Categories
мэдээ нийгэм

О.Номинчимэг: Төлбөрийн чадваргүй иргэн хууль зүйн туслалцаа үнэгүй авах боломжтой боллоо DNN.mn

О.Номинчимэг: Мэдээллийн технологиор Үндсэн хуулийн суурь зарчмын  биелэлтийг хүртээмжтэй болгохыг “D-Parliament” нээж өглөө

УИХ-ын даргын Хууль зүйн бодлогын зөвлөх О.Номинчимэг Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн талаар мэдээлэл өглөө.

Тэрбээр “Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийг 2022 оны долдугаар сарын 1-нд баталсан бөгөөд аравдугаар сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлсэн.

Монгол Улсын иргэн үндсэн хуулиар олгогдсон эрх, эрх чөлөөгөө эдлэхийн тулд шүүхэд хандаж, хууль зүйн туслалцаа авах эрхтэй.

Анх 2013 онд УИХ-аас Төлбөрийн чадваргүй яллагдагчид хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх тухай хуулийг баталсан. Үүний дагуу ХЗДХ-ийн яамны харьяанд Хууль зүйн туслалцааны хүрээлэн байгуулж, улсын өмгөөлөгчдийг ажиллуулж эхэлсэн.

Тодруулбал, эрүүгийн гэмт хэрэгт яллагдагчаар татагдсан төлбөрийн чадамжгүй иргэнд хууль зүйн туслалцаа үзүүлдэг байсан гэсэн үг.

Хууль зүйн туслалцааг илүү хүртээмжтэй болгох асуудлыг олон жил судалсны үр дүнд иргэн болон захиргааны зарим төрлийн маргаанд энэхүү үйлчилгээ шаардлагатай байгааг тогтоосон.

Хуульд оруулсан гурван чухал өөрчлөлт бий. Үүнд:

  1. Хууль зүйн туслалцааны төрлийг нэмэгдүүлсэн,
  2. Зөвхөн эрүүгийн хэрэгт яллагдагчаас гадна иргэний хэрэг маргааныг өмгөөлөх,
  3. Улсын өмгөөлөгч орон нутагт хүрэлцээ муу учраас өмгөөллийн эрхтэй хүнээр гүйцэтгүүлэх боломжийг нээсэн.

Хэн хууль зүйн туслалцаа авч болох вэ?

  • Эрүүгийн хэрэгт сэжигтэн, яллагдагчаар татагдсан, шүүгдэгч, ялтан
  • Хүүхдийн тэтгэмжийн хэмжээ тогтоолгох иргэн
  • Үл хөдлөх эд хөрөнгө болон газар өмчлөх эрх нь зөрчигдсөн захиргааны хэргийн оролцогч
  • Хүн худалдаалах болон гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогчид

Хамгийн чухал шаардлага нь төлбөрийн чадваргүй иргэд энэхүү хууль зүйн туслалцааг авах юм. Өөрөөр хэлбэл, хүн амын өрхийн мэдээллийн санд ядуурлын төвшнөөс доогуур гэж тодорхойлогдсон иргэн дээрх үйлчилгээг үнэ төлбөргүй авах боломжтой гэсэн үг” хэмээв.

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

150 хүүхдийн ортой сэргээн засах төв ашиглалтад орно DNN.mn

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдэд зориулсан тусгай сувилал, цэцэрлэг яслийн чанар хүртээмжийг нэмэгдүүлэх хүрээнд сэргээн засах тусгай зориулалт бүхий, олон улсын стандартад нийцсэн төв ашиглалтад ороход бэлэн болжээ.

Тодруулбал, Хан-Уул дүүргийн гуравдугаар хороонд байрлах, Хүүхдийн сэргээн засах 4 дүгээр төвийн бүтээн байгуулалтын ажил дуусаж, дотор заслын ажлыг хийж дууссан байна. Энэхүү төв нь 150 хүүхэд хэвтэн эмчлүүлэх ортой бөгөөд амбулаторийн тусламж үйлчилгээг үзүүлнэ.

Хүүхдийн хөгжлийн хоцрогдлыг арилгах, хөгжлийн бэрхшээлийн эрт үеийн илрүүлэг хийх, дэмжлэг үзүүлэхээс гадна хөдөлгөөн засал, хөдөлмөр засал, хэл засал, усан эмчилгээ, бусад багажийн эмчилгээ, сэтгэл засал, нийтийн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, өдрийн болон урт хугацааны сэргээн засах эмчилгээ, цочмог ба архаг өвчний дараах сэргээн засах эмчилгээ, хүүхдийн хоол тэжээлийн эмчилгээ үйлчилгээ үзүүлэх боломжтой.

Төвийн бүтээн байгуулалтыг улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар, “Мета менежмент” ХХК хийж гүйцэтгэлээ хэмээн нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газраас мэдээлэ

Categories
мэдээ улс-төр

Т.Доржханд: “Эрдэнэс тавантолгой” ХК-ийн Б.Ганхуягт бүх мэдээлэл байгаа тул нээлттэй сонсголд оролцуулъя

УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд "Өөрсдөө өөрчил үгүй бол тар" тайван жагсаал  зохион байгуулна

Нүүрсний олборлолт, тээвэрлэлт, экспорттой холбоотой Ерөнхий хяналтын сонсгол маргааш болно. Энэ талаар УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд мэдээлэл өглөө.

