Нүүрсний хулгайг эсэргүүцсэн иргэдийн жагсаал Сүхбаатарын талбайд тав дахь өдрөө үргэлжилж байна.
Үзэл бодлоо илэрхийлж байгаа иргэд төв талбайг тойрч “Нэрсээ зарла”, “Хариуцлага тооц”, Хөрөнгийг нь хураа” хэмээн шаардаж байна.
Морьтой жагсагчид иргэдтэй нэгдэж, эсэргүүцлээ илэрхийлсээр байгаа юм. Жагсагчдын аюулгүй байдлыг хангах үүднээс төв талбайн баруун, зүүн талын замын хөдөлгөөнийг хаасан болохыг ТЦА-аас мэдээллээ.
Хөвсгөл аймгийн Ренчинлхүмбэ сумын төвөөс зүүн урд зүгт 22 километрийн зайд энэ өглөө 7.59 цагт 4.5 магнитудын хүчтэй газар хөдөллөө.
Уржигдар мөн сумын төвөөс зүүн зүгт 18 километрийн зайд 22.40 цагт 4.9 магниутдын хүчтэй газар хөдөлснийг ШУА-ийн Одон орон, геофизикийн хүрээлэн мэдээлсэн билээ.
Монгол Улс төв Азийн газар хөдлөлтийн идэвхтэй бүсэд оршдог. Өнгөрсөн зуунд 7 ба түүнээс дээш магнитудын хүчтэй газар хөдлөл 20 гаруй удаа болжээ. Магнитуд нь 8 хүрсэн нэн хүчтэй газар хөдлөлт манай оронд 4 удаа бүртгэгдсэн байдаг аж.
Ташрамд мэдээлэхэд, магнитуд гэдэг нь газар хөдлөлтийн төвд багажаар хэмжсэн үзүүлэлт бол, газрын хөрсөн дээр хүн болон барилга байгууламжид нөлөөлөх хүчийг баллаар хэмждэг. Газар хөдлөлтийн баллын хэмжээ 3-4 байвал хүнд мэдрэгдэх боломжтой, 6 баллаас хэтэрвэл барилга байгууламжид эвдрэл үүсэх магадлалтай, арваас хэтэрвэл барилга байгууламж нурах аюултай.
Нүүрсний хулгайч нарын нэрийг зарлаж, хариуцлага тооцохыг шаардсан иргэдийн жагсаал тав дахь өдрөө төв талбайд болж байна.
Жагсаж байгаа иргэдтэй уулзаж сэтгэгдлийг нь сонслоо.
Иргэн Э.Хангай “Буу барьж тэмцэж болохгүй иргэдийн чинь тэсвэр, тэвчээр нь алдарч үсээ хусах хэмжээнд хүртлээ туйлдсан байна. Ийм байдалд хүргэсэн Засгийн газар огцорч болохгүй. Дахиад өчнөөн мөнгөөр засгийн газар байгуулна. Тиймээс огцрохгүйгээр хариуцлага хүлээх хэрэгтэй”
Иргэн Э.Энхүүш “Ард түмэн үнэхээр туйлдаа хүрсэн байна гэдгийг энэ төрийн өндөрлөгт заларч байгаа баячууд яагаад ойлгохгүй байгаа юм бэ. Өөрсдөө баяжиж байгаа шигээ ядаж л ард иргэдээ өргүй, өрийн дарамтгүй, үнийн хөөрөгдөлгүй, их зангүй, дуртай газраа эмчилгээ хийлгэдэг, авлигалгүй л нийгэм бүрдүүлээд өгчих л дөө “
Иргэн С.Цэгмид “Засаг унахаар хулгайчууд алга болно гэж тархи угаагаад байна. Бүх хулгайчуудыг ард түмэн нээлттэй шийтгэж байх хөрөнгийг нь хурааж, цаашдаа УИХ-ын гишүүний халдашгүй эрх гэж байхгүй болгож, цаазаар авах ялыг сэргээж түүнд улсаасаа урвасан, баялгаа зарж идсэн, увайгүй шуналтай гишүүдийг шүүж оруулах хэрэгтэй. Бүтэн 30 жил аажим, аажмаар улсаасаа хулгайлах боломжит хуулийн төслийг боловсруулан баталж эрх мэдэлтнүүд л баян байх гуйранч үзэл ноёлсоор иржээ”
Ж.Гэрлээ “Хулгайч нарын ясыг нь цайлгаж байж луйврын бүх хөрөнгийг нь хураалгаж байж л салдаг юм шүү хэдүүлээ”
