Долоо хоног бүр ШӨХТГ-аас киноны ашиг орлогын жагсаалтыг гаргадаг. Кино театруудын дэлгэцнээ монголын уран сайхны дөрвөн кино гарч байгаа. Энэ долоо хоногийн жагсаалтыг нээлтээ хийгээд удаагүй байгаа “Хамгийн сайхан нь” кино тэргүүлсэн байна. Харин мөн үзэгчдэд хүрээд удаагүй “Миний хайр” монголын уран сайхны кино 11 саяын орлогоор удаах байрт жагсчээ. Кинонуудын ашиг орлогын жагсаалтыг хүргэж байна.
Монголд артхаус кино түгээн дэлгэрүүлэх зорилготой “Алтан хальс” холбооноос “Алтан хальс” олон улсын андерграунд кино наадмыг зохион байгуулж байгаа билээ.
Уралдаанд оролцохоор нийт 33 бүтээл иржээ. Харин наадмын шүүгчээр Пусаны кино наадмын дээд шагналт, кино найруулагч С.Бямба, “Алтан хальс” холбоог үүсгэн байгуулагчдын нэг, кино найруулагч Ш.Ихбаяр, зураач Ё.Далх-Очир, зохиолч, яруу найрагч Г.Аюурзана, “Гоодаль” сэтгүүлийн эрхлэгч А.Амармэнд нар ажиллаж буй аж.
“Алтан хальс олон улсын андерграунд кино наадам” нь гурван хэсгээс бүрдэх юм байна. Тухайлбал, “Албан ёсны толилуулт” хэсэгт олон улсын шилдэг авангард, бэсрэг кинонуудыг албан ёсны эрхтэйгээр толилуулах аж. Харин “Уралдаант” хэсэгт монгол уран бүтээлчдийн бүтээлүүдийг үзэгчдэд хүргэх бол “Уралдаант бус” хэсэгт “Алтан хальс” холбооны шинэ залуу уран бүтээлчдийн бүтээлээс үзүүлэхээр төлөвлөжээ.
Шилдгээр шалгарсан нэг бүтээл “Алтан хальс Гран при” шагнал, нэг сая төгрөг хүртэх юм. Мөн “Шилдэг хүүрнэлт кино”, “Шилдэг хүүрнэлт бус кино”, “Шилдэг анимаци”, “Шүүгчдийн нэрэмжит шагнал” гэсэн төрлөөр шагналын эзэд тодрох гэнэ.
Үзэгчиддээ 6 жилийн турш цэнхэр дэлгэцээр цацагдсан нэвтрүүлэг бол “Universe Best Songs”. Үе үеийн шилдгүүдийн анхдугаар наадмыг зохион байгуулж байгаа билээ. Үргэлж шинэ содон хоолойтой авьяастнууд төрөн гарсан тус наадмын шилдгийн шилдгийг өнөөдөр тодруулна.
Үзэгчдийн хүсэн хүлээсэн “Best of the best” наадмын Гала тоглолт, Гран При шагналтанг тодруулах ёслолын ажиллагаа энэ сарын 20,21-нд “UB PALACE”-т болох гэж байна.
Уг тоглолтын тасалбарын үнэ 15 мянган төгрөг бөгөөд “UBS” телевизийн байр, “UB PALACE”-ийн билетийн кассаар худалдаалагдаж байна. Мөн 16-17 утсаар захиалан үнэгүй бүртгүүлэх боломжтой сонирхсон мэдээллээ лавлах утас:19-51 утасны дугаараас авах боломжтой.
Шилдгүүдийг цугларуулсан үдэш зөвхөн цорын ганц “Гран При” шагналтанг шүүгч, үзэгчид хамтдаа тодруулна. Шилдгийн шилдгээр шалгарсан азтай авьяастан Солонгос улс болон Англи улсад хүссэн мэргэжлээрээ суралцах эрхийг гардан авна.
АНУ-ын Жаксон хотод балетчидын олон улсын уралдаан болж байна. Дөрвөн жилд нэг удаа болдог балетчидын хувьд олимптой дүйцэх уг уралдаанд манай улсын ДБЭТ-ын гоцлооч О.Ганцоож оролцон бүжиж байна.