Тэрбээр “Хууль хүчний байгууллагын удирдлагууд, нүүрсний хэрэгт нэр холбогдсон 17 албан тушаалтныг бүгдийг нь сонсголын үеэр байлцуулъя гэж байгаа. Гэтэл Х.Баттулга гэдэг хүн хоёр хоногийн өмнө зугтчихсан. Хилийн хориг тавих шаардлагыг өчигдөр өгсөн. Хамгийн их мэдээлэлтэй хүн бол “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн захирал асан Б.Ганхуяг юм. Энэ хүн нэрсийг мэдэж байгаа. Мэдүүлгээ өгөх ёстой. Түүнийг сонсголд ирүүлж, мэдээллийг нь сонсох талаар ажлын хэсгийнхэн ярилцаж байна.

Офтэйк гэрээний гүйцэтгэгч “Бодь Интернэшнл” компанийн ТУЗ-ийн дарга Д.Баясгалан гэдэг хүн яарч сандраад л өчигдөр мэдээлэл хийлээ. Монгол Улсад сайхан жүжиг болж байна. Би яаж мэдэх юм, ажлаа хийсэн, асуудал байвал төртэй яриарай гэсэн ийм л байдлаар ярьчихлаа.

Маргаашийн нээлттэй сонсгол дээр Д.Баясгалан, “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн бүрэн эрхт төлөөлөгч Ж.Ганбат сонсгол дээр ирж мэдээллээ өгөх хэрэгтэй байна. Энэ хоёр хүнийг уулзуулмаар байна” гэлээ.

Түүнчлэн нэр бүхий таван УИХ-ын гишүүн нүүрсний хэрэгт нэр холбогдоод байгааг дурдаад “Нэг нэгнийгээ харлуулж гүтгэж болохгүй. Гишүүд ч бас ирээд бодитой мэдээлэл өг. Нэг нь урагшаа, нөгөөх нь баруун тийшээ явсан хоёр төмөр зам байна. Баруун тийшээ явсан төмөр замын гүйцэтгэгч нь Зэвсэгт хүчний жанжин штаб. Удирдлагыг нь ирж мэдээллээ өг гэж байгаа. Хяналтыг тавих үүрэгтэй

“Тавантолгой Төмөр зам” компанийн захирал Н.Удаанжаргал, шийдвэр гаргасан Х.Баттулга нар зугтсан. Одоо бид нарт захиалагч, гүйцэтгэгч хоёр л байна. Захиалагч нь Эрдэнэс Тавантолгой, захирал нь хоригдож байна.

Хоёр гүйцэтгэгч бий. Нэг нь “Бодь Интернэйшнл” нөгөөх нь Зэвсэгт хүчний жанжин штаб. Улстөрчдийн шахаагаар туслан гүйцэтгэгч хийгээд мөнгөө авч байсан уу гэдгийг нийтээрээ асууя.

Маргааш бол нүүрсний хулгайн асуудлаар мэдээллээ олж авах боломжтой цорын ганц суваг шүү. Нээлттэй сонсгол хийнэ гэдгээс болоод офтэйк гэрээнүүд ил болсон. Жинхэнэ хулгайч хэн бэ гэдэг үр дүнгээ үзэх ёстой” гэсэн юм.

Categories
гадаад мэдээ

Орос-Беларусийн төрийн тэргүүн нарын дээд түвшний уулзалт боллоо DNN.mn

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин өчигдөр буюу 12 дугаар сарын 19-нд Минскийн нисэх онгоцны буудалд газардахад Беларусийн Ерөнхийлөгч А.Лукашенко өөрийн биеэр талх, давс барин угтаж, дараа нь Минск хотын Тусгаар тогтнолын ордонд хоёр Ерөнхийлөгч Орос-Беларусийн дээд түвшний хэлэлцээрийг хийлээ.

Хэлэлцээрт хоёр улсын Засгийн газрын гишүүд, яам, агентлагийн дарга нар багтаж, холбоотны эдийн засгийн интеграцчлал болон батлан хамгаалах, аюулгүй байдлын тулгамдсан асуудлыг бүхэлд нь нарийвчлан хэлэлцэж тохиролцлоо. Төгсгөлд нь тэргүүн нар цаг гаруй хугацаанд ганцаарчилсан яриа хэлэлцээг үргэлжлүүлж, айлчлалын үр дүнгийн талаар сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ.

Уулзалтын эхэнд өмнө нь батлагдсан холбоотны 28 хөтөлбөрийн хэрэгжилт, түүний дотор худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, атомын болон эрчим хүчний салбарын асуудал, ялангуяа байгалийн хийн үнийн асуудал, импортыг орлохыг чухалчилсан хамтарсан төслүүдийн талаар өргөтгөсөн хүрээнд ярилцлаа.

