Categories
гадаад мэдээ

“Тархи идэгч амёб”-ын халдварын тохиолдол Өмнөд Солонгост анх удаа бүртгэгджээ DNN.mn

“Naegleria fowleri” нэрээр анагаах ухаанд бүртгэгдсэн байдаг нэг эст бичил биетийн халдварын тохиолдол Өмнөд Солонгост анх удаа илэрсэн тухай тус улсын эрх баригчид өнөөдөр зарлажээ.

Энэ сарын 10-ны өдөр Тайландаас буцаж ирээд нас барсан 50 орчим насны эрэгтэй “тархи идэгч амёб” гэгддэг бичил биетээр халдварласан байсныг тогтоосон байна.

Тэрбээр Тайландад дөрвөн сар амьдарсны дараа эх орондоо буцаж ирээд байжээ.

“Тархи идэгч амёб”-ын анхны халдварын тохиолдол 1937 онд АНУ-д илэрч байсан гэдэг. Уг бичил биет нь дулаан орны нуур цөөрөм, гол усанд амьдардаг бөгөөд хүний хамрын нүхээр нэвтэрч, тархинд хүрсний дараа эд эсийг нь идэж гэмтээдэг байна.

Хүнээс хүнд халдварлах магадлал бага байдаг ч халдвар илэрсэн бүс нутгийн усанд сэлэхгүй байхыг Солонгосын Халдварт Өвчин Судлалын Төв иргэдэдээ анхааруулжээ.

2018 оны байдлаар дэлхий даяар 381 халдварын тохиолдол бүртгэгдсэний ихэнх нь АНУ, Энэтхэг, Тайландад илэрч байсан юм.

Эх сурвалж: Yonhap News

Categories
гадаад мэдээ

АНУ-д цасан шуурганы улмаас амиа алдсан хүний тоо нэмэгджээ DNN.mn

АНУ-д цасан шуурганы улмаас 9 хүн амиа алдав

АНУ-ын томоохон нутаг дэвсгэрийг хамарсан хүчтэй цасан шуурганы улмаас амиа алдсан хүний тоо 34-т хүрч, цаашид ч нэмэгдэх төлөвтэй байна гэж тус улсын хэвлэлүүд мэдээлжээ.

Цаг агаарын таагүй байдлын улмаас 26-28 хүн амиа алдсан гэж өмнө нь мэдээлж байв. Хамгийн олон буюу 13 хүн амиа алдсан тохиолдол Нью-Йорк муж улсад бүртгэгджээ. Муж улсын эрх баригчдын мэдээлснээр, өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Баффоло хотод нэг метр гаруй зузаан цас орсон байна.

Цасан шуурга АНУ-Канадын хилийн ойролцоох Их нууруудын бүсээс Мексиктэй залгаа АНУ-ын хилийн дагуух Рио-Гранде мөрөн хүртэл урьд өмнө байгаагүйгээр өргөн уудам газар нутгийг хамарчээ.

Хэвлэлүүдэд бичиж байгаагаар, АНУ-ын хүн амын 60 орчим хувь нь цаг агаарын таагүй байдалтай холбоотой хэд хэдэн зөвлөмж, сэрэмжлүүлэг хүлээн авсан байна”.

Байгалийн гамшигт үзэгдлийн улмаас ням гарагт 1700 гаруй нислэг цуцлагдсан бол 200 мянга орчим хэрэглэгч халаалт, цахилгаанүй болжээ. Хүйтний эрч чангарч, шугам сүлжээний ачаалал ихсэж байгаа тул цахилгаан, хий, дулаанаа хэмнэхийг эрчим хүчний компаниуд зөвлөж байна.

