Дэлхийн Хэвлэлийн эрх чөлөөний өдрийг тохиолдуулан “Цахим бүслэлт ба Нийгмийн сэтгэлзүй” IV чуулган өчигдөр болж өндөрлөлөө.
Тус чуулганаар цахим орчин түүний нөлөөлөл, хүний эрх, хүүхэд хамгаалал, сэтгүүлчийн ёсзүйн код ба гэмт хэргийг мэдээлэх, цахим орчинд үйлдэгдэж байгаа гэмт хэрэг, хүүхдийн хүчирхийлэл зэрэг асуудлыг хөндөн хэлэлцүүлэг зохион байгуулсан юм.
ИНГЭЭД ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙН ҮЕЭР ДУРДАГДСАН ТОО БАРИМТЫГ ХҮРГЭЖ БАЙНА
2021 оны байдлаар Монгол Улсын хүн амын 78.7 хувь нь сошиал медиа хэрэглэдэг гэсэн судалгаа гарчээ.
Үүнээс 18-40 насныхны буюу 93 хувь нь фэйсбүүк ашигладаг.
Сошиал идэвхтэй хэрэглэхийн хэрээр цахим орчин дахь ялгаварлан гадуурхалт, бусдыг гүтгэн доромжилсон, хүчирхийллийг дэмжсэн ёс бус үйлдлүүд ихэссэнээс гадна хүүхдийн аюулгүй байдал нэн тулгамдсан асуудал болж буйг илтгэгчид дурдсан юм.
МОНГОЛ УЛСАД .MN ДОМЭЙН НЭРТЭЙ 17161 ХАЯГ БАЙГААГААС 10129 НЬ БУЮУ 60 ХУВЬ НЬ ИДЭВХТЭЙ БАЙНА
Үндсэн бүртгэгч байгууллага Датаком ХХК- 10236
Гэрээт бүртгэгч: 6 компани
Бүртгэл хийсэн: 7324
ДОМЭЙН НЭР:
- Мэдээ, мэдээлэл-384
- Цахим худалдаа-556
- Цахим тоглоом-8
- Цахим үйлчилгээ-1228
- Хувийн байгууллага- 3236
- Төрийн байгууллага- 271
- Санхүү үйлчилгээ- 199
- Мэргэжлийн холбоо- 200
- ОУ-ын байгууллага- 55
- Бусад- 3996 байна.
2022 ОНЫ ЭХНИЙ 4 САРД ЦАХИМ ОРЧИНД 3661 ГЭМТ ХЭРЭГ БҮРТГЭГДЖЭЭ
- 2020 онд – 1107 гэмт хэрэг
- 2021 онд – 5697 гэмт хэрэг
- 2022 оны эхний 4 сард 3661 буюу нийт 10465 гэмт хэрэг бүртгэгдсэн байна.
Мөн энэ онд 1300 орчим хаяг хязгаарлажээ. /Мөрийтэй тоглоом-30, Садар самуун-3, Оюуны өмчийн 13/
2021 онд хандах эрхээ алдсан 4 тохиолдол байна.
Б.Сэмжидмаа: Цахим гэмт хэрэг сүүлийн жилүүдэд хил дамнасан байдлаар идэвхжиж эхэлсэн
Баянгол дүүргийн ИТХ-ын дарга, Дүүргийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах зөвлөлийн дарга Б.Сэмжидмаа “Сүүлийн жилүүдэд цахим орчинд залилах гэмт хэрэг өссөн. Цагдаагийн байгууллагын статистик мэдээллээр залилах гэмт хэрэг нь 2019 онд өмнөх оноосоо 12 хувиар өссөн бол 2020 онд 8 хувиар өссөн. Харин 2021 оны эхний гурван сарын байдлаар 6558 гэмт хэрэг бүртгэгдэж байв. Тэгвэл 2022 онд 28 хувиар өссөн үзүүлэлт гарлаа. Эдгээр гэмт хэргийн 4074 нь зөвхөн цахим орчинд үйлдэгдсэн. Баянгол дүүргийн хэмжээнд гэхэд 1065 цахим гэмт хэрэгт бүртгэгдсэн нь өмнөх оноос 55 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна. 2021 онд 17.5 хувь, 2022 онд харин буурсан ч гэсэн учруулсан хохирол нь асар их байгаа юм. Цахим гэмт хэрэг сүүлийн жилүүдэд хил дамнасан байдлаар идэвхжиж эхэллээ. Баянгол, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүрэгт залилах гэмт хэрэг хамгийн их бүртгэгдэж байна” гэлээ.
ЗАЛИЛАХ ХЭРГИЙН УЛМААС ХОХИРСОН ИРГЭДИЙН ТОО /Баянгол дүүргийн хэмжээнд авч үзэв/
Тоон үзүүлэлт:
- 2019 онд 1315
- 2020 онд 1192
- 2021 онд 1412
- 2022 оны нэгдүгээр улиралд 1062 иргэн хохирчээ.
