинэчлэлт хийх анхаарах зүйл олон байна. Энэ тал дээр нэмэлт оруулах зүйлээ хурдан оруулж ирээч ээ. Түүнчлэн иргэд төрийн албан хаагчдыг ард түмний татварын мөнгөнөөс хулгай хийдэггүй болгоод өгөөч ээ гэж хүсч байгаа. Тиймээс төрийн албан хаагчдад хариуцлага тооцдог болгох хэрэгтэй гэж зөндөө хэлж байна. Нөгөөтэйгүүр эмэгтэйчүүдийг нэг удаа хорих ялаас нь чөлөөлчихье гээд хорих ангид очоод судалгаа хийсэн чинь 90 хувь нь хүн амины хэрэг хийсэн байсан гэж байна.Энд хэдэн хувь нь гэр бүлийн хүчирхийллийн аргагүй дарамтын улмаас аргагүйн эрхэнд биеэ хамгаалахыг тулд ийм хэрэг хийх хэмжээнд хүрсэн юм болов оо гэж асуумаар байна.

Ц.Нямдорж “Би хувьдаа 1962, 1987 оэы эрүүгийн хуулиар хэрэг уншиж байсан. 2002 оны эрүүгийн хуулийг өөрөө оруулж батлуулсан. Одоогийн 2017 оны эрүүгийн хууль бол миний үзсэн дөрөв дэхь хууль. 2004 оны эрүүгийн хууль бол Германы том эрдэмтэд хийсэн хууль юм. Төслийг нь герман дээр хүртэл орчуулж, маш их судалгаа хийж байсаж батлуулсан хууль юм. Яг эх газрыг ситемээр хийсэн хууль юм. Дээд шүүхийн эрүүгийн танхимийн тэргүүн шүүгч “Уг нь болдог бол 2002 оны эрүүгийн хуулин дээр суурилаад шинэ хуулиасаа заримыг янзалж нийлүүлээд цоо шинээр дахин энэ хуулиа хиймээр байна гэж хэлж байсан. Энэ бол миний санал биш. Яг одоо энэ хуулийг хэрэглэж байгаа практик ажилтнуудын гаргаж байгаа санал.Үүнийг би хийж шийдэж байгаа юм биш. Цаг хугацаатай байсан бол бүр цоо шинээр 2002, 2017 оны хуулийг нэг бүтэн хууль болгоод ард иргэд хэрэглэхэд амархан хууль болгоод шийдчихмээр юм шиг санагдаад байгаа юм. Гагцхүү цаг хугацаа алга. Энэ хуулийг гурван жил бичдэг юм шүү дээ.Тиймээс шинэ хуулинд өөрчлөлт оруулах саналыг оруулж ирнэ гэдгээ хэлж байна.

Эмэгтэйчүүдийн тухайд ” Би 2008 оны Засгийн газарт байхдаа эмэгтэйчүүдийн хориход очиж байсан. Одоохондоо очиж амжаагүй байна. Энэ асуудал гэр бүлийн таармажгүй харилцаа, уур уцаар, удаан хугацааны дарамттай амьдралаас болж бие бие рүүгээ хутга явуулчихснаас болсон байдаг. Манай улсад хорих ял эдэлж байгаа эмэгтэйчүүд олон биш, ямагт цөөн тоотой байдаг. Дотоодын харилцаа, архи, дарс таарамжгүй харилцаанаас болж гэмт хэрэг үүсдэг. Гэмт хэрэг хийсэн хүн яах вэ, хийсэн хэргийнхээ хариуцлагыг хүлээгээд шоронд явж байгаа. Харин жинхэнэ ялыг үр хүүхэд, ар гэрт үлдэж байгаа хүмүүс нь эдэлдэг юм. ”

Улсын Их Хурлын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанаас 42 дугаар тойрогт явагдах Улсын Их Хурлын гишүүний нөхөн сонгуулийг 2019 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдрөөс эхлүүлэхээр товлон зарлалаа. Харин нөхөн сонгуулийн санал авах ажиллагааг 2019 оны 6 дугаар сарын 30-ны өдөр явуулахаар тогтлоо. Нөхөн сонгуулийг зохион байгуулахтай холбоотойгоор улсын төсвөөс санхүүжүүлэх зардлын хэмжээг 287 сая 614 мянга 335 төгрөгөөр батлаж, энэ зардлыг нөөц сангаас гаргахыг Засгийн газарт даалгажээ.

УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Хэнтий аймгийн 42 дугаар тойрогт нөхөн сонгууль товлон зарлах, санал авах өдрийг тогтоох тухай хэлэлцлээ. Энэ хуулийн төслийг хэлэлцэхийг нийт гишүүдийн 82 хувийн саналаар дэмжив. Ийнхүү 42 дугаар тойрогт явагдах Улсын Их Хурлын гишүүний нөхөн сонгуулийг 2019 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдрөөс эхлүүлэхээр товлон зарлав. Харин нөхөн сонгуулийн санал авах ажиллагааг 2019 оны 6 дугаар сарын 30-ны өдөр явуулахаар тогтлоо. Одоо сонгууль явуулахад шаардагдах хөрөнгө, зардалын тухай хэлэлцэх гэж байна.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Эрүүгийн хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг шийдэж байна. Уг хуулийн төслөөр “Зорчих эрхийг хязгаарлах” гэсэн заалт амьдралд нийцэхгүй байгаагаас хэрэгжилтийг 2021 он хүртэл хойшлуулах саналыг оруулж ирж байгаа юм. Учир нь уг хуулийг хэрэгжүүлэхэд техникийн нөхцөл бүрдээгүй гэж үзжээ. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүдийн асуултад ХЗДХ-ийн сайд Ц.Нямдорж хариулсан юм.