Categories
гадаад мэдээ

Путинд хариуцлага тооцно DNN.mn

Оросын зэвсэгт хүчний Украинд үйлдсэн дайны гэмт хэрэг болон бусад харгис хэрцгий үйлдлүүд, тухайлбал, энгийн иргэдийг хөнөөх, эрүүдэн шүүх, цаазаар авах, бэлгийн хүчирхийлэл, Орос руу албадан гаргах зэрэг гэмт хэргийг шийтгэлгүй орхиж болохгүй. Иймээс энэ дайныг эхлүүлсэн Путинд хариуцлага тооцох болно гэдгийг цахим уулзалт хийсэн “Их 7” улсын тэргүүнүүд онцлон тэмдэглэв. Мөн тэд энэ өвлийг давахад Украины ард түмэнд туслах хүчин чармайлтаа нэмэгдүүлэх болсныг онцлов.

Украины цэргийн болон батлан хамгаалахын техник хэрэгсэл, ялангуяа агаараас эсэргүүцэн хамгаалах системийг сайжруулахад хамтын ажиллагаа, хүчин чармайлтаа нягт уялдуулан зохицуулах үүрэг хүлээсэн гэдгийг “Их-7” бүлэг мэдэгджээ. Украины бүрэн эрх, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг хамгаалахын тулд санхүүгийн, материаллаг, хүмүүнлэг, батлан хамгаалах, улс төр, техник, хууль эрх зүйн туслалцааг үргэлжлүүлэн зохицуулахаар “Их-7” шийдвэрлэсэн байна.

Тэдний гаргасан хамтарсан мэдэгдэлд “ОХУ нь Украины эсрэг довтолгоогоо зогсоож, олон улсын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн хилийн шугамыг баримтлан цэргийн хүч, техникээ Украины бүх нутаг дэвсгэрээс бүрэн, ямар нэгэн болзолгүйгээр татан гаргаснаар энэ дайныг нэн даруй зогсоож чадна” гэж дурьджээ.

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

В.Путин өөрөө “дайн” гэж хэлэв DNN.mn

В.Путин сэтгүүлчдэд зориулсан хэвлэлийн бага хурал дээр “Аливаа зэвсэгт мөргөлдөөн нь хүссэн хүсээгүйяриа хэлэлцээ хийснээр дуусдаг” гэж сануулаад «Бид яриа хэлэлцээнээс хэзээ ч татгалзаж байгаагүй.

Украины удирдлага л өөрөө өөртөө яриа хэлэлцээ хийхийг хориглосон» гэв. Тэрээр “Энэ арга нь их сонин”, тэр байтугай “хачин” явдал бөгөөд “Хэзээ нэгэн цагт мөргөлдөөнд оролцогч талууд яриа хэлэлцээний ширээний ард сууж тохиролцоонд хүрдэг. Бидэнтэй сөргөлдөж буй хүмүүст энэ ойлголт хэдий чинээ хурдан ирнэ, төдий чинээ сайн” гэж хэлсэн байна. Мөн Орос улс Украин дахь цэргийн мөргөлдөөнийг аль болох богино хугацаанд дуусгавар болгохыг зорьж байна. “Бидний зорилго бол цэргийн мөргөлдөөнийг дэвэргэх биш, харин эсрэгээрээ энэ дайныг дуусгах явдал юм. Бид үүний төлөө явж байна. Эрт байх тусмаа сайн» гэж Путин мэдэгдээд “Дайны үйл ажиллагааг эрчимжүүлж байгаа нь зөвтгөх боломжгүй хохиролд хүргэж байна” гэжнэмж хэлжээ

Хэргийн учир нь өнөөдрийг хүртэл маш олон орос иргэд Украины “цэргийн тусгай ажиллагаа”-г дайн гэж хэлснийхээ төлөө хуулийн дагуу гэмт хэрэгтэн болж, шоронд хоригдоод байгаа билээ. Харин Оросын ерөнхийлөгч өөрөө дайн гэж хэлснээр шоронд орох уу, эсвэл тэдгээр иргэдийг цагаатгах уу гэдэг нь анхаарал татсан асуудал болоод байна.

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Америкчуудын дундаж наслалт буурчээ DNN.mn

Америк улс хэнд хэдий хэмжээний өртэй вэ? | Sonin.MN

Америкчуудын дундаж наслалт сүүлийн 26 жилийн хамгийн доод түвшинд хүрч буурсныг тус улсын Өвчинд хяналт тавих, урьдчилан сэргийлэх төвийн тайлан мэдээлэл харууллаа.

Эрүүл мэндийн статистикийн үндэсний төвөөс танилцуулсан хоёр шинэ тайланд дурдсанаар, 2021 онд нас баралтын түвшин 100 мянган хүн тутамд 835.4-өөс 879.7-д хүрч, 5.3 хувиар өссөн байна.

Ингэснээр 2020 онд 77 жилд хүрч буураад байсан америкчуудын дундаж наслалт хоёр дахь жилдээ дараалан буурснаар 76.4 жилд хүрсэн нь 1996 оноос хойших хамгийн сул үзүүлэлт болжээ.

Хэдийгээр өнгөрсөн онд дундаж наслалт 0.6 жилээр буурсан нь бага үзүүлэлт биш боловч 2019-2020 оны хооронд 1.8 жилээр буурсантай харьцуулахад доогуур байна.

Судлаачид дундаж наслалт буурсныг “COVID-19” халдвар болон мансууруулах бодисын тун хэтрүүлсний улмаас амиа алдсан хүмүүсийн тоон үзүүлэлттэй холбон тайлбарлажээ.

Хүйсээр авч үзвэл эрэгтэйчүүд, эмэгтэйчүүдийн дундаж наслалт ойролцоо хувь хэмжээгээр буурсан байна. Тодруулбал, эрэгтэйчүүдийн дундаж наслалт 2021 онд өмнөх оныхоос 0.7 жилээр буурч 74.2-т хүрсэн бол эмэгтэйчүүдийнх 0.6 жилээр бууран 79.3-т хүрчээ.

Арьс өнгө, үндэс угсааны хувьд ерөнхийдөө бүх бүлгийн нас баралтын түвшин өссөн байна. Харин нас баралтын тэргүүлэх 10 шалтгаан 2020 оныхоос нэг их өөрчлөгдөөгүй байна. Жагсаалтын эхэнд зүрхний өвчин дахин бичигдсэн бол хорт хавдар, “COVID-19” удаалжээ.

Энэ жагсаалтад цорын ганц өөрчлөлт гарсан нь элэгний архаг өвчин, элэгний хатуурал нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны есдүгээрт орж, томуу, уушгины хатгалгаа байр ухарсан байна.

Тайланд дундаж наслалт буурахад нөлөөлсөн хамгийн гол хүчин зүйлээр “COVID-19”-ийг нэрлэжээ. Өвчинд хяналт тавих, урьдчилан сэргийлэх төвийн 2022 оны дөрөвдүгээр сарын тайлан мэдээллээр, АНУ-д 2021 онд уг халдварын улмаас ойролцоогоор 460 мянган хүн нас барсан байна.

Мансууруулах бодисын тунг хэтрүүлэн хэрэглэх нь дундаж наслалт буурах өөр нэгэн шалтгаан болжээ. 2021 онд 106 699 хүн буюу 100 мянган хүн ам тутамд 32.4 хүн ийм шалтгаанаар нас барсан бол 2020 онд 91 799 хүн нас барсан байна.

Categories
гадаад мэдээ цаг-үе

АНУ-д цочир хүйтэрч олон мянган нислэг цуцлагджээ DNN.mn

Цасан шуурганы улмаас 3000 нислэг цуцлагджээ

АНУ-д сүүлийн 40 жилийн хугацаан дахь хамгийн хүйтэн цаг агаартай зул сарын баяр тохиох гэж байна. Тус улсын баруун хойд болон зүүн хэсгүүдээр эрс хүйтрээд байгаа бөгөөд энэ амралтын өдрүүдээр 37 мужид цаг агаар муудаж, хүйтний эрч чангарахыг албаныхан анхааруулжээ.

Зул сарын баяртай холбоотойгоор дотоодын шилжилт хөдөлгөөн ид байдаг энэ үед 5300 гаруй нислэг цуцлагдаж, цас их орсны улмаас олон газарт зам харилцаа боогджээ.

Хойд туйлын хүйтэн агаар, хүчтэй шуурганд 135 сая хүн өртөх бөгөөд нарлаг Флорида, Мексикийн хил орчмын мужуудад ч гэсэн хүйтэрчээ.

Үндэсний цаг уурын албанаас нь зарим газарт -45 хэм хүрч хүйтрэх төлөвтэй байгааг анхааруулсан байна.

Цочир хүйтрэлтэй холбогдуулан АНУ-ын Кентукки, Хойд Каролина, Баруун Виржиниа, Жиоржиа, Оклахома, Нью-Йорк мужуудад цаг агаарын онц байдал зарлажээ.

Categories
гадаад мэдээ

Ерөнхийлөгч асан Дональд Трампыг шүүх ёстой гэв DNN.mn

2021 оны 1-р сарын 6-ны өдөр АНУ-ын Капитолын ордонд болсон халдлагыг шалгаж буй Төлөөлөгчдийн танхимын хороо ерөнхийлөгч асан Дональд Трампыгдөрвөн зүйл ангиар яллахыг зөвлөж байна гэж тус хорооны гишүүдийн нэг Ардчилсан намын Жэйми Раскин мэдэгдэв.Тус хорооны гишүүдийн үзэж байгаагаар экс ерөнхийлөгчийг улсын үйл ажиллагаанд саад учруулсан, холбооны засгийн газрыг залилан мэхэлсэн, худал мэдүүлэг өгсөн, зэвсэгт бослого гаргасан гэсэн зүйл ангиар яллах ёстой гэнэ. Угзөвлөмж нь Хууль зүйн яаманд зориулагдсан бөгөөд заавал биелүүлэх үүрэггүй юм.Учир нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь хууль тогтоогчид бус гүйцэтгэх засаглалын бүрэн эрх юм. Иймээс тус хорооны шийдвэрийн талаар Хууль зүйн яам одоогоор ямар нэгэн тайлбар хийгээгүй байна.

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Орос улс цэргийн алба хаах хугацааг уртасгана DNN.mn

Орос улс залуу эрчүүдийн цэргийн алба хаах хугацааг хоёр жил хүртэл уртасгах төлөвлөгөөтэй байна. Дэд хурандаа Михаил Фотин зурагтаар ярилцлага өгөхдөө 18-27 насны залуусыг 2023 оны хавраас эхлэн нэг жил хагас, ирэх оны намрын татлагаас эхлэн хоёр жилийн хугацаатай цэргийн албанд татна гэж мэдэгджээ. Энэ нь ЗХУ-ын үеийн цэрэг татлагын тогтолцоог сэргээж буй явдал юм. Цэргийн албаны хугацааг 2008 оноос хойш нэг жил болгоод байсан билээ.

НАТО Оросын хилд тулж өргөжин тэлж байгааг Михаил Фотин онцолжээ. “Швед, Финланд гээд манай хойд хөршүүд НАТО-д элсэж байгаа тул энэ шийдвэрийг би маш чухал гэж үзэж байна” гэж тэр хэлсэн.Харин энэ талаар Оросын Батлан хамгаалах яам тайлбар хийхээс татгалзсан байна. Харин оронд нь Фотины бичлэгийг дэлгэцнээс устгах тушаалыг өгчээ. Цэрэг татлагын шинэ төлөвлөгөөг албан ёсоор зарлаагүй байгаа бөгөөд Путин шинэ жилийн амралтын дараа гэнэт үарлаж тэсрэх бөмбөгтэй зүйл болно гэсэн цуу яриа тараад байгаа юм.

Цэргийн албыг орос эрчүүд заавал хаадаг боловч элитүүдийн үр хүүхдүүд цэрэгт татагдах нь ховор байдаг бөгөөд18-27 насныхныг хамардаг хугацаат цэрэг татлага нь 300 мянган нөөц цэргээс тусдаа асуудал юм гэж “DAILY MAIL” тэмдэглэжээ.

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Иранд хагас мянга орчим хүн амиа алджээ DNN.mn

Иранд есдүгээр сарын дунд үеэс эсэргүүцлийн жагсаал өрнөж эхэлснээс хойш 500 гаруй хүн амиа алдсан гэж АНУ-д төвтэй “HRANA” хүний эрхийг хамгаалах байгууллага мэдээлжээ.Тус байгууллагын мэдээллээр, амиа алдсан хүмүүсийн 69 нь 18-оос доош насныхан байсан бөгөөд 18400 гаруй хүн баривчлагдсан байна.

Өнгөрсөн ням гарагт эсэргүүцлийн жагсаалд үйлдвэрчний эвлэлийн төлөөллүүд оролцсоны дунд гал сөнөөгчид, Табриз хот дахь цементийн үйлдвэрийн ажилчид байжээ.Үүнээс гадна жагсагчдыг дэмжиж буйгаа илэрхийлсэн алдарт жүжигчин эмэгтэй Таране Алидустийг баривчлагдсан явдлыг эсэргүүцсэн жагсаал Техран хотын “Эвин” шоронгийн гадна өрнөсөн байна.

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

НҮБ-ын тэргүүн: Украинд 2023 онд энх тайван тогтоно гэдэгт найдаж байна DNN.mn

НҮБ Украинд энх тайвныг тогтоохын төлөө зогсолтгүй хүчин чармайлт гаргана гэж тус байгууллагын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерреш мэдэгдээд, Украинд 2023 онд энх тайван тогтоно гэдэгт найдаж байгаагаа илэрхийлжээ.

НҮБ-ын тэргүүн АНУ-ын Нью-Йорк хотноо даваа гарагт болсон жилийн эцсийн хэвлэлийн бага хурлын үеэр хэлсэн үгэндээ, “Дэлхий дахин 2022 онд олон сорилт шалгууртай нүүр туллаа. Геополитикийн хуваагдал дэлхийн нийтийн тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхэд улам хүнд, зарим үед боломжгүй болгож хувиргалаа” гэв.

Тэрбээр Украины нөхцөл байдлын тухайд хэлэхдээ, ойрын ирээдүйд үр дүнтэй энхийн хэлэлцээ хийнэ гэдэгт тийм ч итгэлтэй биш байгаагаа илэрхийлсэн байна. Харин НҮБ дэлхий дахинд хүнсний хямрал нүүрлэхээс сэргийлэхийн тулд Украин, Оросоос хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн экспортлохыг үргэлжлүүлэн дэмжинэ гэж хэллээ.

“Украины нөхцөл байдлыг цэргийн замаар шийдвэрлэнэ гэж байхгүй, харин улс орнуудын нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг хүндэтгэдэг олон улсын хууль тогтоомж, НҮБ-ын дүрмийн дагуу шийдэх хэрэгтэй” гэдгийг НҮБ-ын тэргүүн хэвлэлийн бага хурлын үеэр цохон тэмдэглэжээ.

Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх арга хэмжээнүүдийн тухайд тэрбээр, дэлхийн улс орнуудын удирдагчдад илүү их хүчин чармайлт гаргахыг уриалаад, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх бодитой арга хэмжээнүүдийн талаар хэлэлцэх дээд хэмжээний уулзалтыг 2023 оны есдүгээр сард зохион байгуулна гэдгээ мэдэгдсэн байна.