Дараа нь аюулгүй байдлын асуудал, бүс нутаг болон дэлхийн нөхцөл байдлын талаар санал солилцож, шинээр гарч ирж буй сорилтод хариу арга хэмжээ авах хамтарсан арга хэмжээний талаар ганцаарчлан уулзалтыг хийжээ. Мөн хоёр орны цэрэг-техникийн салбарт хамтран ажиллах төлөвлөгөөг баталлаа.

Холбоотны 28 хөтөлбөрийн биелэлт 60 хувьтай байгаа бөгөөд худалдааны эргэлт 30 хувиар өсөж энэ онд 38 тэрбум ам.долларт хүрч, газрын тос, байгалийн хийг “маш таатай, хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр” нийлүүлж байгаа зэрэг нь найдвартай холбоотны найрсаг харилцааны үр дүн гэж хоёр тал үзэж байна.

Агаарын довтолгооноос хамгаалах нэгдсэн системийг бий болгож, Оросоос шилжүүлсэн С-400, Искандер цогцолборууд Беларусийн нутаг дэвсгэрт байлдааны үүрэг гүйцэтгэж, хамтарсан цэргийн бүлэглэлийн бэлэн байдал жигдэрч, шинэ цэргийн зэвсэглэл техник хамтран бүтээж, Беларусийн байлдааны нисэх онгоцны багийнхныг “тусгай цэнэгт хошуутай агаараас хөөргөх пуужин ашиглах” ажиллагаанд сурган, Беларусийн сансрын нисгэгчийг удахгүй сансарт хөөргөх гэж байгаа зэрэг батлан хамгаалах, аюулгүй байдлын салбарын хамтын ажиллагааны талаар хоёр тал мэдэгдлээ.

В.Путин А.Лукашенкод шахалт үзүүлэн Украин дахь байлдааны ажиллагаанд Беларусийг татан оролцуулах асуудлыг шийдвэрлэхээр Минск рүү явж байна гэсэн мэдээллийг “тэнэг бөгөөд үндэслэлгүй” хэмээн Кремлийн хэвлэлийн төлөөлөгч Д.Песков мэдэгдэж байна.

Эх сурвалж: iss.gov.mn

Categories
мэдээ нийгэм

Ерөнхий сайд асан С.Баяр, Ж.Эрдэнэбат, С.Батболд нар өнөөдөр АТГ-т мэдүүлэг өгнө DNN.mn

АТГ 15 ЖИЛИЙН УЛС ТӨРИЙН СОРИЛТОО БАРАГ ДАВЛАА | Авлигатай тэмцэх газар

Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн С.Батболд, Ж.Эрдэнэбат, Ерөнхий сайд асан С.Баяр нар өнөөдөр АТГ-т дуудагджээ.

Тэднээс нүүрсний хэрэгтэй холбоотойгоор гэрчийн мэдүүлэг авах юм байна.

АТГ-аас нүүрсний хэрэгт шууд болон шууд бусаар холбогдон шалгагдаж байгаа 17 хүний нэрийг зарласан жагсаалтад УИХ-ын гишүүн Сү.Батболд, Ж.Эрдэнэбат, Ерөнхий сайд асан С.Баяр нарын нэр ороогүй.

Харин жагсаалтад орсон 17 хүнээс Ерөнхийлөгч асан Х.Баттулга мэдүүлэг өгсөн бол, УИХ-ын гишүүн Ц.Сэргэлэн, Ш.Раднаасэд, Ц.Анандбазар, Н.Наранбаатар, Б.Баттөмөр нарын таван гишүүн шалгуулахад бэлэн гэдгээ мэдэгдээд байгаа юм.

Нүүрсний гэх хэргийн мөрдөн байцаалтын ажиллагааны явцын талаар:

“50 гаруй мөрдөгч “Эрдэнэс Тавантолгой”, “Тавантолгой төмөр зам” компаниудын эрх бүхий албан тушаалтнууд тендер сонгон шалгаруулах, нүүрс худалдах, худалдан авах гэрээ байгуулах, улсын хилээр хууль бусаар нэвтрүүлэх, олон улсын ачаа тээврийн “С” зөвшөөрөл олгох, нүүрс тээврийн төмөр замын барилгын ажил гүйцэтгэхдээ бусдад давуу байдал бий болгосон, хахууль авсан, үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжсөн байж болзошгүй хэрэг бүртгэлтийн 11, мөрдөн байцаалтын долоо хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулж байгаа.

Мөрдөн байцаалтын долоон хэрэгт 47 объектод нэгжлэг хийсэн, 15 хүнийг хойшлуулшгүйгээр баривчилж, 10 хүнд цагдан хорих, таслан сэргийлэх арга хэмжээ аваад буй.

Нийт 30 хүнийг яллагдагчаар татсанаас долоон албан тушаалтныг хахууль авах гэмт хэрэгт, 16 хүнийг хахууль өгөх гэмт хэрэгт, таван албан тушаалтныг албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, бусдад давуу байдал бий болгож их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэгт, хоёр хүнийг үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжих гэмт хэрэгт эрүүгийн хэрэг үүсгэн, яллагдагчаар татжээ.

