Categories
мэдээ нийгэм

Баярын өдрүүдэд голын эрэг орчмын газрууд хогонд дарагджээ

Тулгар төр байгуулагдсаны 2223 жилийн баяр наадмаараа ард иргэд тав хоног амарч баярлалаа. Тэгвэл энэ өдрүүдэд байгаль орчинд тунч халгаатай байсан аж.  Жилийн жилд Туул голын эргээр аялж зугаалж амарсны гороор тухайн орчин хогонд дарагддаг. Цагдаагийн ажилтан, онцгой байдлынхан, байгаль хамгаалагчид байнгын эргүүл хийж голын эрэг дагуу амарч байгаа хүмүүсийг хогоо хаяхгүй, байгаль орчноо бохирдуулахгүй байхыг сануулж, хянаж байсан ч голын урсгал бохирдсон байна.

Горхи тэрэлж, Хандгайтын бүс, Зүүн салааны зуслан гээд жижиг гол горхитой газрууд хогонд дарагдсан байна. 

Categories
мэдээ нийгэм

Туул гол хогийн цэг болжээ

Туул голын өнөөдрийн дүр, төрхийг та бүхэн зурган дээрээс харж байна. Наадмаар тав хоног амарч буйтай холбогдуулан иргэд олноор голын эрэг дагуу амарч, зугаалж  байгаа. Ингэхдээ эргэн тойрноо бохирдуулж, байгаль орчныг сүйтгэж байгаа талаар байгаль хамгаалагч нар хэллээ.

Тиймээс иргэдийг голын эрэг дагуу амрахдаа соёлтой байж хогоо голд хаяхгүй, байгаль орчноо бохидуулахгүй байхыг холбогдох газраас анхааруулж байна. 

Categories
мэдээ нийгэм

Сэлэнгэд таван залуу голд живжээ

Энэ зун ихэнх нутгаар хур бороо ихтэй байгаагаас Хангай, Хэнтийн нуруу болон Зүүн зүгийн аймгуудын гол мөрнүүд үертэй байна. Үүгээр зогсохгүй өмнө нь сайр байсан газруудад ч үерийн аюул нүүрлэжээ.

Хамгийн сүүлд л гэхэд Сэлэнгэ аймагт 18-20 насны 5 залуу голд амиа алдсан. Мөн Хэнтий аймгийн Дархан сумын Онцгой байдлын албан хаагчийг хүн хүчний хүрэлцээгүйн улмаас өвчтэй байхад нь голд осолдсон иргэнийг аврах ажиллагаанд дайчилжээ. Харамсалтай нь салаан захирагчийн бие муудаж, эмнэлэгт хүргэгдсэн ч нас барсан  байна.

Иймд хүүхдүүд, өсвөр насныхан гэлтгүй залуус ч амралтын өдрүүдэд найз нөхөдтэйгээ голын эрэг  дээр амарч зугаалахдаа ихээхэн болгоомжтой, хянуур байхыг анхааруулж байна.

Categories
мэдээ нийгэм

“Сувдан сондор” хээр талыг зорилоо

 “Сувдан сондор-10” соёл, эрдэм шинжилгээний аялалын баг өнөөдөр “Дорнод хээр талын байгаль экологи, өв соёл” агуулгатайгаар аян замдаа гарлаа. Аялал энэ сарын 25-н хүртэл арван хоногийн турш үргэлжилнэ.

Монгол орны өргөн уудам нутгаар тархан оршсон эрт эдүгээгийн түүх соёл, байгаль экологийн орчины одоогийн байдал, түүний хувьсал хийгээд бүс нутгийг хөгжүүлэх, ялангуяа аялал жуулчлалын брэнд бий болгох эрдэм шинжилгээний сан хөмрөгийг арвижуулахад туслах зорилготой “Монгол Сувдан сондор” соёл эрдэм шинжилгээний хөтөлбөрийг өнгөрсөн 2013 онд Сүхбаатар аймгийн Дарьгангын бүс нутаг, Дорноговь аймагт тус тус амжилттай хэрэгжүүлсэн юм.

