Category: соёл-урлаг

Дэлхийд танигдсан одой циркчид Монголд ирж тоглох тов гарсан. Тодруулбал энэ сарын 24-нд буюу маргааш манай улсад хүрэлцэн ирэх юм. Тэднийг Монголын үндэсний циркийнхэн урьсан бөгөөд 20 жилийн өмнө Монголын үзэгчидтэй уулзаж байжээ. Энэ удаа 35 хүний бүрэлдэхүүнтэй баг буюу баавгай, нохой, хонь, ямаа гээд 20 гаруй төрлийн амьтадтайгаа ирэх  юм байна. “Бяцхан оддын гайхамшиг” хэмээх энэхүү тоглолтын тасалбарын үнэ 10-25 мянган төгрөгийн үнэтэй байх бөгөөд энэ сарын 25-наас зургадугаар сарын 2-ныг хүртэл үргэлжлэх юм байна.

Б.Шүүдэрцэцэгийн “Улаан пальто” өгүүллэгээс сэдэвлэн зохиолыг нь бичсэн “Улаан пальто” кино энэ сарын 21-нд буюу маргааш нээлтээ хийх гэж байна.  “Улаан пальто” киноны гол дүрд Соёлын тэргүүний ажилтан, жүжигчин О.Долгор, хөтлөгч, жүжигчин Т.Өөдөө, ЗГХЭГ-ын дарга МУ-ын сайд Ч.Сайханбилэгийн гэргий топ модель О.Байгаль нарын бүсгүйчүүд тогложээ.  Эх үрийн нандин холбоо, хүнлэг нандин сэтгэл, хүний сүнс төрөл сэлгэн эргэн төрдөг тухай өвөрмөц сэдэвтэй “Улаан пальто” кино аз жаргалтай төгсгөлтэй, хүүхдийн эрхийг хөндсөн зэргээрээ гэр бүлээрээ үзэх дуртай кино болсон ажээ. Сонирхуулахад “Улаан пальто”-ны хөгжмийг гитарчин Өөжгий буюу Д.Өлзий-Орших бичсэн бол киноны гол дүр Номин охины дуулдаг “Би хүүхэлдэй” дууг Гавьяат жүжигчин, дуучин Ж.Алтанцэцэгийн охин С.Номин-Эрдэнэ дуулсан байна. 

“Гэгээн муза” олон улсын театрын наадам энэ сарын 19-нд буюу маргааш шилдгүүдээ тодруулна. Энэ удаагийн наадам “Драмын жүжгийн төрөл”, “Хүүхдийн жүжгийн төрөл”, “Дуулалт жүжгийн төрөл”, “Нэг хүний жүжгийн төрөл”-үүдэд 20 уран бүтээл өрсөлдөж байгаа аж. 

“Гэгээн муза 11” наадмын хоёрдугаар шатны шалгаруулалтад өрсөлдөж буй бүтээлүүд энэ сарын 10-наас эхлэн тоглож эхэлсэн.

Тус наадамд нэр дэвшигчдийн бүтээлийн үзлэг өнөөдөр дуусч байгаа аж.  

Амьд хөгжим сонирхогчдын “Playtime-2014” наадам ирэх долдугаар сарын 19, 20-нд Гачуурт дахь “Монгол шилтгээн”-д болохоор товоо зарлаад байгаа билээ. Тэгвэл энэ удаагийн наадамд 30-35 хамтлаг тоглох юм байна.
Наадамд уламжлал ёсоор зочин хамтлагууд оролцохоос гадна шинэ залуу хамтлаг, дуучдыг шалгаруулалтад оруулж, сонгох нь ээ. Наадмын шалгаруулалтын бүртгэл тавдугаар сарын 30-ныг хүртэл үргэлжлэхийг зохион байгуулагчид дуулгалаа.
 “Амьд” хөгжмийн хамгийн том наадам болох “Playtime” нь хөгжмийн хөгжилд түлхэц үзүүлэх зорилготой учраас шинэ залуу, чадварлаг хамтлагийг гаргаж ирэх, чадваржуулахыг хичээдэг юм. Тиймээс шалгаруулалтын босгыг жилээс жилд өндөржүүлж байгаа учраас шалгуурт тэнцсэн болон урилгаар оролцох хамтлагууд бүтэн “сэт”  тоглолтоо хийх нь ээ.
Энэ жилийн наадмын эргэн тойрон дахь бэлтгэл ажлуудыг эхлүүлсэн байна. Тоглолтын тайз урьд жилийнхтэй адил гол болон жижиг тайзнаас бүтнэ. Наадмын талбайд хөгжим сонирхогчдод зориулсан худалдаа, наймаа, хоолны үйлчилгээ үзүүлэх хүмүүсийг бүртгэж эхэлснээс гадна жижиг тайзан дээр өөрсдийн “сэт”-ийг тавих хүсэлтэй DJ нарыг ч бүртгэж байгаа ажээ. Энэ жилийн наадмын онцлох мэдээлэл бол ОХУ-д альтернатив рок урсгалыг хөгжүүлсэн гэгддэг “МумийТролль”, “пост рок” урсгалаар тоглодог Японы “Envy” хамтлагууд зочин хамтлагаар ирэх юм.