Тэрбээр эхний шатнаас шалгарсан ба хоёрдугаарт шатанд орчин үеийн бүжгээр өрсөлдөнө. Түүний хамтран бүжиглэгчээр Гавьяат жүжигчин Ч.Ганчимэг оролцож байгаа юм. 10 дахь удаагаа зохион байгуулагдаж буй уралдаанд 20 орны 92 балетчин өрсөлдөж буй аж.
Борооны дараах аливаа юмс үзэгдэл улам бүр гэрэлтэж өнгө төгөлдөр харагддаг. Өнөөдөр яг л тийм өдөр юмсанжээ. Бүтэн өдөр шивэрсэн бороо газарт шингэсэн ч нарны бүлээн амьсгалаар уулын сугаас манан болон босно. Ажилдаа яарах зарим нэг нь зам дээр тогтсон борооны усыг туучин одно. Өглөө эрт хотын гудамж сэлүүхэн ажээ. Хүнсний дөрөвдүгээр дэлгүүрийн хажууханд ганц нэг хөгшчүүл гадаа нарлан, өчигдөр “агаарын саатал” тэмдэглэсэн зарим нэг нөхдүүд өрвийхөөрөө өрвийж, өнөө бүлцийтэл усан хаван гүйсэн нүдээ жоонийлгон байж нарны өөдөөс аврал эрэх мэт харна. “Сүү аваарай, сүү аваарай” хэмээн орилж байгаа харагддаг настай эгч Монголын оюутны холбооны хойд талд зогсож сүүгээ зардаг газар руугаа яаравчлан алхаж яваа харагдана. Зам хөндлөн гарахаас ихэд болгоомжилсон байртай хоёр гараа дээр дээр савчин явна. Фортуна сайд уурлахаараа хоёр гараа телевизийн өндөр антенн шиг гозолзуулан зөрж өнгөрдөг. Сүү зардаг эгчийг хараад өнөөдөр Эдийн засгийн хөгжлийн сайдаа гэнэт санав шүү. Зогсоолгүй газар аксент маркын машин зогсох ажээ. Шөнөжин таксинд яваад үүрээр л унтсан болов уу гэж дүгнэлт тавив. Хөөрхийг ингээд унтаж байхад өнөө жолооч нарын эрлэгийн элчээр өрсөлдөгчгүй шууд нэрлэгдээд байгаа ачигч машин ирээд тэр чигт ачаад явчих вий гэх харалган бодол төрнө.
Толгойдоо цагаан алчуурыг нар адил зангидсан ягаан халаадтай бүсгүй хүүхдээ тэвэрч яваатай таарав. Тэр нялх амьтанд “Аав нь унтаж байгаа” гэх мэт зүйлсийг хэлээд үнсэх нь сонсогдов. “Хөөрхийдөө миний муу эрчүүд эхнэрээ хар үүрээр хүүхдээ тэврүүлж гаргачихаад өөрсдөө таг шүү” гэх зэмийн бодол ч төрөх шиг. Гэхдээ тэд чинь ар гэрээ авч явахаар тун чиг завгүй ажилладаг хэмээн зөвтгөсөн ч эсвэл хөлбөмбөг үзсэн юм болов уу гэж бодох шиг явсаар ажилдаа ирлээ. Өглөөний 07 цаг жаахан өнгөрч байсан. Монголд ийм нэгэн гэгээн өглөө айлсан ирсэн бүлгээ. Энэ өдрийн өглөөг угтан яруу найрагч Мөнхөөгийн Билэгсайханы “Гэгээн монгол” шүлгийг хүргэж байна.