“Сувдан сондор-10” соёл, эрдэм шинжилгээний аялалын баг “Дорнод хээр талын байгаль экологи, өв соёл” агуулгатайгаар аян замдаа гарлаа.

Шинжлэх ухааны олон салбарын эрдэмтэн судлаачид болон хэвлэл мэдээлэл, уран бүтээлчид оролцсон аялалын багийнхан Сүхбаатар, Дорнод аймгийн нилээд хэдэн сумдын нутгаар аялах бөгөөд хээр тал дахь түүх археологи, байгаль экологи, утга соёлыг судлахын хамт Хатагин, Үзэмчин судлалд анхаарал хандуулах аж.

Уг хөтөлбөрийг санаачлагч Монголын Соёл Яруу Найргийн Академийн ерөнхийлөгч Г.Мэнд-Ооёогийн ахалсан сувдан сондорын багт ШУА-н Археологийн хүрээлэнгийн захирал, доктор профессор Д.Цэвээндорж, СГЗ доктор профессор Г.Гонгоржав, доктор профессор О.Сүхбаатар, Экологийн төвийн захирал доктор профессор С.Чулуунхуяг, нэрт эрдэмтэн доктор профессор У.Лигаа, биологийн ухааны доктор профессор  Х.Мөнхбаяр, түүхч доктор Г.Мягмарсамбуу, доктор М.Баярсайхан, урлаг судлалын доктор С.Бадрал, угсаатны зүйн судлаач У.Эрдэнэтуяа, судлаач зураач Ё.Бадарч, Европийн урлагийн академийн шагналт зураач Н.Санчир, яруу найрагч сэтгүүлч О.Цэнд-Аюуш, шашин соёл судлаач докторант О.Мөнхнаран, түүхийн магистр О.Батжин, Монголын үндэсний музейн угсаатны зүйч Ч.Туулцэцэг болон Сүхбаатар аймгийн соёлын өвийн мэргэжилтэн Г.Баярцогт, музейн ажилтан Ч.Оюун-Эрдэнэ, мөн ӨМӨЗО-ны эрдэмтэдийн баг оролцож байгаа ажээ.

Хээр тал нутгаар 5000 шахам км зам туулах уг аялалыг “Нүүдэлчин групп” ивээн тэтгэж буй бөгөөд “Нью Жуулчин Турс” ХХК, Соёл, Спорт, Аялал Жуулчлалын яам, Сүхбаатар аймгийн Засаг даргын тамгын газар, ШУА Археологийн хүрээлэн, Монголын Үндэсний Музей зэрэг байгууллагууд хамтран оролцож буй нь судалгаа шинжилгээний ажлын цар хүрээг илтгэж байна. Тус аялалын мэдээллийн түншлэгчээр Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевиз, “Өнөөдөр” сонин, USB, BBS зэрэг телевизүүд болон мэдээллийн news.mn сайт ажиллаж байна.

Categories
мэдээ нийгэм

Төрийн өмчит амралтын газруудыг хувьчилна

Төрийн өмчийн хорооноос энэ сарын 29-нд
“Саам” болон “Жигүүр” амралтын газрыг нээлттэй дуудлага худалдаагаар
худалдахаар шийдвэрлэжээ.

Дуудлагын худалдаанд оролцох иргэдийн хүсэлтийг энэ сарын 29-ний өдрийн
10:00 цаг хүртэл Төрийн өмчийн хорооны 417 тоотод хүлээн авах бөгөөд
хугацаа хоцорсон тохиолдолд хүсэлтийг хүлээн авахгүй аж.