Иргэн А. Амина “Нөгөө попын хааны чөмөг нь дундарчихсан уу. Углааштай эмэгтэйгээс болоод ажлаа өгсөн дөө одоо яах вэ”
Иргэн З.Номин “Ирэх оноос машин ашиглаж буй хүн бүр 40000 төгрөгийн төлбөр төлж, 2500 км явах эрх авна. Хэрвээ Улаанбаатар хотод зорчсон хэмжээ 2500 километрээс хэтэрвэл км тутамд 15 төгрөгийн төлбөр төлнө. Наад зах нь ийм асуудал хүртэл байна. Бид эрхийнхээ төлөө одоо л нэгдэх хэрэгтэй”
Иргэн И. Анар “Ажлаа хийж чадаагүй. Гадаадаас зээл авч өрөнд оруулахаас өөрийг мэдэхгүй Засгийн газар хариуцлагаа хүлээ. Эх орны баялаг, газар нутгаа зарсан эх орноосоо урвагчдыг ил тод болго. Монгол хүн ядуу амьдрах ёсгүй”
Иргэн Ү. Бадрах “Төрийн гурван өндөрлөгийн ээлжит жүжигт 100 залууг оролцуулна гэнэ үү. Арай дэндүү юм аа.
Иргэн Ганчимэг “Бид тав дахь өдрөө жагсаж байна. Өвлийн хүйтэнд ард иргэдээ ингэтэл нь зовоох шаардлага байна уу. Энэ бүгдийг хараад ойлговол ойлгохоор л боллоо. Даанч сэтгэл санаа нь эрүүл биш хүмүүс засаг төрд маань байгаа бололтой” гэж үзэл бодлоо хэллээ.
Д.БАТТОГТОХ
Санхүүгийн зохицуулах хороны дарга Д.Баярсайхан өнөөдөр Олон улсын санхүүгийн корпорацийн Монгол, Хятад, Солонгос улсыг хариуцсан дарга Рандалл Риопелле, Монгол Улс дах суурин төлөөлөгч Руфат Алимарданов нартай уулзлаа.
Уулзалтаар хоёр тал хамтран хэрэгжүүлж буй “Ногоон санхүүжилтийн зах зээлийг хөгжүүлэх төсөл”, “Нийлүүлэлтийн сүлжээний санхүүжилтийн зах зээлийг хөгжүүлэх төсөл”-ийн явц, үр дүнгийн талаар мэдээлэл солилцож, цаашид анхаарах ажлынхаа талаар ярилцсан юм.
Монгол Улсад ногоон санхүүжилтийг хөгжүүлэх бодлого боловсруулах, ногоон төсөл, бизнесийн санхүүжилтийг нэмэгдүүлэх, байгаль орчин, нийгмийн болон засаглалын шаардлагуудыг нэвтрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор хэрэгжүүлж буй “Ногоон санхүүжилтийн зах зээлийг хөгжүүлэх төсөл”-ийн хүрээнд өнөөдрийн байдлаар ногоон бондын зах зээлийг хөгжүүлэх судалгаа хийхийн хамт компанийн өрийн хэрэгслийн бүртгэлийн журамд ногоон бондыг бүртгэх зохицуулалтыг тусгасан. Мөн Монгол Улсын Тогтвортой санхүүгийн замын зураглалыг шинэчлэн боловсруулсны зэрэгцээ банк бус санхүүгийн байгууллагуудын байгаль орчин, нийгэм, засаглалын бодлого, журмын төслүүдийг боловсруулж, Санхүүгийн зохицуулах хороо үлгэрчилсэн журмыг баталсан. Харин цаашид БОНЗ-ын тайлагнал сайн хийдэг компаниудад зориулсан урамшууллын тогтолцоо бий болгох чиглэлд хамтран ажиллах, Монгол Улсын санхүүгийн салбарт уур амьсгалын эрсдэлийн үнэлгээг хийж санхүүгийн байгууллагуудад заавар, чиглэл өгөх, салбарын байгууллагуудын үйл ажиллагаанд БОНЗ эрсдэлийн үнэлгээг нэвтрүүлэхтэй холбоотой сургалт зохион байгуулах чиглэлд хамтран ажиллахаар санал нэгдэв.
