Палестин газар нутгаа хэрхэн “алдав”? DNN.mn

Израиль, ХАМАС-ын байлдаан эхлэнгүүт исламистууд “1946 онд Палестин хэмээх улс байсан бөгөөд Израиль хагас зуун жилийн дотор бараг бүх газар нутгийг хэрхэн эзлэн авсан тухай” зургийг интернэтээр эрчимтэй тарааж эхэлсэн. Үнэндээ бол энэ зураг нь мусульманчуудын дунд маш их алдаршсан ч бодит үнэнд огт нийцэхгүй хуурамч ухуулга юм.

Эхний газрын зураг: “1946 он” гэж тэмдэглэгдсэн энэ газар нутаг бараг бүхэлдээ ногоон өнгөтэй байна. Үзэгч энэ газрын зургийг хараад 1946 онд тусгаар тогтносон Палестин байсан, дараа нь иудейчүүд энд ирж Израилийг байгуулж, дараагийн хэдэн арван жилд газар нутгийн ихэнх хэсгийг эзлэн авсан гэж бодоход хүргэдэг. Бодит байдал дээр палестинчууд өөрийн газар нутаггүй жинхэнэ нүүдэлчин ард түмэн байсан бөгөөд харин дэлхийн нэгдүгээр дайны үр дүнд газар нутагтай болж Палестин үүсчээ. Учир нь НҮБ-ын өмнө байсан Үндэстнүүдийн лиг энэхүү газар нутгийг Их Британид захируулах мандат олгосон билээ. Палестин нь Палестин ба Трансйорданы Эмират гэсэн хоёр хэсгээс бүрдэж харин сүүлийнх нь автономит улс хэлбэрээр оршин тогтнож байсан. Иймээс энэ зураг бол тухайн үедээ Их Британийн мэдэлд байсан газрын зураг болохоос палестинчуудад ямар ч хамаагүй зүйл юм.

Хоёр дахь газрын зураг: “1947” гэж тэмдэглэсэн зураг нь зүгээр л Палестиныг хуваах НҮБ-ын төслийн газрын зураг юм. Нэгдүгээрт, тухайн үед Үндэстнүүдийн лигийн мандатаар Палестин нь Палестины захиргаанд биш харин Их Британийн мэдэлд байсан учраас еврейчүүд Палестинаас ямар нэг газар нутаг авсан гэж ярих нь угаасаа утгагүй зүйл. Хоёрдугаарт, Палестиныг хуваах НҮБ-ын төлөвлөгөөг палестинчууд хүлээж авахыг хүсээгүй учраас энэ газрын зураг амьдралд огт хэрэгжээгүй төслийн зураг төдий зүйл юм. Иймээс хоёр дахь зураг нь бодит байдалтай ямар ч холбоогүй нь тодорхой. Учир нь 1948 оны тавдугаар сарын 14-нд еврейчүүд НҮБ-ын төлөвлөгөөний дагуу Израилийг байгуулсан бол маргааш нь энэ нутаг дахь Их Британийн бүрэн эрхийн хугацаа дуусангуут Арабын орнууд Израиль руу дайрчээ. Эхлээд Египет, Сири, Трансйордан, Ирак гэсэн дөрөв байсан. Дараа нь тэдэнтэй Йемен, Марокко, Саудын Араб, Судан нэгдсэн. Харин Израиль ялсан.

Гурав дахь газрын зураг: “1949-1967” гэсэн байна. Гэтэл Йордан голын Баруун эрэг, Газын зурвас (одоогийн Палестины хоёр тусдаа бүс) нь 1949-1967 онд Палестины газар нутаг байгаагүй юм. Учир нь Йордан улс 1950 онд Баруун эргийг эзлэн авч 1967 он хүртэл эзэмшиж байсан бол харин Газын зурвас 1949-1967 онд Египетийн мэдэлд байсан. Египет улс 1967 оны зургаан сарын эхээр Тираны хоолойн Акабагийн буланг хааж, улмаар Израилийн усан онгоц хөвөхийг таслан зогсоох хүртэл Египет, Иордан улсууд Палестиныг эзэмшиж байв. Үүний хариуд Израиль “Зургаан өдрийн дайн” эхлүүлж, улмаар Египетийн Синайн хойг болон Газын зурвас, Йорданы Баруун эрэг, Зүүн Иерусалим, Сирийн Голаны өндөрлөгүүдийг эзлэн авав. Энэ бол Арабын гурван улсын хувьд хамгийн ичгүүртэй ялагдал хүлээсэн дайн болсон.

Ийнхүү Израиль газар нутгаа гурав дахин нэмэгдүүлсэн ч эзэлсэн газар нутгаа Египет, Иордан, Сирид буцааж өгсөн нь баримт юм. Израиль эзэлсэн газар нутгийнхаа 70 хувийг арабчуудад энх тайвныг сахиулахын тулд буцаан өгч тэднээс өөрийн улсын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрөхийг хүссэн байна. Харин Израиль Баруун эрэг болон Газын зурваст цэргээ байлгасаар байв. Харин Ослогийн хэлэлцээрт 1994 онд гарын үсэг зурсны дараа Израиль баруун эрэг, Газын зурвас дахь армийнх нь хяналтад байдаг нутгуудаас еврейчүүдээ Израиль руу нүүлгэн шилжүүлж Баруун эргийн хил дагуу тусгаарлах хаалтыг 2003 онд барьсан байна.

Дөрөв дэх газрын зураг: Израиль, Палестины хил хязгаарыг үнэнээр нь тусгасан боловч өмнөх хуурамч тайлбартай газрын зургуудаас болж агуулга нь бүрэн гажуудаж байна. Энд зөвхөн 1988 онд л Газын зурвас болон Баруун эрэгт Палестин улс байгуулагдсан гэдгийг тэмдэглэх нь зүйтэй. Өөрөөр хэлбэл, энэ хүртэл Палестин улс байгаагүй гэдгийг мартаж болохгүй. Иймээс “Палестинчууд газар нутгаа биржээр худалдсан”, “Палестинчууд газар нутгаа түрээсэлсэн”, “Израиль улс Палестины газар нутгийг булаан авсан” гэх мэт хуурамч ухуулгад бүү автагтун! Учир нь ийм зүйл огт болж байгаагүй юм.