Э.Баярбаясгалан: Тухайн үед охины нэр зургийг ил гаргаснаар насанд хүрээд тэр бичлэгээ устгуулъя гэж ЦЕГ-т удаа дараа хүсэлт гаргасан
Харин ЦЕГ-ын ГБХХЭГХТХ-ийн дарга, Цагдаагийн хошууч Э.Баярбаясгалан “Хүчирхийлэлд өртсөн хүүхдийн талаар сэтгүүлчид мэдээлэл бэлтгэхдээ охины нэр зургийг ил тод харуулж, охиныг нүцгэлэн эмчид үзүүлж буйг хүртэл тод харуулсан. Охин асрамжийн газарт өсөж байгаа бөгөөд насанд хүрэх үедээ энэ бичлэг өөрт нь сайн нөлөө авчрахгүйг мэдэх учраас энэ бичлэгийг устгаж өгөөч хэмээн ЦЕГ-аас удаа дараа хүсэлт гаргасан. Мөн үнэртүүлэгч зардаг хүүгийн тухай мэдээллийг сэтгүүлчид цензургүй тарааснаас үүдэн хүү амиа хорлосон бодит жишээ ч бий” хэмээн ярив.
Г.Гүнжидмаа: Сүүлийн долоон жилд сэтгүүлч ёсзүйн алдаа гаргасан гэх 500 гаруй гомдол хүлээн авсан
Хэвлэл мэдээллийн зөвлөлийн Гүйцэтгэх захирал Г.Гүнжидмаа “Хэвлэл мэдээллийн зөвлөлд сүүлийн долоон жилд сэтгүүлч ёсзүйн алдаа гаргасан гэх гомдол 500 гаруйг хүлээн авсан. Жилд 100 орчим ирдэг. Үүний 3/1 нь ялгаварлан гадуурхалт, хувийн амьдрал, гүтгэн доромжилсон агуулгатай байсан
Сэтгүүлзүй чанаржиж байгаа. Редакци ажилчдаа цалинжуулах, татвар нийгмийн даатгалаа төлөх зэргээр амьдрах хэрэгтэй. Орлогын олон янз байдлыг дэмжих боломж харамсалтай нь манайд гарч ирсэнгүй. Хараат бус мэргэжлийн редакцийг дэмжих асуудлыг дэлхий нийт гаргаж ирж байна. Та нар хичээгээд ёсзүйтэй мэдээлэл бэлтгэ гээд хаячихвал хэдэн редакци тунаж үлдэх вэ. Хэдэн жилийн өмнө 70-80 хувь нь эзний хамааралтай байсан. Одоо энэ байдал буурсан. Бие даасан редакциуд маш их гарч ирлээ. Эрхзүйн хязгаарлалтаас улбаалсан цензур Монгол Улсыг хараат, хагас эрх чөлөөтэй гэж ойлгуулж байгаа” гэв.
Ж.Гантулга: Хэн ч байсан хүүхдэд хүчирхийлэл гаргаж болохгүй
СЭМҮТ-ийн төсөл хөтөлбөр хариуцсан мэргэжилтэн, эмч Ж.Гантулга “Хүүхдээ сошиал орчинд хэр их цаг зарцуулж буйг мэдэхийн тулд доорх зургаан асуултад хариулаарай. Эдгээрээс гурваас дээшээ асуултад “тийм” гэж хариулж байвал эрсдэлтэй гэсэн үг.
- Тэд ихэнх цагийг сошиал орчны тухай бодож, түүнийг хэрхэн ашиглах талаар бодож байна уу?
- Сошиал орчны хэрэглээ улам л нэмэгдсээр байгаа юу?
- Өөрсдөдөө тулгамдсан асуудлаа мартахын тулд сошиал медиа ашиглаж байна уу?
- Сошиалд зарцуулж буй цагаа багасгах гэсэн бүтэлгүй оролдлого хийсэн үү?
- Сошиал тэдний ажил сургууль, хичээлд нь сөргөөр нөлөөлж эхэлсэн үү? зэрэг асуултад “тийм” гэсэн хариулт өгвөо таны хүүхэд сошиалд хамааралтай болсон гэсэн үг юм.
Нөгөөтэйгүүр, сошиал замбараагүй хэрэглээ өсвөр насныханд ялгаварлан гадуурхалт, цахим дээрэлхэлтийг бий болгож байгаа учраас энэ чиглэлд хэвлэл мэдээлэл хамтран ажиллах ёстой. Мөн заавал Сэтгэцийн эрүүл мэндийн газарт очилгүйгээр 1800-2000 дугаарт залган зөвлөгөө мэдээлэл аваарай. Хэн ч байсан хүүхдэд хүчирхийлэл гаргаж болохгүй” гэлээ.
Монголын сайтын холбооноос “Цахим бүслэлт ба Нийгмийн сэтгэлзүй” сэдвийн хүрээнд уриалга гаргасан бөгөөд тухайн урилгыг сайжруулан бусад хэвлэл мэдээллийн салбарт хүргүүлсний дараагаар нийтэд ил болгоно.