Сонирхуулахад, энэ жилийн наадамд урилгаар оролцож байгаа “The Lemons” хамтлагийн төрсөн өдөр наадмын эхний өдөр тохионо. Учир нь тус хамтлаг нь анх 11 жилийн өмнө “Playtime” амьд хөгжмийн наадамд оролцож, уран бүтээлийн гараагаа эхэлж байв. Тиймээс ч жил бүрийн “Playtime” наадмын эхний өдөр тэд фэнүүдийнхээ хамт төрсөн өдрөө тэмдэглэдэг уламжлалтай. Тэд 11 жилийн төрсөн өдрөөрөө гурав дахь шинэ цомогт орсон дуунуудаасаа тоглоно гэсэн шүү.

Хөгжмийн зохиолч Ц.Сүхбаатарын нэрэмжит өсвөрийн төгөлдөр хуурчдын  улсын  хоёрдугаар уралдаан  өнөөдөр Эрдэнэт хотноо эхэлж байна. Орон нутагт амьдарч буй  хүүхдүүдэд  төгөлдөр  хуурыг  сурталчилж, хөгжмийн боловсрол олгох зорилгоор тус  уралдааныг “Эрдэнэт авьяастан” ТББ-ынхан Орхон  аймагт зохион байгуулж буй юм.
Тус уралдаанд хот, хөдөөгийн төгөлдөр хуур сонирхон суралцагч 4-18 насны  200 гаруй хүүхэд оролцохоор  бүртгүүлсэн байна. Оролцогчид ганцаарчилсан болон хосын төрлөөр өрсөлдөх ба СУИС, ХБК-ийн төгөлдөр  хуурын мэргэжлийн багш нар  шүүн явуулах аж. Уралдааны шагналтангууд ням гарагт тодорно.

  1400 жилийн өмнө Монгол баатруудын тоглож байсан “Алтай ятга” хөгжмийг сэргээн бүтээгээд байгаа билээ.
Тэгвэл уг хөгжмийг монгол түмэндээ танилцуулж эгшиг аялгууг нь сонсгох “АЛТАЙ ЯТГЫГ ДУУРЬСГАХ ИХ ЁСЛОЛ” маргааш болох гэж байна.
Алтай ятгыг анхлан дуурьсгах Монгол баатраар мэргэжлийн сумогын 68 дахь их аврага Асашёорюү Д.Дагвадорж тодорсон бөгөөд ёслолын арга хэмжээнд нэрт ятгачин Ч.Мөнх-Эрдэнэ, Бөртэ хамтлаг, Алтай хамтлаг, АСА Циркийн жүжигчид зэрэг нийт 100 орчим уран бүтээлчид хамтран оролцох аж.
Дашрамд сонирхуулахад 1400 жилийн өмнөх дайчин баатрын хадны булшнаас олдсон Алтайн ятгын цар нь 2 мм нимгэн, тээг нь салаагүй байдалтай олджээ. Энэ нь тухайн үед хөгжим урлах өндөр технологитой байсныг илтгэнэ. Алтай ятгыг сэргээснээр монголчууд бид нэгэн шинэ төрлийн хөгжимтэй болж байгаа бөгөөд дэлхийн хөгжмийн түүхэнд нэн ховор хөгжмийн зэмсэг болж байгаа юм.

“Яруу эгшиг” хамтлаг монголын хүүхдүүдэд ардын дуу, үндэсний язгуур урлагаа түгээж монгол бахархалаа бий болгох 2010 онд байгуулагдсан аж. Хамтлагын гишүүд 7-10 насны 6 гишүүнтэй юм байна. хүүхдүүдийг өв тэгш хүмүүжүүлж, хөдөлмөрч, эх оронч, өв соёлоороо бахархах сэтгэлтэй бүтээлч иргэн төлөвшүүлэх чиглэсэн аж. “Яруу эгшиг” хүүхдийн язгуур урлагийн хамтлаг одоогоор 33 бүтээлтэй бөгөөд тэмцээн уралдаанд байнга оролцож олон шагнал урамшуулал авчээ. Тус хамтлагынхан төвдугаар сарын 24-ний 14:00, 16:00 цагт, Улаанбаатар чуулгын концертын танхимд анхны бие даасан тоглолтоо хийхээр төлөвлөжээ.