Дуудлагын худалдаанд оролцох хүсэлт нь зөв, цэвэр бөглөсөн худалдаанд
оролцох хүсэлтийн маягт, дэнчин төлснийг нотлох баримт, иргэний үнэмлэх
болон аж ахуйн нэгжийн хувьд улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатаар
гэрчлүүлсэн хуулбар зэрэг баримтаас бүрдэх гэнэ.Худалдан авагч нь
дуудлагын худалдаагаар худалдан авсан эд хөрөнгийн үнийг 14 хоногийн
дотор төлөх нөхцөлтэйгээр дуудлага худалдаанд оролцох юм байна.

 

 

 

 

 

/мянган төгрөгөөр/

д/д

Эд хөрөнгийн цогцолбор

Байршил

Ашиглал-танд орсон он

Санал болгох доод үнэ

Дэнчингийн хэмжээ /Доод үнийн 20 хувь/

1

Саам амралт

Булган аймаг Хангал сум

2004

33,742

6,748.5

2

Жигүүр амралт

Сэлэнгэ аймаг Алтанбулаг сум

2003

350,000.0

70,000.0

Categories
мэдээ нийгэм сурталчилгаа

Германчууд Дэлхийн аварга багтаа зориулж шуудангийн марк гаргана

Германы шигшээ баг хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга болсонд зориулж Германд шуудангийн тусгай марк гаргах гэнэ. “Герман-2014 оны хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга”  гэсэн бичээс бүхий маркийн загварыг Вупперталь хотын зураач Лутц Менце гаргасан байна. Маркийн эхний хувиудыг дэлхийн аварга болсон хөлбөмбөгийн шигээ багийнхан,   дасгалжуулагч, шигшээ багийн үйлчилгээний ажилтнуудад өгөх юм байна. 

“Энэ марк манай баг дэлхийн аварга болж бидэнд асар их баяр баясгалан авчирсныг эх орон нэгтнүүдэд минь ямагт сануулж байна гэдэгт би итгэлтэй байна” хэмээн ХБНГУ-ын Сангийн сайд  Вольфганг Шойбле хэлжээ. Шойблегийн хэлснээр бол пүрэв гарагаас худалдаанд гарч эхлэх шуудангийн энэ марк 60 евроцентийн үнэтэй байна гэнэ.

Categories
мэдээ нийгэм онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Аялагчид үерийн аюулаас болгоомжлохыг сануулав

Зун болж, хүмүүс ч аялал зугаалгаар хөдөө гадаа явах нь нэмэгдсэн. Тиймээс Ус цаг уурын хүрээлэн болон Онцгой байдлын ерөнхий газраас аялагч, зугаалагчдад хандан  үер усны аюулаас болгоомжлохыг сануулж байна. Наадмаар онцгой байдлынхан өндөржүүлсэн бэлэн байдалд ажилласан. Онцгой байдлын ерөнхий газрын мэдээлснээр Сэлэнгэ, Дархан, Хэнтий гэсэн томоохон гол мөрөн урсдаг аймгуудад иргэдийн дуудлагын дагуу онцгойгийнхон ажиллаж байгаа гэнэ. Эдгээр аймагт нийтдээ найман хүнийг эрэн хайж байгаа юм байна. Тэдний осолдсон эсэх одоогоор тодорхойгүй байгаа аж.

 Долдугаар сар гарсаар усны төвшин эрс нэмэгдсэн  байна.  Ингээд  Ус цаг уурын хүрээлэнгийн сайтад тавигдсан цаг агаарын дэлгэрэнгүй мэдээллийг хүргэе.

