Улсын драмын эрдмийн театрын жүжигчин Г.Амгаланбаатар “Ковид тусаад эдгэсэн хүний хувьд бүжгийн шоуны дараа лайв хийж, мэдээлэл хүргэнэ ээ” хэмээн нүүр номдоо 28-ны 22 цаг 15 минутад бичсэн байлаа. Харин амласан ёсоороо лайв хийхэд 856 хүн сэтгэгдэл бичиж, 995 удаа хуваалцжээ. Түүнтэй ярилцлаа.
-Ковид тусаад эдгэсэн гэдгээ зарлахад эр зориг шаардсан байх. Таныг ийм алхам хийсний дараа хүмүүс яаж хүлээж авсан бэ?
-Одоохондоо нэг их сөрөг хандлага мэдэгдэхгүй байна. Харин ч зөв зүйл хийсэн байна, хүмүүст үнэн бодит мэдээлэл хэрэгтэй байсан юм гэсэн сэтгэгдэл их байна. Мэдээж олон дунд дургүйлхэх өнгө аяс гаргасан хүмүүс ч байна лээ. Тэр нь цөөхөн л дөө. 95 хувь нь зөвөөр хүлээж авсан байна гэж ойлгоод, сэтгэл өндөр байгаа. Таван хувь нь “Худлаа жүжиглэж байгаа юм биш үү” энэ тэр гэсэн байна лээ.
-Сөргөөр хүлээж авах хүмүүс гарна гэдэг сэтгэл зүйн бэлтгэлтэй байсан уу?
-Тийм тийм. Бид чинь тиймэрхүү маягаар “балбуулаад” сурчихсан шүү дээ (инээв).
-Гэрийнхэн чинь яаж хүлээж авав, лайв хийх талаараа эхнэртэйгээ зөвлөлдсөн гэсэн үү?
-Бас жаахан айдастай байсан л даа. “Ер нь тэгэх хэрэг байгаа юм уу, хайраа. Чи сайн бодсон юм байгаа биз дээ” гэсэн. Би хэлсэн л дээ. Ингэж нэг нь иргэний зориг гаргахгүй бол болохгүй нь ээ. Тэртээ тэргүй драмын театрынхан тавь, жаруулаа туссан гэдгийг хүмүүс мэдэж байгаа” гэсэн. Хүмүүс сошиалаар “Яагаад өвдөөд эдгэсэн хүмүүс юу ч хэлэхгүй байгаа юм бэ, яаж эмчилдэг юм бэ” гээд байдаг. Тийм болохоор би үнэн зөв бодитой мэдээлэл өгье гэсэн юм. Эмнэлэгт байхдаа мэдээлэл хийе гэж бодсон л доо. Гэхдээ гэртээ гарч ирээд, эхний тусгаарлалтын долоо хоногоо дуусгаад, ярихаар шийдсэн юм.
-“АннаКаренина”-г 15 мянган хүн үзсэн гэж танай театрын мэдээнээс харсан л даа.
-Намар л тийм байсан. Намар хөл хорионд орохоос өмнө бүтэн сар тоглосон шүү дээ. Сая бол 50 хувийн дүүргэлттэй тоглох ёстой гээд 4, 5, 6-нд гурван өдөр тоглоод, 6-нд нь “Танай нэг жүжигчинээс ковид илэрсэн байна” гээд тоглолтыг хаасан шүү дээ. 500 хүний суудалтай гэхээр гурав дахь өдрийнхтэйгээ нийлээд 400-гаад хүн үзсэн юм билээ.
-Үзэгчдийн дундаас халдвар илэрсэн болов уу, та бүхэн тэр талаар мэдээлэл авсан уу?
-Тэр талаар мэдээлэл аваагүй. Эхний 54 хүнийг бүгдийг нь аваачаад, Нисэхийн шинэ эмнэлэгт тусгаарлачихсан юм чинь. Гэхдээ би үзэгчдийн дундаас халдвар бараг илрээгүй байх гэж найдаж байна. Яагаад гэвэл бүгд масктай, зай бариад сууж байсан. Үзэгчдийн суудал тайзнаас нэлээд хол шүү дээ.
-Танай гэр бүлийнхнээс халдвар илрээгүй гэсэн. Ийм азтай тохиолдол хэр олон байдаг бол. Танай бусад хүмүүсийн гэр бүлийнхнээс халдвар илэрсэн болов уу?