Өнөөдөр “Мишээл экспо” худалдааны төвд  “Камертон” хамтлагийнхан “Camerton Best hits Unplugged” тоглолтоо хийх гэж байна. Тоглолт оройн 19.00 цагаас эхлэх бөгөөд ганцхан удаа болох юм.  Тасалбарын үнэ нь 50 мянган төгрөг аж. Тэд энэ удаагийн тоглолтдоо сонсогчдын хүртээл болж байсан дуунуудаа амьд хөгжимтэй дуулахаас гадна, тус тусын бие даасан уран бүтээлүүдээсээ  толилуулах гэнэ. 

Э.Эрдэнэ

Дэлхийд алдартай одой циркчид Монголын циркэд ирж тоглохоор болжээ. Тэднийг Монголын үндэсний циркийнхэн урьсан бөгөөд 20 жилийн өмнө Монголын үзэгчидтэй уулзаж байжээ. Энэ удаа тэд 35 хүний бүрэлдэхүүнтэй баг буюу баавгай, нохой, хонь, ямаа гээд 20 гаруй төрлийн амьтадтайгаа ирэх  юм байна. “Бяцхан оддын гайхамшиг” хэмээх энэхүү тоглолтын тасалбарын үнэ 10-25 мянган төгрөгийн үнэтэй байх бөгөөд энэ сарын 25-наас зургадугаар сарын 2-ныг хүртэл үргэлжлэх юм байна.

1400 жилийн өмнө Монгол баатруудын
тоглож байсан “Алтай ятга” хөгжмийг эх олдворт судалгаа хийж дахин сэргээн
бүтээжээ. Алтай ятгыг сэргээснээр монголчууд бид нэгэн шинэ төрлийн хөгжимтэй
болж байгаа бөгөөд дэлхийн хөгжмийн түүхэнд нэн ховор хөгжмийн зэмсэг болж
байгаа юм. Алтай ятга нь 1400 жилийн өмнөх дайчин баатрын хадны булшнаас олджээ.
Бүхэл бүтэн мянга гаруй жил хадгалагдсан уг зэмсэгийн цар нь хоёр мм нимгэн,
тээг нь салаагүй байдалтай олдсон бөгөөд тухайн үед хөгжим урлах өндөр
технологитой байсныг илтгэнэ.

Уг хөгжмийг дахин сэргээж Монголын
язгуур өв соёлоо дэлхий дахин таниулах, соёлын брэнд бүтээгдэхүүн болгож хөгжүүлэх
зорилготой ажлыг Монгол угсаатны хөгжмийн товчооны хамт олон эхлүүлээд байна.
Энэ ажлын эхлэл болгож Алтай ятгыг монгол түмэндээ танилцуулж эгшиг аялгууг нь
сонсгох, дэлхий дахинд зарлах “АЛТАЙ ЯТГЫГ ДУУРЬСГАХ ИХ ЁСЛОЛ”-ыг “Монгол
бахархалын төлөө нэгдэцгээе” уриатайгаар 2014 оны энэ сарын 16-нд АСА циркэнд
зохион байгуулахаар болжээ. Ёслолын ажиллагааны уран сайхны удирдаачаар
Д.Ганпүрэв, зөвлөхөөр Төрийн хошой шагналт, хөгжмийн зохиолч Н.Жанцанноров,
найруулагчаар Натур даанс продакшний найруулагч Д.Энхбаяр, хөгжмийн
найруулагчаар Бро’с рекордсын продюсер М.Болд /Томоо/, нэрт ятгачин Ч.Мөнх-
Эрдэнэ, Бөртэ хамтлаг, Алтай хамтлаг, АСА Циркийн жүжигчид, БЦЭДБЧ-ын найрал
хөгжим, найрал дуучид зэрэг 100 орчим уран бүтээлчтэй баг бүрэлдэхүүн ажиллаж
байгаа гэнэ.

Уг ёслолын ажиллагааны тасалбарын орлого нь
цаашид Алтай ятгыг хөгжүүлж, түгээн дэлгэрүүлэх, дэлхий дахинд брэнд болгох
“Алтай ятга” төсөлд зориулагдах ажээ.