Астана-Улаанбаатар, Астана-Баян-Өлгий чиглэлд шууд нислэг хийхээр Казахстаны агаарын тээврийнхэн манай салбарын яам, агентлагуудтай яриа хэлэлцээ хийж эхэлжээ. Тус улсын агаарын тээврийн “Эйр Астана” болон “Бек Эéр” компанийн нисэх онгоц ýíý çóíààñ Монгол руу шууд нислэг үйлдэх төлөвлөгөөтэй байгаа аж. “Эйр Астана” компанийн онгоц Астанагаас Улаанбаатар чиглэлд нислэг үйлдэх бол “Бек Эйр” компани Астана-Баян-Өлгийн чиглэлд энэ зунаас нислэг хийхээр төлөвлөж, бэлтгэл ажлаа хангаж байгаа гэнэ.
Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаяртай манай сэтгүүлч Я.Мөнгөнцэцэг ярилцлаа. Тэр болгон хэвлэлд ярилцлага өгөөд байдгүй эрхэм сайд зөвхөн “Өдрийн сонин”-д өгсөн ярилцлагадаа улс орны эдийн засаг хийгээд цаг үеийн асуудлуудад хариулт өглөө. Онцолбол, Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийн хойд хөршид хийсэн албан ёсны айлчлал, Оюу толгой, валютын ханш, үйлдвэржилтийг дэмжих “888” төсөл, Чингэс бонд өргөн гээд хүрээг хамарсан Н.Батбаяр сайдын ярилцлагыг “Өдрийн сонин”-ы баасан гаригийн дугаараас дэлгэрүүлэн унших боломжтой.
Мөн МАН-ын бүлгээс түүнийг огцруулах санал гаргаад байгаа. Энэ тухай манай сэтгүүлчийн асуултад эрхэм сайд хэрхэн хариулсаныг маргаашийн дугаараас тольдоорой.
Ус цаг уурын хүрээлэнгээс ойрын өдүүдэд хүчтэй шороон шуургатай байхыг анхаарууллаа. Маргааш нөгөөдөр болон зургадугаар сарын 1-нд ихэнхи нутгаар салхи 18-20 м/с, зарим үед 24 м/с хүрч ширүүснэ.
Иймээс ард иргэд, албан байгууллагуудыг гэр орон, барилга байгууламж, хашаа хорооны даруулга, бэхэлгээг сайтар хангах, засч сэлбэхийг анхаарууллаа. Барилгын өргөгч автомашин, цахилгаан дамжуулах агаарын шугам, шон, цамхаг, уурын зуухны яндан, зар сурталчилгааны самбар зэргээс холуур явахыг сануулж байна.
Мөн хүүхдийн баярын өдөр хүчтэй салхи шуургатай байх тул бага насны хүүхдэд тавих хараа, хяналтыг эцэг эх, асран хамгаалагчид сайн зохион байгуулахыг зөвлөлөө.
НИТХ-ын ээлжит 17 дугаар хуралдаан өнөөдөр болж хуралдаанаар иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих, амьжиргааг дээшлүүлэх зорилгоор боловсруулсан бичил бизнесийг дэмжих, ядуурлыг бууруулах хөтөлбөрийг хэлэлцлээ.