-Зарим хүний дархлаа, биеийн байдлаас шалтгаалдаг юм уу, эхний удаагийн шинжилгээгээр сөрөг гарсан хүмүүс сэрэмж алдаад, гэрийнхэндээ халдаасан тохиолдол гарсан.
-Халдвар авсанаас хойш бусдад тараадаг хугацаа байх шиг?
-Шинээр халдвар аваад, бусдад халдвар тараадаг хугацаа 5-7 хоног байдаг гэсэн.
-Эрт илрүүлэх тусмаа л гэрийнхэндээ халдаахаас сэргийлэх юм байна?
-Эхний шинжилгээрээр илэрсэн 54 бараг азтай шахуу. Ихэнх нь гэрийнхэндээ халдаагаагүй. Зарим нь байдал эвгүй гээд өөрсдийгөө шууд тусгаарласан. Би гэхэд гэртээ өөрийгөө тусгаарласан гэж ярьсан шүү дээ.
-Гэртээ тусгаарлах боломжтой байсан гэдэг давуу тал юм даа. Олуулаа байдаг, гэрт амьдардаг хүмүүс бол тусгаарлахад хэцүү шүү дээ?
-Асуудалтай шүү. Манай зарим хүн бүр машиндаа хоносон байсан.
-Хэд хоног эмчлэгдсэн бэ?
-Яг арав хоносон.
-Бүгдээрээ юу?
-Би гэхэд л 7-ны орой 23 цагт очсон. Өглөө 6:30 хүртэл биднийг зөөсөн шүү дээ. Нийт 54 хүнийг. 12 цагаас хойш очсон хүмүүс 8-наар бүртгэгдээд, арав хоногийн дараа гарсан.
-Сүүлд зарим хүнийг гэртээ эмчлүүлэх сонголт өгч байгаа гэсэн. Та нарт ийм сонголт байсан уу?
-Тухайн үед тийм сонголт байгаагүй. Биднийг бол шууд л аваад явсан.
-Хамт олноороо эмнэлэгт хэвтэхээр сонирхолтой байх даа. Өвдсөн болохоор томоотой байсан уу?
-Томоотой байхаас өөр аргагүй. Эмч, сувилагч нар маань битүү хувцастай орж ирнэ. Бас хамаагүй холилдоод байж болохгүй. Гэхдээ олуулаа байхаар бас зүгээр. Ганцаараа байсан бол сэтгэлээр илүү унах байсан болов уу. Бөөндөө юм чинь хэн нь хэнийгээ гэх вэ. Өрөөгөөр хамаагүй орж гарч болохгүй болохоор хамт олны фэйсбүүк групп нээгээд харилцаж байсан.
-Таны хувьд ковидын шинж тэмдэг бараг илрээгүй юм байна лээ. Бусад хүмүүсийн хувьд ямархуу байв?
-Манайхаас олон хүний үнэрлэх мэдрэмж алдагдсан. Хүн хүнд өөр юм билээ. Манай нэг хүн бараг хоёр өдөр халуурч хэвтсэн. Гэхдээ дараа нь эсрэг биетийн шинжилгээ өгөхөд түүнд л хамгийн өндөр илэрсэн. Хөнгөн туссан мань мэтэд нь эсрэг биет өндөр биш байсан.
-Хөнгөн өвдсөн хүмүүст бол сүртэй эмчилгээ хийдэггүй юм биш үү. Та бол өндөр тунтай С болон Д витамин, Мана-4, Норов -7 тан л уусан гээд байгаа биз дээ?
-Тийм. Яг л тэгсэн.
-Бүхэл бүтэн байгууллагаараа өвдчихвөл хувийн компани бол маш хүнд байдалд орохоор байна л даа. Танай хувьд ч асуудалтай л байгаа биз?
-Өө байлгүй яах вэ. Үйл ажиллагаа доголдож байна. Өнөөдөр гэхэд манай байгууллага дээр Соёлын яам, Онцгой байдал, Мэргэжлийн хяналтаас хүмүүс ирж шалгалт хийгээд явлаа. Үйл ажиллагаа хэвийн болох нөхцөл байна уу гэдгийг үзсэн. Одоо тэгээд хөл хорио тогтооно гээд байх шиг байна, тийм ээ. Тэгээд аль болох хурдан хугацаанд театрын доголдсон үйл ажиллагааг хэвийн болгох гээд хичээж байна.
-Ковидын үед урхаг үлдэх эрсдэлтэй гэсэн. Цээжний зургаа авахуулсан уу?
