Фрэнсис Фукуяма: Украины дайны үр дүн дэлхий дахинд шийдвэрлэх нөлөө үзүүлнэ DNN.mn

ОХУ-аас Украины эсрэг эхлүүлсэн дайны үр дүн хөрш орнууд болон бүс нутгийн төдийгүй дэлхий дахинд шийдвэрлэх нөлөө үзүүлнэ гэж Стэнфордын их сургуулийн ахлах судлаач Фрэнсис Фукуяама Европын Ялтын стратеги(YES)-ийн уулзалтын үеэр мэдэгдэв. “Энэ дайны үр дүнгээс шалтгаалаад бусад улс орнуудад их зүйл өөрчлөгдөж магадгүй. Хэрэв Орос ялж, Украины газар нутгийг авч үлдэх тохиолдолд Гүрж, Молдав, Казахстан улсад тус бүрд нь шууд нөлөөлнө” гэж Фукуяама хэлэв. Энэ дайны үр дагавар Зүүн Өмнөд Азид ч нөлөөлнө гэдэгт тэр итгэлтэй байна.

Учир нь саяхныг хүртэл Хятад улс Тайванийн эсрэг хүч хэрэглэж, ардчилсан замаар сонгогдсон Засгийн газрыг түлхэн унагана гэсэн бодол тус бүс нутагт бараг хэнд ч байгаагүй гэж Фукуяама тайлбарлав. Үүний нэгэн адил дайны үр дүн АНУ-ын дотоод улс төрийн нөхцөл байдалд ч нөлөөлж, баруун жигүүрийн улс төрийн хүчнүүдийн төлөөлөгчид илүү авторитар загвар буюу “хүчтэй гар” гэгддэг Путин шиг хүнийг удирдагч болгохыг илүүд үзнэ гэж судлаач хэлэв.

Олон улсын хямрал судлалын бүлгийн ерөнхийлөгч Комфорт Эро, Фукуяаматай санал нэгдэж, дайны үр дүн, тэр дундаа Африкийн хувьд ч шийдвэрлэх үүрэгтэй байх болно гэж нэмж хэлэв. “Би Баруун Африкийн хамгийн том улс болох Нигерээс ирсэн. Нигерийг найтаахад Баруун Африк бүхэлдээ хамраас нь ус гоожиж байдаг гэж бид ярьдаг. Энэ дайны Украин болон Европын аюулгүй байдлын архитектурт үзүүлэх нөлөөлөл үүнтэй адил байх болно. Энэ дайн хэрхэн өрнөж төгсөх нь зөвхөн Европод төдийгүй дэлхийн бусад оронд маш их ач холбогдолтой байх болно, учир нь Европ найтаахад дэлхийн бусад хүмүүсийн хамраас ус гоожиж эхэлдэг” гэж тэр дүгнэв.

Фрэнсис Фукуяма нь либерал ардчилал нь дэлхийн улс төрийн дэглэмийн хувьслын эцсийн хэлбэр болно гэж зөгнөсөн “Түүхийн төгсгөл ба сүүлчийн хүн” номын зохиолч гэдгээрээ алдартай болсон эрдэмтэн юм.