Нийслэл анх удаа “Иргэний оролцоотой төсөв-2014” хэлэлцүүлэг зохион байгуулж 2014 оныхоо төсвийг болосвруулахдаа нийслэлийн 152 хорооны 318 мянган өрхөөс санал авахад иргэдийн дийлэнх нь бичил бизнес хэрэгжүүлэх хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн байна. Тиймээс иргэдийн саналыг үндэслэн уг хөтөлбөрийг санхүүжүүлэхэд нийслэлийн 2014 оны төсөвт 15,2 тэрбум төгрөгийг төсөвлөсөн байна. Харин энэхүү санхүүжилтийг хэрхэн хуваарилах, ямар зарчмаар явагдах талаар зохицуулалт хийсэн нэгдсэн хөтөлбөрийг боловсруулжээ. Хөтөлбөрийг боловсруулахдаа иргэдийн бичил зээлд хамрагдах шаардлагатай эсэхийг тодруулсан судалгааг өргөн хүрээнд явуулсан аж. Судалгаанд хамрагдсан өрхийн 87 хувь нь бичил зээлд хамрагдах сонирхолтойгоо илэрхийлжээ. Хөтөлбөрт нийслэлийн 152 хороонд дунджаар 100 сая төгрөг, цаашлаад хэрэгцээнээсээ хамаарч 200-300 сая төгрөгөөр төсөл хэрэгжүүлэхээр тусгасан байна.
Энэ зээлийг олгохдоо иргэдэд зээлийн нөхцөлийг аль болох хялбарчилж, хүү бага, барьцаа хөрөнгө шаардахгүйгээр олгох юм байна.
Бичил бизнесийн зээл нь ашгийн бус учраас хүүгийн орлого нь зөвхөн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны зардалд зарцуулагдана гэдгийг хөтөлбөрийг боловсруулсан ажлын хэсгээс хэлж байлаа. Зөвхөн зээл олгоод зогсохгүй бүтээгдэхүүнээ худалдах, борлуулах үйл ажиллагааг энэхүү хөтөлбөрөөр давхар зохицуулахаар тусгасан байна..
НИТХ-ын ээлжит хуралдаанаар энэхүү асуудлыг хэлэлцэн нийслэлийн иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих, амьжиргааг дээшлүүлэх зорилгоор Бичил бизнесийг дэмжих, ядуурлыг бууруулах хөтөлбөрийг баталлаа. Мөн бичил бизнесийг дэмжих сан байгуулж журмыг баталлаа. Ингэснээр олон төрлийн шат дамжлагагүйгээр зорилтот бүлгийн иргэдэд бичил бизнесийн төсөл хэрэгжүүлэх боломж олгож байгаа юм гэж Нийслэлийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба, Нийслэлийн нэгдмэл үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод хамтран тохижилт цэвэрлэгээ үйлчилгээний ажилтнуудын “Хөдөлмөр нийгмийн хамгаалалын чиглэлээр хамтран ажиллах” санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. Санамж бичигт гарын үсэг зурснаар шар хантаазтануудын зөвлөгөөнийг зохион байгуулж, тэдний өмнө тулгамдаж буй асуудлыг шийдвэрлэж, зам, талбайн үйлчлэгч, жолооч, ачигч нарыг эрүүл мэндийн үзлэгт хамруулж, гэрлэх ёслолын ордонд хуримаа хийх боломжийг олгон, урлагийн тоглолт үзүүлж, шар хантаазтануудын ажлын онцлог, амьдралын түүхийг харуулсан “Гийчин” уран сайхны киног үзүүлж, ажилчдын идэвхи санаачилгыг дээшлүүлж, урам зориг өгөх юм.
Хог тээвэрлэлт, цуглуулалтын ажлыг гүйцэтгэдэг байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх, ажлын шинэ арга барил бүхий санал, санаачлагыг дэмжих зорилготой “Эрүүл аюулгүй ажлын байрыг эрхэмлэгч байгууллага”, “Хоггүй хороо-Хоггүй гудамж” болзолт уралдааныг дүгнэн урамшуулна гэж Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас мэдээллээ.
Өнөөдөр Соёл, спорт, аялал жуулчлалын дэд сайд М.Түмэнжаргал, Биеийн тамирын бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Х.Бакытжхан нар БНХАУ-ын Бээжин хотод зохиогдсон сагсан бөмбөмгийн тэмцээнд оролцоод ирсэн өсвөрийн шигшаа багийнхныг хүлээн авч уулзлаа.
