Categories
мэдээ улс-төр

Бүгд Найрамдах Солонгос Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн Эрхт Элчин сайд Ким Жун Гүг хүлээн авч уулзлаа DNN.mn

Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Х.Булгантуяа Бүгд Найрамдах Солонгос Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн Эрхт Элчин сайд Ким Жун Гүг хүлээн авч уулзлаа.

Уулзалтаар Монгол Улсын иргэдийн визний нөхцөлийг хөнгөвчлөх замаар хууль бусаар оршин суух, хөдөлмөр эрхлэх байдлыг багасгах, Бүгд Найрамдах Солонгос Улсад гэрээгээр ажиллаж байгаа иргэд болон богино хугацаагаар ажиллах, аялах, эмчилгээнд хамрагдахаар явж буй иргэдийн нийгмийн баталгаанд анхаарах боломж болон ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний асуудлын талаар санал солилцсон.

Ноён Элчин Сайд, “Засгийн газар хоорондын гэрээгээр хууль ёсоор ажиллах боломж байхад тэр квотыг бүрэн ашиглахгүй, богино хугацааны аяллын визээр яваад, хууль бусаар ажил хөдөлмөр эрхлэх явдал буурахгүй байна. Тиймээс хохирогчгүй, хүртээмжтэй тогтолцоог бий болгохын тулд хичээн ажиллах болно” гэлээ.

Уулзалтад Монголын талаас ХНХЯ-ны Бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга А.Хишигбаяр болон холбогдох хэлтсийн дарга нар Солонгосын талаас Элчин сайдын 2 дугаар нарийн бичгийн дарга Им Гыг Хи нар байлцлаа.

Categories
нүүр-хуудасны-онцлох онцлох-нийтлэл улс-төр

Боловсролын салбар “бондойход” улстөрчид өмхий үгээр утах нь утгагүй… DNN.mn

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ олон тийш үсчсэн улс төр хийгээд байх шиг харагддаг. Сүүлийн долоо, найман жилийн турш олон ч улстөрчтэй барьцалдаж авахыг харлаа. Улс төрийн зодоон нүдээнд дуртай. Өөрөө түрүүлж цохино. Цохиулахаараа зуусаар байгаад хонзонгоо авдаг. Гол нь бүх салбар руу орж байна. Орсон, ухсан салбар бүрээс нь идээ бээр, элдвийн бугшсан зүйлүүд гарч ирдэг. Бүхэл бүтэн улсын бүх юм нь болохоо байчихсан гэхээр итгэхэд бэрх. Нэг бол энэ улсыг самраад, нөгөө бол цэгцлэх гээд үзээд байх шиг… Ер нь ойлгомжгүй улс төр хийдэг хүн юм.