2014 оны долоодугаар сарын нэгдүгээр арав хоногийн байдлаар Хөвсгөлийн уулсаас эх авсан Дэлгэрмөрөний усны түвшин долоодугаар сарын 9-нд 66 см огцом нэмэгдэн үерийн түвшинд хүрсэн бол Эг, Бүгсий зэрэг голын усны түвшин арав хоногийн аажим нэмэгдсэн хандлагатай болөмнөх арав хоногт үерийн түвшинг давж байсан Үүр, Шишхэд голын түвшин арав хоногтоо 30 см орчим буусан байна.  Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй дээрх голуудын арав хоногийн дундаж түвшинг өмнөх 2013 оны мөн үетэй харьцуулбал 5-50 см ахиу бол харин олон жилийн дундажтай харьцуулбал Эг голын дагуу 15-45 см бага бол Дэлгэрмөрөн, Үүрийн гол 10 см ахиу байлаа.

Хангай нурууны араас усжих Идэр голын дагууд болон Хануй голын усны түвшин өнгөрсөн арав хоногт хэлбэлзэл багатай, голын адгаар арав хоногийн сүүлчээр бага зэрэг нэмэгдсэн явцтай өнгөрлөө. Чулуут, Хойттамир, Урдтамир голуудын хувьд арав хоногийн эхээр ба сүүлчээр усны түвшин 5-15 см нэмэгдэж олон жилийн дунджийг давсан байна.

Хангайн арын Идэр голын дагууд усны түвшний арав хоногийн дундаж утгаар 2013 оны мөн үеэс 10 см доогуур, болон олон жилийн дунджаас 20-50 см бага байна. Чулуут, Хануй, Хойд ба Урд Тамирын голын арав хоногийн дундаж усны түвшин 2013 оны мөн үеэс ахиу ба ялангуяа Хойд ба Урд Тамирын голын усны түвшин 40-50 см ахиу байна, гэхдээ олон жилийн дунджаас бага түвшинд байгаа болно.

Хэнтэй нурууны баруун хажуугаас Туул, Тэрэлж, Сэлбэ, Улиастай, Сөгнөгөр зэрэг голуудын хувьд арав хоногийн сүүлчээр буюу Долоодугаар сарын 7-10-ны өдрүүдэд хоногтоо 5-95 см нэмэгдснээс Тэрэлж гол Долоодугаар сарын 8-нд 99 см, Туул гол Улаанбаатар хот орчмоор сарын 9-нд өмнөх өдрөөс 60 см тус тус нэмэгдэн үерийн түвшинг 30 см давсан байна.

Хэнтэй нурууны баруун хажуугаас эхтэй дээрх голуудын өнгөрсөн арав хоногийн дундаж түвшинг өмнөх 2013 оны мөн үетэй харьцуулбал Хүдэр, Хараа голуудын ойролцоо түвшинд байгаа бол Туул, Тэрэлж, Сэлбэ, Улиастай, Сөгнөгөр, Шарын гол зэрэг голууд өмнөх оны мөн үеэс 10-40 см ахиу байна. Харин арав хоногийн дундаж түвшинг олон жилийн дундажтай харьцуулбал Туул адгаар олон жилийн дунджаас бааг зэрэг ахиу, бусад голууд олно жилийн дунджаас доогуур түвшинд байна.

Сэлэнгэ мөрний уртын дагууд, голын эх ба дунд хэсгээр усны түвшин арав хоногийн турш аажим буусан ерөнхий хандлагатай боловч адгаар буюу Сүхбаатар хот орчмоор арав хоногийн дундуур 10 см орчим нэмэгдсэн явцтай байлаа. Өнгөрсөн арав хоногийн дундаж түвшний утгаар Сэлэнгэ мөрний эхээр буюу Тосонцэнгэл, Хутаг орчмоор олон жилийн дунджаас бага бол голын дунд хэсэг, адгаар буюу Хялгант, Зүүнбүрэн, Сүхбаатар орчмоор олон жилийн дунджаас 10-80 см ахиу байна.