Тэгвэл Монгол Улсад өртгийн буюу нийлүүлэлтийн сүлжээний санхүүжилтийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэвтрүүлэх замаар бичил, жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийн санхүүжилт авах боломжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор хэрэгжүүлж буй “Нийлүүлэлтийн сүлжээний санхүүжилтийн зах зээлийг хөгжүүлэх төсөл”-ийн хүрээнд “Авлага худалдан авалт буюу факторингийн үйл ажиллагаа эрхлэх гарын авлага”-ыг боловсруулаад байна. Мөн “Нийлүүлэлтийн сүлжээний санхүүжилтийн нэр томьёоны тодорхойлолт” номыг Монгол хэл рүү орчуулж, салбарынханд хүргэсний сацуу факторингийн үйлчилгээний гэрээ, стандарт, тавигдах гол шаардлагуудын талаар сургалт зохион байгуулаад байна. Иймд цаашид факторингийн үйл ажиллагааны журмыг батлах, салбарынханд сурталчлах, факторингийн үйл ажиллагааны загвар гэрээг эцэслэн боловсруулах чиглэлд анхаарч ажиллахаар уулзалтаар тогтлоо.
“BBC” агентлаг 2022 оны нөлөө бүхий 100 эмэгтэйн жагсаалтыг гаргажээ. Тэдний дунд дэлхийн хөгжмийн урлагийн үзэгдэл болсон Билли Эйлиш, Украины тэргүүн хатагтай Елена Зеленская, жүжигчин Приянка Чопра, Селма Блэйр, “Оросын тайзны хатан хаан” Алла Пугачева, Ираны уулчин Эльназ Рекаби, гурвын харайлтын дээд амжилтын эзэн Юлимар Рохас, зохиолч Юлимар Рохас гэх мэт бүсгүйчүүд багтжээ. Энэ нь BBC-ийн “100 эмэгтэй” нэвтрүүлгийн арав дахь улирал явагдаж дуусаад нэгдсэн дүнгээ танилцуулж байгаа явдал юм. Энэ завшаанд өнгөрсөн арван жилийн хугацаанд эмэгтэйчүүдэд ямар ахиц, дэвшил гарсныг дүгнэхээр шийдсэн аж. Дэлхий даяар эмэгтэйчүүдийн эрх бүхэлдээ эрс сайжирч, эмэгтэй удирдагчдын тоо олширсноос эхлээд “MeToo” хөдөлгөөн гээд эмэгтэйчүүдийн эрх асар их сайжирсан үр дүн байгаа хэдий ч олон улс оронд тэдний эрх зөрчигдсөөр буй аж.
Энэхүү жагсаалтад 2022 онд тэмцлийн төвд явж байгаа эмэгтэйчүүд ихэвчлэн багтсан байна. Тэд Иранд өөрчлөлт хийхийг шаардаж, Оросын булаан эзлэгчидтэй хийж буй Украиныг дэмжин тэсвэр хатуужил, эсэргүүцэх хүчний илэрхийлэл болсон эмэгтэйчүүд юм.
Шашны нэр баригсад төр, засагт нь гарсан Иран, Афганистанд юу болж байгааг бид өнөөдөр харж байна. Гэтэл манайд УИХ болон тэмдэглэлт үйл явдлууд мухар сүсэг болох зурхайн цагаар нээгддэг, эхэлдэг боллоо. Энэ явдал гадны дэвшилт иргэдэд юу гэж ойлгогдохыг тодруулах үүднээс мухар сүсэг, шашин, шинжлэх ухааны түүхийг аль болох энгийн үгээр тайлбарлан уншигчдадаа хүргэж байна.