Сүрэг цагаан зээр
Шүүдэр гишгэн цахилж
Сүрлэг өндөр яндан дээр
Тэхийн эвэр сэрвийж
Монгол гэрийн гаднаас
Малын үнэр ханхалж
Моринд хайртай сайн эр
Уртын дууг аялж
Үүрийн гэгээтэй уралдан
Өрхний хошуу даялж
Өндөр борхон бүсгүй
Аргал хормойлон галлаж
Өтгөн шаргал цайг
Тооно өргүүлэн сарамч
Өүлэн эжий минь удам
Тэнгэрт цацал өргөж
Өөдрөг хөдөө нутагт минь
Өглөө болж байгаа нь тэрээ.
Үдийн нарны сүүдэр
Хөлөн тушаа нуугдаж
Өртөө газрын юмс зэрэглээнд бүжиглэж
Малын хишигтэй хүүхэд
Хонио усанд оруулж
Манай танайхан бүгдээрээ
Борцтой цай аягалж
Гэр дүүрэн буурлууд
Тамхи нэрэн хуучилж
Гэргий хүүхдийн хооронд
Цаггүй ажил хөвөрч
Нар унасан газраас
Ногооны үнэр ханхалж
Нанчид нэрсэн айлаас
Охийн үнэр сэнгэнэж
Зулзаган жаахан богширго
Нисэн бууж жиргээд л
Зунтай жилийн өдрүүд тиймэрхүү л байдагсаан
Өдөржин бэлчсэн мал
Задгай газар хотолж
Үдшийн буурал гэгээ
Толгод дамнан хүүшилж
Өнөө болсон явдлыг
Ам дамжин хуучилж
Үүр шөнийн болзоог
Залуухан хосууд товлож
Цүү хаях наадамд
Үеийнхэн голцуу цугларч
Цуутын цагаагч гүүг
Өвөө багачуулд ярьж
Сарны гэрэлтэй салхийг
Зэлний үхэр хивж
Саалийн хувинтай сүүнд
Түүхий цөцгий хөвж
Орон монгол хөдөөд минь
Орой болж байгаа нь тэрээ.
Мичид долоон бурхан
Тооно нарлах цагаар
Мэндийн гурвалжин өрх
Дөрвөлжин болох шөнөөр
Амрагийн болзоотой бүсгүй
Сэрүүхэн байх тохироонд
Армаг хүлгийн хазаар
Айлын шон дээр шаргив аа
Үзэхээс ихийг үзсэн
Өндөр настай эжий
Үүр тэмдэгрэх үеэр
Өрхөө даллаж явахдаа
Хүлэг нь эзгүй шон дээрх
Нойтон хомоолын үзчихээд
Хүргэнтэй болох нь ээ манайх гэж
Хүүхэн насаа дурсав аа
Азын тэнгэртэй гэгээн монголд минь
Айл нэмэх гэж байгаа нь тэр ээ.
Сүхбаатар дүүргийн Засаг даргын тамгын газраас зохион байгуулсан “Бид Сүхбаатарчууд” иргэдийн урлагийн наадам Хүүхдийн урлан бүтээх төвд боллоо. Уг урлагийн наадамд Сүхбаатар дүүргийн 20 хорооны 18-аас дээш насны 78 иргэн оролцсон юм. Тэд язгуур урлаг, хөгжим, зохиолын болон орчин үеийн дуу, бүжиг гэсэн дөрвөн төрлөөр авьяас чадвараа сорилоо. Дүүргийн иргэдийн авьяас чадварыг нээн хөгжүүлэх, чөлөөт цагийг зөв боловсон өнгөрүүлэх зорилгоор уг уралдааныг зохион байгуулжээ.
М.УНДРАЛ
Халимаг улсын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч Аркадий Манджиевын монголчуудад зориулсан тоглолт өнөөдөр болно.
“Дээдсийн өлмийд мөргөм үү!” хэмээх амьд шоу тоглолт өнөөдөр 19.00 цагаас Чингисийн талбайд үнэ төлбөргүй болох юм.
Тоглолтод түүний үүсгэн байгуулсан “Халимаг” хамтлаг, “Чингис хаан” хамтлагийн дуучин МУГЖ Д. Жаргалсайхан, “Гурван бүдүүн”, дуучин Бобо зэрэг Монголын хамтлаг дуучид оролцохоос гадна Өвөр Монголын Торгууд дуучин Халин, Хятад улсын этник язгуур урлагийн “ Жалам хар” зэрэг хамтлаг, дуучид урилгаар оролцох юм байна.
