Өнөө жилийн наадмаар улсын
цолны болзол хангасан, шинэ
цолонд хүрсэн бөхчүүдээс гурав
нь допинг хэрэглэсэн гэдэг
мэдээлэл гарсан. БНСУ-ын
Шинжлэх ухаан технологийн хүрээлэнгийн
Допингийн төв лобараторид хүргүүлсэн
сорьцын хариу ирсэн, хоёр
бөхөөс допинг илэрсэн гэдэг
албан ёсны мэдээллийг Үндэсний
бөхийн холбооны дэд тэргүүн Д.Данзан өгсөн билээ.
Гэхдээ допинг илэрсэн бөхчүүдийн
нэрийг зарлах боломжгүйг тэрбээр
учирласан. Учир нь допингийн
шинжилгээний хариуг Монголын үндэсний
олимпийн хорооноос Үндэсний бөхийн холбоонд албан
ёсоор ирүүлээгүй байгаа аж. Шинжилгээний
хариу ирсний дараа допинг
хэрэглэснээ тухайн бөх хүлээн
зөвшөөрөхгүй бол өөрийнхөө зардлаар
БНСУ-д Б сорьцын
шинжилгээ өгөх боломжтой. Энэ
бүхний эцсийн хариу гарсны
дараа тухайн бөхийн нэрийг
зарлаж, хариуцлага тооцох асуудал ярьдаг
дүрэм, журамтай аж. Үндэсний их
байр наадмаас хойш хоёр сар
гаруй хугацаа өнгөрчихөөд байхад
допингийн хариуг мэдээлээгүй байгаа
нь иргэдийн дунд таавар хийхээс
аргагүйд хүрч байгаа юм.
Жилийн жилд ийм таамаг
хэдэн сарын турш үргэлжилдэг.
Үүнээс үнэхээр допинг хэрэглэсэн
нь хариуцлагаас мултрах шахаж, хэрэглээгүй
ч тааварт нэр
нь дурдагдсан бөхчүүдийн нэр сэвтэж үлддэг
уламжлал бий. Допинг хэрэглэсэн
бөх нь Б сорьц
өгсөн гэж бас багагүй
хугацааг өнгөрөөдөг. Ингэж үлгэр домор
мэт яриа өрнөж байгаад
өнөөх допинг хэрэглэсэн бөх
нь наадамд дахиад барилдаж
харагддаг. Энэ талаар хэвлэлийн
бага хурлын үеэр Үндэсний
бөхийн холбооны дэд тэргүүн Д.Данзан сэтгүүлчид тодруулахад
“Спортын шударга байдлыг хангах
ёстой. Хүч нэмэгдүүлэх бэлдмэл
хэрэглэчихсэн хүнийг зүгээр хүнтэй
барилдуулах нь шудрага бус.
Допинг хэрэглэсэн бөхчүүдэд арга хэмжээ авах
нь зөв. Дэлхийн олон
улс допингийн эсрэг арга хэмжээ
авдаг. Хэрэглэсэн тамирчныхаа тэмцээн уралдаанд орох
эрхийг нь хугацаа зааж
хасч, авсан цол медалийг
нь хураадаг юм. Тэмцээн уралдаанд
орох эрхээ хасуулсан үедээ
тухайн тамирчин ёс суртахууны зөрчил
гаргаагүй, бэлтгэл сургуулилтаа сайн
хийсэн, хүмүүжиж засарч байгаагаа харуулсан
бол эрхийг нь сэргээдэг
практик олон улсад байдаг.
Тухайн бөхчүүд буруугаа ойлгоод,
бэлтгэл сургуулилтаа хийгээд ахиж барилдахыг
хүссэн хүсэлтээ гаргавал эрх бүхий байгууллагаар
авч хэлэлцээд барилдуулах үгүйгээ шийддэг” гэсэн
юм.
Допинг
илэрсэн гэх мэдээлэлтэй зэрэгцээд бөхчүүд, бөх сонирхогчдын дунд магадлалтай байж магадгүй бөхчүүдийг нэрлээд байгаа. Хамгийн их нэр нь яригдаж байгаа бөхчүүд бол Улсын арслан Н.Батсуурь, Улсын харцага Б.Пүрэвсайхан, Улсын начин Л.Лха-Очир нар юм. Өчирдөр хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр тэднийг допинг хэрэглэсэн байх магадлалтай гэж эх сурвалж хэлсэн талаар мэдээлсэн билээ. Бид тааварт ороод байгаа бөхчүүдтэй холбогдлоо.
Д.Данзан: БИ ХЭНИЙ Ч НЭР ХЭЛЭЭГҮЙ
Дээрх
мэдээллийн талаар Үндэсний бөхийн холбооны дэд тэргүүн Д.Данзангаас тодрууллаа.