Харин өнгөрсөн долоо хоногт нийтэд нэлээд ойлгомжтой багш бэлтгэх төлбөрийг төр хариуцах шийдвэрийг “Боловсролын шинэ сэргэлт” нэгдсэн уулзалт дээр зарлалаа. Тэр уулзалтад улсын хэмжээнд боловсрол, сургалтын үйл ажиллагаа явуулдаг төр, хувийн хэвшлийн их, дээд болон ерөнхий, мэргэжлийн, сургуулийн өмнөх боловсролын бүх байгууллагын удирдлагууд, олон улсын байгууллагууд, гадаадын дипломат төлөөлөгчид, иргэний нийгмийн байгууллагын төлөөллүүд оролцсон. Тэр дээр Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Шинэ сэргэлтийн бодлого” сэдвийн хүрээнд “Боловсролын реформд нэгдэх үү?” гэсэн агуулгаар илтгэл тавьсан. Түүндээ “Дэлхийн хэмжээний монгол иргэнийг бэлтгэх, Монгол Улс бүх салбартаа чадварлаг хүний нөөцтэй болох шинэчлэлийг цаг алдалгүй хийх ёстой. Боловсролын салбарын реформыг хэрэгжүүлэхдээ багш бэлтгэх тогтолцоонд онцгойлон анхаарна. Багш мэргэжлээр суралцах оюутны сургалтын төлбөрийг энэ хичээлийн жилээс 2030 он хүртэл төр 100 хувь, багш нар дотооддоо магистрт суралцах бол сургалтын төлбөрийг төр 100 хувь хариуцна. Үүний зэрэгцээ МУБИС-ийн хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, хөтөлбөрийг шинэчлэх, элсэгчдийн босго оноог өндөрсгөх ажлуудыг цогцоор нь хийх шаардлагатай” гэв. Ингэж мэдэгдлээ.
Мөн “Цаашид Боловсролын багц хуулийн шинэчлэлийн хүрээнд багшийн нийгмийн баталгааг хангах, олон улсад богино, дунд, урт хугацааны сургалт, сургуулиудад хамрагдах зэрэг ажлуудыг үе шаттай хийнэ. Багш бэлтгэх тогтолцоог шинэчилж, багшийн хөгжлийг 2030 он хүртэл бодитой дэмжсэнээр олон улсад өрсөлдөхүйц, эх хэлээ дээдэлсэн, англи хэлний өндөр мэдлэгтэй олон мянган чадварлаг багшийг бэлтгэхээр “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-д тусгасан” гэв. Уул нь Л.Оюун-Эрдэнийнх нь нэлээд ойлгомжтой байгаад байна. Түүний “Аль ч улс орны ирээдүйг өнөөдрийн хүүхэд, залуучууд тодорхойлно. Тэднийг эцэг эхээс гадна сайн багш бэлтгэнэ. Нийгмийн шилжилтийн хугацаанд багш нараа, боловсролын салбараа анхаарлын гадна орхисон. Үүнээс болоод хөдөлмөрийн зах зээл хүний нөөцтэйгөө уялдахгүй байгаа зэрэг олон сөрөг үр дагавар гарсан. Өнөөдөр шилжилтийн энэхүү хугацааг цэглэж хөгжлийн реформыг Боловсролын багц хуулиар эхлүүлж байна. Багш нарыг цогцоор дэмжих хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ. Босго оноог дээшлүүлнэ. Засгийн газар багш мэргэжлийг сонгож байгаа болон сонгосон багш нарын магистрын хөтөлбөрийг 2030 он хүртэл хариуцна. Орон сууц, олон улсын сургалт, цалин хангамжийн асуудлыг хөтөлбөрийн хүрээнд цогцоор нь шийдвэрлэнэ. Багш бүрийн компьютержүүлж зайнаас өдөр бүр өөрийгөө хөгжүүлэх боломжийг бүрдүүлнэ. Энэ бүхэн бол зөвхөн эхлэл. Сайн багшийн гар дээр улс орны маргаашийн нар мандна. Сайн инженер, сайн эмч, сайн шүүгчтэй болохын тулд эхлээд сайн багшийг бүрдүүлэх асуудалд улс үндэстнээрээ анхаарах цаг болсон” гэснээс ойлгогдоод байгаа юм.
Харин ээлжит хичээлийн шинэ жил, есдүгээр сарын 1-ний өмнөхөн Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн танилцуулсан энэ шийдвэр заримд нь таалагдахгүй байгаа бололтой. Гол нь сөрөөд байгаа хүмүүсийн дийлэнх нь нам өөртэй улстөрчид байх юм.
Эндээс бодогдлоо. Ерөөсөө улстөржиж болохгүй сэдвийг улстөрчид маань ухаарах цаг болсон байна. Тэр нь энэ боловсрол, тэгээд эрүүл мэндийн бодлого, сэдэвт улс төр оруулмааргүй юм байна. Ийм ухамсар улс төрийн бүх намд суух ёстой юм байна.
Л.Оюун-Эрдэнэ есдүгээр сарын 1-ний өмнө багш нарыг анхаарлын төвд оруулж ирээд, боловсролын бодлогоо танилцуулж байгаа нь энэ ажээ. Усны эх булингартай бол адаг нь булингартай гэдэг шиг багшийг сайн бэлтгэж байж боловсролын салбар “бондойно” гэж тэр үзэж байгаа бололтой. Энэ нь ч зөв гэдгийг салбарынхан нь хэлж байна. Салбараар ч тогтохгүй бүгдээрээ л тийм байна. Багш бэлтгэх төлбөрөөр эхлүүлж байгаа энэ хөтөлбөрт нь орон сууцнаас авахуулаад нийгмийн асуудлыг нь дээрдүүлэх олон арга хэмжээ багтсан юм байна. Харамсалтай нь багш нар ам нээж амжаагүй байхад улс төрийн намууд, улстөрчид угтаж аваад янз бүрээр дүгнээд эхлэв. Боловсрол, эрүүл мэнд гээд монгол хүмүүнийг бий болгодог суурь салбаруудад улс төрийн нүдээр биш монгол хүний ухаанаар хандмаар юм байна. Иймээс дээр хэлсэнчлэн боловсролын салбар “бондойход” улстөрчид өмхий үгээр утах нь утгагүй юм. Харин Л.Оюун-Эрдэнийн шүүх рүү дайрдгийг, газар цуцалж, бизнес рүү довтлоод байгаа зэргийг нь улс төржүүлэн нураах хэрэгтэй шүү дээ.
Б.Тулгат
Categories
нийгэм цаг-үе