Бидний орчлон, ертөнц “Их тэсрэлт”-ээр 15 тэрбум жилийн өмнө, 4.567 тэрбум жилийн өмнө дэлхий, 3.8-4.1 тэрбум жилийн өмнө далайн усанд анхны нэг эст, 3.5 тэрбум жилийн өмнө олон эст, 1.5 тэрбум жилийн өмнө анхны сээр нуруутан амьтан бий болов. Харин хоёр тэрбум жилийн өмнө анхны ургамал бий болсон бол 425 сая жилийн өмнө нүүрстөрөгчөөр хооллон хүчилтөрөгч ялгаруулдаг анхны ногоон ургамал бий болж далайн усны төмөр исэлдэн ёроолд унан хуримтлагдаж орчин үеийн төмрийн хүдрийн уурхай төдийгүй эдгээр эртний амьд биетүүдийн үлдэгдэл болон нөлөөгөөр орчин үеийн хуурай газар, газрын доорх олон баялгийг бий болгов. Далайгаас 500 сая жилийн өмнө анхны сээр нуруутан амьтад ургамлын хойноос хуурай газарт гарсан бол бидний шууд өвөг болох анхны хөхтөн 220 сая жилийн өмнө бий болжээ.Ийнхүү солир мөргөснөөс үүсдэг их мөстөлт буюу галав, супер галт уулаас болдог жижиг мөстлөгүүдийг дамжин байгалийн шалгарлаар орчин үеийн амьтан, ургамал эцэст нь хүн бий болов. Динозавруудын үеийг халж хөхтөний ноёрхлыг бий болгосон сүүлийн их мөстлөг өнөөдрөөс 60-н сая жилийн өмнө дэлхийг бүрхэж, галт уулсын ачаар мөсөн бүрхүүл хайлж, үр дүнд нь гурван сая жилийн өмнө үетэн /өвс/ хэмээх ургамал шинээр үүсэж, улмаар энэ ургамлаар хооллодог тууртангууд бий болжээ.
Ингэж үетэнг тариалж суурьшмал, тууртанг гаршуулж нүүдлийн соёл иргэншил бий болов. Иргэншил бий болсноор хүн амын тоо эрс нэмэгдэж энэ олон хүний харилцааг зохицуулах зориулалтаар, байгалийн үзэгдэл болон бөө мэт мухар сүсгийг халж шашин бий болжээ. Түүхийн явцад шашин сүм, хийдээс шинжлэх ухаан үүсч удалгүй их сургуулиуд байгуулагдан бүрэн бие даасан мэдлэгтэн “үйлдвэрлэж” орчин үеийн иргэншлийн суурь тавигдав. Орчин үеийн иргэншил гэж “Аж үйлдвэрийн хувьсгал”-ын ачаар оюуны өмчид тулгуурлан хөгждөг, орчин үеийн хотжилт бий болж нүүдлийн болон суурин иргэншил нэгдсэнийг хэлж байгаа хэрэг.
Эрдэмтэд олон жил хайж байсан “Их тэсрэлт”-ийн радиацын долгионыг огт санаандгүй байдлаар 1965 онд олж нээн, энэхүү долгионы хурдыг дэлхийд ирсэн зайд нь хуваан манай орчлон ертөнц хэдийд үүссэнийг олж тогтоосон. Энэ нь аливаа зүйлд эхлээд таамаг дэвшүүлж түүнийгээ баталж байж сая шинжлэх ухаан болдог гэсэн үг. Харин шашны мяндагтангууд “Дэлхий нар, сартай адил бөөрөнхий. Нар дэлхийг бус дэлхий нарыг тойрдог” гэж хэлсэн эрдэмтэнг шонд хүлж, ил гал дээр амьдаар нь шатаагаад унахаар шашин шинжлэх ухаан хоёрын зам салахаас өөр арга байсангүй. Хүмүүс бидний тархины 85 хувь, биеийн 70 гаруй хувь уснаас бүтдэг бол сайн, муу бодлыг илэрхийлэгч үгнээс усны бүтэц хэрхэн, яаж өөрчлөгддөгийг Японы эрдэмтэд шинжлэх ухаанаар нэгэнт баталчихсан. Иймээс шашин шүтэхэд хүмүүн бидний 80 хувь болох усны бүтэц сайжирдаг учир хэдийгээр шүтэгчдийнх нь тоо жил бүр багасаж байгаа ч шашин өнөөдөр хүртэл оршсоор байна.