Бээжин хотод зохиогдсон “3:3” тэмцээнд Монголын үндэсний сагсан бөмбөгийн холбооны эрэгтэй, эмэгтэй баг тамирчид анх удаагаа оролцож, хөвгүүдийн баг тавдугаар байрт шалгарч, охидууд 11 дүгээр байр эзэлсэн билээ.
Тодруулбал, Эстонийг нэмэлт цагт 10:11 харьцаатайгаар ялж тавдугаар байрны төлөө Азийн сагсан бөмбөгийн спортын хөгжлийг тодорхойлогч хүчирхэг багуудын нэг Тайваний шигшээ багийг 16:13 хожиж Дэлхийн Аварга Шалгаруулах тэмцээний 5-р байрт шалгарсан юм. Харин эмэгтэй шигшээ баг Тайландын багт хожигдсон ч Индонезийн багийг 14:12 харьцаатай ялж, 11 дүгээр байрт шалгарчээ. Дасгалжуулагч ОУХМ Г.Ихбаяр, Спортын мастер Б.Отгонсүрэн нар хэлэхдээ “Манай тамирчид нуруугаараа жаахан намхан байсныг эс тооцвол ур чадвараараа маш сайн байсан. Анх удаа европын улсуудтай хүүхдүүд маань тоглолт хийсэн нь туршлага болж өглөө. Бид өсвөр үеэ сайн дэмжвэл цаашидсагсан бөмбөгийн спортыг үндэсний хэмжээнд хөгжүүлэн, Олон улсын түвшинд өндөр амжилт үзүүлэх боломж ойрхон байгааг харуулж байна” хэмээсэн юм.
Үндэсний томоохон компаниуд ажилчдаа цомхтгож, цалингаа танаж эхэлñýí áàéíà. Òóõàéëáàë, “АПУ”, “МАК”, “MCS” зэрэг үндэсний томоохон компаниуд ажилчдаа цомхтгож байгаа ãýíý. Улмаар үлдсэн ажилчдынхаа цалинг танаж буй юм байна.
Ýäèéí çàñàã õ¿íäýð÷, îëîí êîìïàíèóäûí áèçíåñèéí îð÷èí õóìèãäàæ, õààëãàà áàðèõàä õ¿ðýýä áàéãàà þì. Судалгааãààð сүүлийн хэдхэн жилийн дотор 22 мянга гаруй аж ахуйн нэгж дампуурчээ. Õàðèí Хөдөлмөрийн яамны зүгээс “Үүссэн нөхцөл байдлаас болж хаалгаа барьсан газар байхгүй” гэж мэдэгдýæ áàéãàà þì.
Эдийн засгийн Өршөөлийн тухай хуулийг ирэх долоо хоногт өргөн барихаар төлөвлөж байгаа юм байна. Сангийн сайд Ч.Улаан, Хууль зүйн сайд Х.Тэмүүжингээр ахлуулсан ажлын хэсэг хуулийн төсөл дээр ажиллаж бэлэн болгосон байна.
Тус хуулийн төслийн гол агуулга нь урьд өмнө нь ил тодоор эргэлтэд орж байгаагүй гадаад болоод дотоодод хадгалагдаж байгаа хөрөнгийг нэг удаа өршөөх аж. Ингэхдээ элдэв татвар, хууль, мэргэжлийн байгууллагын шалгалт, энэ төрлийн дарамтыг огт үзүүлэхгүй байх гэнэ. Тэрчлэн хаанаас, хэзээ, ямар арга замаар олж авсан бэ гэдгийг ч тодруулахгүй юм байна.
Энэ удаа өршөөсөн шиг өршөөх бөгөөд хэрэв хуулийн үргэлжлэх хугацаа дууссан хойно хэн нэгэнд нууц хөрөнгө байсан нь илэрвэл хатуу хариуцлага тооцдог болох зарчмыг гол болгосон байна. Хуулийн үргэлжлэх хугацааг одоогоор зургаан сар байхаар тооцож байгаа ч УИХ-аар хэлэлцэх үед гишүүдийн дийлэнх, олонхи ямар байр суурьтай байна хугацааг түүгээр товлогдох аж.
