Азийн хөгжлийн банкнаас өнөөдөр “Азийн хөгжлийн төлөв 2018” судалгааны дүнг танилцууллаа. Тус тайланд Монгол Улсын болон Ази-Номхон далайн бүс нутгийн талаарх судалгааны тайланг танилцуулав.
Монголын эдийн засгийн өсөлт 2016 онд 1,2 хувь байсан бол 2017 онд эрчимжиж 5,1 хувьд хүрчээ. Нүүрсний экспортын өсөлт, уул уурхайн хөрөнгө оруулалт, нэн ялангуяа Оюу Толгойн далд уурхайн хөгжүүлэлт нь өсөлтийн гол хөдөлгүүр байжээ. Гэвч тээвэрлэлтийн саад бэрхшээлээс улбаалан нүүрсний экспортын хэмжээ 2017 оны гүйцэтгэлд хүрэхгүй, харин 2019 онд тодорхой хэмжээгээр шийдэгдэнэ гэж үзэв.
2018 онд инфляци өсөх боловч 2019 онд өсөлт нь бага зэрэг буурах төлөвтэй байна.
Урсгал дансны алдагдал 2018 онд буурна, 2019 онд эргээд нэмэгдэх хандлагатай хэмээн судлагаанд тусгагджээ.
Улсын өр,төв банкны гадаад өр төлбөр ДНБ-ийн 99,1 хувьтай тэнцэж байна
Монгол Улсын төсвийн алдагдал 2017 онд ДНБ-ний 3,9 хувьтай тэнцэж байсан бол 2018 онд ДНБ-ний 6,4 хувь, 2019 онд 5,1 хувь болно хэмээн тооцоолсон. ДНБ-ний өсөлт 2016 онд 5,9 хувь байсан бол 2017 онд 6,1 хувь болон нэмэгдсэн. 2018 онд 6 хувь, 2019 онд 5,9 хувийн өсөлттэй байхаар таамаглаж байна. 2018, 2019 онуудад Монголын эдийн засгийн өсөлт хүчтэй байх төлөвтэй. Уул уурхайн салбар дахь хөрөнгө оруулалтыг үргэлжлүүлэх нь өсөлтийн эрчийг хэвээр хадгалах үндэс болно. Эдийн засгийн гүйцэтгэл Олон улсын валютын сангийн хөтөлбөрт илүү байгаа нь хөрөнгө оруулагчдийн итгэлийг сэргээх, макро эдийн засгийн тогтвортой байдлыг сайжруулахад дэмтэй. Уг хөтөлбөрийг Засгийн газар дэмжсэнээр ирээдүйд макро эдийн засгийн нөөц, бодлогын орон зай бүрдүүлэх төдийгүй Монголын мөчлөг дагасан савлагаа, эмзэг байдлыг бууруулахад чухал үүрэг гүйцэтгэнэ хэмээн АХБ-ны Монгол дахь суурин төлөөлөгч Ёланда Фернандез Ломмен хэллээ.
Монголчуудын ядуурлын хувь 8 нэгжээр нэмэгдэж 29,6 хувь болсон
2017 онд бүс нутгийн хэрэглээний үнийн инфляци 2,2хувь байсан бол 2018,2019 онд 2,9 хувьд хүрнэ гэсэн таамаглал байгаа. Таамаглалд үзүүлэх гол нөлөөлөл нь хэрэглэгчийн эрэлт болон олон улс дээрх бараа таваарын үнэ өсөж байгаатай холбоотой. Инфляци 2018 онд өсч 8,0 хувь болох ба 2019 онд эргэн буурч 7,0 хувь болно гэж таамаглаж байна. Дотоод эрэлт нэмэгдэх, хүнс, шатахууны үнэ өсөх, мөнгөний зөөлөн бодлого зэрэг нь инфляцид нөлөөлөх гол хүчин зүйл. Агаарын бохирдлын зардал ДНБ-ийн 8-13 хувьд хүрч байна. Үүнд хотжилт гол нөлөөтэй. Шилжилт хөдөлгөөнийг шийдвэрлэх хэрэгтэй хэмээн АХБ-ны суурин төлөөлөгчийн газрын ахлах эдийн засагч Деклан Магий хэллээ.
Мөн эдийн засагч Л. Амар “Богино хугацаандаа гадаад хүчин зүйл манай эдийн засагт нөлөөлөх нь харьцангуй бага байгаа хэмээн харж байгаа” гэлээ.
Тайлангийн төгсгөлд ирэх онуудад эдийн засаг сэргэх хэдий ч эрч нь саарч, 2018 онд 3,8 хувь болно. Уул уурхайн салбарын хөрөнгө оруулалт бага зэрэг өсч өсөлтийн голлох хүчин зүйл хэвээр байх боловч тээвэрлэлтийн саад бэрхшээл нүүрсний экспортод сөрөг нөлөө үзүүлнэ. Харин ирэх оноос өсөлт эрчимжих төлөвтэй байгаа гэлээ.
Б.НОМИН-ЭРДЭНЭ