Нийт албан тушаалтан 5.4 тэрбум төгрөгийн хахууль авсан болох нь тогтоогдсон болохыг АТГ-аас мэдээлсэн юм.

Categories
мэдээ цаг-үе

Налайх дүүрэгт гурван ихэр хүүхэд мэндэлжээ DNN.mn

Налайх Эрүүл мэндийн төвийн Төрөх, эмэгтэйчүүдийн тасгийн хамт олон 2022 оны арванхоёрдугаар сарын 4-ний өдөр анх удаа гурван ихэр хүүхдийг эсэн мэнд амаржуулжээ.

Төрөх үйл явцын багт Эмчилгээ эрхэлсэн орлогч дарга Д.Оюунмаа, эх барихын эмч А.Энхчимэг, Г.Баасанжаргал, мэдээгүйжүүлгийн эмч Б.Ууганбаатар, Д.Мөнхжаргал, хүүхдийн эмч Б.Арьяа, эх баригч Д.Бахытгүл, мэс заслын сувилагч Б. Гэрэл, мэдээгүйжүүлгийн сувилагч С.Бижанаар, М.Айжан, нярайн сувилагч Д.Бадамцэцэг нар ажиллаж, яаралтай кесаров мэс заслаар эх, хүүхдүүдийг эсэн мэнд төрүүлсэн байна.

Гурван ихэр нь ээжийнхээ зургаа дахь төрөлтийн хүүхдүүд бөгөөд 35-36 долоо хоногтойдоо 1,700 грамм, 1,800 грамм, 1,900 грамм жинтэй тус тус мэндэлсэн байна. Нярайн их эмч Д.Отгонхишиг болон тасгийн хамт олон гурван ихэр охиныг 15 хоногийн хугацаанд хяналтдаа байлган эх, хүүхдийн биеийг тогтворжуулан тэнхрүүлж, өчигдөр гэрт нь гаргалаа хэмээн Эрүүл мэндийн яамнаас мэдээлэв.

Categories
мэдээ онцлох-нийтлэл туслах-ангилал улс-төр

УИХ-ын эмэгтэй гишүүд ХСҮТ-д ойрын үед ажиллана гэв DNN.mn

Хавдрын эмнэлгийн нүд халтирч, сэтгэл зүсэгдмээр нөхцөл байдлыг манай сонин олон удаагийн нийтлэлээрээ хөндөж байсан. Хавдар туссан иргэнтэй ч, хавдраас сэргийлээрэй гэсэн эмчийн ярилцлагыг, нөхцөл байдлын талаарх сэтгэл өвдөм сурвалжилгуудыг ч, хууль тогтоох байгууллагын гишүүд энэ чиглэлд ямар ажил хийж байгаа талаар ч нийтэлж байлаа. УИХ-ын чуулган дээр ХСҮТ-ийн нөхцөл байдал хүндэрч, ачааллаа дийлэхгүй байгаа талаар хөндсөн. УИХ-ын эмэгтэй гишүүд ХСҮТ дээр очиж ажиллах уриалгыг гаргаад байсан юм. Тэгвэл “Speak Out” булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт “ХСҮТ-ийн эмнэлэгт очиж ажиллаж болох уу” хэмээх асуултад УИХ-ын эмэгтэй гишүүдээс хариулт авлаа.


УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа: -Хавдар Судлалын Үндэсний төвд ойрын хугацаанд очиж ажиллахаар төлөвлөөд байна. Би 2021 аравдугаар сарын 7-ны өдөр ХСҮТ-ийн эрчимт эмчилгээний тасаг болон төвийн нөхцөл байдалтай танилцсан. Үнэндээ 36 жилийн настай ХСҮТ-ийн сантехник, агааржуулалт, цахилгаан, цэвэрлэх байгууламж гээд асар их хөрөнгө шаардсан иж бүрэн засвар шаардлагатай байгаа. Би 2022 оны төсөвт ганц тэрбум төгрөг хөөцөлдсөөр байж суулган нэн шаардлагатай засварууд хийгдсэн. Ер нь би ХСҮТ-өөр олон удаа очиж байсан болохоор бодит байдлыг маш сайн мэднэ. Яагаад гэвэл С.Ламбаа гишүүнийг 2008-2012 онд Эрүүл мэндийн сайдаар ажиллах хугацаанд зөвлөхөөр нь ажиллаж байсан. Тэр үед Хавдрын эмнэлэгт тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл хийх хөрөнгийг төсөвт суулгах, өргөтгөл шинээр барих, гадаадын хөрөнгө оруулалтаар тоног төхөөрөмжөөр хангах төсөл хэрэгжүүлэх, “Хавдрын эсрэг аян”-ыг орон даяар өрнүүлэх гээд маш их ажилд оролцож байсан.

Тэгээд 2012-2016 онд БГД-ийн Засаг даргаар ажиллаж байхдаа ХСҮТ-ийн ачааллыг бага ч гэсэн бууруулах үүднээс БГД-т хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлж, “Хавдрын довтолгоон” цуврал товхимлуудыг гаргасан. Мөн хавдрын эрт илрүүлгийн үзлэг хийх “ЯВУУЛЫН АМБУЛАТОРИ АВТОБУС”-ыг иж бүрэн тоноглож дүүрэгтээ дөнгөж хүлээлгэн өглөө.

Ингэснээр Хавдрын эмнэлгийн ачаалал буурч, эмнэлгийн тусламж үйлчилгээг иргэдэд ойртуулж, цаг, мөнгийг нь хэмнэж, болзошгүй эрсдэлээс хамгаалсан жишиг ажил болсон гэж бодож байна. Саяхан ХСҮТ-ээс холбогдон 2022 онд суулгасан нэг тэрбум төгрөгөөр шаардлагатай засваруудыг хийж дуусгасан талаарх баяртай мэдээг дуулгасан юм.

УИХ-ын гишүүн А.Адъяасүрэн: -Дэмжилгүй яахав. Манай оронд хавдар гэх аймшигт өвчинд зовж шаналж, өнчрөл хагацал үзээгүй өрх гэр бүл ховорхон байх. Би УИХ-ын гишүүн болохоосоо өмнө бизнес эрхэлж байсан учир нутаг орныхоо хавдраар өвчилсөн иргэдэд байнга дэмжлэг, туслалцаа үзүүлж ирсэн. Ер нь манай иргэд урьдчилан сэргийлэх үзлэгт ордоггүй учраас өвчнөө хүндрүүлж, эмчлэх аргагүй болгочихдог юм билээ. Тийм учраас 2020 онд сонгуульд нэр дэвших үеэрээ С.Одонтуяа гишүүнтэй хамтран “Хавдрын эсрэг довтолгоон” товхимлыг боловсруулж, олон зуун хувь хэвлэж, Баянхонгор аймгийн иргэдэд хүргэж, хавдрын эсрэг аян өрнүүлж байсан. Өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх нь нэн чухал гэдгийг ойлгосон учраас УИХ-ын гишүүнээр сонгогдоод Баянхонгор аймгийн иргэдийг өвчнөөс урьдчилан сэргийлж оношлоход нэн чухал шаардлагатай тоног төхөөрөмж, мобайл технологийн иж бүрдлээр нэгдсэн эмнэлэг, сум, өрхийн эрүүл мэндийн төвүүдийг хангах, автомашин, мотоцикл нийлүүлэх төслийг боловсруулж, 2021 оны төсөвт 802 сая төгрөг суулгаж, амжилттай хэрэгжүүлсэн. 2022 онд 300 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалтыг төсөвт суулгаж дээрх төслөө үргэлжлүүлж байна. Цаашдаа Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт хавдрын өвчлөлийг оношлох, эмчлэх, мэс засал хийх ажлыг өргөтгөх зорилгоор ХСҮТ-ийн эмч нартай хамтран төсөл боловсруулахаар зорьж байна.

УИХ-ын гишүүн Ц.Мөнхцэцэг: -МАН 2020 оны УИХ-ын сонгуульд оролцохдоо “Хавдрын эсрэг хамтдаа” хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ, хавдар, зүрх судасны өвчлөлийг эрт илрүүлэх оношилгоо, эмчилгээний шинэ арга зүй, дэвшилтэт техник технологийг нэвтрүүлнэ. “Элэг бүтэн Монгол” хөтөлбөрийг үргэлжлүүлж, “Хавдрын эсрэг хамтдаа” хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ” гэж ард түмэндээ амласан. Үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд, эрт илрүүлгийн үзлэг, шинжилгээ, оношилгоог зохион байгуулж, хорт хавдрын эрт илрүүлгийн тогтолцоог бэхжүүлэхээр зорин ажиллаж байна. 2022 оны арванхоёрдугаар сарын байдлаар эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгоо, шинжилгээнд 707.776 иргэн хамрагдсан гэсэн судалгаа бий. Ер нь хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэх боломжууд нэлээд бий. Цаашид хорт хавдраас сэргийлэх, хянах үндэсний хөтөлбөрийг шинэчлэн боловсруулж батлуулах, Хорт хавдрын урьдчилан сэргийлэлт, эрт илрүүлгийн үндэсний сүлжээг Монгол Улсын эрүүл мэндийн байгууллагыг түшиглэн бий болгож үр дүнтэй, зөв зохион байгуулагдсан тогтвортой хяналтын тогтолцоог бий болгох, нийгмийн эрүүл мэндийн чиглэлд онцгойлон анхаарах шаардлагатай байна. Энэ тухайд хууль эрх зүйн шинэчлэл хийх хэрэгтэй.

УИХ-ын гишүүн Б.Жаргалмаа: -Эмэгтэй гишүүд энэ асуудлаар ярилцаж байгаа, удахгүй уулзах байх аа. Хавдрын өвчлөлийн асуудал, эмнэлгийг өргөтгөх тухай, мөн оношилгоо болоод эмч нарыг чадавхжуулах талаар Байнгын хороон дээр байнга асуудал тавьж байгаа.

