Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

“Уламжлалт анагаах ухааны 108 боть” цувралын эхний 50 боть хэвлэгдлээ DNN.mn

“Монгол уламжлалт анагаах ухааны 108 боть” төслийн хүрээнд хэвлэн гаргасан эхний 50 боть номын нээлт боллоо.

Монголын эрдэмтэд 2019 оноос энэхүү их үйлсийг санаачлан эртний эмч маарамбын бичиж туурвиж байсан бүтээлүүдийг нэгтгэн эхний 50 ботийг хэвлэн гаргаад байгаа аж.

Нээлтэд төслийн удирдагч Академич Ш.Болд, АШУҮИС-ийн захирал Н.Хүрэлбаатар, Эрүүл мэндийн дэд сайд С.Энхболд, УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл, Монгол Улсын хүний гавьяат эмч, Анагаах ухааны доктор, профессор З.Мэндсайхан нар оролцлоо.

Энэхүү боть номд VII-XX зуун хүртэлх Монголын эртний эмч, маарамбын хийсэн бүтээл жор бичигджээ.

Анагаахын шинжлэх ухааны академийн ерөнхийлөгч, академич, Анагаахын шинжлэх ухааны доктор, профессор Ш.Болд “2019 оны наймдугаар сараас Монгол Улсад хэрэгжүүлж эхэлсэн “Уламжлалт анагаах ухааны 108 боть” төслийн хүрээнд эхний 50 боть номыг хэвлэн гаргаж байна. Эдгээр боть нь VII-XX зуун хүртэлх Монголын эртний эмч, маарамбын хийсэн бүтээл, 1972 оноос хойших Монгол Улсад хэвлэгдсэн уламжлалт анагаах ухааны эрдэм шинжилгээний бүтээлүүд, 1990 оноос Монголын уламжлалт анагаах ухааны салбарт зүтгэж яваа эрдэмтдийн бүтээл зэрэг үндсэн гурван үндсэн хэсгээс бүрдэж байгаа. Уг гол сурвалж нь VII зуунаас эхлээд Монголын анагаах ухаанд гол хүчтэй нөлөө үзүүлсэн Хятадын анагаах ухаан, Төвдийн анагаах ухаан, Манж, Орос, Монгол бичгээр бичсэн анагаах ухааны зохиолуудыг эмхэтгэж дээжийг нь гаргаж байна.

Эдгээр бүтээлүүдээс шинэ брэнд, эмчилгээний шинэ арга, технологи, шинэ санааг олох боломжийг нээж өгч байгаа. Нөгөөтэйгүүр залуу судлаачид, эрдэмтэн мэргэд, оюутнуудад сурах бичиг болгох. Мөн нийт ард түмэнд эрүүл амьдрах ухаан, хэрхэн эрүүл амьдрах аргаа зөв тогтоох вэ гэдэг тэр их мэдлэгийг л өвөг дээдсийнхээ бичсэн ном судраас олж авах ач холбогдолтой.

Мөн “Монгол судал, гар бичмэл номын сан хөмрөг”-т 21 мянга орчим гар бичмэл, барын ном, “Төвд номын сан хөмрөг”-т монгол, төвөд эрдэмтэн мэргэдийн бүтээсэн 1.5 сая орчим ном судар, “Дорно дахины ном, хэвлэийн сан хөмрөг”-т 100 гаруй мянга, нийтдээ гурван сая гаруй ховор чухал, номсудар хадгалагдаж байна” гэлээ.

XIII-XX зуунд Хятад, Төвөд, Манж, Монгол хэлээр бичиж орчуулсан эртний 200 гаруй ном судар байдаг гэнэ. Монгол уламжлалт анагаах ухааны 108 боть гаргах төслийн 50 ботийг ангилж үзвэл есөн чигт хуваагддаг. Эдгээр нь түүхийн бүтээл 8, Төвөд хэлнээс орчуулсан 10, Манж хэлнээс 1, Монгол бичиг, тод монгол хэлнээс орчуулсан 5, уламжлалт анагаах ухаан, онол арга зүйн 4 бүтээл, уламжлалт анагаах ухааны эмнэлзүйн бүтээл 6, уламжлалт анагаах ухаан эм найрлагын бүтээл 5, уламжлалт анагаах ухааны нэр томъёоны 3 бүтээл байгаа аж.

Харин АШУҮИС-ийн захирал, Анагаах ухааны доктор, профессор Н.Хүрэлбаатар “Монгол Улсын эрүүл мэндийн салбар, нэн ялангуяа Монгол анагаах ухааны салбарт түүхэнд тэмдэглэх үйл явдал болж байна. “Уламжлалт анагаах ухааны 108 боть” төслийн хүрээнд эхний 50 боть хэвлэгдэн гарлаа. Өнөөдөр бидний хамтын хүчин чармайлтаар эртний монгол маарамбын бичиж туурвиж байсан бүтээлүүдийг нэгтгээд 50 ботийг бий болгож чадлаа. Бид энэ өв соёлоо хадгалж, хамгаалахаас илүү хөгжүүлэх үүрэг хүлээсэн учраас эрдэмтэд маань энэхүү ботийг хэвлүүлэн хойч үедээ өвлүүлэн өгч байна” хэмээсэн юм.

Ботийн талаар танилцуулсны дараа төслийг дэмжсэн, бүтээлцсэн хувь хүн албан тушаалтнуудад талархлын бичиг гардууллаа.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *