Categories
мэдээ улс-төр

П.Галиндэв: Олон улсын байгууллагууд, хөндлөнгийн хяналтыг сонгуульд оруулж ирэх шаардлагатай DNN.mn

Ардчилсан нам 4/11 мэдээллийн цагаар Шударга сонгууль сонгуулийн луйвар, зөрчлөөс сэргийлэх ажлын хэсэг мэдээлэл хийлээ.

Ардчилсан намын дэд дарга П.Галиндэв “Парламентын 9 дэх удаагийн сонгууль тун удахгүй болох гэж байна. Гэтэл энэ сонгууль шударга болох эсэхэд хариулт өгөх хүн үгүй байна. Өнгөрсөн сонгуулиуд дээр илтэд булхайн шинжтэй, сонгуулийн үр дүнг өөрчилсөн хэргүүд гарсан. Тухай бүртээ нэр дэвшигч, улс төрийн намууд гомдол гаргасан боловч мөн л авч хэлцээгүй. Сонгуулийн ерөнхий хороо, тагнуулын ерөнхий газар, Үндэсний Аюулгүй байдлын зөвлөлд тус тус гомдол гаргаж байсан. Тэгэхээр өнгөрсөн сонгуулиудын дүнг харахаар дүн гарсан л бол асуудал дууссан. Тухай үед сонгуулийн санал хураалтын ямар булхай луйврууд явагдсан эсэх нь хамааралгүй болдог ийм нөхцөл байдал давтагдсаар байна.

Сонгуулийн дүн гарах үеийн тохиолдол эхний 18 хэсгийн хорооны дүн ирэхэд П.Галиндэв гэдэг нэр дэвшигч нэгдүгээрт эрэмбэлэгдэж байсан. Дунд үед ирэхэд П.Галиндэв гэдэг нэр дэвшигч 35 нэр дэвшигчийн дунд байгаагүй мэтээр нэрсийн жагсаалтаас алга болсон. Ингээд 1 цаг орчмын дараа миний нэрийг буцааж гаргаж ирсэн тэгэхдээ 5 дугаарт эрэмбэлэгдсэн. Сонгууль бүрээр луйвар болж байна. Галиндэв ялагдахдаа биш, аль нэг нам, эвсэл ялах, ялагдах биш эцсийн дүндээ сонгогч, нийт ард түмэн сонгуулийн луйварт ялагдаж байна. Үр дүнд улс орон хөгжихгүй, бидний байр байдал өөрчлөгдөхгүй хэвээр байсаар байна. Бүхий л хандаж болох газруудад хандсан. Гэвч хууль эрх зүйн цоорхойг засаж сайжруулсан, нөхсөн зүйл огт байхгүй.
Сонгуулийн хууль шинээр батлагдсан хулгай, луйврын асуудал огт засагдсангүй. Олон улсын байгууллагууд, хөндлөнгийн хяналтыг сонгуульд оруулж ирэх шаардлагатай байна. Сонгуулийн үеэр болон, сонгуулийн үр дүнг аудит хийх эрх зүйн орчныг оруулах шаардлагатай.
Сонгуулийн хэсгийн хороо бүрд аудит оруулж шалгуулах ёстой. Сонгуулийн луйвар гэдэг бол төрийн эрх мэдлээр хийдэг ажил юм. Бүхэл бүтэн улсын сонгуулийг яагаад хянахгүй байгаа юм бэ. Тагнуул, цагдаагийн байгууллага төрийн эрх мэдлээ дагаад хөдөлдөггүй. Үүнийг заавал олон улсын байгууллага хянадаг тогтолцоотой байх ёстой. Нэг нам нь давамгайлан засагласан үед бүх зүйл ганц нам, цөөн улс төрчдийн шийдвэрээр явдаг юм байна. Тийм учраас бид парламентыг тэнцвэртэй байлгах ёстой. Хяналт тавих боломжийг нь олгох ёстой, тэгж байж тэнцвэртэй хууль батлагдаж гардаг. Тэгж байж ардчилал бий болдог. Бид сонгуулийн олон луйврыг засах ёстой. Үүнийг ард нийтээрээ хийдэг юм.
Сонгуулийн ерөнхий хороо ажлаа хийх ёстой. Яагаад техник, технологи ашиглаж ард иргэд сонгуулиа хянадаг системийг одоо болтол хийж өгөхгүй байгаа юм бэ, заасан дүнгээ олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр цацаад сууж байдаг. Дахиад сонгууль луйвардвал юу болох вэ? Хар машин гэдэг зүйл сонгуулийн алдааг засаж чадах байна. Сонгууль гэдэг бол ард түмний 4 жил тутам нэг удаа төр засгаа сонгон байгуулдаг Үндсэн хуулиар олгогдсон эрх нь юм.

5, 10 цаасаар битгий саналаа худалдаач ээ. Ингэснээр Монгол Улсын хувь заяа, нийт ард түмний хувь заяаг, худалдаж байна. Монгол Улсын иргэд өөрийнхөө ирээдүйг өөрсдөө сонгох эрхтэй” хэмээн ярилаа.

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

БНХАУ-ын Шааньси мужийн Ши-Ань хотоор аялсан тэмдэглэл DNN.mn

Аливаа улс орны хөгжил тухайн орны бүтээн байгуулалтаас илт харагддаг билээ.

Эдийн засгийн хөгжлөөр тэргүүлэгч орны нэгд багтдаг БНХАУ-ын Шааньси муж болон Өмнөд Монголын нутгаар аялан, тухайн улсын хөгжил дэвшил, тариалан аж ахуй, олон улсын боомт, Тан гүрний соёлын онцлогт гудамж, технологийн шинэчлэлтэй танилцлаа.

Ши-Ань хот нь түүх соёлын эртний баялаг өвтэй, эдүгээ цагт Хятадын соёлын төлөөлөл болж буй үзэсгэлэнт хотын нэг юм. Үүнээс гадна Мин улсын үед хот бүр өөрийн гэсэн хонх, бөмбөртэй байсан нь цаг зарлах үүрэгтэй байж. Үүрийн гэгээнээр хонх дуугарч өглөө болсныг зарлан, үдшийн бүрийгээр бөмбөр нүдэж хот амрах болсныг сануулдаг байжээ. Хонхот цамхагаас Ши-Ань хотыг харах боломжтой гэнэ. Энэхүү цамхагийг тойрох автомашины зам байгуулжээ.

Улаанбаатарын их түгжрэлийг түрхэн мартах агшин энэ хотод буй. Автомашины өргөн зам, гүүрэн гарц. Ихэнх иргэд нь дугуй, жижиг мотоцикл унадаг. Энэ хотын түгжрэлийг шийдэх гол гарц нь гүүр, замын бүтээн байгуулалт аж. Зам нь түгжрэлгүй, сэлүүхэн учир товлосон цагтаа багтаад оччихно. Мөн түүхэн дурсгалт зүйлээрээ жуулчдыг нэгэнт татаад эхэлжээ. Хаана л очно иргэд нь музейн гадна дугаарлаастай харагдана.

1000 гаруй жилийн түүхтэй тус хот нь эрт цагт “Мөнхийн хот” нэртэй байсан бөгөөд монголчуудын дийлэнх нь “Чинь Ши Хуаны морьт цэргийн олдвор”-оор нь илүү мэдэх биз ээ. Бунхлагдсан морьт цэргийн олдвор нь ЮНЕСКО-д бүртгэгдсэн байдаг. Үүгээрээ гадаад дотоодын жуулчдыг ихээр татдаг ажээ.

Харин Шааньси муж нь нүүрс, цахилгаан эрчим хүч, металлурги, химийн үйлдвэрлэл голлосон хүнд аж үйлдвэрийн салбартай. Мөн цахилгаан бараа, барилгын материал, нэхмэл сүлжмэл, хүнсний бүтээгдэхүүн, цаасны үйлдвэрлэл зэрэг хөнгөн болон хүнд үйлдвэрийг зэрэг хөгжүүлж байгаа аж.

Ингээд бид эхний өдөр Лүжи ногоон эрчим хүчний компани болон ургамлын тосны үйлдвэрээр алдартай Айжюи хүнсний групп, Ша-Ань хотын Датун шөнийн гудамж, Хятад-Европын галт тэрэгний Ши-Ань дахь төв, Чан-Ань арван хоёр цагийн гудамжаар зочлов.

Лүжи ногоон эрчим хүчний компанийг товч дурдвал, 2007 онд байгуулагдсан бөгөөд нарны тусгалын 1 хувийг ашиглахад дэлхийн бүх улсын эрчим хүчний хэрэглээг хангах боломжтой гэсэн судалгаа гаргажээ.Тус үйлдвэр нь нарны эрчим хүч үйлдвэрлэлийн судалгаанд жилдээ 300 гаруй сая юань зарцуулдаг. Хамгийн сүүлд айл өрх, аж ахуй, үйлдвэрүүдийн дээвэрт зориулсан нарны эрчим хүчний хавтан бүтээжээ. Тус хавтан нь тоосгоны адил бат бөх. Бээжин хотын хэрэглээний эрчим хүчний ихэнхийг энэхүү мужаас хангадаг. Тус муж нийтдээ 8,5 сая киловатт эрчим хүч үйлдвэрлэдэг байна.

Харин олон улсын боомтын бүсийн Хятад-Европын галт тэрэгний Ши-Ань дахь төв нь анх 2013 онд нээлтээ хийжээ. 2022 онд галт тэрэгний аяллын тоо 4639-д хүрч, жил бүр 5.4 сая тонн контейнер хүлээн авах хүчин чадалтай, 66 сая тонн ачаа тээвэрлэх хүчин чадалтай юм. Тус боомт ОХУ-аас модон материалаа Алтанбулаг-Эрээн хооронд төмөр замаар татдаг. Илүү их ачааг ОХУ-аас татах хүсэлтэй ч Монгол Улсын УБТЗ-ын хүчин чадал хүрдэггүй учир хамтран ажилладаггүй тухай ярьсан юм. Монгол Улсын бусад боомт төмөр замтай болчихвол ОХУ, Европоос ачаа барааг Монгол Улсын нутгаар татах, БНХАУ-д үйлдвэрлэсэн бараа бүтээгдэхүүнийг Европын зах зээлд нийлүүлэх боломжтой талаар дурдаж байлаа.

Бидний очиж танилцсан байгууллага бүр үүдэндээ тус компанийн танилцуулгыг том дэлгэц дээр харуулж байсан нь олон газар очихгүйгээр бэлдсэн материалаас тухайн компанийн ололт амжилт, хөгжлийг мэдэх боломжтой байсан нь онцлог байв.

Дараагийн зочилсон газар бол 2021 онд бүх Хятадын спортын улсын аваргыг зохион байгуулсан Ши-Ань хотын спортын ордон сонирхол татсан юм. Сэтгэлд арай ойр буухаар нь Төв цэнгэлдэх хүрээлэнтэйгээ ч жишиж, ийм байсан ч болоосой гэх бодол зурвасхан төрснийг нуух юун.

Ши-Ань хотын спортын ордон цэцгийн дэлбээн дээвэртэй, 60 мянган хүний багтаамжтай. Нийт 200 гаруй хүнийг тогтмол ажлын байраар хангадаг гэнэ.

Тус спорт цогцолборт сагсан бөмбөг, хөлбөмбөг, усан сэлэлт гэх мэт бүх төрлийн уралдаан тэмцээн зохион байгуулдаг. Ийнхүү очсон газраа нэг бүрчлэн дурдвал дуусахгүй билээ.

Миний хувьд эхний өдрүүдэд үзэж сонирхсон газруудаас сонирхол татсан нь Тан гүрний хувцас өмссөн залуусаар дүүрэн Чан-Ань арван хоёр цагийн гудамж байлаа.

24 мянган ам дөрвөлжин талбайд худалдааны гудамж, соёл, аялал жуулчлалын брэндийг бий болгож, өдөрт 100.000 гаруй хүн зорчдог аж. Гудамжны гэрэлтүүлэг нь шөнийн 02:00 хүртэл асна. Охид, бүсгүйчүүд нь Тан гүрний гоёл чимэглэлээр гангарч, нүүрээ тухайн үеийнхээр будуулж алхана. Уламжлалт загварын хувцас өмсөж, үсний засалт хийлгэж, гоёл зүүсгэл иж бүрэн зүүхэд 1 хүний 390 юань. Харин зөвхөн хувцсыг нь өмсөхөд 190 юань юм. Уг музейн тасалбар 120 юанийн үнэтэй.

Энд бид БНХАУ-ын уламжлалт тоглолт-Тан гүрний Ши жүжгийг сонирхлоо.

Дараа нь Хятадын 13 улсын түүхийг багтаасан Шааньси түүхийн музейд очив. 1991 оны зургадугаар сард музейн барилгыг ашиглалтад оруулжээ.

Уг музейд Хятадын түүхийн 1.71 сая ширхэг соёлын эд зүйлс байдаг аж.

Тус музейг өдөрт 12 мянган хүн үзэж сонирхон Шааньси мужийн нутаг дэвсгэрт үүсч байсан Хятадын 14 улсын түүх,  эртний соёлтой танилцдаг байна.

Түүхээс түүхийн хооронд аялсан дараагийн музей бол БНХАУ-ын Чинь Шыхуан хааны онгоны музей. Чинь Шыхуан хааны онгоны музей нь Шааньси мужийн Ши-Ань хотын Линтун дүүрэгт байрладаг.

Хаантайгаа хамт бунхлагдсан 2000 гаруй морьт цэргийн олдворыг тариачин тариа хагалж байхдаа анхны олдворыг олж, түүнээс хойш эрдэмтэд малтлага, судалгааны ажлыг хийсээр байгаа юм. Өнгийг нь алдагдуулахгүйн тулд битүү дээвэртэй байгууламж барьж хамгаалалтад авчээ. 11 хаалга, гурван малтлагын хэсэгтэй. Ойролцоогоор 8000 морьт цэргийн бунхан байгаа гэж таамаглажээ.

Энэхүү бунхнаас бүтнээр олдсон малтлага нь сөгдөн сууж буй цэргийн хөшөө. Үүнийг анх 1978 онд гаргасан байна. Сөгдөөд суусан учир гэмтээгүй бүтнээрээ үлдсэн гэж судлаачид үзжээ. Үүнээс гадна цэргийн жанжин, морин цэрэг, харваач зэргийг яг байгаагаар нь шилэн хоргонд хадгалжээ. Энэхүү музейг үзэхээр өдөрт 30-40 мянган жуулчин ирдэг гэнэ. Мөн дээр дурдсанчлан ЮНЕСКО-гийн “Дэлхийн өвийн жагсаалт”-ын эхний ээлжийн жагсаалтад бүртгэгдсэн байна.

Ногоон байгууламж бол тус улсын нэг онцлог гэвэл болох байх. Энэхүү байгууламжийг хэрхэн бүтээх талаар Хятадын хуурай бүс дэх ус хэмнэх судалгааны хүрээлэнгээр аялав. Эндээс хуурай газар орчин үеийн хөдөө аж ахуйг хөгжүүлэх, агаар, усны харилцан үйлчлэл, ургамлын усны хэрэглээ гээд тариаланг хэрхэн хөгжүүлэх талаар мэдэж авч болно.

Ши-Ань хотын аялал жуулчлалын нэг болох 1400 жилийн түүхтэй Тан гүрний хэрэм өглөө жижиг цэргийн үзүүлбэрээр эхэлдэг.

Үзүүлбэр дууссаны дараа хоёр эгнээ болсон цэргүүдийн голоор иргэдээ оруулсан нь жуулчдыг татах сонирхолтой жишээ байв.


Өмнөд Монголын мал аж ахуй, үйлдвэрлэлтэй танилцав

Бид эхлээд түүхэн болоод өнөө үеийн хөгжил дэвшлийн талаарх мэдээлэлтэй танилцсан бол дараа нь Хөх хотоос Шилийн хотыг зорьж газар тариалан, мал аж ахуйн бүтээн байгуулалтыг үзэж сонирхов.

Мөн ӨМӨЗО-ны Баруун үзэмчин хошууны Баянхошуу  сумын Шүүт гацааны малчин Б.Омогшилынд түр саатаж, орчин үеийн мал аж ахуйн үйлдвэрлэлтэй танилцав. Тэрбээр 2016 онд Өмнөд Монголын их сургуулийг төгсөж, эхнэрийнхээ хамт ОХУ-ын Санкт-Петербургийн их сургуулийг төгсчээ. Үүний дараа гэр бүлийн фермийг үүсгэн байгуулсан байна. 2019 оноос мал сүргийн бүтцийг өөрчлөн мал борлуулж, симментар үхэр, ангус малыг Тунляо хотоос импортоор оруулж ирсэн аж. Тэрбээр “Арваннэгдүгээр сарын 1-нээс зургадугаар сар хүртэл малаа хашиж тэжээдэг. Бусад саруудад нь бэлчээрт байлгана. Тухайн жилийн хур тунадас, малдаа тохируулж өвс, тэжээлээ бэлддэг. Намар 7-9 сартай тугалны амьдын жин 350кг болдог” хэмээн ярьж байв. 2020 онд симментар үхрийн тугалыг 20 мянган юаниар зарж, жилийн орлого нь 1 сая юаньд хүрчээ. Тэд заримдаа төв рүүгээ явж кино үзэх ч юм уу, цагийг өнгөрөөдөг гэв.

Маргааш нь Авга хошууны малчин Гэрэлтийн мал аж ахуй, фермтэй танилцлаа. Тэнд малдаа тариа хийх, цаашлаад хээлтэй малыг хэдэн сартай байгааг нь хүртэл оношлох төхөөрөмжийг харуулав. Хүний гар оролцуулахгүй бүгд л техник технологийг ашигласан нь малчид ч хялбар аргаар бүхнийг хийж болдгийг харуулжээ.

Үүний дараа айргийн үйлдвэр, Авга хошууны мал эмнэлгээр орлоо.

Бид айргийг нэг л аргаар боловсруулж зардаг шүү дээ. Тэгвэл энд малчдаасаа хар гүүний саам авч ундаа, зайрмаг, витамин зэрэг олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг юм байна. Бидэнд ч ийм гэсэн боломж бий. Харин мал эмнэлэг нь яг л хүн эмнэлэг шиг өвдсөн, зовиуртай малаа авчирч 24 цагаар эмчлүүлдэг, малчид нь дүрстэй дуудлага хийгээд л мал нь ямар оноштой байгааг эмчтэй яриад зөвлөгөө авчихна. Заавал эмнэлэгт очиж цаг үрэх шаардлагагүй. Мөн малчин өрх бүрт том хайрцагтай малын эмийн сан байна. Үүний тал төлбөрийг нь малчид өөрсдөө гаргадаг гэдгийг дурдав.

Ийнхүү техник, технологийн хөгжил дэвшил, мал аж ахуйн ахиц дэвшилтэй танилцаж, БНХАУ-ын Шааньси мужийн Ши-Ань хот, Өмнөд Монголын нутгаар аялсан аялал өндөрлөлөө.


ФОТО:

  • Хүслээ бичиж үлдээдэг хэсэг… Энд хүмүүс модон пайз авч дээр нь өөрийн хүслээ бичиж үлдээдэг байна. 

Брэнд хоол… Бян бян

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

2024 оны I улирлын НӨАТ-ын буцаан олголтыг иргэдийн дансанд шилжүүлж эхэллээ DNN.mn

2024 оны I улирлын НӨАТ-ын урамшууллын буцаан олголтыг иргэдийн дансанд шилжүүлж эхэлсэн талаар Монголын татварын албанаас мэдээлэв.

May be an image of text that says "團 монгол конголулсын лсЫН ЗАСГИЙ СГИЙНГАЗАР ГАЗАР MA N പല ebarimt НВАТУС- HBATYC нэмэгдсэн ΘРТГИЙН АЛБАН ТАТВАРЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙН 15.2.1-T ЗААСНЫ ДАГУУ 2024 оны I УЛИРЛЫН НΘАТ-ЫН БУЦААН олголтыг ИРГЭДИЙН ДАНСАНД ШИЛЖУУЛЖ эХэллЭЭ НΘАТ-ЫН ЫН УЛИРЛЫН БУЦААН ОЛгОЛТООР БУЦААН олголт ΤΑТВАΡΑΑ телех ХУСЭЛТ илгэЭСэн 24153 иргэн 378.0 сая тогрог 1 222 842 иргнн 80,2 торбум тогрог Нийт 1 222 842 иргонд 80,6 торбум тогрог"

Categories
мэдээ нийгэм

Монгол, Хятадын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилга үргэлжилж байна DNN.mn

БНХАУ-ын Шаньси мужын Ши Ань хотоор сэтгүүлчдийн баг аялаж, туршлага судалж байна.

Аяллын хүрээнд Хятадын онцлогт хөгжил дэвшил, тариалан аж ахуй, олон улсын боомт, Тан гүрний соёлын онцлогт гудамж, технологийн шинэчлэл, уламжлалт газарт тариалангийн ололт, экологи байгаль орчны хамгаалалт гэхчлэн хөгжлийн туршлага, бодит ажлуудтай танилцах юм.

Шаньси  муж нь нүүрс, цахилгаан эрчим хүч, металлурги, химийн  үйлдвэрлэл голлосон хүнд аж үйлдвэрийн салбартай. Мөн цахилгаан бараа, барилгын материал, нэхмэл сүлжмэл, хүнсний бүтээгдэхүүн, цаасны үйлдвэрлэл зэрэг хөнгөн болон хүн үйлдвэрийг зэрэг хөгжүүлж байна. Тэр дундаа хүнсний үйлдвэрлэлтээрээ БНХАУ-д тэргүүлэх байр суурьтай.

Ши Ань хот нь 1000 гаруй жилийн түүхтэй. Тус хот нь эрт цагт “Мөнхийн хот” нэртэй байсан. Монголчуудын дийлэнх нь   “Чинь Ши Хуаны морьт цэргийн олдвор” -оор  нь тус хотыг илүү мэднэ. Бунхлагдсан морьт цэргийн олдвор нь ЮНЕСКО-д бүртгэгдсэн бөгөөд үүгээрээ дотоод, гадаадын жуулчдыг ихээр татдаг.

Сэтгүүлчдийн баг эхний өдөр Лүжи ногоон эрчим хүчний компани, Айжюи хүнсний групп, Ша Ань хотын Датун шөнийн гудамж, Хятад-Европын галт тэрэгний Ши Ань дахь төв, Чан -Ань арван хоёр цагийн гудамжаар зочлов.

Мөн 2021 онд бүх Хятадын спортын улсын аваргыг зохион байгуулсан Ши Ань хотын спортын ордонтой танилцав.  60000 хүний багтаамжтой нийт 200 гаруй хүнийг тогтмол ажлын байраар хангадаг цогцолбор.

Тус спорт цогцолборт сагсанбөмбөг, хөлбөмбөг, усан сэлэлт гэх мэт бүх төрлийн уралдаан тэмцээн зохион байгуулдаг.

Лүнжи ногоон эрчим хүчний компани нь”Нарны туяаг ашиглан ногоон эрчим хүчний ертөнцийг бий болгоно” уриатайгаар дэлхийн бусад компанитай өрсөлдөж байна. Монокристалл цахиур ялтасны үйлдвэрлэлээр дэлхийд нэгдүгээрт, гурван жил дараалан модулийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, зах зээлд эзлэх хувь хэмжээгээрээ дэлхийд нэгдүгээрт жагсч буй томоохон сэргээгдэх эрчим хүчний үйлдвэр гэнэ. Тус үйлдвэр нь нарны эрчим хүч үйдвэрлэлийн судалгаанд жилдээ 300 гаруй сая юань зарцуулдаг.   Хамгийн сүүлд айл өрх, аж ахуй, үйлдвэрүүдийн дээвэрт зориулсан нарны эрчим хүчний хавтан бүтээжээ. Тус хавтан нь тоосгоны адил бат бөх гэнэ.
Шаньси муж эрчим хүчний нөөцийн хувьд баялаг, өөрийгөө төдийгүй бусад хот, мужийг эрчим хүчээр хангадаг байна. Тухайлбал, Бээжин хотын хэрэглээний эрчим хүчний ихэнхийг энэ мужаас хангадаг. Тус муж нийтдээ 8,5 сая киловатт эрчим хүч үйлдвэрлэдэг байна.
Олон Ажиюи хүнсний группийн худалдааны ложистекийн төвөөр зочиллоо. Тус худалдааны цэг нь Ши Ань хотын 13 сая хүн амын хүнсний хэрэгцээт бараа бүтээгдэхүүнийг Европын зах зээлээс оруулж ирэн борлуулах цогц үйлчилгээг үзүүлдэг байна. Тухайлбал ургамлын тосны хэрэгцээний 60 орчим хувийг савлаж борлуулдаг. Монголоос мах, сүү, цагаан идээг худалдан авахад борлуулах зах зээл энд байгаа гэдгийг дурдаж байлаа.

Тус компани нь Олон улсын боомтын бүсийн Хятад-Европын галт тэрэний Ши-Ань дахь төвтэй нягт хамтын ажиллагаатай. Тус төв нь анх 2013 онд нээлтээ хийсэн. 2022 онд галт тэрэгний аяллын тоо 4639-д хүрсэн нь “Бүс ба зам” зам дагуух хотын иргэд, бизнес эрхлэгчдэд томоохон дэмжлэг үзүүлж буй юм. Ши-Ань олон улсын боомт нь 59төмөр замын шугамтай.

Жил бүр 5.4 сая тонн контейнер хүлээн авах хүчин чадалтай, 66 сая тонн ачаа тээвэрлэх хүчин чадалтай. Тус боомт ОХУ-аас модон материалаа Алтанбулаг-Эрээн хооронд төмөр замаар татдаг.

Илүү их ачааг ОХУ-аас тус маршрутаар татах хүсэлтэй нь Монголын УБТЗ-ын хүчин чадал хүрдэггүй гэдэг шалтгаанаар хамтран ажилдаггүй тухай дурдагдаж байв. Уг нь Монголын бусад боомт төмөр замтай болчихвол ОХУ, Европоос ачаа барааг Монголын нутгаар татах, мөн БНХАУ-д үйлдвэрлэсэн бараа бүтээгдэхүүнийг Европын зах зээлд нийлүүлэх хэрэгцээ шаардлага байгааг дурдаж байв.

Их тан гүрний нойргүй хот нь Үндэсний жишээ  үзүүлэх явган хүний гудамж бөгөөд Ши Ань дүүргийн төвдөө байрладаг. Нийт 2100 метр урт, 500 метр урттай юм. Эртний Тан гүрний үеийн соёл, уламжлал энэхүү гудамжид нэвт шингэсэн байдгаас жуулчдын  хөл тасардаггүй байна.

Чан Ань арван хоёр цагийн гудамж нь хятадын анхны Тан гүрний үеийн амьдралыг тусган харуулсан гудамж юм. 24 мянган ам дөрвөлжин талбайд худалдааны гудамж байршиж соёл, аялал жуулчлалын брэндийг бий болгожээ.

Сэтгүүлчдийн баг үдэш нь Ши Ань хотын алдарт шөнийн гудамжаар алхлаа. Тус гудамж нь өдөрт 100,000 гаруй хүн ирдэг байна. Тан гүрний хувцас өмссөн залуусаар дүүрэн байлаа. Тус гудамжны гэрэлтүүлэг нь шөнийн 02:00 хүртэл гэрэлтэж байдаг.

Categories
мэдээ нийгэм

“Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэл-Шааньси Өвөр Монголоор аялахуй” Монгол, Хятадын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилга эхэллээ DNN.mn

Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэл – Шааньси Өвөр Монголоор аялахуй Хятад Монголын хэвлэл мэдээллийн хамтарсан сурвалжилгын ажиллагаа дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдөр аяллаа эхлүүллээ.

Энэхүү арга хэмжээг Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн Холбоо,Монголын Сэтгүүлчдийн Нэгдсэн Эвлэл хамтран санаачилж, ӨМӨЗО-ны Ардын засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн алба, Шааньси мужийн Ардын засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн алба хамтран зохион байгуулсан б йна.

Тус арга хэмжээ дөрөвдүгээр сарын 28-нийг хүртэл үргэлжилнэ.

Энэ удаагийн хамтарсан сурвалжилгад МСНЭ-ийн гишүүн болох МҮОНРТ, “Өнөөдөр” сонин зэрэг Монголын 23 хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, Хятадын Гуанмин өдрийн сонин, Лавлах мэдээ сонин, Глобал Таймс сонин зэрэг 40 гаруй хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн 40 гаруй сэтгүүлчид оролцож байна.

Сурвалжилгын хөтөлбөрийн дагуу сэтгүүлчид Шааньси муж болон Өвөр Монголын орон нутгаар аялан сурвалжилж, Олон улсын боомтын үйлчилгээний бааз, тариалан аж ахуйн жишээ үзүүлэх бүс, гадаадтай хамтын ажиллагаатай аж ахуйн нэгж, соёл, түүх дурсгалын музей, Тан гүрний соёлын онцлогт гудамж, үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн, мал аж ахуй зэрэг салбарын үйл ажиллагаатай танилцах болно. Үүний дагуу өндөр чанартай хөгжил, технологийн шинэчлэл, экологийн байгаль орчны хамгаалалт, уламжлалт соёлын хамгаалалт ба өв залгамжлал, орчин үеийн мал аж ахуйн үйлдвэрлэл, малжих бүс нутгийн гамшгаас урьдчилан сэргийлэх, гамшгийг бууруулах чадавхыг бэхжүүлэх зэрэг сэдвийн тойронд сурвалжилга хийж, Хятад улсын хөгжлийн туршлага, бодит жишээ, бодит амьдралаас ойлгосон Хятадын үлгэр жишээг өгүүлэн, Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэлийн ололт амжилтыг Монголын ард түмэнд идэвхтэй сурталчилж, Хятадын итгэл үнэмшилтэй, хайр булаам, хүндтэй дүр төрхийг бүрэн харуулах болно.

Categories
мэдээ нүүр-хуудасны-онцлох онцлох-нийтлэл туслах-ангилал энтертаймент-ертөнц

Зураач Ц.Сүхээ: Намайг илэрхийлсэн зураг зурахсан л гэж бодож явдаг даа DNN.mn

МУЭ-ийн нэрэмжит шагналт зураач Цагааны Сүхээгийн тэртээх 1980-аад оноос 2020 оны хооронд бүтээгдсэн олон зуун эх загвар, тэмдэглэлүүд бүхий “Миний өдрийн тэмдэглэлүүд” бие даасан үзэсгэлэн энэ сарын 21-нийг хүртэл үргэлжлэх юм. Түүнтэй цөөн хором ярилцлаа.


-Энэ удаагийн үзэсгэлэнгийн онцлог юу вэ. Сэтгэгдлээ хуваалцахгүй юу?

-Баяртай байна. Өөрийнхөө үзэсгэлэнг хүнд дэлгэж үзүүлнэ гэдэг зураач хүний баярын нэг юм даа. Энэ л миний сэтгэлийн баяр. Анх 1984 онд тэр үеийн зөвлөлтийн Ленинград хотын Репиний нэрэмжит Дүрслэх урлагийн академид суралцаж байлаа. Тэр үеэс бүтээлийнхээ санаануудыг тэмдэглээд ирсэн юм. Тэгээд л үзэсгэлэн гаргах хэмжээний болчихсон байсан. Эдгээр бүтээлүүдээсээ сонгоод уран бүтээлийн үзэсгэлэнд оролцоно. Эх загвараа өшөө илүү баяжуулаад ямар санааг яаж гаргаж ирэх вэ гэдгээ хүртэл шийдэж зурна. Тухайн үед хүмүүс зарим зургуудыг минь хараад бие даасан зураг болчихсон байна шүү дээ гэдэг байсан.

Энэ миний гурав дахь үзэсгэлэн. Нэг дэх үзэсгэлэн нь 2014 онд Урчуудын эвлэлийн үзэсгэлэнгийн танхимд нээгдэж байсан юм. Дараагийн бие даасан үзэсгэлэн Америкийн Нью-Йорк хотод орчин үеийн урлагийн үзэсгэлэнд нээсэн, одоог хүртэл ажиллаж байгаа.

-Үзэсгэлэн хэд хоног байрших вэ?

-Дөрөвдүгээр сарын 5-нд “B contemporary art gallery”-д нээгдсэн. Ер нь дөрөвдүгээр сарын 21-нийг дуустал гарна. Хуучин хоёр долоо хоног гаргадаг байсан бол одоо уртасгасан хуваариар гаргаж байгаа юм. Тэгээд л үзэсгэлэнгээ гаргачихаад сууж байна даа. Мөн үүдэндээ сэтгэгдэл үлдээх дэвтэр бэлдсэн. Үзэсгэлэнд ирсэн хүмүүс сэтгэгдлээ хуваалцах юм. Түүнийгээ хараад ямар сайхан сэтгэгдэл бичдэг юм бэ гээд баярлаад сууж байна. Урам хайрласан сэтгэгдлээс өөрийгөө илүү мэргэжлийн хэмжээнд хүрэхийн тулд хөдөлмөрлөх ёстойг ойлгож байна.

-Та бүтээлүүдээсээ онцолж яривал ямар зураг сонгох вэ?

-Эдгээр зураг бүгд л миний үр хүүхэд. Энэ нь сайн, муу гэлтгүй миний сэтгэлээс гарч байгаа. Эхлээд ямар зураг зурах вэ гэсэн сэтгэгдэл бууна, дараа нь түүнийгээ дүрсэлнэ. Өнгө, зохиомж гаргаад л боловсруулалтын процесс юм даа.

-Нэг бүтээл хэр удаж гараас гардаг вэ?

-Зургаа зурахдаа хүнд үзүүлж болох хэмжээний буюу энэ зураг дууслаа гэх үедээ л дуусгавар болгодог. Түүнээс хугацаа шаарддаггүй. Эх загвар нь гарчихсан байдаг ч бүтээл болохдоо 10, 20 жил болох нь бий.

-Хүмүүс таны ямар зургийг илүү сонирхож байна?

-Янз бүр л байна. Хамгийн гол нь залуучууд, үзэгчид маань миний энэхүү үзэсгэлэнг хүндэлж үзэж байгаа нь баяртай байна. Хүмүүст өөрийнхөө бүтээлийг дэлгэж үзүүлнэ гэдэг сайхан байна. Улам л илүү сайхан зураг бүтээчих юмсан гэсэн хүсэл төрөөд л явж байна даа.

-Та хэдэн наснаас уран зургаар хичээллэж байв?

-Зургадугаар ангиасаа л зургийн дунд сургууль байдгийг мэдээд зурсан зургуудаа очиж үзүүлэхэд долдугаар ангийн сурагч авдаг гээд тэр үед уулзаж багш маань Пионерын ордны зургийн дугуйланд суралцах хэрэгтэй гэж хэлж байсан юм. Тэгээд долдугаар анги төгсөөд л зургийн сургуульд орж байлаа. Тэр үедээ зураач болно гэж ерөөсөө санаанд бууж байгаагүй. Ер нь л ийм мэргэжил байдаг гэдгийг мэдэж, энэ л намайг сайн сургана гэсэн итгэлээр л явж байв.

Тэгсэн миний тэр ойлголтоос тэс ондоо зүйл байдаг юм байна. Зураач, бүтээлч болно гэдэг их сайхан ч юм. Мөн их хүнд ажил байдаг юм байна даа. Юм хийх хэцүү гэдгийг одоо л жаахан мэдэрч байна. Гоё зүйл хийгээд явж болох ч өөрийн сэтгэлийг илэрхийлсэн нандин зүйлийг тэр болгон урган гаргаж болдоггүй юм байна шүү дээ. Өөрөө өөрийгөө хөгжүүлж л явахгүй бол.

-Анхны үзэсгэлэн гаргах мэдрэмж ямар байсан бэ?

-Хорооноос үзэсгэлэн гаргах хуваарийг тэр үед гаргадаг байсан юм. Хавар, намар, оны шилдэг бүтээлийн үзэсгэлэн гээд л. Гадаад дотоодын үзэсгэлэнд оролцох завшаан гарвал зургаа явуулчихна. 2007 онд Мексикт болсон олон улсын усан будгийн финальд “Бороотой өдөр” гэдэг зургаар оролцож байсан. Дараа нь тэр музейн захирлаас зургаа манайд хадгалуулаач. Олон орны бүтээл байдаг ч Монголоос уран зураг байхгүй гэсэн утгатай захиа илгээхэд зөвшөөрч байлаа. 2008 онд “Бээжин-Финаль III” уран зургийн үзэсгэлэнд “Хайр” зургаараа оролцож байсан юм. 2017 онд Шанхайд болсон Монголын зураачдын үзэсгэлэнд оролцсон.

-Таны хүүхдүүд уран зураг зурдаг уу?

-Хүүхэд болгон зураг зурдаг шүү дээ. Ач нар маань өвөөдөө зураг зураад харуулдаг юм. Зураг зураад ирэхэд нь урам хайрлаад л явуулдаг даа. Том болоод ямар мэргэжилтэй хүн болохыг мэдэхгүй л байна.

-Таны уран зургаас хүмүүс юуг илүү ойлгоосой гэж бодож байна?

-Хүнд хүрсэн бүтээл гарсан байгаасай л гэж хүсдэг дээ. Зураачдын хүний сэтгэлд буусан зураг байдаг шүү дээ. Түүн шиг өөрийн зүрх сэтгэлээ гаргаж, сэтгэлээ илчилсэн, намайг илэрхийлсэн зураг зурахсан л гэж боддог. Тэр зураг нь хэзээ гарахыг таашгүй. Ямар зовлон жаргал эдэлж гарахыг одоогоор мэдэхгүй л байна. Түүний төлөө одоог хүртэл хичээж явна. Энэ насандаа тийм сайхан зураг зурчихвал болчих гээд л байна. Хүнд тэгж л үлдээвэл сайхан.

Categories
мэдээ улс-төр

Ц.Элбэгдорж: Өдрийн Сонин, эрх чөлөө хоёроо хайрлаж явахад бид алзахгүй DNN.mn

“Өдрийн сонин”-ы өнөөдрийн/2024.04.18/ дугаарт Монгол Улсын Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдоржийн “Зүгээр Улс” нийтлэл хэвлэгдсэн билээ.

Тэрбээр өөрийн твиттер хуудастаа “Өдрийн сонинд нийтлэгджээ. Ойрд сонинд юм хэвлүүлээгүй дотно харагддаг гэж. Өдрийн сонин, эрх чөлөө хоёроо хайрлаж явахад бид алзахгүй дээ. Сонсох хувилбар нь: youtu.be/ijfTScnOKxo?si… Зарим хүн сонсохыг илүү үздэг аж. Уншаад бас сонслоо гэх нь бас байна. baabar.mn тавигдаад бас гацсан” хэмээн жиргэжээ.

Categories
мэдээ спорт

“Парис 2024” олимпийн бамбарын буухиа эхэллээ DNN.mn

Олимпийн гал Грекийн Олимпиадаа бадамлаж, Парис хүртэлх аялалдаа гарч байна.

Францын нийслэл Парис хотноо ирэх 07 дугаар сарын 26-ний өдөр Олимпийн бамбар бадамлаж, дэлхий дахины эв нэгдлийн илэрхийлэл зуны XXXIII Олимпийн наадам хөшгөө нээх билээ.

“Парис 2024” Олимпийн бамбар нь 10 гаруй хоног Грекийн газар нутгаар аялсны дараа дарвуулт хөлөг онгоцоор газар дундын тэнгисийг туулан тавдугаар сарын 8-нд Францын Марсель хотноо очих хуваарьтай.

May be an image of one or more people and text

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

Ус их тогтдог байршилд борооны ус зайлуулах шугам угсарч байна DNN.mn

Сонгинохайрхан дүүргийн 18 дугаар хорооны 2-24 байр орчимд борооны ус зайлуулах шугам угсарч байна.

Тодруулбал, тус байршилд түр зуурын усархаг бороо ороход ус ихээр тогтож, иргэд зорчиж, аж ахуйн нэгжүүд үйл ажиллагаа явуулахад хүндрэл үүсгэдэг байна. Иймд Геодези, усны барилга, байгууламжийн газар уг байршилд борооны ус зайлуулах  410 метр шугам угсралтын ажлыг эхлүүллээ.

Ингэхдээ шүүрт худаг 18, үзлэгийн худаг 6, шингээх худаг 5-ыг хийж, угсрахаар төлөвлөөд байгаа юм.

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

Я.Содбаатар: Амиа алдсан алба хаагчийн ар гэрт 80 м.кв орон сууц олгодог болно DNN.mn

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Цэргийн алба хаагчийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл санаачилжээ. Энэ талаар Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ.

Төсөлд байлдааны талбар, энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэх, террорист үйлдлийн сөрөг тусгай ажиллагаанд оролцох, байлдааны галт хэрэгслээр буудлага хийх, дэлбэрэх бодис, тэсэлгээний хэрэгсэл, аюултай хорт бодистой үүргийнхээ дагуу харьцах, хуульд заасан чиг үүргээ гүйцэтгэж яваад гэмт халдлагад өртөх, гэмт хэргийг таслан зогсоох, онц байдал, гамшиг, онцгой нөхцөлийн байдалд ажиллах, улсын хил, онц чухал объектыг хамгаалахдаа онцгой гавьяа байгуулан амь насаа алдсан цэргийн алба хаагчийн гэр бүлд олгох нийгмийн хамгааллын дэмжлэгийг сайжруулахтай холбогдсон зохицуулалтыг тусгасан байна.

  • Тухайн цэргийн алба хаагчийн гэр бүлд 80 м.кв-аас доошгүй талбай бүхий орон сууцыг нэг удаа олгох, /Орон сууцны өртөг нь хөдөлмөрийн доод хэмжээг 500 дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцүү буюу өнөөгийн ханшаар 330 сая төгрөг байна/
  • Хамгийн бага насны хүүхдийг нь 18 нас хүртэл хугацаанд тухайн цэргийн алба хаагчийн сарын үндсэн цалинг нь 100 хувь олгодог байхаар тусгажээ.