УИХ-ын гишүүн, АН-ын бүлгийн дэд дарга Б.Бейсентэй ярилцлаа.
-Хэвлэлийн хурлын үеэр хэлсэн зүйлийг тань тодруулж асуумаар байна. “Ерөнхий сайд у.хүрэлсүх Хэнтий аймгаас сонгогдсон УИХ-ын гишүүн. Гэтэл Баян-Өлгий аймгийн засаг даргыг томилох нь буруу гэж үзэж байна” гэж та хэлсэн байсан. Үеийн үед Ерөнхий сайд аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарыг батламжилж ирсэн. Таны хэлсэн энэ үгний цаана үндэстнээрээ ялгарах, тусгаарлах хандлага илт цухалцаж байна гэх мэтээр шүүмжлэл өрнөж байна. Үүнд тайлбар өгөөч?
-Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийн хүрээнд шинэчлэхээр өргөн баригдсан Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн төслийг УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэн батлах гэж байна. Одоо хүчин төгөлдөр хэрэгжиж буй засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн тухай хуулиар аймаг, нийслэлийн Засаг даргыг тухайн шатны Иргэдийн хурлын төлөөлөгчдийн хурлаар хэлэлцэн, нэрийг нь тодруулж, Ерөнхий сайдад санал болгон батламжилдаг. Харин дээрх хуулийн шинэчлэлээр аймаг, нийслэлийн Засаг даргыг Ерөнхий сайд Иргэдийн төлөөлөгчдийн хуралд санал болгосноор хэлэлцэн батлах бол аймаг, нийслэлийн Засаг дарга хамтран ажиллах сум, дүүргийн Засаг даргаа харьяа Иргэдийн төлөөлөгчдийн хуралдаа санал болгосноор томилно гэж заах тухай яригдаж байна. Миний бие Монгол Улсын иргэний хувьд Үндсэн хуулийн үзэл санааг хамгаалах ёстой. Тэр утгаар энэ хуульд ийм өөрчлөлт оруулж болохгүй гэж дуугарсан. Миний хэлж, ярьсан зүйлийг мушгин гуйвуулж байгаад үнэхээр харамсаж байна. Үндэстэн ястны хооронд яс хаяж буруу мэдээлэл тарааж байна гэж ойлгож байгаа. Казах хүнийг ийм, тийм гэж бичиж байгааг эсэргүүцэж байна. Би тэр хэвлэлийн хурлын үеэр жишээ авч ярьсан. Би анх удаа УИХ-д сонгогдсон төлөөлөгч. Тийм зүйл ярих ч үгүй. Хэрвээ хуульд ийм өөрчлөлт тусгачихвал өөр хэрэг. Тэгвэл сонгууль явуулах ямар хэрэг байна. Би Ерөнхий сайдад ямар нэгэн өс хонзон санадаггүй. Харин Ерөнхий сайдыг жишээлж хэлсэндээ л буруутгагдчихлаа.
–Таны хэлсэн үг Баян-Өлгийн засаг даргыг Ерөнхий сайдаар батламжлуулахгүй гэх ойлголт шууд өгч байна лээ…
-Тийм утгатай зүйл огт яриагүй. Ингэж ард түмэнд буруу ойлголт өгч болохгүй шүү дээ. Би сая тойрогтоо ажиллаад ирсэн. Орон нутгийн иргэд ч аймаг, нийслэлийн Засаг даргыг Ерөнхий сайд Иргэдийн төлөөлөгчдийн хуралд санал болгосноор хэлэлцэн батлахаар болж байгаа юм уу. Үүнийг эсэргүүцэж байна гэдгээ илэрхийлсэн. Би хэвлэлийн хурлын үеэр тойргийн иргэдийнхээ ч санаа бодлыг мөн хуваалцсан. Миний хэлсэн ярьсныг буруу ташаагаар мэдээлж болохгүй биз дээ. Ерөнхий сайд ИТХ-д санал болгох юм бол сонгууль явуулж хий дэмий зардал гаргаад яах юм. Түүнийхээ оронд бүтээн байгуулалт хийсэн нь дээр биз дээ. Ардчиллын зарчимд ч таарахгүй.
-Засаг захиргаа нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль удахгүй чуулганаар хэлэлцэгдэнэ. Таны хувьд ямар санал бодолтой байгаа юм бэ, энэ хуулийн өөрчлөлтийн талаар?
-Нийслэл, аймгийн удирдлага, засаг дарга нарыг Ерөнхий сайд санал оруулдаг байх, цаашид Ерөнхий сайд томилдог болвол маш буруу. Сонгууль ардчилсан зарчмаар явагдах ёстой. энэ үүднээс бид байр сууриа илэрхийлсэн ухаантай. Хуулийн дагуу бүх зүйл явагдах ёстой гэх байр суурийг илэрхийлсэн юм, уг нь.
-Ээлжит бусаар төсвийн тодотгол хэлэлцэж байна. Төсвийн тодотголын талаарх таны байр суурь ямар байна?
-Алдагдалтай төсөв баталсан гэдгээ Сангийн сайд хэлсэн. Төсвийн тодотголд шүүмжлэлтэй хандсан хэд хэдэн зүйл бий. Жишээлбэл, Баян-Өлгийн Нэгдсэн эмнэлэг эрүүл ахуйн шаардлага хангадаггүй. Тиймээс эмнэлгийн төсөвт тусгагдсан гурван тэрбум гаруй төсвийн мөнгийг нэг тэрбум болгож танасан байна. Царцаагаад хойшилж байна гэсэн үг.
-УИХ-ын ээлжит бус чуулганаар АН-аас сонгогдсон Б.Пүрэвдорж гишүүнийг долоо хоног чуулганд суух эрхийг нь хассан. Сөрөг хүчний үг хэлэх эрх хаагдаж боогдоод байгаа юм биш үү. Энэ тухайд бүлгийн дэд даргын хувиар байр сууриа илэрхийлээч?
-Уих-ын гишүүний бүрэн эрхэд халдах ёсгүй л дээ. Ямар алдаа гаргасныг нь би сайн мэдсэнгүй. Тэр үеэр тариа хийлгэхээр гараад явчихсан байсан.
-Тойрогтоо ажиллаад ирсэн гэлээ. Тойрогт тулгамдаж буй асуудлууд юу байх юм?
-иргэдээс санал гомдол хүлээж авлаа. Баян-Өлгий аймгийн Бугат суманд гүүр барихдаа шахуу барьчихсан учраас үер бууж олон айл усанд автаж орон гэргүй болчихсон байна. энэ сум хоёр багтай. Зуслан гарахаар хотын голоор малаа тууж гардаг. хөдөлгөөн саатдаг. ирэх жил Бугат сумын нутгаар гүүр барих шаардлага үүслээ. Мөн хүүхдийн эмнэлэг нэн шаардлагатай байна. энэ талаар эрүүл мэндийн сайдтай ярилцсан. Удахгүй эрүүл мэндийн сайд орон нутгуудаар явж эмнэлгийн үйл ажиллагаатай танилцах юм билээ. Мэдээж эмч, багш нарын цалингийн урамшуулал нэмэгдлийн талаар ярилцах шаардлага үүсч байна.
-Та хуулийн төсөл санаачлан ажиллаж байна уу?
-Уих-ын гишүүн Ц.Туваан, Ж.чинбүрэн нартай хамтран Эмнэлгийн ажилтны эрх зүйн тухай хуулийг санаачилан ажиллаж байна. энэхүү хууль эмнэлгийн ажилтны эрх ашгийг хамгаалах, мөн хууль сахиулахад чиглэгдэх юм.