Орхон голын хувьд голын эхээр буюу Батөлзийт, Хархорин орчмоор арав хоногийн сүүлчээр усны түвшин хоногтоо 20-30 см нэмэгдэн Хархоринд үерийн түвшинд хүрсэн байна. Орхон голын дунд ба адгаар усны түвшний хоногийн хэлбэлзэл бага, дунд хэсгээр аажим буурсан хандлагатай бол адгаар буюу Сүхбаатар хот орчмоор усны түвшин аажим өссөн явцтай, арав хоногийн турш нийтдээ 25 см нэмэгдсэн байна. Орхон голын арав хоногийн дундаж түвшин өмнөх 2013 оны мөн үеэс 40-80 см ахиу, харин олон жилийн дундажтай харьцуулбал голын эхээр ахиу, дунд ба адаг хэсгээр 30-40 см доогуур түвшинд байна.

Categories
мэдээ нийгэм

Үйлчилгээний газрууд ердийн цагийн хуваарийн дагуу ажиллана

Нийтийн үйлчилгээтэй ресторан, кафе, цайны  газар, түргэн  хоолны газрууд  өнөөдрөөс эхлэн  ердийн цагийн хуваариар ажиллана.  Зочид буудлын дэргэдэх ресторан, баар, кафе нь ердийн цагийн хуваарийн дагуу ажиллах бол үйлдвэр, албан байгууллагын дэргэдэх хоолны газрууд тухайн түшиглэсэн газрынхаа ажиллах цагийн хуваарийн дагуу үйл ажиллагаагаа явуулна. 

Categories
мэдээ нийгэм сурталчилгаа

Аргентины хөлбөмбөгийн фанатууд цагдаа нартай мөргөлдөв

Дэлхийн хөлбөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээнд хоёрдугаарт байрт шалгарсан Аргентины үндэсний шигшээ багийг Буэнос Айрэс хотын нисэх онгоцны буудалд хүрэлцэн ирэхэд фанатууд нь баярлан угтжээ. Аргентины ерөнхийлөгч Кристина Фернандез тамирчдад халуун алга ташилтаар баяр хүргэлээ. Хөлбөмбөгийн багаараа 40 сая Аргентинчууд бахархаж, баярлаж байх хооронд аваргын цомыг авч чадаагүйд уурлаж хилэгнэсэн фанатууд чулуу шидэж, гудамжны гэрлийг хагалан, театрын барилгыг эвдэлсэн хэрэг гарсан байна. Тус улсын үндэсний аюулгүй байдлын албаны мэдээлсэнээр 70 гаруй хүн гэмтэж бэртсэний 15 нь цагдаагийн алба хаагчид гэнэ. Мөргөлдөөнд оролцсон 120 хүнийг баривчилсан байна. 

Categories
мэдээ нийгэм

“Алтаргана” наадам ирэх пүрэв гаригт эхэлнэ

Буриадын үндэсний өв уламжлал, соёл урлаг, спортын төрөл зүйлийг хадгалж хамгаалах, өвлүүлэн уламжлуулах, шинэчлэн хөгжүүлэх зорилго бүхий “Алтаргана” наадам энэ сарын 18-21-нд болно.

1994 оноос хойш хоёр жилд нэг удаа зохиогдож ирсэн “Алтаргана” наадам 20 дахь жилдээ болно. Нэгдүгээр шат тухайн улс орон, муж тойрог, аймгуудад тавдугаар сарын 30-ны дотор болох бөгөөд хоёрдугаар шатны төвлөрсөн арга хэмжээ нь Хэнтий аймгийн Дадал суманд болно.

Наадмын үеэр “Буриадын нэг өдөр” сэдэвт ардын аман зохиол, язгуур урлагийн хамтлагуудын уралдаан, үлгэр туульч ерөөлч магтаалчдын уралдаан, буриад ардын болон орчин үеийн дууны уралдаан болж, уламжлалт гар урлалын бүтээлийн үзэсгэлэн, “Дагинас” гоо бүсгүйн тэмцээн зэрэг олон арга хэмжээ зохион явуулахаар “Алтаргана” наадмыг зохион байгуулах үндэсний хороо бэлтгэж байна.