Тэрчлэн хуулийн үйлчлэлд энэ төрлийн хэргээр шоронд сууж байгаа, урьдчилан саатуулагдаж байгаа иргэд хамрагдах уу гэсэн асуулт урган гарч ирж байна. Энэ асуудлыг нухацтай хэлэлцэх шаардлагатай учраас мөн л УИХ-ын гишүүдийг шийдэг гээд эрхийг нь өгөх бололтой. Төслийг санаачлагч Сангийн сайд Ч.Улаанаас “Эдийн засгийн хэргээр аавын хаалга татсан цагаан захтнууд өршөөгдөх үү” гэж асуухад “Мэдээж өршөөл үзүүлэх учраас хамрагдах боломж байгаа байх. Нарийн нягт асуудлуудыг нь Хууль зүйн яам боловсруулж байгаа. Өршөөгдөнө гээд хэлчихвэл баахан хүлээлт үүсчих гэмтэй. Тэгэхээр үүнтэй холбоотой тайлбарыг Хууль зүйн яамны зүгээс хийх учиртай” гэсэн хариултыг өглөө.
Л.МӨНХ
Õ¿¿õäèéí ýðõèéã õàìãààëàõ ºäºð áóþó çóðãàäóãààð ñàðûí 1-íèé õ¿¿õäèéí áàÿð áîëîõîä öººõºí õîíîã ¿ëäëýý. Ýíý ºäðèéã óãòààä îëîí àðãà õýìæýý çîõèîí áàéãóóëàãäíà. Òóõàéëáàë, íºãººäºð Анкарагийн гудамжинд “Бид сайн сайханд дагуулна” иргэдийн баярын арга хэмжээ áîëíî. ̺í Çóðãàäóãààð ñàðûí 1-íä Тусгаар тогтнолын талбайд áîëîõ “Хүүхдийн баяр”-ын арга хэмжээг Чингэлтэй дүүргийн Засаг даргын Тамгын газраас СУИС-тай хамтран хоёр дахь жилдээ зохион байгуулах гэж байна.
“Бид сайн сайханд дагуулна” арга хэмжээний үеэр төрийн байгууллагууд үйл ажиллагаагаа суртчилахаас гадна алдарт эхийн одон гардуулах ёслол, сургууль цэцэрлэгийн багачуул, өсвөрийн тамирчид, энхийг сахиулагч цэргийн ёслолын жагсаал áîëîõ þì áàéíà. Ìөн урлаг спортын алдартнууд болоод СУИС-ийн оюутнуудын шилдэг тоглолт үзүүлбэрүүдýý õ¿¿õýä áàãà÷óóääàà ñîíèðõóóëàõ íü ýý. Áàñ уран баримал, уран зургийн үзэсгэлэн зэрэг îëîí үйл ажиллагаа ºðíºõ àæ.
Харин хүүхдийн баярын арга хэмжээний үеэр хүүхэд багачуудад зориулсан урлагèéн нэгдсэн тоглолт болоод спортын тэмцээнийг явуулж, түүнээс гадна шилдэг гэр бүл, шилдэг сурагчдыг шалгаруулж мөн хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдэд бэлэг ãàðäóóëàõ þì áàéíà.
УИХ дахь МАН-ын бүлэг º÷èãäºð ýýëæèò áóñààð õóðàëäàæ, Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаярыг огцруулах саналä íýãäñýí òóõàé ìýäýýëñýí áèëýý. Òýãâýë òóñ á¿ëýã Í.Áàòáàÿð ñàéäûã îãöðóóëàõ áè÷ãýý 13.00 цагт УИХ-ын даргад өргөн барíà ãýæ äºíãºæ ñàÿ ìýäýýëëýý.