Гишүүд дээр хуульд өөрчлөлт оруулснаар амьдралд хэр нийцэх талаар салбарын сайдаас тодруулж, байр сууриа хэлж байлаа.

УИХ-ын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил “УИХ-ын Дэгийн хуульд өөрчлөлт оруулмаар байна. Бид юуг түрүүнд хэлэлцэх вэ, ямар асуудлыг шийдвэрлэх вэ гэдэг дээр анхаарах хэрэгтэй. УИХ хууль батлаад байдаг, амьдралд хэр хэрэгжиж байна вэ. Энэ асуудлыг хэлэлцэх хэрэгтэй” гэсэн юм.Гишүүн Ж.Батзандан “Зөрчил хянан шийдвэрлэх явцад эрүүгийн процесс хутгалдсан байгаа. Тиймээс эрүүгийн болон захиргааны процессоо салгах ёстой гэж байгаа. Өнгөрсөн дөрвөн жил ялын шинэ төрлийг бий болгосон. Албадан хөдөлмөр эрхлэхийн Тустай хөдөлмөр эрхлэх гэж өөрчилсөн. Дэлхийн улс орнуудад хүний байршил байтугай малынхаа байршлыг хүртэл тогтоогоод байгаа. Дотоодын компаниуд дээрээ түшиглэж энэ асуудлыг шийдэх ёстой хэмээлээ.

УИХ-ын О.Баасанхүү:

-Нэгэнтээ тоног төхөөрөмж байхгүй гээд хойшлуулахаас өөр арагүй нөхцөл үүсэж байна. Техник тоног төхөөрөмж нь 9 сая ам.доллар гээд үнэтэй ч байна. Тэгээд ч 1.5 сая ам.метр хавтгай дөрвөлжин квадратад яаж хянах вэ? Ял хэлэлцэх гэдэг ойлголт байгаа. Хоёр сэжигтнийг хооронд нь мөргөлдүүлэх байдлаар мэдүүлэг өгөх гэдэг. Өнөөдөр хэрэгт орооцолдвол хамтран ажиллах гэрээ байгуулж, бусдыгаа гүтгэж ял өгч байна. Сул талыг нь өөрт нь давуу тал болгож ашиглаж байгаа. Эрүүгийн хууль, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулиас гадна Зөрчлийн хууль гэдэг ярвигтай асуудал байна. Дээрээс нь Өмгөөллийн хуулийг яаралтай оруулах хэрэгтэй. Өмгөөлөгчийг нь барьцаалах байдлаар ажиллаж байна. Тийм учраас энэ хуулиудаа янзална шүү. Би хэлэлцэж байгаа асуудалтайгаа шууд холбоотойгоор ярьж байгаа юм.

УИХ-ын гишүүн А.Сүхбат:

-Би энэ хуулийн төслийг дэмжихгүй. Нэг хуулийг гэрийн хорионд байлгахын төлөө хэдэн сая төгрөг зарцуулах юм. Энэ хуулийг өнөөдөр татаж байгаа юм байна. Цаашдаа ч ярих шаардлагагүй. Нүүдлийн соёл иргэншлийг суурин соёл иргэншилтэй уяхаа болих цаг болсон. Монгол Улсад өөрсдийн соёл, бодлогоо алдаад байгаагийн хар гайгийн нэг энэ

УИХ-ын гишүүн Ш.Раднаасэд:

-Энэ бол шинэ ялын төрөл. Монголд хэдий нүүдлийн соёл иргэншилтэй ч гэсэн хойш сууж болохгүй. Анх удаа хэрэг хийсэн хүнийг гэрийн хорионд байлгах нь зөв. Шоронд суулгачихаар бүүр муу зүйл сураад гарч ирж байна. Тухайн гэмт хэрэгт холбогдсон этгээдийг тухайн багийнхаа нутаг дэвсгэрт байлгахыг хэлж байгаа юм. Үүнийг хэрэгжүүлэх нь гэмт хэргийн гаралтыг бууруулах ач холбогдолтой.

УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж:

-Малын хулгайн гэмт хэргийн ялыг чангаруулах асуудал дээр сайд анхаараач ээ. Энэ төрлийн гэмт хэрэг хийсэн хүнийг суманд, зөвхөн гэрийнх нь хашаанд явах гавыг нь зүүж өгдөг бололцоог үүсгэ. Энэ бол хүмүүжлийн маш их ач холбогдолтой. Гавнаасаа чөлөөлөгдөхийн тулд хохирлоо заавал баригдуулан байх ёстой.

Дараагаар нь Эрүүгийн хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжих санал хураалт явуулав. Санал хураалтаар гишүүдийн 76.5 хувийн саналаар уг төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ. Ингээд анхны хэлэлцүүлэгт шилжүүлэхээр Хуульзүйн байнгын хорооны хуралдаанд шилжүүлэв.