Монгол хүн болгон “Өөрт ашигтай эсэх, бусдад тустай эсэх, байгаль эхэд хор болох эсэх” гэсэн гурван бодлын үзүүрийг зангидаж байж шийдвэр гаргадаг байв. Ингэж гурван бодлын үзүүрийг зангидан байж амнаас гардаг монгол “за” хууль мэт хэрэгждэг байжээ. Энэ бүхнийгээ өвөг дээдэс маань маш товчоор “Санаа сайн бол заяа сайн” гэж бидэнд захиж үлдээсэн. Энэ нь буддын шашнаас ч өмнө гарсан, монгол хүн болгоны усны бүтцийг сайн байлгах төдийгүй нийгмээ зөв залж явах шилдэг арга байжээ. Бид үүнийгээ л буцаан сэргээхэд заавал лам, сүм хийд, шашин шүтэхгүйгээр монгол хүн болгон усаа байнга сайн бүтэцтэй байлгаж чадах бөгөөд ядаж л өвчлөл, үхэл эрс багасах болно. Энэ нь манай Хайрхан уул, ус тахих ёслол, эхчүүдийн цайны дээж, сүү өргөх ёс нь шашны үйлдэл гэхээсээ шинжлэх ухаан гэсэн үг. Харин цайны дээж, сүү, идээ будаа өргөж уул, ус тахисны нөлөөгөөр хүний болон уулсын усны бүтэц хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг бид япончуудын гаргасан аргаар нарийвчлан тогтоох ёстой юм.
Өнөөдөр бид Аж үйлдвэрийн IV хувьсгалын үед амьдарч байна. Энэ үеийг товчоор “Хиймэл оюун ухааны хувьсгалын эрин үе” гэж нэрлэдэг. Гол онцлог нь өмнөх Аж үйлдвэрийн хувьсгалууд эдийн засгийн тодорхой салбаруудыг хамарч байсан бол энэ хувьсгал нь амьдралын бүх салбарыг хамарч байгаа билээ. Гэтэл өглөө бүр бид зурхай сонсож, харж, уншиж байна. Бас болоогүй академич, доктор, профессор тэрний зурснаар гэхийг яана. Аж үйлдвэрийн IV хувьсгалын үед байгаа манай зарим академич, доктор, профессорын үнэн дүр төрх нь энэ.
Бид л хоногийг 24 цагтай болгож хэрэглэхэд амар болгосон болохоос өдөр болгоны үргэлжлэх цаг хугацаа өөр байдаг. Иймээс хоног болгоныг яг адил 24 цагтай болгочихоор хором, цаг, өдөр, хоног улмаар сарын ялгаа хуримтлагдаад ирнэ. Үүнийг бидний өнөөдөр хэрэглэж буй нарны тооллоор сар бүрийг илүү дутуу хоногтой, өвгөдийн хэрэглэж байсан сарны тооллоор илүү сар нэмж байж аргалдаг. Иймээс бидний морин цаг үнэндээ бол морин цаг биш юм. Тэгээд ч од, гарагийн байрлалаас хүний амьдрал хамаардаг гээд үүнийгээ баталж чаддаггүй шинжлэх ухаан гэж ерөөс юу байх билээ. Харин сайн, муу өдөр, цаг гэдэг нь буудал дээр зогсож байгаа хүн болгонд суух гэсэн автобус нь ирэхгүй байгаа юм шиг санагдаад байдагтай агаар нэгэн зүйл юм. Суух автобус чинь хурдан ирвэл та огт анзаарахгүй суугаад явчихдаг атал хүлээх үедээ л автобус ирэхгүй байгааг анзаарч эхэлдэг учир танд тэгэж санагдаад байгаа хэрэг. Энэ нь мөрөө зөв гаргахгүй, өнцөгдсөн суудлаа огт засуулахгүй, өвчин эмгэг олох өдөр үсээ засуулж, хоосрох өдөр хол замд гарч, хэрүүл тэмцэл бүрдэх өдөр хуримаа хийдэг хүмүүс яагаад биднээс илүү урт насалж, удаан жаргаж, баян тансаг амьдраад байна гэдгийг ядаж ганц удаа ч гэсэн бодоод үз гэсэн үг. Иймээс зурхай нь зүгээр л луйвар бол зурхай, бөөд итгэгчид шашин шүтэгчид бус бүр мухар сүсэгтэн юм.
