Дуучин Д.Түмэндэмбэрэлийн “Туулын урсгал шөнөдөө сайхан” дуунд дуртай. П.Адарсүрэн “Алтай хангайн уулс”-аа дуулж мандаж байхыг мэддэггэхээр би эртний хүн байх нь. Хааяа араажав харахад дотно санагддаг.Хуучны сайхан цагаа дурсах хөгшдийн сэтгэлийг ойлгодог,бид далаад оныхон. “Далаад оны хүн байдаг гэхээр сонин санагдаад байх юм” гэсэн хүүхдийн яриаг манай үеийнхэн наргиа болгон биедээ дамжуулдаг. Социализмын оргил үед мэндлээд, цэцэрлэгийн насаа хуучин нийгэмд үдсэн бидний шилжилтийн нас нийгмийн шилжилттэй хамт өрнөсөн. Бидний дараа үеийнхэн социализм гэж ямар нийгэм байсныг ойлгохгүй.
Харин бид багадаа “МАХН-ын үйл хэргийн төлөө хэзээд бэлхэн байхаа тангараглаж байна” гээд андгай өргөчихсөн улс. Түүний өмнөхөн цэцэрлэгт байхдаа “Манай багшийн багш даа, манлай Ленин багш аа” гээд дуулж байлаа шүү дээ. Эмээ маань “Цуурч байгаад хэрэгт оров” хэмээн сануулдаг байсан нь бидний мэдэрсэнсүүдэр. Биднийг багадховор бараанд хүмүүс оочерлоод, уртаасурт дараалал үүсчихсэн байдаг сан. Дэлгүүрт танилтай бол “арын хаалгаар” өөдтэй өнгөтэйгээс нь шилээд авчихна. Одоо үед баян тарганаараа гайхуулдаг бол тэр үед “Ядуу малчны хүүхэд” хэмээн бахархдаг, гурван үеийн түүхээ бичихдээ энэ талаа илүү тодотгож өгдөг байж. Ядуус мандаж, баячууд гишгэх газаргүй нийгэм одоогийн хүүхдэд бол үлгэр шиг л санагдах байх. Хэзээ нэгэн цагт хойч үе маань биднийг ч бас түүхэн ховор үзмэр шиг санах болов уу.
Б.ЯНЖМАА