УИХ-ын гишүүн Х.Булгантуяа: -Яагаад ганц эмэгтэй гишүүд гэж. Эрчүүд нь нүүрсний хулгай гээд бид болохоор өвчин зовлон, хүчирхийлэлтэй нүүр тулна гэж үү.

УИХ-ын гишүүн М.Оюунчимэг: -Элэг бүтэн Монгол хөтөлбөрийг гишүүдийн хамт санаачилсан. I, II, III эмнэлгүүдэд Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас 100 хувь үнэ төлбөргүй хавдрын оношилгоо, үйлчилгээ хийх боломжийг бүрдүүлж ажилласан. Миний хувьд ХСҮТ-д ойр ойрхон очиж ажилладаг. Ойрын хугацаанд очиж ажиллахаар ажлын төлөвлөгөөндөө оруулсан. Манай улс хорт хавдрын өвчлөлөөр дэлхийд дээгүүрт орж, 40-50 насныхан буюу ид хийж бүтээх насандаа хавдраар өвчилж байна. ХСҮТ өнөөдөр ачааллаа дийлэхгүй, үйлчлүүлж буй иргэдийн дийлэнх нь хүүхэд, залуучууд байгаа нь аюулын харанга дэлдсэний илрэл юм. Жилд 120-130 хүүхэд хорт хавдраар оношлогдож байгаад ээж хүн, эмэгтэй хүний хувьд сэтгэл эмзэглэж явдаг. Миний хувьд хорт хавдартай холбоотой асуудлыг дан ганц Эрүүл мэндийн яам бус салбар бүрт цогцоор нь авч үзэж, УИХ-ын чуулганаар яаралтай хэлэлцэх шаардлагатай гэдгийг хөндсөөр ирсэн. Хорт хавдрыг эмчлүүлэхэд иргэдэд санхүүгийн бэрхшээл тулгарч, өрхийн орлогод хүндээр тусдаг. Тиймээс иргэд хорт хавдрын зургаан сарын эмчилгээнд 4-80 сая төгрөг зарцуулж байгаа энэ үед эрүүл мэндийн даатгалын санхүүжилт хамгийн гол нь хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж буй агаар, хөрсний бохирдол, хүнсний аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн асуудалд анхаарлаа хандуулах шаардлагатай байна.

Categories
арын-нүүр булангууд мэдээ

Бид нэгэндээ дэндүү хайргүй хүмүүс! DNN.mn

Монгол Улс төв Азийн цээжнээ оршин тогтнодог Ардчилсан орон. Энэ улсын эзэд нь дэлхийд хаа ч байхгүй цор ганц үндэстэн хэмээн өөрсдийгөө огшоодог. Хөх толботой, хүдэр чийрэг, мянганы суут хүмүүн Чингис хааны үр сад, нүүдэлчин ард түмэн гэж. Орчин цагт бүх зүйл баримтад тулгуурлаж, үнэлэгддэг болсон. Тиймээс шинжлэх ухаанчаар дээрх асуудалд хандаж, шүтэн биширч, хүндэтгэх нь зүйтэй байх.

Гэтэл Чингис хааныгаа хэдэн онд төрснийг ч мэддэггүй монгол хүн цөөнгүй. Тэр ч нэг хэрэг. Нөгөөтэйгүүр монголчууд хаа явсан газартаа нэгнийгээ хэмлэж, нохойд барьдаг мод шиг л биесээ өшиглөх юм. Ийм цөөхүүлээ атлаа дэлхийн аль ч үндэстэнд баймааргүй хагаралтай, нэгнийхээ дээр гарах гэсэн зантай, атаархуу, “би” гэсэн үзэлтэй иргэдтэй улс Монголоос өөр байхгүй л болов уу. Бензин, түлш ховордох нь ээ гэхэд л маргааш нь үнээ нэмчихдэг. Яг ч ховордоогүй байхад шүү дээ.

Дэлхий сөнөлөө гэх шар мэдээний сургаар лаа, шүдэнз цуглуулж, зах, дэлгүүрээ нураачих шахдаг. Танил талаа хүн гэж ойлгодог. Танихгүй хүнийг “золбин” мэт үздэг. Ийм аминчхан нийгмийн хүртээмжгүй. Хүнийг хуурч, хүнд өгсөн бараанаасаа хэдэн төгрөг олсныгоо ашиг гэж итгэдэг. Ийм зах зээл, эдийн засгийн мэдлэггүй. Эх орныхоо төлөө гэх үзэл санаагаа зөвхөн уран сайхны кинонд л дүрсжүүлдэг. Үүнийгээ амжилт гэж бахархдаг. Жинхэнэ эх орончдыгоо, амьдралынхаа төлөө тэмцэн үг, үзэл бодлоо илэрхийлж байгаа нэгнээ галзуу гэж гоочилдог.