Зургаан сард өнөөдрийн байдлаар таван кино дэлгэцэнд гарч байгаа
бөгөөд 6 сарын эхний долоо хоногоос Тэнгис кино театрт “Улаан пальто”,
“Хан хүү нь аль вэ” кинонууд шинээр гарч эхлээд байна. Өнгөрсөн долоо
хоногийн жагсаалтын дүнгээр “Улаан пальто ” уран сайхны кино тэргүүлсэн
бол удаахад нь инээдмийн уран сайхны “Хүүгүй ломбард” уран сайхны кино
жагслаа.
Mollywood Box Office
2005 оны 6 дугаар сарын 27-ны шөнө Талибуудын толгойлогч Ахмад Шахыг
баривчлах даалгавар авсан АНУ-ын Тэнгисийн дөрвөн цэргийг Афганистанд түүний орогнож
байсан газар хүргэсэн байдаг. Тэд Ахмад Шахыг баривчлан авчрах тушаалтай байсан
юм. Гэсэн ч даалгавар бүтэлгүйтэж багийн гурван гишүүн амиа алдсан билээ.Энэ даалгавраас
амьд үлдсэн Маркус Лутрэл Lone Survivor дурсамж номоо 2007 онд хэвлүүлснээс сэдэвлэсэн
Lone Survivor киног өнгөрсөн онд Юниверсал кино компани бүтээсэн юм.
Нью-Йорк Таймс сонины борлуулалтаараа тэргүүлсэн Lone Survivor номоор
кино бүтээх санааг найруулагч Питэр Бэрг гаргаж, номын зохиогч Маркус Лутрэлд кино
зохиол бичих санал тавин ханджээ. Холливудын олон студи энэхүү номоор кино бүтээх
эрхийг авахаар оролдож байсан бөгөөд Юниверсал кино компани тэрхүү эрхийг 2007 оны
8 дугаар сард авч, кино зохиолыг найруулагч Питэр Бэрг өөрөө бичсэн байна. Ингэхдээ
даалгаврын үеэр амиа алдсан гурван цэргийн ар гэрийнхэнтэй биечлэн уулзаж тэднийг
ямар хүмүүс байсан талаар тодорхой ойлголттой болжээ. Lone Survivor номонд Маркус
Лутрэлийн бүхий л амьдралыг өгүүлдэг бөгөөд кино зохиол болгохдоо Афганистанд болсон
даалгаврыг голлон өгүүлжээ. Питэрийг зохиол бичих хугацаанд Маркус тэднийд сар гаруй
хамт амьдарч, кино зохиолд нь зөвлөгчөөр ажиллаж байсан гэдэг.
Кино зохиолыг уншсаныхаа дараагаар Марк Уолбэрг гол дүр Маркус Лутрэлд
тоглох хүсэлтэй буйгаа илэрхийлж энэхүү дүрийг авчээ. Киног 40-50 сая ам.доллараар
бүтээсэн ч найруулагч Америкийн найруулагчдын холбооноос баталсан хамгийн доод цалингаар
буюу долоо хоногийн 17000 ам.долларын хөлсөөр л ажилласан гэнэ. Ийм бага мөнгөөр
ажилласныг нь Питэрийн энэхүү киног бүтээх чинхүү хүсэл сонирхолтой нь холбон тайлбарлаж
болох юм.
Lone Survivor киног дэлгэцэнд гарахаас өмнө 2012 онд дэлхий дахинд
гаргах эрхийг 30 сая ам.доллараас худалдсан бөгөөд одоогийн байдлаар тус кино
149 сая ам.долларын ашиг олоод байна. Тус кино энэ жилийн Оскарт “Шилдэг дууны эвлүүлэг”,
“Шилдэг дууны найруулга” хоёр төрлөөр нэр дэвшсэн ч шалгарч чадаагүй юм.