-Зураг сайн авахуулсан. Эмнэлэгт хэвтэхийн давуу тал тэр л юм билээ.
-Гадаадын улс орнуудад ч жүжигчид, тамирчид олны танил хүмүүс ковидоор өвдсөн. Тэдний мэдээллийг харж байв уу?
-Үгүй ээ, нэг их анзаарч байгаагүй шүү дээ. Хүн өөр дээр ирэхээр л анхаардаг юм байна. Цар тахлаас илүү нийгмийн сөрөг хандлага, ялгаварлан гадуурхалт л аюултай түвшинд байна гэж бодоод л явсан юм. Тийм болохоор л зориг гаргаж энэ тухай ярьсан.
-Та байгууллагын Үйлдвэрчний хороог тэргүүлдэг гэсэн үү. Та ер нь зоригтой алхмууд их хийдэг үү?
-Тийм үе байсаан байсан. Ер нь аливаа саад бэрхшээл тулгарах юм бол айж ухарч буцдаггүй, нэгэнт тулсан юмыг бол туулаад л гардаг. Багын л тийм байсан.
-Халдвар авсанаа мэдээд шоконд орсон гэсэн?
-Эхлээд 7-ны өдөр авч явахдаа эхнэр, гурван хүүхдээс маань шинжилгээ авсан. Тэдний шинжилгээний хариу ямар гарч байгаа бол гэдэгт л их санаа зовсон доо. Шинжилгээний хариу хүлээж байхад л толгой манарч өвдөж байсан. Сөрөг гарлаа гэхэд нь сэв хийгээд, сэтгэл санаа сэргээд, бараг эдгэчих шиг болсон. Ковидын үед сэтгэл санааны байдал маш их нөлөөлөх юм билээ.
-Олон хүнээс зэрэг илэрсэн гэхээр олуулаа нэг дор цугладаг байгууллагын онцлог нөлөөлсөн байх л даа?
-Бид тайзан дээр масктай жүжиглэж болохгүй шүү дээ. Тайзны сургуулилт хийж байхдаа л маскаа авдаг. Бусад үед бол халдвар хамгааллын дүрэм журам сахиж байлаа. Ажилчдын ордог, зритель ордог хоёр хэсэгт ариутгадаг хаалгатай. Яг хэнээс эхэлж халдвар гарсан нь тодорхой болоогүй. Нийтдээ л халдвар тарсан.
-Цар тахлын үед үзвэр үйлчилгээ хоригдчихлоо. Өөр орлого олох арга замууд байдаг уу. Дараагийн уран бүтээл, ажлаа төлөвлөж байгаа юу?
-Янз янзаар үзэж байна л даа. Гэхдээ л яаж жирийн үе шигээ байх вэ. Вакциндаа бүгдээрээ хамрагдаад, сайхан цаг удахгүй ирэх байх гэж найдаж байна.
-Хөл хориотой үед эрч хүчээ хаанаас авч байв?
-Ном, зохиол уншина. Би чинь бас СУИС-ийн багш хүн. Цахимаар хичээл орж, сатаарах зүйлүүд зөндөө байсан. Би бас бодсон. Манай гэрийнхэн өвөл витамин их хэрэглэдэг байсан нь дархлаа сайн байхад нөлөөлсөн байх.Харин би нэг сараас жингээ хасч, дэглэм барих гээд витамин уухаа зогсоосон. Би 103 кг болоод, тэгээд сарын дотор 12 кг хассан. Тэгээд л дархлаа жаахан хямарсан болов уу. Гэрийнхнээсээ зай нэлээд барьсан л даа. Манай бага хоёр настай болохоор гүйж ирээд надтай ноцолдож байдаг болохоор “Хүүгээ аваарай” гэж эхнэртээ хэлээд, өөрийгөө тусгаарласан. Эмнэлэгээс гарч ирээд бол холилдсон доо. Хүү маань намайг саначихаад, салахгүй байгаа юм чинь. Ашгүй дахин шинжилгээ авахад бүгд сөрөг гарсан.
“Өдрийн сонин”-ы уншигчдад хэлэхэд “Ковид туссан ч ингээд амархан эдгэчих юм байна” гэж битгий бодоорой. Суурь өвчтэй, өндөр настай хүмүүс их хүндэрдэг юм билээ. Манайхаас бас хүндэрсэн хүмүүс бий шүү. Халдвар авахгүй байхыг л хичээгээрэй.