Энэхүү өнгөцхөн, өнгө мөнгөний хандлагатай. Ийм оюун санааны мунхаглалаас бид салаагүй цагт улс орны хөгжлийг томьёолоод, тодорхойлоод ч хэрэггүй. Хүнийг хайрлаж, хүнтэй хүн ёсоор харилцаж, хүнлэг хандлагатай болж байж л бусад хөгжингүй орнуудын түвшинд улс нь ч тэр, нийгэм нь ч тэр дөхөж очих боломжтой. Гэвч бид нэгэндээ дэндүү хайргүй хүмүүс юм…

Categories
гадаад мэдээ

Япон улс Үндэсний аюулгүй байдлын стратегиа шинэчиллээ DNN.mn

Японы Үндэсний Аюулгүй байдлын зөвлөлөөс боловсруулсан шинэ “Үндэсний Аюулгүй байдлын стратеги”-ийг тус улсын Засгийн газар 2022 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдөр баталсан байна. Энэхүү шинэ ҮАБС-ийн дагуу “Үндэсний Батлан хамгаалах стратеги” болон “Батлан хамгаалах бүтээн байгуулалтын хөтөлбөр”-ийг тус тус гаргасан байна.

Дэлхийн II дайнаас хойш өөрийгөө хамгаалах аюулгүй байдал, батлан хамгаалах бодлогыг баримталж ирсэн тус улс эрс өөрчлөлтийг хийж, батлан хамгаалахын төсвийг нэмэгдүүлэх, пуужингийн хариу цохилт өгөх болон бусад цэргийн чадавхаа дээшлүүлэхээр шийдвэрлэжээ.

Япон ҮАБС-иа өөрчлөх болсон нөхцөл байдал

Японы ҮАБС нь тус улсын ирэх арван жилийн хугацаанд дипломат, батлан хамгаалах, эдийн засгийн аюулгүй байдал, технологи, кибер болон тагнуулын талаар баримтлах чиглэлийг тодорхойлсон үндэсний хамгийн дээд түвшний стратегийн баримт бичиг юм. ҮАБС-ийг анх 2013 онд батлан гаргаснаас хойш анх удаа шинэчилж байгаа бөгөөд тус улсын аюулгүй байдал, үндэсний эрх ашиг, ҮАБ-ын зорилго, зорилтуудын үндсэн зарчим, аюулгүй байдлын орчин, үндэсний аюулгүй байдалд нь учирч буй сорилтууд, авч хэрэгжүүлэх стратегийн зорилтуудыг тодорхойлсон байна.

Харин ҮБХС нь тус улсын батлан хамгаалах ерөнхий бодлого, ирээдүйн чиглэлийг тодорхойлж байгаа бол БХББХ нь батлан хамгаалах төсвийн зарцуулалт, худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөө юм.

Дэлхийн II дайнаас хойш аюулгүй байдлын стратегийн орчин нь хамгийн тааламжгүй байдалд орсон байна гэж Япон улс үзэж байна. Энэ нь өмнө ч байсаар ирсэн Хятадын өсөн нэмэгдэж буй цэргийн хүчин чадал; улам бүр хурцдаж буй Хойд Солонгосын цөмийн болон пуужингийн аюулын асуудалтай холбоотой бөгөөд ҮАБС-д эрс өөрчлөлт оруулсан нэг гол шалтгаан бол ОХУ-аас Украинд халдан довтолсон асуудал гэжээ.

Өмнөх 2013 оны ҮАБС-д “Хятадтай стратегийн нийтлэг ашиг сонирхолд тулгуурласан харилцан ашигтай харилцааг сайжруулах” тухай дурдсан байдаг бол шинэ стратегид Хятадыг “Японы хувьд тулгарч буй хамгийн том стратегийн сорилт”, БНАСАУ-ыг “урьд өмнөхөөс илүү ноцтой, бодит аюул”, ОХУ-ыг “аюулгүй байдлын ноцтой анхаарал хандуулах асуудал” хэмээн тус тус тодорхойлжээ.

Японы шинэ ҮАБС-д орсон гол өөрчлөлт

Япон улс 1970 оноос хойш олон жилийн хугацаанд батлан хамгаалахын зардлаа ДНБ-нийхээ 1 хувьд барьж ирсэн бол одоо үе шаттайгаар 2027 он гэхэд 2 хувьд хүргэхээр боллоо. Энэ нь НАТО-гийн орнуудын стандартад хүрч буй хэрэг юм. Өөрөөр хэлбэл өнөөгийн жилийн 50 орчим тэрбум ам долларын батлан хамгаалахын төсөв нь 100 тэрбум ам доллар болох юм. Ирэх 5 жилийн хугацаанд нийт 315 тэрбум ам долларын зарцуулалтын төлөвлөгөө гарсан байна.