Lone Survivor
(Universal Pictures)
Америкийн цэргийн хүчнийхэнд тусалсан тосгоны иргэд болон АНУ-ын
Тэнгисийн хорь гаруй цэргийг хөнөөсний хариуд Афганистан дахь Талибуудын тэргүүн
Ахмад Шахыг баривчлах нууц тушаалыг дөрвөн цэргээс бүрдсэн багт өгчээ. Багийн толгойлогчоор
Murph-г томилж, мэргэн буудагч Marcus, Matthew, холбоочин Danny нарыг дагалдуулжээ.
Алан хядагчийг баривчлах энэхүү даалгавар бүтэхийн даваан дээр бүтэлгүйтэн багийн
гурван гишүүн амиа алдаж, ганц нь л амьд үлддэг.
Anchorman 2: The Legend Continues
(Paramount
Pictures)
Телевизийн үдшийн мэдээний хөтлөгч Mack тэтгэвэрт гарч, халаагаа
үзэсгэлэнт хөтлөгч Veronica-д өгч, харин түүний нөхөр Ron-ыг чадваргүй хэмээн халжээ.
Үүнд уурссан Ron гэр бүлээ орхин явав. Зургаан сарын дараа Ron дэлхийн анхны 24
цагийн мэдээний сувагт хөтлөгчөөр ажиллахаар болов. Түүнтэй хамт Champ, Brian,
Brick гэсэн хуучны андууд нь ажиллана. Бүтэлгүй боловч нэгэн хүсэл сэтгэлээр нэгдсэн
тэд сувгаа амжилтанд хүргэж, урьд өмнөхөөсөө ч илүү нэр хүндтэй болно.
Snowpiercer (CJ Entertainment)
2014 онд дэлхийн дулаарлын эсрэг авсан арга хэмжээ нь буруугаар эргэж,
мөстлөгийн эринийг авчрав. Амьтай бүхэн хөлдөж үхсэн мөстлөгийн эринд
Snowpiercer хэмээх зогсолтгүй эргэх галт тэргэнд суусан цөөн тооны хүн л амьд үлджээ.
Галт тэрэгний толгой хэсэгт баячууд, харин сүүл хэсэгт ядуус сууна. Цаг хугацаа
өнгөрсөөр 2031 он боллоо. Хүмүүс байгаа газар эсэргүүцэл, тэмцэл өрнөж байдаг хойно
Snowpiercer галт тэргэнд ч мөн бослого үймээн өрнөх ажээ.
Сүүлийн жилүүдэд Өмнөд Солонгосын найруулагч нар Холливудтай хамтран
томоохон бүтээлүүд дээр ажиллах болсны нэг нь энэ кино юм. Дүрүүдэд Крис Эванс,
Жон Хөрт, Оскарын шагналт Тилда Свинтон, Октавиа Спэнсэр нарын шилдэг жүжигчид тогложээ.
“Харанга” хамтлагийн бөмбөрчин Н.Пүрэвдашийн анхны тайлан тоглолт нөгөөдөр 19.00 цагт “UB palace”-ийн их танхимд болох юм байна. Тус хамтлагийнхан анх удаа бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ цуглан түүний тайлан тоглолтыг ийн хамтран зохион байгуулж буй аж. Тоглолт дөрвөн цаг үргэлжлэх бөгөөд үзэгчдийн хүсэлтээр дуулна гэсэн. Тодруулбал, фэнүүдийнхээ хамгийн ихээр сонсохыг хүссэн 20-30 дууг сонордуулах юм байна.
Амьд хөгжмийн гайхамшгийг жинхэнэ утгаар нь мэдрүүлэх “Haranga and Puje Drum show” тоглолтоос бөмбөрчин Н.Пүрэвдаш орчин үеийн DJ техник технологийн хослолоор эгшиглүүлэх өвөрмөц содон аялгууг тэнд очсон хүмүүс анх удаа үзэж, сонсох боломжтой.
Э.ÀÍÓÆÈÍ
Гэрэл зургуудыг Г.ЛÕÀÃÂÀÄÎÐÆ