Нислэгийн өвлийн цагийн хуваарийг баталлаа DNN.mn

ИНЕГ гадаад, дотоодын агаарын тээвэрлэгчдээс ирүүлсэн нислэгийн хүсэлтийг хэлэлцээд, өвлийн улирлын хуваарьт нислэгийн цагийн хуваарийг энэ оны 10 дугаар сарын 29-ний өдрөөс 2024 оны 3 дугаар сарын 30-ны өдөр хүртэлх хугацаанд баталлаа.

Олон улсын хуваарьт хөөрөлт, буултын нислэгийн цагийн хуваариар 2023-2024 оны өвлийн улиралд дотоод, гадаадын нийт агаарын 14 тээвэрлэгчийн нислэгийг 19 чиглэлд төлөвлөжээ. Нийт төлөвлөсөн нислэгийг цар тахлын өмнөх үе буюу 2019 онынхтой харьцуулахад 35.5 хувиар, 2022 оныхтой харьцуулахад 61.5 хувиар нэмэгдсэн байна. Үүнээс “МИАТ” ТӨХК-ийн нислэг өмнөх оныхоос 133.3, Аэромонголиа ХХК-ийн нислэг 13 хувиар өссөнийг ИНЕГ мэдээлэв.

2023-2024 оны өвлийн улирлын нислэгийн төлөвлөлтийг өнгөрсөн өвлийн улирлынхтай харьцуулахад ОХУ-ын Красавиа, Ираэро Эйрланс, БНСУ-ын Чежү Эйр, БНСВУ-ын VietJet Air компани шинээр нэмэгдсэн байна. Мөн Вьетнам Улсын НаТранг, БНХАУ-ын Манжуур, Хайлаар чиглэлд шинээр нислэг үйлдэхээр төлөвлөгдсөн.

“МИАТ” ТӨХК нь нийт 10 чиглэлд, үүнээс шинээр ХонгКонг, Бээжин, Пукет, Москва чиглэлд, Хүннү Эйр ХХК нийт 3 чиглэлд, үүнээс шинээр Хайлаар, Манжуур чиглэлд нислэг үйлдэхээр төлөвлөж байна. 2022-2023 оны өвлийн улиралд дээрх агаарын тээвэрлэгчид эдгээр чиглэлд нислэг үйлдэж байгаагүй аж.

Харин орон нутагт агаарын 2 тээвэрлэгчийн нислэг төлөвлөсөн бол МИАТ ТӨХК Дорнод, Ховд, Говь-Алтай, Увс, Завхан, Баян-Өлгий, Хөвсгөл, Өмнөговь аймгийн Даланзадгад, “Аэромонголиа” ХХК Баян-Өлгий, Ховд, Хөвсгөл чиглэлд нислэг үйлдэхээр орон нутгийн хуваарьт нислэгийн цагийн хуваарь баталжээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Баянзүрх дүүргийн иргэдэд салбарын бодлогын шинэчлэл, шинээр батлагдсан хууль тогтоомжийн талаар танилцууллаа DNN.mn

Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын салбарын үйл ажиллагааг иргэд олон нийтэд танилцуулах, иргэдийн санал хүсэлтийг сонсох зорилгоор Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд болон тус яамны удирдлагууд нийслэлийн дүүргүүдэд ажиллаж байна.

Өнгөрсөн долоо хоногт алслагдмал гурван дүүрэгт ажилласан бол өнөөдөр Баянзүрх дүүргээс сонгогдсон УИХ-ын гишүүдтэй хамтран хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын салбарын бодлого, бодлогын хэрэгжилт, үйл ажиллагаа, хууль тогтоомжийн чиглэлээр мэдээлэл өгөх, шинэчлэн батлагдсан хууль тогтоомжийг танилцуулах уулзалтыг зохион байгуулж байна.