Ан амьтад төдийгүй мал, нохой, муур хүртэл газар хөдлөхийг урьдчилан мэддэг бас бидний харж чадахгүй “хий юмнууд”-ыг хардаг. Харин хүн бид энэ чадвараа гээчихсэн.Иймээс бөө нь судлах ёстой зүйл болохоос шүтэх ёстой зүйл огтхон ч биш юм. Ганц жишээ авахад, сайд байсан “бөө” бонд нэрээр өндөр хүүтэй мөнгө гаднаас зээлж, ойр тойрныхонтойгоо хуваагаад хүртчихсэнийг бид мэднэ. Сайндаа л бөө шоронд, бид өртэй үлдэнэ. Бодит байдал ийм л байна. Иймээс Аж үйлдвэрийн IV хувьсгалын үед мухар сүсэгтнүүдээр удирдуулах аваас бидний хувьд шашинд хөтлөгдсөн иран, афганчуудаас ч дор зүйл болно гэдгийг ойлгоод авахад буруудах зүйл үгүй. Төр шашин хоёр тусдаа, мухар сүсгээс хол байх ёстой гэж хуульчилдаг учир уг нь энэ юм.
Г.АМАРСАНАА
Нүүрсний хулгайг эсэргүүцсэн залуус тав дэх өдрөө төв талбай дээр жагсаж байна. Уг жагсаалын үеэр ХЗДХЯ-ны сайд Х.Нямбаатар гарч ирж жагсагчдад мэдээлэл өгч байна.
Тэрбээр “Би гуравхан мэдээлэл хийх гэж гарч ирлээ. Нэгдүгээрт, урд шөнө АТГ, ЦЕГ мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж Б.Ганхуяг нарын найман хүнийг хорьсон. АТГ нэр бүхий 11 хүнийг шалгаж байна. Мөрдөн шалгах ажиллагааг үргэлжлүүлэхээр Дундговь өнгөрөөд явж байна.
Ямар хүмүүс байгаа вэ гэхээр 2009 оноос хойш хэчнээн хэмжээний уулын цулыг олборлосон юм бэ гэдгийг хэмжих маршрут явсан. Мөн хил гаалийн байгууллагууд явсан. ГЕГ-аас хилээр гарсан нүүрстэй холбоотой дүнгүүдийн мэдээллийг мөрдөн байцаах газар шилжүүлсэн. Энд нийтдээ дөрвөн удаагийн 3000 гаруй ААН-ын гаальд бүртгэлгүй гарсан машинуудыг бүртгэлийг нь хийсэн. Уг хэрэг сэргэгдэж 22 дахь эрүүгийн хэрэг үүсэж байна. Том жижиг Таван толгойн сүүлийн 10 жилийн тайланг өнөөдөр дэлгэе” гэв.
Найруулагч Жэймс Камероyны бүтээл, шинжлэх ухааны уран зөгнөлт “Аватар” киноны хоёрдугаар анги “Avatar: The Way of water” энэ сарын 16-нд нээлтээ хийхээр болсон. Уг ангийн ихэнх хэсгийн зураг авалт усан дотор хийгдсэн бөгөөд жүжигчдээс маш их тэсвэр тэвчээр, ур чадвар шаарджээ. Тодруулбал, гол дүрийн жүжигчид 3.406.870 литр багтаамжтай торхонд зураг авалтад орохын тулд Хавайд усанд шумбах хоёр сарын тусгай сургалтад хамрагджээ. Түүнчлэн Аватар киноны гол дүрд тоглож буй жүжигчин Кэйт Уинслет 7 минут 14 секундийн турш усан дотор амьсгалаа барьж, зураг авалтад оржээ.