Эх сурвалж: Япон батлан хамгаалах бодлогын эрс өөрчлөлт хийв. (2022.12.16)

Япон улс зөвхөн өөрийгөө хамгаалах биш гадаад улс дахь сөрөг талын цэргийн бааз болон удирдлагын байрлалд хариу цохилт өгөх чадавхтай байх ёстой гэж үзсэн. Энэ нь дайсагнагч улсын нутагт алсын тусгалтай пуужингийн хариу цохилт өгөх чадавхын асуудал бөгөөд үүнд АНУ-ын 1600 км тусгалтай Томахоок (Tomahawk) худалдан авах болон өөрийн дотоодод үйлдвэрлэж буй Type-12 пуужингийн тусгалыг нэмэгдүүлэх юм. Энэ алхам нь зөвхөн эдгээр пуужингаар хязгаарлагдахгүй цаашид илрүүлэх, замналыг нь мөрдөх, устгах чадавх бүхий цогц үүрэгтэй агаар, пуужингийн нэгдсэн хамгаалалтын системийн нэг элемент байдлаар явах нь тодорхой байна. Японы Ерөнхий сайд Ф.Кишида “Япон улс энхийг сахисан, өөрийгөө хамгаалах аюулгүй байдлын бодлоготой улс хэвээр байх болно. Гэхдээ БНХАУ болон БНАСАУ-ын зүгээс учруулах аюул бодитой байгаа учраас алсын зайн пуужингийн хариу цохилт өгөх чадвартай байх нь Японы зүгээс тогтоон барих чадавхад нь чухал ач холбогдолтой байх болно” гэжээ.

Хариу цохилт өгөх чадавхаас гадна кибер, сансар, хүнгүй системүүдийг улам бүр хөгжүүлэх, батлан хамгаалах зориулалтын техник технологийн экспортод хяналтыг нэмэгдүүлэх асуудал тусгагдсан. Үүнд идэвхтэй кибер хамгаалалтын бодлогод шилжих, кибер хүчнийг одоогийн 890 хүнээс 2027 оны гэхэд 4000 болгох, БХЯ болон Кибер хамгаалалтын хүчин нийлээд нийт 20 мянган хүнтэй болох зорилт тавьсан байна. Мөн АНУ-тай холбоотны харилцаагаа, бусад улстай аюулгүй байдлын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх юм.

Үүний зэрэгцээ Япон улс нь 2023 онд НҮБ-ын Аюулгүй зөвлөлийн байнгын бус гишүүнээр сонгогдон ажиллахаас гадна Их Долоогийн уулзалтыг эх орондоо зохион байгуулах юм.

Ажиглагчид пуужингийн хариу цохилт өгөх чадавх, түүний тусгалыг нь нэмэгдүүлж байгаа нь Японы өөрийгөө хамгаалах батлан хамгаалах бодлоготой нь зөрчилдөхгүй, харин үүний нэг үргэлжлэл нь гэсэн бол Хятадын түрэмгий байдал улам бүр илэрч, алсын тусгалтай зэвсэглэлийн нөөц энэ бүс нутагт ихээр нэмэгдэж буй энэ үед өөрийгөө алсын зайнаас хамгаалах чадавхтай байх нь хууль ёсны хэрэг гэсэн байна. Шинжээч С.Маслов энэ стратеги нь Японы тогтоон барих, хариу өгөх чадавхыг сайжруулах, АНУ-тай холбоотны харилцаанд Японы үүргийг нэмэгдүүлэх үндсэн хоёр агуулгад чиглэж байна гэж үзэж байна.

Эх сурвалж: iss.gov.mn

Categories
мэдээ нийгэм

Автобус хүлээх хугацаа 32 хувиар буурчээ DNN.mn

Нэгдүгээр эгнээг хянаснаар автобус хүлээх хугацаа 32 хувиар буурчээ -  Eguur.MN

Замын хөдөлгөөний удирдлагын төвөөс Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний нөхцөл байдлыг 08:20 цагийн байдлаар танилцууллаа.

Бөхийн өргөөний уулзвар руу зүүнээс баруун чиглэлд хөдөлгөөн тогтмол хурдтай хэвийн, баруунаас зүүн чиглэлд мөн адил тогтмол хурдтай байна. Багшийн дээд, Гадаад харилцааны яамны уулзвар руу зүүнээс баруун чиглэсэн хөдөлгөөн хэвийн.

Энэ сарын 5-ны өдрөөс эхлэн Энхтайваны өргөн чөлөөний авто замын нэгдүгээр эгнээгээр нийтийн тээврийг зорчуулах журмын хэрэгжилтэд Тээврийн цагдаагийн албанаас онцгой анхаарч ажиллаж байна. Үүний үр дүнд нийтийн тээврийн хурд 14.1 хувиар, үйлчилгээнд гарсан нийтийн тээврийн хэрэгслийн тоо 1.2 хувиар өсжээ.

Автобус хүлээх хугацаа 32 хувиар буурсан байна. Мөн нэгдүгээр эгнээнд түр зогсож хөдөлгөөнд саад учруулдаг такси, түгээлтийн автомашины зөрчил мөн адил буурсан. Иргэдээс авсан санал асуулгаар нэгдүгээр эгнээг чөлөөлсөн нь үр дүнтэй ажил болж байна гэж 35 хувь, зөрчил гаргагчдад хүлээлгэх хариуцлагыг нэмэх хэрэгтэй гэж 11 хувь нь үзжээ.

Эх сурвалж: Замын хөдөлгөөний удирдлагын тө