–Та
хоёр бөхөөс допинг илэрсэн гэж мэдээлсэн. Улсын арслан Н.Батсуурь, Улсын харцага Б.Пүрэвсайхан, Улсын начин Л.Лха-Очир нараас допинг илэрсэн гэх юм. Энэ үнэн үү?
-Би хэний ч нэрийг
хэлээгүй. Хэн нэгний нэрийг
хэлээгүй байхад гүтгээд байгаа
юм шиг мэдээлэл цацаад
байх юм.
–Тэгвэл
дээр дурдагдсан бөхчүүд биш гэсэн үг үү?
-Би хэний ч нэр
хэлэхгүй. Цаг нь болоогүй
байна.
–Жил
бүр иргэдийн дунд хэдэн сар таамаг яриа өрнүүлэх юм. Илэрсэн бол шууд зарлачихаж болдоггүй юм уу?
-Хууль, дүрэм журамдаа хугацаа
заачихсан байдаг юм. Хугацаа
нь болохоор мэдээлэл хийнэ.
–Хэдэн
хоногийн дараа зарлана гэж заасан байдаг хэрэг вэ?
-Хоногсоод
байх юм байхгүй. Б
сорьцын хариу хүлээнэ. Энэ
талаар хэвлэлийн хурал хийхдээ тодорхой
ярьсныг сонссон биз дээ.
Журмынхаа дагуу л ажиллаж
байна гэв.
Н.Батсуурь:
ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ХАРИУ ИРЭХЭЭР
ҮНЭН, ХУДАЛ НЬ ТОДОРХОЙ БОЛНО
Улсын арслан Н.Батсуурийг
допинг хэрэглэсэн байх магадлалтай бөхчүүдийн
нэгд оруулж буй. Тэрбээр
1987 онд Увс аймгийн Ховд
суманд төрсөн. Жүдо бөхийн
ОУХМ, үндэсний бөхийн улсын арслан
цолтон. 2006 онд Ховд аймгийн
баяр наадамд тав давж
аймгийн начин, 2011 онд Дархан-Уул
аймгийн 50 жилийн ойн барилдаанд
түрүүлж аймгийн арслан цол
хүртсэн. Тэрбээр 2013 оны улсын наадамд
зургаа давж шөвгөрөн, улсын
харцага цол хүртэж байсан
бол энэ жилийн баяр
наадмаар түрүүлж арслан цол
хүртсэн билээ.
Үндэсний бөхөөс гадна 2011 оны
жүдо бөхийн насанд хүрэгчдийн
улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд
түрүүлж “Спортын мастер”, 2011 оны
дэлхийн цомын аваргаас хүрэл
медаль хүртэж ОУХМ цол
хүртсэн, 2013 онд мөн жүдо
бөхийн улсын аварга болсон,
2012 оны дэлхийн цомоос хүрэл,
2012 оны Азийн аварга шалгаруулах
тэмцээнээс хүрэл медаль хүртсэн
жүдоч юм.
Энэ жил допинг хэрэглэсэн
гэх мэдээллийн талаар түүнээс тодруулахад
“Үндэсний бөхийн холбооноос над
руу огт яриагүй байна.
Шинжилгээний хариу ч ирээгүй
байгаа. Угаасаа шинжилгээний хариу
ирэхээр үнэн, худал нь
тодорхой болно. Тэр цагт
нэр төрөө сэргээлгэнэ. Энэ
жил би эм ч
уугаагүй. Угаасаа допингийн талаар
хангалттай мэдээлэлтэй. Өнгөрсөн жил ч шинжилгээ
өгсөн шүү дээ” гэв.
Мөн түүний ойрын хүн
дараахь хариултыг өглөө.
-Өнөөдөр хүмүүс ярихыг сонсоод
гайхаад, ташаа мэдээлэл
гэдгийг хаана хандаж, хэнд
хэлэх вэ гээд сууж
байна. Угаасаа шинжилгээгээр допинг
хэрэглэсэн гэж гарвал Үндэсний
бөхийн холбооноос өөр рүү нь
ярьж мэдэгддэг гэсэн. Би хамт
байгаа хүн. Одоо хүртэл
хэн ч яриагүй. Олимпийн
хорооноос ч яриагүй.
Хариу нь гарчихаад байхад
ярихгүй байгаа нь допинг
илрээгүй гэсэн үг биз
дээ.
–Наадмаар
арслангийн хамраас цус гараад, хөлс нь гоожоод байсан нь хүмүүст хардлага төрүүлээд байна. Допинг хэрэглэхээр хүч гаргасан үед хөлс гоожих шинж илэрдэг гэх юм.
-Хэдэн жилийн өмнө барилдаж
байгаад хамраа цохиулаад мурийлгачихсан
юм. Айгаад гаргуулж чадаагүй
хэрэг. Түүнээс хойш хамраас
нь цус гараад байдаг
болчихсон. Барилдаж байхдаа хөвөн чихэж
болохгүй. Тэгээд л цусаа
гоожуулаад барилдаад байсан юм шүү
дээ.
–Гэмтэж,
бэртэж байсан уу?
-Өнгөрсөн жил нуруундаа жаахан
гэмтэл авчихсан нь өвдөөд байдаг.
Угаасаа бөхчүүдийн олонхи нь нуруундаа бэртэлтэй байдаг
биз дээ.
–Нурууныхаа
бэртэлд эм тариа хэрэглэж байсан болов уу?
-Энэ жил эм, тариа
хэрэглээгүй ээ. Бариа заслаар
л явдаг юм.
Ер нь манай хүн
допингийн талаар маш сайн
мэдлэгтэй. Өөрөө үндэсний бөхөөс
гадна жүдогоор барилддаг шүү дээ. Өнгөрсөн
өвөл Орост жүдогийн тэмцээнд
оролцсон багт орж явахдаа
шинжилгээ өгсөн. Наадмын дараа
ДАШТ-д бас багаараа
орсон шүү дээ. Одоо
ч бэлтгэлтэй байгаа
гэв. Зохион байгуулалттай ийм
мэдээлэл гаргаад байх шиг
байна. Байраар шагнуулсны дараа
бас баахан худлаа мэдээлэл
цацсан.
Ц.Мягмарсүрэн: ПҮРЭВСАЙХАН
ЭМ ХЭРЭГЛЭСЭН ЭСЭХИЙГ
МЭДЭХГҮЙ
Энэ жилийн баяр наадмаар
ганцхан харцага цолтон төрсөн
нь Ховд аймгийн Чандмань
сумын харьяат, Онцгой байдлын ерөнхий
газрын “Аврагч” спорт хороо, “Нью
прогресс” групп Ховд дэвжээний
бөх Монгол улсын начин
Б.Пүрэвсайхан юм.
Түүний нэр допинг хэрэглэсэн
гэх бөхчүүдийн дунд яваа юм.
Б.Пүрэвсайхан 1989 онд
төрсөн бөгөөд 2009 онд Ховд аймгийн
Эрдэнэбүрэн суманд түрүүлж, сумын
заан цол аван бөхийн
гараагаа эхэлсэн. Мөн ондоо аймгийнхаа
наадамд долоо даван үзүүрлэж,
аймгийн заан цол хүртсэн
бол дараа жил нь
аймгийн арслан болсон. Хоёр
жилийн өмнөх үндэсний их
баяр наадмын тавын даваанд
улсын заан Д.Баасандоржийг
давж 23 насандаа улсын начин цол
хүртсэн. Харин энэ жил
харцага цол хүртээд байгаа
юм. Тэрбээр Ховд аймгийн
Чандмань суманд найранд оролцохоор
явсан учраас утас нь
холбогдохгүй байв. Допинг хэрэглэсэн
гэх мэдээллийн талаар түүний багш
улсын заан Ц.Мягмарсүрэнгээс
тодруулахад “Манай Сайханаа тийм
зүйл хэрэглээгүй ээ. Багшийнх нь
хувьд баттай хэлж байна.
Бэртэж гэмтээгүй. Эм тариа хэрэглэсэн
эсэхийг нь мэдэхгүй юм”
гэлээ.
Л.Лха-Очир: ХУДЛАА МЭДЭЭЛЭЛ БАЙНА
Өнөө жилийн үндэсний их
баяр наадмаар тав давж, улсын
начин цолны болзол хангасан
Л.Лха-Очирыг
допинг хэрэглэсэн гэх мэдээлэл бий.
Завхан аймгийн Алдархаан сумын
уугуул тэрбээр “Алдар” спорт хороо,
Зэвсэгт хүчний 325 дугаар анги, “Саруул
зам” компанийн нэрийн өмнөөс барилддаг.
1986 онд төрсөн Л.Лха-Очир наймдугаар ангидаа
сумынхаа наадамд түрүүлж, сумын
заан цол хүртэж байсан
гэдэг. 2008 онд аймгийн наадамд
үзүүрлэн аймгийн заан, дараа
нь жил нь түрүүлж
аймгийн арслан цол хүртсэн
билээ. 2010 оноос улсын наадамд
зодоглож энэ жил улсын
цолны болзол хангаад байгаа.
Түүнтэй холбогдлоо.
–Таныг
допинг хэрэглэсэн гэх юм.
-Тийм үү, сонсоогүй юм
байна. Хэн тийм юм
яриад явдаг юм бол.
–Та
допингийн төрөлд ордог эм, тариа хэрэглэсэн юм биш биз?
-Тийм юм байхгүй ээ.
Худлаа мэдээлэл. Холбогдох байгууллагууд нь мэдээлэл хийж,
хэрэглэсэн гээд байгаа хүмүүсээ
зарласны дараа учир нь
олдох биз. Худлаа мэдээлэлд
анхаарал хандуулсан юм алга гэв.
Ц.ӨРНӨХ