Уулзалтыг нээж ХНХ-ын сайд Х.Булгантуяа хэлсэн үгэндээ, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгаар хөдөлмөр эрхлэлтийн гурвалсан харилцаа, бүтэн бус цагаар ажиллах, зайнаас ажиллах, хувь хүн хоорондын хөдөлмөрийн гэрээгээр болон уртын ээлжээр ажиллах, мөн ажилтны цалин хөлсийг ур чадвар, мэргэшлийн зэрэгтэй нь уялдуулан олгохтой холбоотой харилцааг, Ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний тухай хуулиар дотоодын хөдөлмөрийн зах зээлийг хөгжүүлэх, ажлын байрыг хамгаалах, ажиллах хүчийг мэргэшүүлэх зарчмыг,  Нийгмийн даатгалын багц хуулийн шинэчилсэн найруулгаар хуваарилалтаас хагас хуримтлалын тогтолцоонд шилжих, засаглалыг сайжруулах, үйлчилгээг цахимжуулах, шилэн, ил тод, хүнд сурталгүй болгох, тэтгэврийг өвлүүлэх, ажил олгогчийг дэмжих зэрэг олон шинэ өөрчлөлтийг зохицуулсан болохыг дурдаад “Цаашид төрийн үйлчилгээний албан хаагчдын ангиллыг шинэчлэн цалин хөлсийг инфляци, хөдөлмөрийн бүтээмжтэй уялдуулан жил бүр нэмэгдүүлэхээр зорьж байна” гэлээ.

Уулзалтаар Нийгмийн даатгалын багц хуулийн шинэчлэл, тэтгэвэр тэтгэмж нэмэгдүүлсэн арга хэмжээний дүн, Нийгмийн халамжийн хэрэгжилт, бодлогын шинэчлэл, Төрөөс хөдөлмөр эрхлэлтийн талаар авч хэрэгжүүлж буй бодлого, арга хэмжээний талаар танилцуулсан юм.

Баянзүрх дүүрэгт нийт 130866 даатгуулагч иргэнтэй. 47168 тэтгэвэр авагч иргэн бий.

Уулзалтад Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Х.Булгантуяа, УИХ-ын гишүүн Ж.Чинбүрэн, ХНХ-ын сайдын зөвлөх Т.Бат-Эрдэнэ, ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Э.Ганхүү, Нийгмийн даатгалын бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Батжаргал, Нийгмийн халамжийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Ундрал, Хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байрыг дэмжих хэлтсийн дарга Б.Алтантулга, Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн даргын зөвлөх Ж.Батбаатар, НДЕГ-ын дарга Ц.Ганцэцэг болон харьяа байгууллагуудын удирдлага, холбогдох бусад албан тушаалтнууд, Баянзүрх дүүргийн 650 орчим иргэн, даатгуулагчид оролцлоо.

Categories
мэдээ нийгэм

“Нүүрсний” гэх хэргийн шүүх хуралдааныг энэ сарын 30-нд товлолоо DNN.mn

Нийслэлийн Прокурорын газраас “Нүүрсний” гэх тодотголтой эрүүгийн хэрэгт холбогдуулан 11 хүнд яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн 142 хавтас эрүүгийн хэргийг Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх наймдугаар сарын 04-ний өдөр хүлээн авсан.

Тус хэргийн Урьдчилсан хэлэлцүүлгийн шүүх хуралдааныг яллагдагчдын өмгөөлөгч нарын хүсэлтээр 2023 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн 14 цагт товлолоо.