Сонирхуулахад, .
Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын алба хаагчид 2022 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн байдлаар орон нутгийн замд цасан шуурганд уруудсан, цасанд боогдсон нийт 46 дуудлага мэдээллийн дагуу үүрэг гүйцэтгэж ажилласан.
Их сургуулийн ойролцоох хоолны газар хүн ихтэй, голдуу залуучууд оюутнууд бололтой охид хөвгүүдээр дүүрэн байлаа. Хоолны танхимын баруун хойно оюутан бололтой залуу бүсгүй ахтайгаа хоол иднэ. Нөгөө “их хоол л гоё” гэдэг оюутны шог яриа шиг хоёул нижгээд таваг цуйван өмнөө тавьж том тавгаар нэг тахианы мөчтөй өтгөн улаан шөл оочилно. Зүгээр ч нэг шөл уугаагүй харваас илт оюутан охин шөлөндөө прожки дүрэн идэх аж.
Охин хоол идэнгээ байсхийгээд л ах руугаа харан ямар нэг юм шаардах нь нүднээ илт. Ах нь ч ойлгоод байгаа бололтой хоолоо орхин хажуугийн сандал дээр эвхэж тавьсан пэндийсэн зузаан хар куртикныхаа халаасыг ухан хорин мянган төгрөг гарган ирж “ээж өгүүлсэн юм” гээд өгөв. Охин түүнийг голонгуй авч ах руугаа дахин шаардаж эхэллээ. Ингэх зуурт шөлөө ховх сорон тавгийг нь харамсалтай нүдээр харан цааш түлхэж овоолгоостой цуйвангаа өмнөө дөхүүлэв. Бодвол тавгийг нь “долоох юмсаан” гэж бодсон биз. Охин “Энэ хүйтэнд аав ээжийг гадаа гаргаад л малын аргал хоргол арилгуулаад байгаа юм биш биз дээ, Алтаа эгч та хоёр” гэж ах руугаа загнаж сурсан шинжтэй аашлахаа мартсангүй. Ах нь “За яалаа гэж, яалаа гэж туслах малчин залчин гээд л зөндөө хүмүүс байна зүгээр, ах нь мөнгө муутай яваа, нэмээд энэ хорин мянгыг л илүүчилж чадна. Саяны зарсан махны мөнгөөр малдаа тэжээл авахгүй бол энэ өвөл их хүйтэрч байна. Бас гурил будаа гээд ямар айхтар үнэд ороо вэ. Ёстой илүү юм өгч чадахгүй нь. Дараа сард ирэхдээ ахиухан мах зарна, тэгэхдээ л дүүдээ ёстой цулайтал өгнө” гэж аргадлаа. Дүү охин мөн л дурамжхан авсан ч “түрүүнийхтэй нийлээд дөчин мянга” гэж хэлэн инээмхийлэв. Ах нь гэнэт нэг юм санасан бололтой “Өө тийм, таг мартах нь” гэж дуу алдан нөгөө том хар куртикныхаа өврийн халааснаас тэвхийсэн боодолтой цагаан цаас гарган ирж дүү рүүгээ сарвайв. Дүү охин нь гайхсан бололтой нөгөөхийг авснаа гэнэт дуу алдан цовхорч “Ах аа” хэмээн эрхлэн нялхрав. Тэр цаасыг хараад баярлаж байгаа гэж юү гэхэв.
Уг боодолтой цаас бол хөдөө гэрийнхнийх нь цуглуулсан нөат-ын баримт ажээ. Ах нь ч зурагтын сугалаанд мотоцикл хожчихсон мэт маадгар царай гарган тэрүүхэндээ ханхалзан “Алтаа эгч чинь л энэ нөат-ыг Жижгээд аваачаад өгчих. Буцаалт нь хаа юм гээд байсан” гэж хэлээд дүүгээ өхөөрдөн харлаа.