БАЯНЗҮРХ, СҮХБААТАР, ЧИНГЭЛТЭЙ ДҮҮРГИЙН ЭРҮҮГИЙН ХЭРГИЙН АНХАН ШАТНЫ ШҮҮХИЙН ТАМГЫН ГАЗАР

Categories
нийгэм шинжлэх-ухаан-технологи

Сарны баялгын өрсөлдөөн гараагаа эхлэв DNN.mn

Энэтхэгийн “Чандраяан-3” хөлгийн буулгасан робот станц сарны өмнөд туйлаас усны нөөц хайж байна. Эндээс усны арвин нөөц олдвол сар нь цаашдаа хүн төрөлхтний сансар огторгуйн аяллын дамжин өнгөрөх өртөө болох ирээдүйтэй гэгддэг. Өмнө нь саранд хүрсэн АНУ, Хятад хоёр ч өмнөд туйлыг судлахаар төлөвлөж байгаа. Уснаас гадна эрдэс баялгийн арвин нөөц сарны хөрсөн дор байгаа гэж судлаачид үздэг юм. “NASA” 2015 онд сарны хөрсөн дор олон зуун тэрбумын үнэ хүрэх баялаг нуугдаж байгаа тухай мэдээлж байжээ. Тухайлбал халуун цөмийн урвалын түүхий эд болох helium-3 болон лантанид, скандиум, иттриум зэрэг газрын ховор элементийн нөөц бий гэж дүгнэсэн байна. Эдгээрийн зах зээлийн үнэлгээг янз бүрээр тооцоолсон байдаг. Зарим эх сурвалж сарны эрдэс түүхий эдийн үнэлгээг $1 квадриллион (арвын 15 зэрэг) хүрэх тооцоо гаргасан байна. Зөвхөн сар биш сансрын өөр олон биетийн нөөцийг үнэлсэн байдаг. Тухайлбал 16 Psyche нэртэй 280 км өргөн астероидын алт, төмөр, никелийн нөөцийг $10 орчим квинтиллион (арвын 18 зэрэг) хүрэх тооцоо гаргаж байжээ. “Davida” нэртэй өөр нэг солирын нөөцийг $27 квинтиллионоор үнэлсэн байна. Ирээдүйд сансрын уудамд олборлолт явуулдаг болох нь гарцаагүй юм. АНУ-ын конгресс 2015 онд “US Commercial Space Launch Competitiveness Act” хуулийг баталснаар хувийн хэвшлийн байгууллагуудад сансрын уудамд хайгуул явуулах, олборлох боломж олгох эрх зүйн үндсийг тавьсан юм. Өнөөдөр зарим компаниуд энэ чиглэлд ашиглагдах технологиудыг турших, зохион бүтээх ажлыг эхлүүлээд байна гэж “Business Insider” мэдээлжээ.

Categories
нийгэм эдийн-засаг

Даатгалын компаниудын нийт хөрөнгийн хэмжээ 518.3 тэрбум төгрөгт хүрчээ DNN.mn

Энэ оны хагас жилийн байдлаар даатгалын компаниудын нийт хөрөнгийн хэмжээ өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 20.2 хувиар өсөж 518.3 тэрбум төгрөгт хүрсэн бол 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 46.1 хувиар өсжээ. Мөн ердийн даатгалын компаниудын нийт хөрөнгийн хэмжээ өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 20.6 хувиар өсөж 433.2 тэрбум төгрөгт хүрч, салбарын нийт хөрөнгийн 83.6 хувийг эзэлж байна.

Харин давхар даатгалын компаниудын нийт хөрөнгө өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 10.5 хувиар өсөж, 68.5 тэрбум төгрөгт хүрсэн нь салбарын нийт хөрөнгийн 13.2 хувийг эзэлжээ. Урт хугацааны даатгалын компанийн нийт хөрөнгийн хэмжээ өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 64.5 хувиар өсөж, 16.6 тэрбум төгрөгт хүрч, салбарын 3.2 хувийг эзэлж байна.

Categories
улс-төр цаг-үе

Ардчилсан намын ҮБХ хуралдана DNN.mn

Ардчилсан намын Үндэсний бодлогын хороо Үндэсний баяр наадмын өмнө хуралдахаар төлөвлөж байсан ч хурлаа хойшлуулсан.

Улмаар ҮБХ-ны тэргүүлэгчид наймдугаар сарын нэгний өдөр хуралдаж, Ардчилсан намын Үндэсний бодлогын хорооны хурлыг энэ сарын 28-ны өдөр товлон зарлаж байгаагаа мэдэгдсэн юм. Үндэсний бодлогын хорооны хурлаар тус хорооны гишүүдийг шинээр сонгон батламжлах, Дээд шүүхэд бүртгэгдсэн дүрмийнхээ хүрээнд намын дотоод бүтэц, зохион байгуулалтыг өөрчлөх, ҮБХ-ны шинэ бүтцийг танилцуулах зэрэг асуудлыг хэлэлцээр төлөвлөж байгаа аж. Түүнчлэн намын ерөнхий нарын бичгийн даргаа томилох аж.

Өнгөрөгч баасан гаригт тус намын гишүүд мэдээлэл хийхдээ уг хурлыг Төрийн ордонд хийх талаар мэдээлж байсан ч төрийн ордон засвартай байгаа тул Корпрейт конвэйншн центрт хуралдахаар болжээ.

Хурлаас гарсан шийдвэрийг эргэн мэдээлнэ.

Categories
story-news

Боловсролын салбар “бондойход” улстөрчид өмхий үгээр утах нь утгагүй…

Боловсролын салбар “бондойход” улстөрчид өмхий үгээр утах нь утгагүй…

Categories
story-news

ТОЙМ: “Эзэнгүй ноорхой Улаанбаатарын эзэн бүр нь хөдөөнийх…​” хэмээн өгүүллээ

ТОЙМ: “Эзэнгүй ноорхой Улаанбаатарын эзэн бүр нь хөдөөнийх…​” хэмээн өгүүллээ